به گزارش خبرگزاری برنا، شهرام رفیعی فر، مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، گفت: با توجه به گذار بیماریها از واگیر به غیر واگیر و حرکت از درمان قطعی بیماریها به مراقبت مادام العمر، نقش مردم در مراقبت از سلامت خود و اعضای خانواده برای سالم زیستن، مدیریت ناخوشیهای جزیی، مدیریت بیماریهای مزمن و حاد روز به روز در حال افزایش است به گونهای که طبق برآوردها 65 تا 85 درصد تمام مراقبتها از نوع خود مراقبتی است.
او افزود: «خود مراقبتی» شامل اعمالی است اکتسابی، آگاهانه و هدفدار که مردم برای خود، فرزندان و خانواده شان انجام میدهند تا تندرست بمانند، از سلامت جسمی، روانی و اجتماعی خود حفاظت کنند، نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی خود را برآورده سازند، از بیماری ها یا حوادث پیشگیری کنند، بیماریهای مزمن خود را مدیریت کنند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان، حفاظت کنند.
او بیان کرد: این در حالی است در بررسی انجام شده در خصوص سواد سلامت از هر دو نفر یک نفر سواد سلامت محدود دارد و از پیامدهای ناشی از کم سوادی سلامت، می توان به افزایش بیماری های مزمن اشاره کرد.
مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت گفت: به منظور افزایش سواد سلامت ایرانیان و توانمند سازی آنان برای خودمراقبتی، در قالب برنامه ملی خود مراقبتی به عنوان پنجمین برنامه تحول نظام سلامت در حوزه بهداشت، تربیت سفیر سلامت خانوار از سال 1393 آغاز شد.
او افزود: مردم در این برنامه به عنوان خالقان سلامت، کنترل بیشتری بر سلامت خود خواهند داشت و مراقبتهای جامع به جای مراقبتهای پراکنده و نامنسجم توسعه مییابد و منابع موجود در جامعه که میتوانند حامی تغییرات مورد نیاز برای ارتقای سلامت باشند، بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرند.
رفیعی فر گفت: همچنین این برنامه می تواند به عنوان یکی از استراتژی های موثر برای تحقق پوشش همگانی سلامت باشد. به عبارتی با اجرای این برنامه مردم به طیف گستردهای از خدمات پایه بهداشتی با کیفیت در زمینه ترویج، پیشگیری، درمان، توانبخشی و مراقبت تسکینی در محل زندگی، محل تحصیل و محیط کار دسترسی پیدا می کنند.
او در خصوص نحوه اجرای برنامه اظهار داشت: در این برنامه، به ازای هرخانوار تحت پوشش PHC فردی به عنوان سفیر سلامت خانوار تربیت می شود. سفیر سلامت خانوار، عضوی از اعضای هر خانواده است که حداقل 8 کلاس سواد خواندن و نوشتن دارد و به صورت داوطلبانه، مسوولیت انتقال مطالب آموخته شده در حوزه سلامت و مراقبت فعال از سلامت خود و اعضای خانواده و جامعه را بر عهده دارد.
او افزود: برای هر خانواری که فاقد عضو واجد شرایط باشد، سفیر سلامت افتخاری تربیت خواهد شد (سفیر سلامت افتخاری، فردی است که علاوه بر خانوار خود، حداکثر 5 خانوار بدون سفیر سلامت را تحت پوشش قرار میدهد.)
او ادامه داد: برای این کار راهنماهای خودمراقبتی در اختیار سفیران سلامت خانوار قرار می گیرد و علاوه بر آموزش های فردی در خصوص نحوه استفاده از این راهنما، سفیران سلامت خانوار در جلسات آموزشی گروهی دوره ای متناسب با نیاز و شرایط شان شرکت می کنند.
رفیعی فر عناوین راهنماهای خودمراقبتی ویژه سفیران سلامت خانوار را چنین برشمرد: راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(1): خودمراقبتی در ناخوشی جزیی، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(2)، خطرسنجی سکته های قلبی، مغزی و سرطان، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(3): سبک زندگی سالم، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(4): خودمراقبتی هفته به هفته دوران بارداری، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(5): هزار روز طلایی (0 تا 2 سال)، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(6): مهارت های فرزندپروری، راهنمای ملی خودمراقبتی خانواده(7): خودمراقبتی در اورژانس ها.
او اعلام کرد: تا پایان سال 1395، 2 میلیون و 500 هزار نفر سفیر سلامت خانوار تربیت شده است و بیش از ده درصد خانوارهای کشور، تحت پوشش این برنامه قرار گرفته اند.
رفیعی فر اظهار داشت: علاوه بر سفیر سلامت خانوار، با توجه به اهمیت دوران کودکی، نوجوانی و جوانی برای توانمند سازی افراد برای خودمراقبتی، با همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، در مدارس، سفیران سلامت دانش آموز و در دانشگاه ها، سفیران سلامت دانشجو بر اساس راهنماهای سفیران سلامت دانش آموز ابتدایی، متوسطه اول و دوم و راهنمای خودمراقبتی جوانان برای مراقبت از سلامت خود و همسالان (یک نفر به ازای هر 10دانش آموز یا دانشجو) تربیت شده اند.
مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت بیان داشت: تاکنون یک میلیون و 250 هزار نفر سفیر سلامت دانش آموز تربیت شده و کار آموزش 250 هزار سفیر سلامت دانشجو تا پایان نیمه اول سال 96 آغاز شده است