بزرگداشت فردوسی و زبان فارسی در بلغارستان برپا شد

در این نشست علمی که جمعی از استادان ایرانی و بلغاری، دانشجویان زبان فارسی، دوستداران فرهنگ، زبان و تاریخ ایران و همچنین تعدادی از دیپلمات‌های خارجی و حسن دوطاقی کاردار موقت سفارت حضور داشتند، مارچلا بوریسوا  معاون رئیس کتابخانه ملی بلغارستان، محمدعلی کیانی رایزن فرهنگی کشورمان، روادبه شاه‌حسینی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، ایوو پانوف ئیس بخش ایرانشناسی دانشگاه صوفیه و رئیس انجمن دوستداران زبان فارسی، مرتضی نورائی استاد تاریخ دانشگاه اصفهان، سیرما کوستادینوا و رضا مهراز  استاد سابق زبان فارسی دانشگاه صوفیه در خصوص زبان فارسی، شاهنامه و هنر سخنوری حکیم ابوالقاسم فردوسی شاعر بلندآوازه ایران در سالن اصلی کتابخانه ملی بلغارستان سخنرانی کردند.

ابتدا رایزن فرهنگی کشورمان ضمن خیرمقدم و معرفی سخنرانان در خصوص اهداف این نشست علمی  گفت: پیشینه روابط فرهنگی میان ایران و بلغارستان و لزوم گسترش و ارتقای این روابط و ضرورت درک و شناخت عمیق فرهنگی طرفین به خصوص در حوزه ادبیات  ایجاب می‌کند دیدارها و ملاقات‌های متقابلی میان دانشمندان، فرهیختگان و صاحب‌نظران دو ملت بزرگ ایران و بلغارستان صورت پذیرد.

محمدعلی کیانی افزود: به همین منظور رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بلغارستان با همکاری کتابخانه ملی بلغارستان و بخش ایرانشناسی دانشگاه صوفیه، به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی و گرامیداشت شاعر بلندآوازه ایران ، حکیم ابوالقاسم فردوسی، از استادان محترم در این حوزه  دعوت کرده تا در خصوص ادبیات  و زبان فارسی مطالبی را خدمت شما دوستداران فرهنگ و زبان فارسی ارائه کنند.

نماینده بنیاد سعدی گفت: در همین راستا نیز در کشور بلغارستان برای سومین سال متوالی، نشست ادبی  با حضور استادان ایرانی و بلغاری با همکاری دانشگاه صوفیه و کتابخانه ملی بلغارستان برگزار می‌شود. امیدوارم فضای تعامل مثبتی در جهت همکاری‌های مشترک، توسعه و تعمیق روابط فی مابین ایجاد شود.

مارچلا بوریسووا معاون رئیس کتابخانه ملی بلغارستان هم ضمن تشکر و خوش‌آمدگویی به هیات ایرانی  و استادان زبان فارسی و شخصیت‌های فرهنگی و علمی حاضر در سخنان گفت: برای من افتخار بزرگی است که به شما در کتابخانه ملی و برای حضور در نشستی که از طرف همکاران ما در رایزنی فرهنگی  جمهوری اسلامی ایران در صوفیه به مناسبت گرامیداشت شاعر بزرگ قرن 10 -11 (میلادی) از امپراطوری فارس، فردوسی، ترتیب داده شده است، خوش‌آمد بگویم.

او افزود: همه می‌دانیم که زبان فارسی ارزش بزرگی برای فرهنگ ایران و کشورهای همسایه آن دارد. برای ما ثبت 15 مه (25 اردیبهشت) در تقویم ایران به عنوان «روز پاسداشت زبان فارسی و گرامیداشت فردوسی» بسیار ارزشمند است و به خاطر این خوشحالیم که می‌توانیم این شب خاطره‌انگیزی را در بین شما بگذرانیم. 

