قاضی مقیسه خطاب به شمس: برای رسیدن به مطامع دنیوی بلاهایی را سر این نظام آوردید

قاضی مقیسه گفت: بنده از نماینده دادستان خواستم که کیفرخواست را قرائت کند و چیزی که وی بیان می‌کرد اظهارات و اقاریر آقای شمس بود، آیا این روند ایرادی دارد؟ اگر من در مقام قاضی با متهم دهن به دهن کنم و زیاد سؤال کنم می‌گویند قاضی متهم را تحقیر می‌کند این دادگاه علنی است اگر سؤالی می‌کنم می‌خواهم قضیه روشن شود و باید حکمی صادر کنم و بنده فردای قیامت باید جوابگوی اعمالم باشم بنابراین به اصل قضیه بپردازید.

نجفی نماینده دادستان گفت: ماده 371 قانون آیین دادرسی کیفری اجازه داده که نماینده دادستان عقیده خود را بیان کند.

افشار وکیل مدافع متهم ردیف دوم پرونده گفت: ابتدا باید ماده مقدم را در این رابطه اجرا کنیم.

قاضی مقیسه گفت: مقدم و مؤخری که می‌گویید اتلاف وقت است. تقدم و تأخر را رها کنید حضور وکلای محترم تأمین اجتماعی، شرکت نفت و بانک مسکن به معنای شکایت از متهم است.

افشار گفت: عرض من این است که آیا تأمین اجتماعی هم از ما شکایت دارد؟

قاضی مقیسه پاسخ داد: شکایات را مطرح کرده‌اند و به نظر می‌رسد شما پرونده را مطالعه نکرده‌اید در حال حاضر نیز اگر دفاعی دارید انجام دهید.

افشار وکیل مدافع متهم ردیف دوم پرونده در بیان دفاعیات گفت: به هیچ عنوان تابعیت دوگانه موکلم مخفی نبوده است به همین دلیل این باعث نمی‌شود وی را فردی بیگانه و انگلیسی بدانیم چرا که ارتباط موکلم با ایران قطع نبوده و همواره در راستای اهداف نظام قدم برداشته است و در طول این 5 جلسه دادگاه تمام مطالب را با صداقت بیان کرده است و صحبت‌های موکلم در طول این سه سال هیچ تناقضی نداشته است و وی در مقام کارگزار بوده است.

افشار وکیل مهدی شمس در ادامه دفاع از موکل خود گفت: زمان آشنایی موکل من با آقای زنجانی در سال 89 توسط آقای فلاح و برای خرید هواپیما بوده است. قبل از ورود موکلم به موضوع فروش نفت این فرد 22 فروند هواپیما را برای شرکت قشم ایر خریداری کرده بود. این درحالی است که آن زمان در شرایطی بودیم که هواپیماهای داخل کشور دائما سقوط می‌کردند و قطعات هواپیماها وجود نداشت.

وی گفت: واقعیت این است که آقای فلاح ، بابک زنجانی و مهدی شمس را در جهت خرید هواپیما به هم معرفی کرده است.

قاضی مقیسه در این خصوص گفت: پس شما ادعا دارید که آقای شمس را آقای فلاح به زنجانی معرفی کرده است؟

وکیل متهم بیان کرد: بله این معرفی برای خرید هواپیما بوده است. در آن زمان تمام تمهیدات لازم برای شناسایی توانای‌های آقای زنجانی توسط مسئولان انجام شده بود.

وی در خصوص عنوان اتهامی جرم سازمان یافته برای موکل خود گفت: مسلما در جایی که جرم سازمان یافته قرار است تشریح شود باید تبانی برای وقوع جرم وجود داشته باشد. اگر اشتراک چند نفر برای اقدام مشروعی باشد و بعدا آن شرکت به انحراف برود جرم سازمان یافته صدق نمی کند لذا در سال 89 کسی نمی دانست که شرکت‌های زنجانی قرار است به انحراف برود.

وی افزود: اگر قرار بود جرم سازمان یافته‌ای مطرح باشد موکل من اصلا به این ماجرا ورود نمی‌کرد.

قاضی مقیسه در ادامه رسیدگی پرونده گفت: در زمان تحریم و مسدود شدن حساب‌های بانکی ایران، این افراد با خود گفتند که اکنون بهترین موقعیت برای سوء استفاده است. لذا با توجه به نفوذی که آقای فلاح داشت و با توجه به اینکه آقای شمس دارای توانمندی بود با همکاری زنجانی به این نتیجه رسیدند که به فروش نفت و رسیدن به مطامع خود اقدام کنند. لذا این فکر زمانی شکل گرفت که تحریم‌ها آغاز شده بود.

افشار اظهار کرد: عالماً و عامداً در جرم اخلال عنصر معنوی جزو عناصر اصلی است که این عنصر برای موکل من احراز نشده است. عنصر قانونی شاید وجود داشته باشد اما عنصر معنوی وجود ندارد.

