به گزارش خبرگزاری برنا، مراسم روز «کتاب و سینما» در سی‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران با حضور محمدمهدی حیدریان؛ رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجید غلامی جلیسه؛ مدیرعامل خانه کتاب، هوشنگ مرادی کرمانی؛ نویسنده، هادی مقدم‌دوست؛ نماینده هیات داوران بخش کتاب و سینمای سی‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، سیدصادق موسوی؛ دبیر جشنواره و مدیرعامل انجمن سینمای جوان و جمعی از اهل فرهنگ و سینما عصر سه‌شنبه (۲۵ مهرماه ۱۳۹۶) در پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: امیدوارم در سینمای آینده کشورمان بتوانیم بیش از گذشته از حوزه ادبیات و فرهنگ مکتوب بهره گیریم و به کمک آن نقصی را که در سینما وجود دارد برطرف کنیم. داشتن نگاهی عمیق‌تر و حرکت بر مبنای حرکت‌های مورد نیاز برای تبدیل یک پیام به تصویر با انس و الفت با کتاب به‌دست می‌آید و ما این مساله را در سینما دنبال می‌کنیم.
او در ادامه بیان کرد: یکی از این موضوعات انجام کارهای اختصاصی است تا بتوانیم از کف بالاتری شروع کنیم. ادبیات مکتوب به ما کمک می‌کند به مسائل مختلف سینمایی بهتر بپردازیم. حضور افرادی مانند هوشنگ مرادی کرمانی در این‌گونه مراسم و همچنین در بنیاد فارابی به این معنی است که ما دل و چشم امید به کتاب بسته‌ایم تا کمک کند عقب ماندن در حوزه تصویر جهانی را سریعتر برطرف کنیم.
همچنین مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب با اشاره به سومین سال برگزاری جشنواره کتاب و سینما در حاشیه جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه بیان کرد: اتفاق‌هایی هست که وقتی برای اولین‌بار رخ می‌دهد شیرین است ولی تکرار آن شیرین‌تر است. جشنواره کتاب و سینما نیز از جمله این اتفاق‌هاست و امسال سومین سالی است که این جشنواره با بحث کتاب قرین می‌شود و اینکه بخش ویژه و جوایز ویژه و آثار ویژه در حوزه کتاب در این جشنواره دیده می‌شود برای من بسیار شیرین و دلچسب است.
او در ادامه با اشاره به اینکه پیوند اهل کتاب و سینما فضای فرهنگی جامعه را بسیار شیرین‌تر می‌کند، گفت: سال گذشته سیدعباس صالحی در مقام معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از برگزاری این جشنواره خرسند بودند و خیلی تاکید داشتند که این اتفاق تداوم داشته باشد و امسال نیز مانند دو سال پیش این جشنواره را برگزار کردیم.
غلامی جلیسه اظهار امیدواری کرد: نسل آینده سینمای ایران نسبت به نسل حاضر کتابی‌تر باشد و به اهمیت کتاب در تولیدات سینمایی پی ببرد. هدف‌گذاری خوبی در این زمینه با همکاری انجمن سینمای ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفته و از محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپاسگزاریم که در این برنامه به‌عنوان نخستین معاون وزیر شرکت کرده‌اند و قول‌های خوبی در زمینه ارتباط بیشتر بین بدنه سینما با کتاب به ما داده‌اند که می‌تواند نویدبخش آینده خوبی برای کتاب و سینما باشد.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب در ادامه به اتفاق‌های خوبی که در این زمینه رخ خواهد داد اشاره کرد و گفت: می‌توانم نوید اتفاق‌های خوبی از جمله استمرار کارگاه‌های اقتباس ادبی با همکاری انجمن سینمای جوان را بدهم تا بتوانیم در طول سال در تهران و شهرستان‌ها این کارگاه‌ها را با حضور استادان درجه یک برگزار کنیم.
او افزود: از دیگر برنامه‌های ما کمک به تجهیز کتابخانه‌های دفاتر انجمن سینمایی در شهرستان‌هاست که در سال گذشته این کار انجام شد و امسال نیز در دستور کارمان قرار دارد. در سال گذشته چهار فیلم مستند کوتاه با موضوع کتاب با همکاری انجمن سینمایی ساختیم که به جشنواره امسال نرسید. امسال نیز در برنامه داریم که این کار را از نظر کیفی و کمّی توسعه دهیم.