سپس رودابه شاه‌حسینی استاد یار دانشگاه پیام نور در خصوص جلوه‌های آیین نام‌گذاری در شاهنامه با عنوان نام و نامیده در شاهنامه چنین اظهار کرد: یکی از ارزش‌های شاهنامه قابلیت مطالعه تاریخ تمدن باستانی ایران و حتی جهان از خلال داستان‌های آن است. با مطالعه شاهنامه می‌توان نکات جالب توجهی درباره شیوه زندگی بشر در دوران باستان و بشر پیش از تاریخ دریافت. و یک نکته از هزاران نکته مربوط به آیین نامگذاری است. از جلوه‌های نام در شاهنامه به طور خلاصه درمی‌یابیم که در ذهن انسان ابتدایی، رابطه میان نام و نامیده رابطه‌ای طبیعی است؛ همچنین رابطه میان نام و نامیده رابطه‌ای توصیفی است؛ نام می‌تواند تحت تاثیر جادوی مسری و جادوی تقلیدی واقع شود؛ نام می‌تواند از نیروی مانا برخوردار باشد و می‌تواند تابو باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور در سخنان پایانی خود این‌گونه مطالب خود را به پایان رساند: در شاهنامه رفتارهایی آیینی درباره نام، نامیده و نامگذاری وجود دارد.این نکته‌ها با روش و عادات رفتاری زندگی انسان ابتدایی در تشابه است. انسان ابتدایی رابطه میان نام و نامیده را رابطه‌ای طبیعی و رابطه‌ای توصیفی می‌شناسد. انسان ابتدایی بر اساس باور به رابطه طبیعی و رابطه توصیفی، نام را همان نامیده و نامیده را همان نام می‌داند، برای آن‌ها وحدت قائل است و صفات و ویژگی‌های آن‌ها را مشترک و همانند می‌بیند.

او افزود: اگر نام پهلوان پنهان می‌شود و یا تا سال‌ها و پیش از ازدواج و پیش از گذراندن آزمون‌های مهم برای شاهزاده نامی انتخاب نمی‌شود به دلیل پیشگیری و پرهیز از جادو شدن و به تسخیر درآمدن فرد از طریق جادو شدن نام است. اگر نام پهلوان آشکار می‌شود به دلیل ثبت صفات و ویژگی‌های پهلوانی و در نهایت تکامل یافتن است و به دلیل بهره‌وری از نیروی مانایی نام است که باعث می‌شده نام پهلوان بر تن حریفان لرزه بیاندازد.

شاه‌حسینی بیان کرد: اگر دو نام آشکارا و پنهان برای شاهزاده انتخاب می‌شده به دلیل قائل بودن به دو نام اصلی(پنهان) و فرعی(آشکار) برگزیده می‌شده است. آنچه مهم بوده حفظ نام پنهان و اصلی است چرا که نام فرعی و آشکار اگر جادو شود بر فرد تاثیری نخواهد داشت. نام بر اساس پاسخ آزمون فرد و متناسب با شخصیت پهلوان گذاشته می‌شود و شخصیت شاهزاده و یا پهلوان در نام فشرده می‌شود و از این روی تا مرحله تکامل وجودی فرد، یا نامی برای او برگزیده نمی‌شود و یا نام او تغییر می‌یابد و نام جدید نامی کامل است که دربرگیرنده شخصیت تکامل‌یافته نامیده است. تمامی این رفتارها ناشی از این باور بوده که نام و نامیده با یکدیگر وحدت داشته و در نهایت یکی فرض می‌شده‌اند.

سخنرانان بعدی ایوو پانوف رئیس بخش ایرانشناسی دانشگاه صوفیه در خصوص بازتاب اندیشه های فلسفی و افکار فردوسی در خصوص اعتبار مندی مستندات موجود در شاهنامه و سیرما کوستادینووا ر خصوص آفرینش عالم هستی و جهان‌بینی فردوسی مطالبی را بیان کردند.

در پایان این نشست نیز از  رییس بخش ایرانشناسی  و استادان سابق ایرانی‌تبار و بلغاری دانشگاه صوفیه، به پاس خدمات چندین ساله آنان توسط دوطاقی کاردار موقت سفارت و محمدعلی کیانی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بلغارستان تجلیل و به رسم یادبود لوح سپاس و هدایایی از سوی رایزنی فرهنگی و بنیاد سعدی تقدیم ایشان شد.