قاضی مقیسه در پاسخ به دفاعیات وکیل متهم نفتی گفت: آقای وکیل لطفا شما در دفاع از کیفرخواست سخن بگویید و احراز عناصر جرم را بر عهده دادگاه بگذارید.

وکیل ادامه داد: عرض من این است که در سال 89 این تشکیلات سازمان یافته شروع نشده است.

قاضی مقیسه در جریان رسیدگی به پرونده گفت: آقای وکیل موضوع خیلی ساده است. مثلا چند سارق در زندان با هم دوست می شوند اما بعدا با برنامه ‌ریزی‌هایی که انجام میدهند اقدام به یک جرم بزرگ می کنند درست است که این افراد در ابتدا صرفا با هم دوست بودند اما بعدا با تصمیم گیری مشترک اقدام به وقوع جرم کرده‌اند مثلا آقای فلاح دختر و داماد خود را به لندن می فرستد که بگوید بانک FIIB درحال فعالیت است.

وکیل شمس گفت: آقای فلاح همان گونه که در موضوع فروش نفت دخالت نداشته اند موکل من هم در موضوعات بانکی اصلا دخالتی نداشته اند.

قاضی مقیسه پاسخ داد: بله درست است هر کدام از این افراد به نوعی در این شبکه اقدام مشخصی داشته‌اند. مثلا آقای فلاح با نفوذی که داشته است در حوزه بانکی کار کرده و موکل شما در جهت فروش نفت اقداماتی داشته و زنجانی هم دیگر امور را انجام می داده است لذا هر کدام به نوعی در این پرونده نقشی مشخص داشته اند.

وکیل متهم گفت: یک دلیل برای اینکه شبکه سازمان یافته بوده است احراز نشده است. طبیعتا باید در کیفرخواست دلایل این اتهام بیان شود. اما در کیفرخواست مطلبی در جهت احراز تبانی و وجود عنصر معنوی نیست.

وی گفت: در طول 5 جلسه موکل من با شفافیت کامل تمام اتهامات را ریز به ریز پاسخ داد. البته کسی منکر جرم مادی نیست. اما حرف ما درباره عنصر معنوی جرم است. حتی دیوان عالی در رأی خود گفته است که عنصر معنوی جرم احراز نشده است.

نجفی نماینده دادستان تهران در خصوص این اظهارات وکیل اعتراض داشته و گفت: لطفا بگویید که دیوان در کجا این حرف را بیان کرده است؟ اصلا دیوان نگفته است که عنصر معنوی جرم وجود ندارد بلکه در حکم دیوان بحث از شبکه سازمانی بوده است.

وکیل متهم در دفاعیات خود از موکل اظهار کرد: اگر قرار باشد که هر کسی صرفا به خاطر عنصر مادی مجازات شود پس باید کسی که حتی لنگر کشتی را هم کشیده است به دادگاه بیاید و پاسخگو باشد. دیوان عالی در حکم خود می گوید که عنصر معنوی جرم را در طول پرونده پیدا نکرده است. تمام حرفی که در رأی دیوان آمده است این است که احراز ما بر اساس عنصر مادی جرم بوده است.

قاضی مقیسه در واکنش به اظهارات وکیل متهم نفتی گفت: آقای وکیل شما چه کاری با رأی دیوان دارید؟ دیوان گفته است که پرونده دوباره رسیدگی شود. ما نیامده ایم اینجا که حکم دیوان عالی و مرجع بالاتر از خود را نقد و بررسی کنیم لذا وارد رأی دیوان نشوید.

 وکیل متهم بیان کرد: تمام مدارک و محتویات و اظهارات موکل من نشان دهنده این است که وی یک کارگزار بوده است و برای شرکت نفت، نفت را حمل کرده است. مدرکی دال بر قصد مشترک این افراد وجود ندارد. هیچ دلیلی دال بر عنصر معنوی جرم وجود ندارد فقط دادستانی عنصر مادی را برای موکل من احراز کرده است.

وی گفت: به صراحت اعلام می کنم که فروش نفت فروش کالای ساده نیست و دارای شرایط خاصی است مثلا برای فروش نفت باید یک سری تشریفات را گذراند یا اینکه باید افراد توانمندی فروش نفت را انجام دهند لذا کار فروش نفت کاری نبود که آقای زنجانی بتواند انجام دهد بلکه یک شرکت باید این کار را انجام می داد.

وی گفت: حرف من این است که در یک تخلف یا جرم نباید یقه نماینده یک شرکت را گرفت. بلکه مقصر یا  خطاکار خود شرکت است در این پرونده هم بین دو شرکت معامله‌هایی صورت گرفته است.

وکیل افزود: در طول این 5 جلسه اظهارات موکل من تماما با سند و مدرک بوده است. در صورتی که می توانست کیفرخواست را رد کند و شاکی دلایل خود را بیاورد.

