به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، برخلاف احداث یک کارخانه صنعتی که علاوه بر سرمایه زیاد زمان زیادی برای راه‌اندازی می‌خواهد فقط کافیست یک «شتاب‌دهنده» از ایده‌اتان حمایت کند ظرف چندماه هم کار ایجاد کرده‌اید و هم کسب و کار به راه‌انداخته‌اید؛ کاری که دولت از طریق دانشگاه‌ها و پارک‌های علمی و فن آوری درحال انجام آن است. نمونه آن استارت‌آپی است که حدود ۷- ۸ ماه توسط شتاب‌دهنده دانشگاه شریف حمایت شد و الان به یک کسب و کار تبدیل شده‌است و «همپاجو» نام گرفته‌است. یکی از سیاست‌های دولت یازدهم حمایت از استارت‌آپ‌ها بوده زیرا آنها بیزنس های آنلاینی هستند که به سرعت و عکس العمل چابکی نیاز دارند که در شرکت های سنتی عملیاتی نمی شود.
«پارسال در اوج ترافیک، تک سرنشین بودم. همیشه در ترافیک اذیت می شدم. آن روز هم حالم به خاطر آلودگی هوا بد شد. این سوال برایم پیش آمد که چرا باید وضعیت اینطور باشد؟ چطور می شود این اوضاع رو بهبود داد.» این ها جمله‌های سعید نعمت‌الهی، مدیر پروژه همپا است که با کمی تغییر در وب سایتشان گذاشته. پروژه ای که به گفته او از یک گفتگوی دوستانه سه نفری شروع شده و تا ایده پردازی ۱۰۰ نفر ادامه پیدا کرده است. بعد از چکش کاری ایده ها و طوفان فکری بر سر آن همسفری یا کارپولینگ شکل گرفت. راه حلی که حالا نتایج دیگری هم به دنبال داشته است: کاهش تک سرنشینی، کاهش آلودگی هوا و ترافیک، ذخیره کردن پول کرایه و پیدا کردن دوست های جدید .
همسفری چیست؟
همسفری به معنای توافقی بین راننده و مسافر، جهت اشتراک گذاری خودرو برای صرفه جویی در هزینه و وقت است.در این برنامه که دارای نسخه اندروید و نسخه آزمایشی آ او اس است، افراد مسافر را «همپا» می نامند. برای مثال شما و چند راننده هم مسیر می توانید توافق کنید که هر کدامتان در یک روز مشخص هفته از خودرو شخصی خود برای رفتن به دانشگاه استفاده کنید و هم مسیرهای دیگرتان را با خود تا مقصد برسانید.
مهیار محمدی یکی از اعضا تیم مارکتینگ همپا درباره پلت فرم و نحوه فعالیت این اپلیکیشن توضیح می‌دهد. به گفته او پیشینه این همسفری به جنگ جهانی دوم بر می‌گردد. یعنی زمانی که به دلیل مصرف سوخت در راه های نظامی و صنایع هوایی افراد با ابزارهای خاص همان دوران دیگران را به همسفر شدن تشویق می کردند. «برای مثال چند نفر که مبدا و مقصد یکسانی داشتند با پوسترهایی برنامه خودشان را اعلام و پول بنزین را بین خودشان تقسیم می کردند.»
تفاوت های شرکت های سنتی با استارت آپ ها
حالا اگر به جای این مراحل، اول شرکتی ثبت و نیروجذب می کردید، زیر نظر یک سازمان دولتی بودجه می گرفتید چقدر بر سرعت کارتان تاثیر می گذاشت؟ محمدی به این سوال اینطور جواب می دهد:«بیزنس های آنلاین به سرعت و عکس العمل چابکی نیاز دارند که در شرکت های سنتی عملیاتی نمی شود.اگر این بیزنس ها آنلاین نباشند و با روز آپدیت نشوند به صورت سنتی هم قابل خلق کردن نیستند. نمی توانم برای چنین استارتاپی ساز و کار سنتی تصور کنم. ممکن است یک نهاد دولتی دفتر مشابهی تاسیس کند، اما شما اگر بخواهید آنجا ثبت نام کنید فرایند اداری آن تنها 3هفته زمان می برد تا احراز هویت شوید ولی ما تنها یک پلت فرمی را در نظر گرفته ایم که عرضه و تقاضا درون آن به تکاپو بیفتد. مثلا تصور کنید می خواهید برای مسیر خانه تا سر کار با فردی قراری بگذارید و یک روز درمیان از وسیله های نقلیه هم استفاده کنید. حالا باید یک ماه در نوبت تعیین هویت قرار بگیرید. یک ماه درخواستتان ثبت شود نا خودآگاه این کند بودن شما را پشیمان می کند اما فقط کافی است که اپلیکیشن ما را دانلود کنید، کارت ملی یا گواهینامه و تلفنتان را برای ما بفرستید و همپا یا همران کسی بشوید.» به گفته او اطلاعاتی که در این وبسایت ثبت می شوند تنها برای مدیران همپا قابل دسترسی هستند و فقط برای مشخص کردن هویت افراد است وگرنه همسفر و یا همران به اطلاعات هم دسترسی ندارند. آنها همچنین می توانند همدیگر را با توجه به امتیازی که از قبل به دست آورده اند بیشتر بشناسند. اگرچه گفته می‌شود در حال حاضر مشابه این برنامه در کشور فرانسه هم وجود دارد اما آن اپلیکیشن بیشتر برای سفرهای بین شهری طراحی شده است. همچنین علاوه بر آن اخیرا اپلیکیش اوبر هم امکان مشابه جدیدی اضافه کرده است که در آمریکا عرضه می شود.
