به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، عربستان رقیب منطقه‌ای ایران تصمیم به اصلاحات اقتصادی و اجتماعی گرفته است. حاکمان این کشور ثروتمند نفتی این روزها تلاش می کنند علاوه بر پیش برد خط تقابل با ایران، اصلاحات اجتماعی و سیاسی در این کشور را در دید جهانیان پر رنگ جلوه دهند تا از این طریق، مسیر سرمایه گذاری اقتصادی در این کشور هموارتر شود.
کاهش بهای نفت نخستین زنگ خطر را برای عربستان به صدا درآورد
ماجرا دقیقا از زمانی آغاز شد که عربستان سعودی به عنوان بزرگ ترین تولید کننده نفت در جهان سال 2015 و در نتیجه کاهش جهانی بهای نفت با کسری بودجه شدید مواجه شد. این کسری بودجه در اداره کشور اگرچه برای نخستین بار اتفاق نمی افتاد اما کارشناسان اقتصادی در آن زمان به مقامات عربستانی تفهیم کردند که رویای نفت 100 دلاری را از سر بیرون کنند. آنها به حاکمان سعودی شبه جزیره تاکید کردند که چشم انداز روشنی برای بهای نفت در بازار های جهانی وجود نخواهد داشت و اگر این کشور خود را با شرایط جدید سازگار نکند، قطعا با مشکلات عدیده ای مواجه خواهد بود.
نقشه راه عربستان تا سال 2030
«محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان صعودی به دنبال دریافت هشدارها در مورد وابستگی عربستان به درآمدهای نفتی در نخستین گام چشم انداز این کشور تا سال 2030 را در دستور کار حکومت صعودی قرار داد. به این ترتیب مجموعه ای از اقدامات از فروش سهام آرامکو تا توقف در روند افزایش حقوق سالانه وزیران انجام پذیرفت. گسترش زیرساخت های گردشگری، توسعه حمل و نقل، ایجاد مسیرهای جدید ارتباطی با کشورهای همسایه از جمله بخش های مختلف برنامه 2030 است که برای اجرای آن راه حلی جز جذب سرمایه های خارجی وجود ندارد.
اصلاحات اجتماعی زمینه ساز تغییر چهره عربستان در دید جهانیان
عربستانِ غیر وابسته به درآمدهای نفتی، برای سرپا ماندن و دست یابی به اهداف بلند پروازانه در برنامه 2030، نیازمند جذب سرمایه گذاری خارجی است. از این رو ارائه تصویری مدرن و اصلاح شده از یک کشور متهم به حمایت از تروریسم و افراطی گری در سرار جهان به عنوان نخستین گام مورد توجه قرار گرفت. بدین ترتیب بخش بزرگی از محدودیت های قانونی علیه زنان در این کشور لغو گردید. این همان اتفاقی بود که نمایش آن در رسانه های بین المللی چهره جدیدی از حامیان القاعده و داعش در اذهان عمومی جهانیان ارائه کرد. چهره ای که به گفته محمد بن سلمان قرار است مروج اسلام معتدل باشد.
«نیوم» و عربستانی که هیچ کس آن را نمی شناسد
محمد بن سلمان، ولیعهد پادشاه عربستان می گوید قصد دارد تا با ساختن شهر جدید در ساحل دریای سرخ، شیوه ای از زندگی را که امروز در عربستان سعودی در دسترس نیست، امکان پذیر کند. بدین منظور او در هفته گذشته میزبان سرمایه گذاران بزرگ جهان بود تا آنها را به مشارکت در این پروژه 500 میلیارد دلاری ترغیب کند. پروژه «نیوم» در مناطق ساحلی دریای سرخ به مساحت ۲۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع ساخته می شود و بر فعالیت های صنعتی در زمینه آب و انرژی، غذا، فناوری های پیشرفته و سرگرمی متمرکز خواهد بود. کنفرانس سرمایه گذاری آینده با حضور غول‌های بزرگ در دنیای کسب و کار، مدیران بزرگترین شرکت‌های بزرگ اقتصادی جهان و مقامات بلندپایه عربستان سعودی برگزار شود.
تنش زایی با همسایگان، چالش توسعه گرایی در عربستان
تصویر عربستانِ دور شده از وهابی گری و مروج اسلام معتدل، تصویری چشم نواز است. اما توسعه وپیشرفت در سایه تنش با بزرگ ترین کشور همسایه، هجوم نظامی به دیگر کشورها و دامن زدن به ناامنی در منطقه میسر نیست. در حقیقت تصویر دقیق از چهره این روزهای عربستان صعودی را می توان در اخبار مربوط به تنش زای مداوم با ایران و سایر کشورهای همسایه اش و جنگ یمن مشاهده کرد. مسئله ای که به طور قطع خط بطلانی بر تلاش های مقامات این کشور به منظور ارائه چهره ای متفاوت از این کشور خواهد کشید و کمکی به کاهش ریسک سرمایه گذاری در این کشور نخواهد کرد. از این رو ادامه تنش های سیاسی با کشورهای منطقه از ایران و ترکیه تا قطر، یمن و سوریه برنامه های اقتصادی عربستان را با تهدیدات جدی روبه رو می کند. در حقیقت باید گفت عربستان برای دست یابی به اهداف توسعه گرایانه خویش دیر یا زود در دوراهی تنش یا رفع تخاصم با کشورهای منطقه قرار خواهد گرفت.