بیشترین جزای نقدی مربوط به جرایم رایانه ای چقدر است؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، این روزها هر کدام از ما در یک یا چند شبکه اجتماعی عضویم یا از نرم افزار های پیام رسان برای  انتقال پیام ها و انجام کار های روز مره استفاده می کنیم.

شخصیت های مجازی، فضای بدون حد و مرز گاهی زمینه خوبی را برای افرادی که به هر طریق قصد سو استفاده از مردم را دارند پدید می آورد، به همین دلیل در اواخر سال ۱۳۸۷ دبیرخانه پلیس فتا در ستاد ناجا شامل کمیته‌های مطالعات تطبیقی، کمیته تجهیزات و منابع انسانی، مالی، کمیته خسارت و سازمان تشکیل شد.

 پلیس فتا به چه جرایمی رسیدگی می کند ؟ و چه اقداماتی جرائم سایبری خوانده می شوند؟

قانون جرایم رایانه در ایران در دو بخش که هر کدام متشکل از 8 و 3 فصل هستند نوشته شده است، در بخش اول این قانون به جرایم و مجازات ها پرداخته می شود و در بخش دوم به آیین دادرسی.

گفتنی است مهمترین مسائلی که پلیس فتا به آن رسیدگی کند شامل مسائلی مانند؛ جرائم علیه محرمانگی داده‌ها و سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی، جرائم علیه صحت و تمامیت داده‌ها و سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی، سرقت و کلاهبرداری مرتبط با رایانه، جرائم علیه عفت و اخلاق عمومی، هتک حیثیت و نشر اکاذیب، مسؤولیت کیفری اشخاص است.

قاعدتا بخشی از این قوانین صرفا برای جلوگیری از سو استفاده شیادان است، اما با این حجم استفاده از این فضای سایبری شاید هریک از ما بدون اطلاع درست از قوانین، ناقض آن ها باشیم، بد نیست به قسمت هایی از قانون جرائم رایانه ای که با زندگی شخصی ما ارتباط دارد آشنا شویم :

 در فصل چهارم قانون جرایم رایانه ای بخشی به عنوان جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی آمده  طبق ماده 14 آن : هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حاملهای داده محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا چهل میلیون (40.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

گفتنی است چنانچه مرتکب اعمال مذکور در این ماده را حرفة خود قرار داده باشد یا به طور سازمان یافته مرتکب شود چنانچه مفسد فی‌الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد.

           ماده15ـ هرکس از طریق سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده مرتکب اعمال زیر شود، به ترتیب زیر مجازات خواهد شد:

           الف) چنانچه به منظور دستیابی افراد به محتویات مستهجن، آنها را تحریک، ترغیب، تهدید یا تطمیع کند یا فریب دهد یا شیوه دستیابی به آنها را تسهیل نموده یا آموزش دهد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

         ارتکاب این اعمال در خصوص محتویات مبتذل موجب جزای نقدی از دو میلیون (2.000.000) ریال تا پنج میلیون (5.000.000) ریال است.

           ب) چنانچه افراد را به ارتکاب جرائم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت‌آمیز تحریک یا ترغیب یا تهدید یا دعوت کرده یا فریب دهد یا شیوه ارتکاب یا استعمال آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌شود.

  اما قانون این تبصره را هم در نظر گرفته است که این مجازات شامل  آن دسته از محتویاتی نخواهد شد که برای مقاصد علمی یا هر مصلحت عقلایی دیگر تهیه یا تولید یا نگهداری یا ارائه یا توزیع یا انتشار یا معامله می‌شود.

مسئله دیگری که به صورت یک فصل در قانون جرایم رایانه گنجانده شده است توجه به حیثیت افراد است چناچه در فصل پنجم این قانون آمده است:

هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا چهل میلیون (40.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

   لازم به ذکر است چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.

همچنین در ماده 17 همین قانون آمده است:  هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا چهل میلیون (40.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهدشد..

بیشترین مبلغ مجازات در نظر گرفته شده در قانون جرایم رایانه ای

اغلب مجازات های در نظر گرفته شده در قانون جرایم رایانه ای شامل 1 تا 91 روز حبس یا جزای نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال است. اما در مواری قانون گذار سقف مجازات را بیش از این ارقام تعیین می کند برای مثال در فصل ششم ماده 21  آمده است:

 ارائه‌دهندگان خدمات دسترسی موظفند طبق ضوابط فنی و فهرست مقرر از سوی کارگروه (کمیته) تعیین مصادیق موضوع ماده ذیل محتوای مجرمانه که در چهارچوب قانون تنظیم شده است اعم از محتوای ناشی از جرائم رایانه‌ای و محتوایی که برای ارتکاب جرائم رایانه‌ای به کار می‌رود را پالایش (فیلتر) کنند. در صورتی که عمداً از پالایش (فیلتر) محتوای مجرمانه خودداری کنند، منحل خواهند شد و چنانچه از روی بی‌احتیاطی و بی مبالاتی زمینة دسترسی به محتوای غیر قانونی را فراهم آورند، در مرتبة نخسـت به جزای نقـدی از بیسـت میلیـون (20.000.000) ریـال تا یکصـد میلیـون (100.000.000) ریال و در مرتبة دوم به جزای نقدی از یکصد میلیون (100.000.000) ریال تا یک میلیارد (1.000.000.000) ریال و در مرتبة سوم به یک تا سه سال تعطیلی موقت محکوم خواهند شد.