بخشنامه‌ای برای ممنوعیت استفاده از «زبان اشاره» نداریم

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، محسن غفوریان در جمع خبرنگاران با بیان اینکه آموزش و پرورش استثنایی سازمانی با حساسیت بالاست اظهار کرد: حرکتی که از چند سال گذشته برای تغییر نگرش‌ها نسبت به آموزش و پرورش استثنایی و ایجاد فرصت‌های برابر برداشته شده موثر بوده و حتی در جهان به آن اذعان دارند.

وی افزود: طی چهار سال اخیر سیاست‌هایی مبتنی بر سند تحول بنیادین اتخاذ کردیم. از سال 93 تا کنون مطابق سیاست‌های تعیین شده پیش می‌رویم و این امکان را فراهم کرده‌ایم تا از ظرفیت همه دستگاه‌ها برای دسترسی به فرصت برابر بهره‌مند شویم.

معاون برنامه‌ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، شناسایی به هنگام همه کودکان با نیازهای ویژه را اولین سیاست پیش رو خواند و اعلام کرد: در حال حاضر 129هزار و 400 دانش آموز را تحت پوشش داریم که 73هزار و 580 نفر در مدارس ویژه و 55هزار و 820نفر به صورت تلفیقی در مدارس عادی تحصیل می کنند.

غفوریان ادامه داد: برای شناسایی به هنگام دانش آموزان با نیازهای ویژه تنها سازمان استثنایی وظیفه ندارد بلکه باید نهادهای دیگر به کمک بیایند. به عنوان مثال آمار کودکان دارای معلولیت در بدو تولد توسط وزارت بهداشت و بهزیستی معرفی شوند. آمار دقیقی از معلولان خارج از آموزش و پرورش استثنایی نداریم.

وی توسعه و تقویت فرصت های برابر و اثر بخش آموزشی و پرورشی به هنگام برای دانش آموزان با نیازهای ویژه را دومین هدف و سیاست مدنظر دانست و گفت: توجه به آموزش و پرورش بزرگسالان دارای معلولیت نیز سیاست سوم ماست و درحال انعقاد تفاهم نامه با سازمان نهضت سواد آموزی هستیم.

غفوریان با بیان اینکه تلاش برای فراگیر سازی آموزش و پرورش برای دانش آموزان با نیازهای ویژه چهارمین سیاست ماست عنوان کرد: باید شرایطی را فراهم کنیم تا این دانش آموزان در نزدیک ترین مدرسه محل سکونت به مدرسه بروند. طرح آموزش تلقیقی فراگیر در همین راستا اجرا می شود. یکی از مشکلات عمده در توسعه این فراگیرسازی مشکلات نگرشی برای پذیرش دانش آموزان با آسیب‌های بینایی و شنوایی و معلولیت جسمانی در مدارس عادی است.

وی افزود: مناسب سازی فضای آموزشی و آموزش معلمان مدارس عادی، آموزش برنامه ریزان ادارات آموزش و پرورش عادی و حتی آموزش والدین باید انجام شود که کار مشکلی است. هرچند در بسیاری مدارس موفق بودیم و این نگرش تغییر کرده است.

معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با اشاره به اینکه برابر قوانین باید کلاس جبرانی دایر کنیم و معلم رابط تخصیص دهیم اما در این زمینه دارای محدودیت هستیم عنوان کرد: اگر این الزامات فراهم نشود توسعه فراگیر سازی در عمل محقق نمی‌شود.

غفوریان ادامه داد: امسال حدود 800 مدرسه پشتیبان پیش بینی کردیم تا خدمات لازم به 55هزار محصل استثنایی در مدارس پذیرای عادی ارائه شود.

وی درباره وضعیت نیروی انسانی اظهار کرد:سالانه 800 نفر از مجموعه 23هزار نیرویی که در سطح کشور داریم شرایط بازنشستگی پیدا می کنند ولی از آن سو تعداد کمتری نیرو وارد می‌شود و از سال آینده با سونامی بازنشستگی و کمبود نیرو در کلیه گروه‌های خود مواجه می شویم.

معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در پاسخ به اینکه آیا با گسترش طرح تلفیقی نیاز به نیرو مرتفع نمی شود گفت: باید بطور میانگین دو تا هشت ساعت به ازای معلم رابط پیش بینی کنیم و در واقع صرفه جویی در نیرو محقق نمی‌شود. در طرح تلفیقی به دنبال توسعه خدمات هستیم. گستره آموزش فراگیر صرف ارائه آموزش درسی نیست بلکه یادگیری مهارت های زندگی و درک تفاوت های فردی مدنظر است.

وی پنجمین سیاست را اصلاح و انطباق فعالیت‌های آموزشی و پرورشی در مسیر کسب مهارت های لازم در جهت زندگی بهتر دانست و گفت: وقتی دانش آموزان ما دیپلم می‌گیرند حرفه‌ای با درجه 3 می آموزند و گواهی آن را از سازمان فنی و حرفه‌ای دریافت می کنند.

معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با اشاره به اینکه به دنبال تسهیل قوانین برای این گروه هستیم و قانون جامع حمایت از معلولان می‌تواند بسیار کمک کننده باشد گفت: جلب مشارکت نهادها، سازمان‌های مردم نهاد و مردم برای بهبود دستیابی دانش آموزان با نیازهای ویژه به فرصت های برابر هدف و سیاست بعدی ماست. ارتقای سطح رضایت‌مندی ذینفعان از برنامه های اجرا شده آخرین سیاست درنظر گرفته شده برای سازمان است.

معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با اشاره به اینکه از هفت گروه دانش آموزان با نیازهای ویژه سه گروه آسیب دیده بینایی، شنوایی و معلولان جسمی و حرکتی وارد مدارس عادی می شوند گفت: این دانش آموزان را رها نمی کنیم و معلمان رابط بر روند آموزش آنها نظارت دارند. ضمن آنکه بر خلاف گذشته مقاومت ها نسبت به حضور این دانش آموزان در مدارس عادی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده است.

وی ادامه داد: مناسب سازی محتوای آموزشی این دانش آموزان، توزیع بسته‌های آموزشی برای معلمان مدارس عادی، تولید کتب بریل و کتب صوتی از جمله اقدامات لازم برای تسهیل شرایط در طرح تلفیقی است.

غفوریان درباره مناسب سازی فضای آموزشی اظهار کرد: مصوباتی داریم و طبق آن تمام مدارس نوسازی که ساخته می شوند باید مناسب سازی شده باشند. در نقشه‌های این مدارس رفع نقاط پرخطر، مناسب سازی کلاس ها به لحاظ ارتفاع تابلو، مناسب سازی معبرها و سرویس های بهداشتی دیده شده است. طرح گسترش مدارس بدون مانع را در دست تدوین‌ داریم که دارای شاخصه های مختلفی است و می تواند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد.

 
معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با بیان اینکه 1633 دانش آموز با نیازهای ویژه در کل کشور در دوره های مختلف در 25مرکز شبانه روزی تحت پوشش قرار دارند گفت: توسعه این مراکز تنها در نقاط محروم و صعب العبور انجام می‌شود اما در نقاط شهری توسعه طرح تلفیقی مورد توجه بیشتری قرار دارد.

غفوریان ادامه داد: برای نخستین بار در کشور ارائه خدمات حمایتی ویژه صورت گرفت. هزینه هر دانش آموزش استثنایی 5 برابر دانش آموز عادی است. این هزینه برای خانواده ها نیز بیشتر است. تلاش کردیم با این طرح از هزینه خانواده ها بکاهیم. در سال 95 بالغ بر 3555 پرونده را بررسی کردیم و پرداخت هزینه خدمات دارویی، بستری در بیمارستان و وسایل توانبخشی انجام شد. به عنوان نمونه هزینه بالغ بر 1200مورد نسخ داروی مستمر،  1200مورد عینک، 89مورد بستری، 70مورد واکر، 45مورد کاشت حلزون، 1600مورد سمعک و بیش از  1000 موردتبلت برای کم بینایان را پرداختیم. در مجموع هفت میلیارد تومان طی دو سال گذشته در این طرح صرف شده است.

