به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، احمد مسجدجامعی صبح امروز به مناسبت ۱۴ مهرماه که به عنوان روز تهران شناخته شده به همراه اشرف بروجردی، محسن هاشمی و تهران گردان به مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی رفت و در جریان روند تدوین و تألیف دایرة المعارف تهران، شمیرانات و ری قرار گرفت و پیشنهاد داد کتابخانه تخصصی تهران و سردیس تهران شناسان معروف نصب شود.
او با بیان اینکه امروز ۱۴ مهرماه، روز تهران است، گفت: روزی که آقامحمدخان قاجار تهران را به عنوان پایتخت انتخاب کرد نوروز بود و از آنجایی که آئین‌های نوروز بسیار مورد توجه مردم است تصمیم گرفته شد که روزی که تهران در قانون مشروطیت به عنوان پایتخت انتخاب شد به عنوان روز تهران معرفی شود.
به گفته مسجدجامعی تهران ۱۱۰ سال است به عنوان پایتخت شناخته شده است.
او با بیان اینکه دانشنامه‌ای مختص تهران، شمیرانات و ری در حال تدوین است، گفت: به دلیل اهمیت شمیرانات و سابقه تاریخی ری، تصمیم گرفته شد که تهران به صورت جداگانه بررسی شود و ری و شمیران نیز به طور جداگانه در این دایرة المعارف مورد توجه قرار گیرد که البته کار بسیار سختی است چرا که برخی منابع شفاهی هستند و اطلاعات آن به صورت مصاحبه با افراد به دست می‌آید و از ظرفیت شورایاران نیز استفاده کردیم. هر چند که محل اعتبار برای تدوین این دایرة المعارف از سوی شورای قبلی قطع شد.
مسجدجامعی با بیان اینکه روش جمع‌آوری اطلاعات این دانشنامه بسیار مهم است چرا که بر اساس تحقیقات میدانی به دست آمده، گفت: در حین ورق زدن این دایرة المعارف که در خصوص همه ابعاد مختلف تهران اعم از شخصیت‌های تاثیرگذار، مکان‌ها و ... است متوجه شدم که در این دایرة المعارف اسمی از آیت الله هاشمی رفسنجانی به عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته تهران نام برده نشده است، دانشنامه‌ها موجودات زنده‌ای هستند که باید هر چند سال یکبار بازنگری شوند و از آنجایی‌که هاشمی رفسنجانی یک شخصیت ملی است و از بزرگان تهران نیز محسوب می‌شود لازم است که نامش در این دایرة المعارف قید شود.
او با بیان اینکه بر اساس اطلاعاتی که مجری کتاب دایرة المعارف تهران اعلام کرده از اتوبان رسالت به بالا جزء شمیرانات محسوب می‌شده چرا که بر اساس نقشه دوره قاجاریه شمیرانات از این منطقه محسوب می‌شده و از اتوبان رسالت به پایین نیز در محدوده مطالعاتی تهران قرار دارد.
مسجدجامعی با بیان اینکه موضوعات بسیار گسترده است، گفت: ۱۰ هزار مقتل برای دانشنامه تهران جمع‌آوری شده است که باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
ری در تهران گم شده است
او با بیان اینکه در حال حاضر ۳۵۰۰ شخصیت منسوب به ری شناسایی شده است،گفت: ری در تهران گم شده، در حالی‌که بسیاری از وقایع و شخصیت‌ها به ری منسوب هستند.
او افزود: امسال دو جلد دایرة المعارف تهران رونمایی می‌شود و امیدواریم مدیریت شهری به انجام این پروژه مهم کمک کند.
در ادامه تهران گردان به دیدن استاد عبدالله انوار - تهران شناس و پژوهشگر برتر تهران- رفتند.
شهرداری تهران به دنبال سه نقشه تاریخی پایتخت
در ادامه مسجدجامعی و تهران گردان به دیدار رضا شیرازیان - از پژوهشگران تهران- رفتند که عمده فعالیت‌های این پژوهشگر در حوزه جمع‌آوری نقشه‌های مربوط به تهران است که شیرازیان در ابتدا با بیان اینکه اولین تصویری که از تهران ثبت شد متعلق به دوران فتحعلی شاه است که به نقشه نازکوت معروف است و یک نقشه نظامی است، گفت: نقشه بعدی پایتخت متعلق به دوران محمدشاه قاجار است.
او با بیان اینکه با تاسیس مدرسه دارالفنون نقشه‌های زیادی با کمک دانش آموزان این مدرسه نقش بست، گفت: اولین نقشه خیابان کشی متعلق به سال ۱۳۰۹ است که بسیار دقیق رسم شده و تحولات دوره ناصری را نشان می‌دهد.
شیرازیان با بیان اینکه در دوره پهلوی، اولین بار به نقشه‌ها با کارکرد تجاری توجه شد، گفت: اولین عکس هوایی از تهران در این سال گرفته شد که به احتمال زیاد انگلیسی‌ها این عکس هوایی را درج کردند ؛به طوری‌که بخشی از خندق اطراف تهران در این عکس مشهود است.
او با بیان اینکه در سال ۳۲ به دستور مصدق سازمان نقشه‌برداری تشکیل شد، گفت: تا سال ۵۷ این روند ادامه داشت و بررسی نقشه‌ها نشان می‌دهد که یک برنامه منظم، ابزاری و ملی هیچ وقت در نقشه برداری‌های تهران وجود نداشت این در حالیست که نیازمند آن هستیم هر سه تا پنج سال به طور ادواری عکس‌های هوایی از تهران گرفته شود تا سیر تحولات مشخص شود.
شیرازیان با بیان اینکه متاسفانه در تهران متولی نقشه‌ها مشخص نیست، گفت: یک موزه دائمی نقشه وجود دارد که البته کامل نیست و سیر تحولات را ناقص نشان می‌دهد.
او در پایان اظهارکرد: سه نقشه بسیار مهم برای نشان دادن سیر تحول تهران وجود دارد که البته در اختیار هیچ پژوهشگر داخلی نیست که نقشه اول متعلق به سال ۱۳۰۹ و نقشه خیابان کشی‌های تهران است و نقشه دوم نقشه اردشیر زارع است که در سال ۱۳۲۱ رسم شده و نقشه سوم نیز عکس هوایی است که انگلیسی‌ها از تهران گرفته‌اند .امیدواریم شهرداری تهران نسبت به خرید این سه نقشه مهم اقدام کند تا بتوانیم نقشه تاریخی تهران و سیر تحول آن را تکمیل کنیم.