«پسر ویشتاسب» متقاضی حضور در «سینماحقیقت» شد

این مستند با معرفی کتیبه بیستون که بزرگ‌ترین و مهمترین سنگ‌نوشته باقی‌مانده ایران باستان است، آغاز می‌شود و در ادامه روند کشف رمز خطوط آن را به تصویر می‌کشد؛ اینکه چه باستان‌شناسانی به ایران آمدند و برای رمزگشایی این خطوط میخی چه مراحلی طی شد.

مبنای اصلی فیلم مستند «پسر ویشتاسب» درباره فعالیت یک ژنرال ارتش انگلیس به نام سِر هنری راولینسون است که به خطوط میخی علاقه‌مند بود و با مشکلات بسیار توانست کتیبه بیستون را بخواند تا پایه‌ای برای مطالعات بعدی شد.

پروفسور ووتر هنکل‌من که از باستان‌شناسان جهان در زمینه‌ کتیبه‌خوانی به ویژه خطوط ایلامی است نیز در بخش‌هایی از این مستند به بیان تلاش‌هایش در زمینه‌ پی بردن به رموز خط میخی بیستون می‌پردازد. وی معتقد است که طی صد سال گذشته، برخی عبارات کتیبه بیستون یا خوانده نشده یا به اشتباه خوانده شده‌اند؛ به همین منظور از سال پیش بازخوانی دوباره‌ این کتیبه از طریق اسکن نوری با حضور یک گروه باستان‌شناس به سرپرستی پروفسور هنکل‌من آغاز شده است. این کار که یک تجربه جدید است، در مجموعه جهانی بیستون به انجام رسید و با توجه به اینکه در اسکن نوری دقت دید تا یک‌دهم میلی‌متر بالا می‌رود، پروفسور هنکل‌من موفق شد چند عبارت از کتیبه بیستون را که پیش‌تر به دلیل ورود رسوبات روی آن ناخوانا شده بود را بخواند.

کتیبه بیستون با خط میخی و به سه زبان پارسی باستان، بابلی و ایلامی نوشته شده و به عنوان هشتمین اثر تاریخی کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. داریوش هخامنشی در این کتیبه به معرفی دودمان هخامنشی، چگونگی اعاده پادشاهی به هخامنشیان، شیوه حکومتش، مرگ کمبوجیه، طغیان گئوماتا و کشته شدن او در پاییز ۵۲۲ ق م، شورش و طغیان در بسیاری از سرزمین‌ها و سرکوبی آن‌ها و اعاده نواحی بسیاری که از فرمانبرداری او سرباز زده بودند، پرداخته است.

مستند «پسر ویشتاسب» که روند تولید آن از سال ۱۳۹۳ آغاز شده بود، از محصولات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است.

عوامل تولید این فیلم عبارتند از پژوهشگر، فیلمبردار، کارگردان، تدوینگر و تهیه‌کننده: عباس صاحب، نگارش و گوینده: شهرام درخشان، صدابردار: محمد کرمی، مترجم: آدینه صدیقی، عکاس: یعقوب علیزاده، دستیار کارگردان: مهدی کرمی، دستیار تصویر: کامران شهیدی، پهباد: حجت التجا.