وی با بیان اینکه 29 میلیارد تومان هزینه صرف تامین سرویس و ایاب و ذهاب مدارس شده است عنوان کرد: این مبلغ در سال 92 حدود سه میلیارد تومان بود.

معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور درباره میزان مشارکت خیرین گفت: بالغ بر 180 باب مدرسه استثنایی خیرساز داریم. بدون حمایت مردم، خیرین و دستگاه‌های ذیربط نمی توانیم بخوبی خدمات لازم را ارائه کنیم. در زمینه خرید وسایل و ابزار آموزشی برای کمک به دانش آموزان، نیازمند کمک و مشارکت خیرین هستیم.
 
غفوریان درباره روند شناسایی کودکان دیرآموز گفت: همه ساله سنجش دانش آموزان انجام می‌شود و بیش از یک میلیون و 500 هزار نوآموز تحت سنجش قرار می‌گیرند. معمولا حدود 30هزار دیرآموز شناسایی می شوند. کم کردن تراکم کلاسی تا سه دانش آموز، ارائه خدمات جبرانی، افزایش طول دوره تحصیل بدون جداسازی از سیاست هایی است که برای دیرآموز باید پیگیری شود.

وی افزود: از سال گذشته به صورت آزمایشی برای نوآموزان دیرآموز شناسایی شده خدمات مداخله ای درنظر گرفتیم. در همین راستا به 1800شناسایی شده دیرآموز در مراکز مشکلات ویژه یادگیری خدمات مداخله ای ارائه دادیم و به 500نفر در مراکز پیش دبستانی در سه استان خدمات آموزشی مداخله ای ارائه شد. نتایج طرح بسیار خوب بود و تلاش می کنیم آن را از سال آینده تعمیم دهیم. ما به دنبال جداکردن مدرسه و برنامه درسی دیرآموزان نیستیم و آنها با آموزش ترمیمی می‌توانند شرایط بهتری پیدا کنند.

غفوریان با اشاره به وجود 560 مرکز توانبخشی برای مشکلات ویژه یادگیری در سطح کشور اظهار کرد: از اهداف اصلی مراکز مشکلات ویژه یادگیری شناسایی و درمان علمی و دقیق مشکلات دانش آموزان و پشتیبانی برای پیشگیری از افت تحصیلی در مدارس هستند. اگر والدین مشاهده کردند فرزندشان که هوش عادی دارد در یک یا دو درس دچار مشکل است باید وی را به مراکز اختلالات یادگیری بیاورند.

وی درباره ارائه خدمات به دانش آموزان حادثه هرمزگان که دچار معلولیت شده‌اند نیز گفت: این دانش آموزان می‌توانند در مدارس عادی تحصیل و خدمات حمایتی از ما دریافت کنند.

وی با بیان اینکه استفاده از الفبای دستی که از مدل های آموزش ناشنوایان است را در سال جاری به صورت ویژه دنبال می کنیم عنوان کرد: بخشنامه‌ای برای ممنوعیت استفاده از زبان اشاره نداریم و تنها به معلمان توصیه کردیم برای املاء حتی المقدور از زبان اشاره استفاده نکنند. از گذشته استفاده از روش ترکیبی مدنظر بوده است.

غفوریان ادامه داد: ایجاد نهضت یادگیری خط بریل برای همه را نیز مدنظر داریم که اگر نهایی شود به اجرا درخواهد آمد.

معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با بیان اینکه یکی از دغدغه های ما انتظارات والدین است گفت: هنوز نمی توانیم به 30 درصد دانش آموزان برای سرویس ایاب و ذهاب کمک کنیم و  نیازمند اعتبارات بیشتر هستیم. همچنین به شدت به نیروی گفتاردرمانگر و کاردرمانگر و نیروی خدماتی در مدارس نیاز داریم. خدمات توانبخشی این دانش آموزان بسیار گران است و باید دستگاه های دیگر یاری‌گر ما باشند.

غفوریان افزود: آمار قبولی پذیرفته شدگان در دانشگاه‌ها نسبت به سال 92 تا 30 درصد افزایش یافته و حدود 380 نفر وارد دانشگاه شده‌اند.