او سپس به اجرای برنامه «سینماتک» در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اشاره کرد و گفت: قرار نیست فقط این برنامه و ارتباط بین کتاب و سینما در قالب یک جشنواره برگزار شود؛ ما این مساله را در طول سال دنبال می‌کنیم. امسال نیز در طول ۱۰ روز نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برنامه «سینماتک» کوچکی را برگزار کردیم و در آن تعدادی از فیلم‌های برگزیده جشنواره فیلم کوتاه را نمایش دادیم که با استقبال خوبی هم روبه‌رو شد. به نظر می‌رسد انجام کارهایی از این دست امیدواری دوچندانی برای نسل فیلمساز و نسل جوان ما برای ارتباط بیشتر با کتاب ایجاد می‌کند. همچنین استادان این حوزه مانند هوشنگ مرادی کرمانی سعی می‌کنند فعالیت‌های خود را در این حوزه به‌صورت تاثیرگذارتر دنبال کنند.
در ادامه این مراسم، هوشنگ مرادی کرمانی با بیان اینکه نویسنده لزوما نباید در همه عرصه‌های هنری سرک بکشد گفت: اما من به‌عنوان یک نویسنده درست یا غلط این کار را انجام می‌دهم. نویسندگان و شاعران دیگری هم مانند احمد شاملو این کار را انجام داده‌اند. امروزه تصویر، رسانه بسیار گسترده‌تری است و اگر در هرجای دنیا و در همه فرهنگ‌ها می‌بینیم که به‌تدریج کتاب‌خواندن کمرنگ‌تر می‌شود به این دلیل است که کتاب در حال عوض کردن ظرف و قالب است و کم‌کم تصویری می‌شود.
او ادامه داد: امروزه وقتی اثری را تولید می‌کنیم دقیقا مانند ظرف بزرگتر و متفاوت‌تری است که می‌توانیم آثار را در قالب آن ارائه دهیم و حرکت گسترده‌ای که کتاب دارد ظرفی است که در قالب آن ارائه می‌شود. وقتی کتابی می‌نویسیم در حقیقت درخت میوه‌ای می‌کاریم که میوه‌های آن قابلیت تبدیل شدن به کنسرو، مربا، ترشی و ... را دارند ولی ماهیتشان را از دست نمی‌دهند. اقتباس‌کردن به این معنی نیست که دقیقا داستانی را به فیلم تبدیل کنیم بلکه باید کارگردان خلاقیت و زاویه دید خودش را از داستان در این اقتباس لحاظ کند.
«خالق قصه های مجید» درباره چگونگی ساخته‌شدن آثار سینمایی اقتباسی از داستان‌هایش توضیح داد: نخستین شرط من برای ساختن فیلم از داستان‌هایم این است که فیلمساز و کارگردان زاویه دید و نگاه و خلاقیت خودشان را در تولید اثر لحاظ کنند و همیشه به آنها می‌گویم که من در این داستان حرف خودم را زده‌ام و از زاویه نگاه خودم به موضوع نگریسته‌ام و آنها باید قالب جدیدی به آن بدهند و با خلاقیت خودشان در آن تغییراتی ایجاد کنند.
او افزود: فیلمنامه داستانی است که می‌توان از آن عکس گرفت ولی از داستان نمی‌توان عکس گرفت و توصیفی که در داستان بیان می‌شود در فیلمنامه به حرکت درمی‌آید. ۸۰ درصد از فیلم‌های ماندگار تاریخ سینما آثار اقتباسی بوده‌اند. اگر ادبیات میوه باشد سینما مرباست. زمانی که نویسنده چیزی را خلق می‌کند بارها و بارها برمی‌گردد و آن را مرور می‌کند و تغییراتی در آن ایجاد می‌کند، این کار به فیلمساز کمک می‌کند وقتی اثری اقتباسی تولید می‌کند کار بهتری بسازد. با اینکه امروزه استفاده از وسایل ارتباط جمعی افزایش یافته است اما این وسایل تفکر و دقت را کاهش می‌دهد در حالی که پشت اثر اقتباسی تفکری از یک انسان متفکر، تیزبین و سختگیر وجود دارد؛ کسی که سالها اندیشه و اثری را تولید کرده است که می‌تواند منبع خوبی برای استفاده فیلمسازان باشد که با نگاه خودشان آن اثر را بسازند.
