تنوع صنایع دستی در خوزستان قابل توجه بوده و مجموعه ای از مصنوعات دستی نظیر سفالگری، میناکاری، حصیربافی، جاجیم، گلیم بافی، گبه بافی، نمدمالی، چوقا بافی، عبابافی، خراطی و تولیدات عشایری بسیار زیبا و دیگر رشته های صنایع دستی را شامل می شود که با توجه به برنامه و سیاستهایی که در صنعت توریسم در استان در حال اجرا می باشد، امید آن می رود که در آینده بر رونق و توسعه صنایع دستی افزوده شود.
با توجه به پیشینه تاریخی منطقه زاگرس که در گذشته های دور مهد تمدن و فرهنگ ایلامیان بود، سرزمین خوزستان پیوسته بستر مناسبی برای رشد و تکنولوژی هنر و صنایع دستی در زمینه های مختلف به شمار آمده است. همچنین تعدد و تکثر قومی و فرهنگی مردم خوزستان موجب شده تا صنایع دستی در خوزستان از تنوع چشمگیری برخوردار باشد. وجود عشایر کوچ رو که خود حافظ هنرهای و صنایع دستی خاص هستند موجب تنوع رشته ها و نیز ترویج صنایع دستی به دیگر مناطق شده است.
بیستم خرداد روزجهانی صنایع دستی نزدیک است و صحبت از صنایع دستی نقل مجالس می شود. در گوشه ای جشنی برپا می شود و در مکان های دیگر نمایشگاهی. خیلی قدردان باشند از چند صنعتگر صنایع دستی تقدیر و قدردانی می کنند.
استان خوزستان این روزها نه تنها در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری بلکه در حوزه صنایع دستی فراز و نشیب هایی خاص خود را دارد و کمتر شاهد جنب وجوشی در این حوزه است.
ساماندهی صنعتگران خوزستان، رفع موانع دسترسی گردشگر به صنایع دستی، سهولت عرضه محصولات توسط صنعتگران صنایع دستی، حمایت از تولید و توزیع گسترده برای صنایع دستی خوزستان، توجه به بیمه صنعتگران و مربیان، حمایت برای بازاریابی و بازاریابی بین‌المللی برای صنایع دستی خوزستان، تسهیل در پرداخت وام به صنعتگران، خودداری از اعزام سلیقه ای صنعتگران به نمایشگاههای درجه یک داخلی و خارجی، مبارزه با دلالان از جمله خواسته های صنعتگران خوزستانی است که انتظار دارند متولیان صنایع دستی خوزستان پیگیری های لازم را انجام دهند.
حال این پرسش پیش می آید که چرا در راستای اهدافی که برای رشد صنایع دستی خوزستان در نظر گرفته شده بود بازارچه مرکزی صنایع دستی خوزستان به سرانجام نرسید. در حالی که قرار بود در سال 1394 با وجود آماده بودن به بهره برداری برسد اما همنچنان درب آن بسته است؟ طی دو سال گذشته اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی گردشگری خوزستان که با فاصله گرفتن از عمده ماموریت هایش بیشترین آسیب را به خانه صنایع دستی و سپس بازارچه دائمی صنایع دستی زده است چه اولویتی داشت که این امور را به سرمنزل مقصود نرسانده است؟ واقعا عملکرد شاق آنها در حوزه صنایع دستی خوزستان چیست که بتوان کلاه را هوا انداخت؟ چرا عمده باید صنعتگران خوزستانی در فضایی بسیار محدود محصولات و مصنوعات خود را برای فروش عرضه کنند.
چرا مدعیان حمایت از صنایع دستی برای تقدیر از صنعتگرانی که موفق به دریافت نشان ملی مرغوبیت شدند اقدامی نمی کنند؟ راستی در جشن ملی تولید صنایع دستی لولویت تقدیر از تولیدکنندگان برتر صنایع دستی کشور با اعطای طاووس نقره کوب حق چه کسانی است؟ اونی که پول زیاد داره یا هنر و تولید فراوان؟
به راستی چرا کارشناسان زبده حوزه صنایع دستی به مدیران خود یادآور نمی شوند که صنعتگر با فروشنده صنایع دستی فرق دارد. یا صنایع دستی بومی با غیر بومی تفاوت دارد؟ اگر هم می گویند که حتما پائین بودن بخش عمده ای از نمایشگاهها را یادآور می شوند چرا مسئولین زیر سبیلی رد می کنند و با بی خیالی شان صنعتگر خوزستانی را از عرصه خارج می کنند؟
چرا در یک سال گذشته و البته در این ماههای اخیر اخبار خوشایندی از خانه صنایع دستی اهواز به گوش نمی رسد؟ مگر خانه‌های صنایع دستی مراکزی نیستند که باید در آنها کارگاه‌های زنده تولید صنایع دستی، نمایشگاه و فروشگاه آثار، کارگاه‌های آموزشی و محلی برای برگزاری رویدادها و جلسات حوزه صنایع دستی برپا شود؟ کو؟ کجا؟ با چه خروجی؟ کو حمایت از تولید، صادرات و همچنین توسعه و ترویج؟ فقط خواهشا دروغ نگید و سفسطه نکنید. لابد می خواهید بگویید اوضاع خوبه؟
معاونت های قبلی و فعلی صنایع دستی خوزستان برای تقویت بازار صنایع دستی که نیاز به آموزش‌های هدفمند دارد چه کار کرده اند؟ چه اقدامی در جهت به‌آموزی صنعتگران، آموزش بازاریابی و بازرگانی، آموزش به شیوه استاد و شاگردی و همچنین آموزش‌های کوتاه مدت همگانی اجرا کرده اند؟
یادداشت: مجتبی گهستونی فعال میراث فرهنگی خوزستان