وی بیان کرد: همانگونه که مطلع هستید آقای شمس قبل از ورد به این ماجرا در جای دیگری در حال فعالیت بوده است اما از وی خواسته شد که در این ماجرا کمک کند چون در آن زمان شرایط کشور پیچیده و مشکلات زیاد بوده است.

قاضی مقیسه در این خصوص اظهار کرد: موکل شما و دوستان و همکارانش چه مشکلی از مملکت را برطرف کردند. چه کاری در جهت بازگرداندن پول نفت کردند؟ پولی که باید خرج توسعه پارس جنوبی می شد کجا رفت؟

وکیل متهم نفیت اظهار کرد: دربحث یک میلیارد و 400 میلیون یورو مشخص است که نقش موکل من چه بوده است. بنده نامه ای را از طرف موکل خود برای معاون اول قوه قضائیه ارسال کرده ام که موکل من قصد کمک دارد. از این پرونده دشمنان ما برای ضرر به کشور استفاده کردند. موکل من خیلی تلاش کرد که بحث ضررهای به وجود آمده از شرکت فال پیگیری شود.

وی بیان کرد: البته 5 درصد سهام شرکت هواپیمایی ترکیه ای مربوط به کمیسیون خرید هواپیما است که مربوط به قبل از فروش نفت بوده  طبیعی است که موکل من قرار نبوده است رایگان برای آقای زنجانی کار کند و این 5 درصد حق العمل کاری وی بوده است.

وی افزود: اگر به تاریخ‌ها و معرفی‌ها نگاه کنیم می بینیم که موکل من در این ماجرا چه نقشی داشته است کیفرخواست باید برای عناوین اتهامی دلیل و مدرک بیاورد. موکل من که نباید جوابگوی موضوعی باشد که به او مربوط نیست. مثلا در بحث 300 میلیون یورو و لوزان مربوط به فروردین است اما موکل من در خرداد ماه به آن وارد شده است پس ربطی ندارد که موکل من جوابگوی اتفاقات ماقبل خود باشد. آقای زنجانی قراردادهای خود را قبل از ورود موکل من با شرکت نفت منعقد کرده بوده است.

وکیل متهم گفت: نباید صرفا به اظهارات آقای زنجانی اعتنا و اکتفا کرد. این فرد بارها گفته است که در فلان جا پول دارد در فلان بانک پول دارد. اما هیچ کدام درست نبوده است. هر بار یک اظهاری می کند که مشخص می شود دروغ بوده است. حکم مفسد فی الارض برای این فرد صادر شده است و لذا نباید به اظهارات چنین فردی اعتنا کرد.

افشار افزود: بنده می‌گویم که نباید اظهارات این فرد سلیقه‌ای گزینش کرد. در جایی که به نفع موکل من است توجه به اظهارات او نشود و درجایی که اظهارات او به ضرر موکل من است به آنها استناد کرد.

وکیل مدافع متهم نفتی گفت: با قاطعیت می گویم تنها کسی که این موقعیت خاص را داشت که بتواند نفت را بفروشد آقای شمس بود. بنده خواهش می کنم تاریخ ها همگی بررسی شود و نقش آقای شمس مشخص گردد. هدف موکل من واقعا خدمت بود. موکل من موقعیت های تجارتی بسیاری با افراد خارجی داشت که به خاطر خدمت به کشور وارد آنها نشد.

وکیل متهم ادامه داد: آیا دلیلی مبنی بر احراز قصد مشترک این دو نفر برای فروش نفت وجود دارد. در کل کیفرخواستی که من مطالعه کردم قصد مشترکی احراز نشده است مثلا یک نفر از یک منزل سرقت می‌کند فرد دیگری فکر می کند که این اجناس مال خود سارق است و برای جا به جایی اجناس به او کمک می‌کند در اینجا آیا فرد کمک کننده که صرفا قصد کمک داشته است را می توان سارق نامید طبیعی است که فرد کمک کننده چون نمی دانسته است که اموال سرقتی است و عنصر معنوی نداشته نباید به عنوان سارق دستگیر کرد. به صراحت می گویم موکل من در پرداخت ها به جز آن دو فقره چک که دیروز توضیح آن را داد دیگر نقشی در پرداخت‌ها نداشته است.

وکیل مدافع متهم ردیف دوم پرونده فساد نفتی اظهار کرد: آقای شمس با آزادی کامل و به واسطه پاسپورت انگلیسی خود می‌توانست اصلا به ایران نیاید. به خصوص که دولت انگلیس با ایران خصومت هم داشت. با اینکه 49 درصد از سهام شرکت هواپیمایی ترکیه‌ای را داشت می‌توانست اصلا وارد ایران نشود اما 5 بار به ایران آمد و رفت تا کمک کند.