وابستگی بیش از اندازه و محض به سوخت‌های فسیلی در کشور ما در دراز مدت با توجه به عمر محدود این انرژی‌ها می‌تواند سبب بروز لطمات جبران ناپذیری به محیط زیست و اقتصاد شود. حال سوال این است که حرکت به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر چگونه می‌تواند در اقتصاد کلان شهری مانند مشهد موثر واقع شود؟
اول این‌که یکی از معضلات اصلی شهرهای بزرگی مانند مشهد آلودگی هوا است که سالانه نه تنها باعث صرف هزینه‌های هنگفت مالی می‌شود بلکه سلامت شهروندان را نیز به مخاطره جدی می‌اندازد. سرمایه‌گذاری اقتصادی بر روی انرژی‌های پاک در حوزه حمل و نقل نظیر ترویج فرهنگ استفاده از دوچرخه، موتور برقی یا خودروهای برقی نه تنها کاهش هزینه‌های عملیاتی شهرداری را در پی خواهد داشت بلکه موجبات اشتغال‌زایی، ورود سرمایه و ایجاد گردش مالی را فراهم خواهد ساخت. با توجه به منحصر بفرد بودن این منابع خصوصا نامحدود بودن آن، بسترسازی در کلان شهرها در جهت جایگزینی این انرژی‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. به عنوان نمونه ایجاد توسعه تامین روشنایی شهری از طریق تامین نیروی خورشیدی به تنهایی می‌تواند هزینه ها و مشکلات و دغدغه‌های شهری را کاهش دهد.
از آن‌جا که توان مالی شهرداری‌ها در کلان شهرها ممکن است پاسخگوی این سرمایه‌گذاری نباشد و سرمایه‌گذاری اولیه در این حوزه‌ها نیز خارج از توان بودجه دولتی می‌نماید، میدان دادن به بخش خصوصی علاوه بر به همراه آوردن مزایای زیست محیطی و رفاهی، شکوفایی و رشد اقتصادی از محل صرفه‌جویی در هزینه‌های جاری شهر را به همراه خواهد آورد.
با ایجاد این بازار رقابتی و فراهم آمدن فرصت، بسیاری از سرمایه‌های سرگردان که در کلان شهری مانند مشهد روزی در حوزه زمین، مسکن و برج سازی، زمانی در حوزه خودرو و زمانی در دیگر بخش‌ها انباشته و موجبات بروز برخی تورم‌های مقطعی را فراهم می‌نمایند؛ هدایت شده و نه تنها موجب ایجاد سود برای صاحبان آن ها می گردد بلکه زمینه‌ساز توسعه زیرساخت‌های شهری، اشتغال‌زایی و... خواهند بود.
از نگاه دیگر تحقق این امر مشهد را به عنوان شهری پیشتاز در استفاده از این نوآوری‌ها بدل خواهد کرد که این امر می تواند زمینه ساز جذب سرمایه‌گذار خارجی به سیستم اقتصادی و در نتیجه ایجاد تقاضا در دیگر شهرهای داخل یا خارج از کشور جهت پیاده سازی این سیستم‌ها و جذب حداکثر سود از این صنعت نوظهور باشد. در آن زمان نه تنها مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام بلکه به قطب اقتصادهای نوظهور با منفعت زیست محیطی در شهرهای اسلامی بدل خواهد شد.
محمدرضا مزجی
معاون اقتصادی شهرداری مشهد