نرخ ها در اپلیکیشن همپاشو متفاوت است. محمدی درباره تعیین قیمت کرایه توضیح می دهد:« ما هزینه پیشنهادی مسیر ها را حساب کرده ایم و سیستم استانداردی داریم که آن را به راننده پیشنهاد می کنیم. حالا راننده می تواند آن مسیر را یا رایگان حساب کند و یا اینکه قیمت آن را دو برابر حساب کند. »
به گفته او فعلا در این مدت میزان استفاده از این اپلیکیشن بیشتر به صورت درون شهری و معمولا از میدان های اصلی شهر به نقاط پر رفت و آمد دیگر بوده است. « چون تمرکز ما ابتدا بیشتر دانشگاهی بود برخی از مسیرها از دانشگاه ها به میدان های اصلی شهر بیشتر طی می شوند. همچنین مسیر ونک تجریش هم از مسیرهای پررفت و آمد همپاشو بوده است. برخی دیگر از مسیرها هم به خاطر برخی از ایونت ها و رویدادها به صورت بین شهری افزایش یافته است. از طرفی دیگر تعداد سفرهای بین شهری کرج –تهران، تهران- ساوه، تهران-پرند هم زیاد بوده است.» او تاکید می کند که همپاشو گستره فعالیت خود را تنها به تهران محدود نکرده و آن را آزاد گذاشته اند اما هنوز تعداد سفرهای بین شهری آن زیاد نشده است. « برای مثال حالا که نزدیک عید هستیم افرادی که می خواهند به شهرشان برگردند می توانند همپایی در این سفر داشته باشند یا اینکه برخی افراد برای مسافرت همپا دیگران شوند.
این برنامه که حدودا یک ماه است فعالیت خودش را به صورت جدی آغاز کرده از فضای استارت آپ امروز به یکی از برنامه های اصلی سفر رایگان یا ارزان تبدیل شده است. آنها حدود 7تا 8ماه هم از کمک های شتاب دهنده دانشگاه شریف استفاده و حالا چند وقتی است که برنامه شان را در بازار و نسخه آزمایشی آی او اس ارائه کرده اند. محمدی توضیح می دهد:« دانشگاه شریف مرکزی رشدی دارد که با دادن بودجه اولیه به برخی از ایده ها کمک می کنند تا طرحشان را به جایی برسانند و سرمایه گذاری پیدا کنند. این بحث شتاب دهندگی چند سالی است که از سوی برخی از دانشگاه ها یا کمپانی های مستقل دنبال می شود»
همپاشو همچنین در روزی که گذشت از گزینه ای در این اپلیکیشن رونمایی کرد که تا پیش از آن سابقه نداشت. اگر شما خانم باشید می توانید گزینه ای را تعیین کنید که تنها همپا و یا همراه خانم به شما معرفی کند. محمدی درباره این گزینه می‌گوید:« ما این نکته را در نظر داشتیم که شاید خانم ها علاقه زیادی نداشتند که با آقایان همسفر باشند وگرنه اصلا قصد محدود کردن نداشتیم بلکه تمایلاتی با ریشه های فرهنگی در زن ها باعث می شد که آنها با هم جنس های خود احساس امنیت و راحتی بیشتری کنند. برای همین در صورت فعال کردن این گزینه شما تنها به خانم های همپا و همران دسترسی خواهید داشت.»
اعضا اپلیکیشن همپاشو که درصدی از کرایه سفرهای انجام شده را به خود اختصاص می دهند این روزها رقبای زیادی هم دارند. رقبایی که جنس کارشان کمی با یکدیگر تفاوت دارد اما همه شان به خاطرفضای استارت آپ حالا بر سر زبان ها افتاده اند. برنامه هایی که با تعداد نیرو کمتر، هزینه به صرفه تر و آسایش بیشتر به جابه جایی مسافران می پردازند.