به گزارش خبرگزاری برنا، لادن حیدری مدیرکل حقوقی و امور مالکیت معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر هفتمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط در هفتمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی و هنری با بیان این مطلب افزود:یکی از برنامه های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالهای اخیر، برگزاری سلسله همایشهای حقوق مالکیت ادبی- هنری و حقوق مرتبط است که خوشبختانه امروز با افتخار شاهد برگزاری هفتمین دوره آن هستیم.
وی گفت: بی تردید برای ارزیابی مثبت بودن هر اقدامی از این دست ، معیاری که می توان بکار برد، قابلیت تداوم اجرای آن در طول زمان است که بی شک استمرار این برنامه در طول هفت سال نشاندهنده ی آنست که این برنامه مدون ،از وضعیت آزمون و خطا در آمده ، پا گرفته و با صرف کمترین هزینه به یک برنامه موفق و راهگشا مبدل شده است.
حیدری ادامه داد: امروز با نگاه مثبت و حمایت همه جانبه ی مقام عالی وزارت و معاونان ایشان، این نشست علمی – تخصصی به یکی از برنامه های مورد پیگیری و خواست دانشگاهیان و متخصصان حوزه ی مالکیت فکری کشور تبدیل شده است.
وی تاکید کرد: این همایش به محفلی برای بررسی فرادستگاهی موضوعات چالشی حوزه مالکیت ادبی- هنری و حقوق مرتبط با آن، تضارب آرا صاحبنظران و متخصصان داخلی و خارجی نسبت به مباحث مطروحه و استفاده از خرد جمعی برای حل مسائل مختلف تبدیل شده است.
مدیرکل دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این دفتر با استفاده از ظرفیت ها و نتایج حاصل از این همایش ها، توانسته درباره تدوین یا اصلاح لوایح یا آیین نامه های مورد نیاز بخش حقوق مالکیت ادبی- هنری کشور گام های مثبتی بردارد.
وی در عین حال تصریح کرد: این دفتر همچنین از طریق ایجاد تعامل سازنده با دانشگاهیان و برقراری ارتباط تنگاتنگ میان عرصه تئوری و عمل، توانسته است از دانش و تجربه متخصصان حاضر در این نشست ها حتی به وقت دفاع از لوایح ارسالی در کمیسیون های مختلف دولت و مجلس بهره ببرد و ضمن کاهش میزان بدبینی و دلسردی دانشگاه ها نسبت به دستگاه های اجرایی، به داشتن پشتوانه و بنیه قوی علمی لوایح و آیین نامه های ارسالی خود صحه گذارد.
دبیر هفتمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط گفت: موضوعی که برای همایش امسال در نظر گرفته شده، حمایت از نمودهای فرهنگ عامه و حقوق مالکیت فکری است.
وی افزود: فرهنگ عامه ترجمه واژه فولکلور است که folk به معنای توده مردم و lore به معنای دانش ، ادب، مجموعه ای از معارف و دانستنی های غیر تخصصی است که شامل مواردی از جمله ادبیات توده، ضرب المثل ها، قصه ها، افسانه ها، آوازها، ترانه ها، معماها ، آداب و رسوم مربوط به جشن ها یا عزاداری های ملی- مذهبی و غیره است که از آن ها به عنوان "نمود فرهنگ عامه" که ترجمه ای از واژه expression of folklore"" است، یاد می شود.
حیدری تاکید کرد: مساله حقوقی مربوط به نمودهای فرهنگ عامه که تاکنون در کشور ما مغفول بوده ،تعیین چارچوب حقوقی حاکم بر آن ها است که متاسفانه با توجه به دارا بودن تعداد زیاد نمود فرهنگ عامه در ایران، نقص بزرگی برای سیستم حقوقی کشور محسوب می شود.همایش امسال ، در صدد است تا از طریق انجام مباحث تخصصی، به این موضوع فرهنگی از زاویه حقوقی بنگرد.
وی افزود: بنابراین این همایش با همایش های برگزار شده در سال های قبل از جهاتی متفاوت است.وجوه تمایز آن عبارتند از اینکه اولاً موضوع آن یعنی نمودهای فرهنگ عامه، ابتداءً و بطور خاص و مستقیم در حوزه ی حقوق مالکیت ادبی- هنری قرار نمی گیرد و قابل طرح نیستند.
حیدری تصریح کرد: اگرچه بسیاری از نمودهای فرهنگ عامه مثل داستان ها، شعرها، موسیقی و ... در زمان خلقشان اثر ادبی- هنری محسوب می شدند؛ ولی در حال حاضر به دلیل قدمت زیاد و مشخص نبودن پدیدآورنده اولیه شان امکان اطلاق اثر ادبی- هنری بر آنها دشوار است.
وی افزود: در این همایش همچنین قرار است جایگاه نمودهای فرهنگ سنتی در کلیت نظام حقوق مالکیت فکری تبیین و بررسی شود.در واقع بر خلاف همایش های پیشین ، در این همایش به دلیل لزوم تعیین چارچوب حقوقی مورد نیاز برای حمایت از نمودهای فرهنگی سنتی، ضرورت بحث شاخه مالکیت صنعتی حقوق مالکیت فکری که ارتباطی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارد هم دیده شده است.
