به گزارش برنا-ایلام; عبدالمالک شنبه زاده” مدیر کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ایلام با اعلام این خبر اظهار داشت : د ر اجرای ماده ۱۲ کنوانسیون بین المللی حفظ میراث فرهنگی ناملموس، قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مذکور مصوب سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی آن، و ماده ۲ قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی مو ضوع میراث فر هنگی ناملموس ” زبان لکی ” و ” لاوه لاوه لالایی لکی” در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
وی افزود : زبان لَکی زبان طوایف لک ایران و از زبان‌های ایرانی شاخه شمال غربی رایج در مناطق غرب ایران است ساختار اصلی دستوری و افعال لکی «همانند دیگر لهجه‌های کردی» در زمره زبان‌های شمال غربی ایرانی قرار می‌گیرد. زبان لکی شبیه به کردی و از لری متفاوت است. حمید ایزد پناه محقق لر، دربارهٔ زبان لکی می‌گوید که این زبان از لری متفاوت است.
شنبه زاده تصریح کرد : حوزه گسترش گویش لکی بخش بیرانوند یا هرو در شرق لرستان با ایل بزرگ بیرانوند ، شهرستان سلسله یا الشتر در شمال شرقی ، شهرستان دلفان یا نورآباد لرستان در شمال غربی ، شهرستان های سیروان وچرداول ، هلیلان وزردلان وبیجنوند وداجیوند دره شهر و شهرستان آبدانان در استان ایلام ، حوزه ماهیدشت درکرمانشاه و جنوب استان همدان و بخش‌هایی دیگر از طوایف لک در کردستان عراق، کرکوک و خانقین سکونت دارند.
مدیر کل میراث فرهنگی ایلام ادامه داد : گروه‌های زیادی از لکها در طول تاریخ از مناطق خود کوچانده و تبعید شده‌اند از جمله گروهی که ساکن شمال ایران هستند و به کردهای تبعیدی معروفند و گروهی دیگر که توسط عثمانیها به اطراف آنکارا (شهر هایمانا یا هیمنا) کوچانده شدند به لکهای «شیخ بزینی» یا کردهای هیمنه‌ای معروفند که هنوز فرهنگ و هویت خود را کمابیش حفظ کرده‌اند.
شنبه زاده در تشریح لالایی گفت : لالایی از جمله آوازهایی است که چون نگینی بر تارک ادبیات شفاهی می درخشد. زمانی که کودک تنها مجذوب چهره و رفتار و حرکات مادر می شود، بی آنکه درکی درست از گفتار مادر داشته باشد، مادر با تغییر «تون» صدا و چهره و گاه حرکات وجدآور و بوسیدن، کودک خود را وادار به آرامش و متوجه خود می کند و در گفتار خود، تمام عناصر طبیعی و ملموس را به کار می برد و از طبیعت و زیبایی و دلاوری و گاه آرزوهای خود می گوید.
وی اضافه کرد : لالایی در زبان لکی لاؤه لاؤه نامیده می شود «لالایی شامل جملات و سخنانی در مورد اظهار محبت مادر نسبت به کودک و امید و آرزوهایی است که مادر برای جگرگوشه ی دلبندش آواز می کند معمولا˝اشعار لالایی ده هجایی می باشند. لالایی از دیرباز تا کنون در میان لکستان وجود داشته و توسط زنان برای کودکان خردسال خوانده می شود.
مدیر کل میراث فرهنگی ایلام ادامه داد : در لالایی مادران و خواهران اشعاری عاطفی و حماسی را با چندین ریتم و مقام موسیقیایی برای کودکان می خوانند. سرایندگان لالایی گمنام هستند و این اشعار، سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است این اشعار از مایه های عاطفی و حماسی مملو می باشند و نیز با مضمونهای امید بخش همراه هستند.
زبان لکی به شماره ۱۴۳۸ مورخ ۱/۶/ ۹۶ در فهرست آثارملی ناملموس به ثبت رسیده است .
لاوه لاوه لکی در تاریخ ۱/۶/۹۶ و به شماره ۱۴۳۹ در فهرست آثار ملی ناملموس و به صورت منطقه ای برای استان های لرستان، ایلام، کرمانشاه و همدان به ثبت رسیده است.