این نویسنده در ادامه فیلم‌های کوتاه را به مروارید تشبیه کرد و گفت: برخی معتقدند فیلم کوتاه مقدمه‌ای برای ورود به فیلم بلند است در حالی‌که این تفکر درست نیست؛ فیلم کوتاه مانند مرواریدی است که به‌خودی خود بسیار ارزشمند است. بهتر است در برنامه‌هایی که برای تولید آثار سینمایی و همچنین نشست‌هایی که در حوزه سینما برگزار می‌شود از نویسندگان دعوت کنیم تا تعامل خوبی بین نویسندگان و فیلمسازان برقرار شود. همچنین شایسته است در جلسات مختلف تعاملی بین برنامه‌ها وجود داشته باشد و در آنها فیلم کوتاه به‌نمایش درآید و در کنارش صفحاتی از کتاب خوانده شود.
در ادامه این مراسم، هادی مقدم‌دوست، نماینده هیات داوران بخش کتاب و سینمای سی‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران درباره فیلم‌های ارسال‌شده به این جشنواره توضیح داد: امسال از بین ۴۷ فیلمی که درخواست شرکت در این جشنواره را داده بودند ۱۹ فیلم به نسبت سال گذشته از نظر گوناگونی عملکرد اقتباس و تنوع اقتباس بهتر شده بودند به گونه‌ای که حتی از شعر نیز اقتباس انجام شده بود.
او بیان کرد: نمی‌توان گفت اقتباس کار فیلمسازان را راحت می‌کند. اقتباس ساختاری است که استمرار لازم در ادامه تاریخ، فرهنگ و ادبیات را ممکن می‌کند. امسال بسیاری از فیلم‌های نمایش داده‌شده در امتداد تاریخ و ادبیات خودمان بوده است. البته منظورم این نیست که یک اثر به‌طور مستقیم به فیلم تبدیل شده باشد. این استمرار می‌تواند بعد از مطالعه اثر نویسندگان و شاعران ایجاد شده باشد و در ادامه تفکر کار اقتباسی انجام شود که این مساله امسال در این فیلم‌ها دیده شد.
مقدم‌دوست گفت: با اینکه ممکن است اشکالاتی در زمینه رابطه بین ادبیات و سینما وجود داشته باشد اما به جهت اینکه بخش عمده‌ای از ادبیات در امتداد فرهنگ و زبان فارسی و ایرانی و اسلامی ماست محصولاتی دارد که خیلی قابل اتکاست و اگر اشکالاتی وجود داشته باشد بین روابط صاحبان آثار است که البته می‌ارزد سینما ناز نویسندگان را بکشد و دست به اقتباس ادبی بزند.
در ادامه این آیین سیدصادق موسوی، دبیر جشنواره و مدیرعامل انجمن سینمای جوان ابراز امیدواری کرد بتوانیم پیوندی بین حوزه ادبیات داستانی و فیلم‌های کوتاه برقرار کنیم و بر غنای هرچه بیشتر این حوزه بیافزاییم.
در پایان این مراسم صنم نادری مترجم کتاب «ساختن یک فیلم کوتاه» درباره این کتاب به ارائه توضیحاتی پرداخت و گفت: زمانی که می‌خواستم این کتاب را برای ترجمه انتخاب کنم برایم مهم بود زیرا از طرفی زبان بسیار ساده‌ای داشت و از طرفی می‌توانست منبع خوبی برای افرادی باشد که می‌خواهند فیلمسازی کنند.
این مترجم افزود: این کتاب همچنین به کارگردان‌هایی که به‌دنبال به‌دست‌آوردن منابعی برای تامین هزینه‌های ساخت فیلم‌شان هستند کمک می‌کند که چگونه به این منابع دسترسی داشته باشند. همچنین این کتاب تاکید زیادی بر آموزش دارد و از کارگردانان جوان می‌خواهد در کلاس‌های مختلف این حوزه شرکت کنند و آثارشان را برای شرکت در جشنواره‌های مختلف بفرستند و به آنها انرژی و نیرو می‌دهد.