مدیرکل دفتر حقوقی و امور مالکیت معنوی گفت: ممکن است این پرسش مطرح شود که اگر واضح است که نمودهای فرهنگ عامه اثر ادبی-هنری محسوب نمی شوند و زیر لوای حقوق مالکیت ادبی- هنری قابل حمایت نیستند علت اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان همایش خود را به این نمودها اختصاص داده چیست؟
وی تصریح کرد: پاسخ این پرسش روشن است. نمودهای فرهنگ سنتی ، اثر ادبی- هنری محسوب نمی شوند و مشمول قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ١٣٤٨ که این وزارتخانه متولی اجرای آن است،نیستند ولی بی تردید نمودهای فرهنگ عامه همچنانکه از نامشان نیز بر می آید جزئی از فرهنگ کشور و از اصلی ترین اجزاء آن هستند.
حیدری افزود: بنابراین از آنجا که وزارت فرهنگ مسئول اجرایی اصلی امر فرهنگی کشور است نمی تواند نسبت به این قسم از فرهنگ و نمودهای منبعث از آن بی تفاوت باشد؛ و اگرچه نمودهای فرهنگ عامه، اثر ادبی- هنری محسوب نمی شوند؛ ولی یکی از اساسی ترین منابع و منشاهای خلق آثار ادبی- هنری مورد حمایت توسط این وزارتخانه هستند.
وی گفت: بسیاری از آثار بر مبنا یا با الهام از این نمودها پا به منصه ظهور می گذارند و چه بسیار آثاری از این دست که به جهت یادآوری و انعکاس نمود اصلی برگرفته شده از آن با اقبال بی نظیری از سوی مخاطبان مواجه شده اند.
حیدری تاکید کرد: نکته مهم دیگری که انتخاب این موضوع را قوت می بخشد آن است که علیرغم انتزاع بسیاری از مباحث مربوط به میراث سنتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اعطای اختیار آن ها به سازمان میراث فرهنگی ، برخی از نمودهای فرهنگ عامه بویژه آنچه به حوزه معاونت امور هنری این وزارتخانه مربوط می شود یعنی موسیقی نواحی ، اجراهای آیینی و ... همچنان تحت تولی و نظارت وزارت متبوع است؛ لذا با توجه به اینکه یکی از اصلی ترین نمودهای فرهنگ سنتی همین اجراهای آیینی متعددی است که از مشخصه های بارز هویت ایرانی – اسلامی در همه جای دنیا بشمار می آید، از این حیث نیز موضوع تعیین نحوه حمایت حقوقی از نمودهای فرهنگ سنتی نمی تواند بی ارتباط با وزارت متبوع باشد.
وی افزود: همچنین به منظور مرتفع کردن نقص موجود در نظام حقوقی ایران در ارتباط با نمودهای فرهنگ عامه، خوشبختانه در سال گذشته با همکاری کارشناسان دستگاه های اجرایی ذیربط، تحت نظارت دبیرخانه شورای سیاستگذاری مالکیت فکری دستگاه های اجرایی، لایحه ای تهیه شده که در آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان مقام صلاحیتدار و مرجع ملی حمایت از نمودهای فرهنگ عامه معین شده که برای آن وظایف مختلفی نیز لحاظ شده است.
مدیر کل دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: بنابراین این دفتر لازم دید قبل از اینکه این لایحه به مجلس تقدیم شود، در این همایش متن پیش نویس مذکور را به نقد گذارد و از نظرات اصلاحی متخصصان در این خصوص بهره مند شود تا قانونی که قرار است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از اصلی ترین دستگاه های اجراکننده آن باشد به بهترین شکل ممکن و با کمترین ایراد و مشکل اجرایی به تصویب برسد .
وی ادامه داد: برگزاری این همایش و انتخاب چنین موضوعی برای آن از نظر ما به عنوان یکی از مهمترین و راهبردی ترین اقداماتی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر پایه آن می تواند ضریب حمایت، حفظ و تلاش برای تعالی جایگاه فرهنگ عامه و نمودهای آن را در کشور بالا ببرد و از این طریق ضمن ادای دین به بانیان فرهنگ کشور و ایجاد بارقه های امید به سامان دادن وضعیت حقوقی دارندگان نمودهای فرهنگ عامه که در واقع وارثان این میراث غیر مادی هستند و نشان دادن و یادآوری ارزش واقعی دارایی های معنوی و فرهنگی آن ها، در مقام متولی اصلی امر فرهنگ کشور، دوام و انتقال این قسم از فرهنگ و نمودهای منبعث از آن را به نسل های بعد تضمین نماید و تکلیف خود را در این خصوص به خوبی ایفا کند.
حیدری گفت: امیدواریم این همایش بتواند همچون همایش های سال های پیش نتیجه مطلوبی در پی داشته باشد و اهداف در نظر گرفته شده برای آن تا حد ممکن محقق شود.
وی در پایان ضمن قدردانی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونین حقوقی و توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، افزود: لازم می دانم از تمامی اعضای کمیته های علمی و اجرایی این نشست، سازمان وایپو، حضور رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، سازمان گردشگری و میراث فرهنگی و همکارانم در دفتر حقوقی، مرکز روابط عمومی، که بار اصلی برنامه ریزی و اجرای آن را بر عهده داشته اند، نیز تشکر کنم.
هفتمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط صبح امروز با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مرکز همایش های کتابخانه ملی آغاز به کار کرد و تا ساعت ١٧ امروز ادامه دارد.