به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا ، مهدی پازوکی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا، در مورد استانی شدن نظام بودجه ریزی کشور گفت: نظام بودجه ریزی غیر متمرکز بسیار ایده خوبی است و من با آن کاملاً موافق هستم . اما برای موفقیت این طرح اولاً بودجه هر استان چه در مورد بودجه جاری و چه طرح های عمرانی و استانی باید در اختیار سازمان برنامه و بودجه استان باشد، بنده با اینکه بودجه در اختیار شخص استاندار قرار بگیرد و استاندار تخصیص بودجه بدهد کاملا مخالف هستم. با این کار در واقع بودجه سیاسی خواهد شد. به همین دلیل مدیران سازمان برنامه و بودجه در هر استان باید از شریف ترین، متخصص ترین، مدبرترین افراد کارشناس انتخاب شوند.
دوماً برای موفقیت در بودجه ریزی غیر متمرکز باید سعی کنیم کشور را به سمت تفکر کارشناسی سوق دهیم. سازمان برنامه به عنوان سازمانی که طرفدار سیستم عدم تمرکز است، باید در نظام بودجه ریزی جدید نظارتش را بیشتر کند. یعنی سازمان برنامه و بودجه مرکزی از استان ها بازدید به عمل آورد و اگر جایی دید استانی بر اساس امیال سیاسی، بودجه ای تخصیص یافته با آن برخورد کند.
سوماً ارزیابی، تعیین بودجه و نظارت بر اجرای طرح های عمرانیِ ملی نیز همچنان باید در سازمان برنامه و بودجه کشوری انجام شود. واگذاری ارزیابی طرح های ملی به استان ها اشتباه است.این امر بودجه کشور را دچار مشکل خواهد کرد. مثلا خط راه آهنی که از 3 استان می گذرد قطعا طرح ملی است و انجام پروژه احداث آن بر عهده وزارت راه و شهر سازی خواهد بود.
سازمان برنامه در استان ها تقویت شود
این کارشناس اقتصادی در ادامه با تاکید بر لزوم تقویت سازمان برنامه و بودجه در استان ها گفت: من از مسئولین سازمان به عنوان یک کارشناس و کسی که طرفدار توسعه و پیشرفت کشور است تقاضا دارم قوی ترین مدیران برنامه و بودجه را در سازمان منصوب کنند و آنها را تحت سیاست راهبردی کشور قرار دهند.سازمان برنامه اگر قوی باشد قطعا جلوی فساد و کارهای سیاسی را می تواند بگیرد. اعتقاد دارم برخورد سیاسی با سازمان برنامه برای آن مثل سم مهلک خواهد بود. باید سعی کنیم بودجه را شفاف کنیم و جلوی هزینه های غیرضروری را بگیریم.
سند آمایش سرزمین برای موفقیت نظام بودجه ریزی غیر متمرکز لازم است
پازوکی در ادامه با بیان این جمله که « سند آمایش سرزمین موفقیت نظام بودجه ریزی غیر متمرکز را تضمین می کند» گفت: متاسفانه آمایش سرزمین سال ها روی زمین مانده و خیلی ها آمدند از این طرح های مطالعاتی و پروژه ها منتفع شدند و اتفاقی نیفتاد. قطعا باید آمایش سرزمین را به عنوان سند بالادستی با بودجه ریزی و برنامه ریزی بخشی در یک بسته ببینیم. در واقع اشتراک بین برنامه ریزی بخشی و منطقه ای نقش به سزایی در تخصیص منابع خواهد داشت. علاوه بر این سازمان برنامه و بودجه استان ها باید نهاد متکفل بودجه ریزی کارشناسی در استان ها و ناظر بر اجرای بودجه استانی باشد. اینکه بودجه سازمان ها و ادارتِ وابسته به وزارتخانه ها از مرکز و توسط خود وزارتخانه ها تعیین شود، خود باعث فساد است. این اتفاق در دولت های نهم و دهم افتاد. به خصوص در مورد وزارت علوم و دانشگاه ها شاهد بروز اتفاقات عجیب و غریب بودیم .مثلا در بیرجند که مرکز یکی از استان های محروم کشور است، چندین دانشگاه دولتی وجود دارد .یا در شهری مثل قم بیش از هفتدانشگاه دولتی وجود دارد و همه از بودجه عمومی دولت پول می گیرند. این در حالی است که بر اساس مطالعات آمایش سرزمین ما باید در هر استان یک دانشگاه دولتی داشته باشیم.
محاسبه بودجه بر اساس عملکرد دستگاه ها باید بدون استثناء انجام شود
پازوکی در خصوص محاسبه عملکرد دستگاه ها در نظام بودجه ریزی جدید گفت: این یک نگاه کارشناسی و بسیار خوب است . به شرط آنکه دستگاهی از این قاعده مستثنی نباشد. متاسفانه در بخش فرهنگی، میزان ریخت و پاش بالا است. مثلا دبیرخانه یکی از نهاد های فرهنگی در تهران از یک وزارتخانه بزرگ تر است. این نهاد سیزده اداره کل و 53 هزار میلیون تومان اعتبار دارد.باید ببینیم در نظام بودجه ریزی جدید آیا عملکرد دستگاه های این چنین نیز مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت یا نه؟ باید سیاستمان را به سمت عدم تمرکز و شفافیت ببریم. بودجه بسیاری از دستگاه ها ملی است و با استانی شدن بودجه مشکل هرز رفت منابع در آنها حل نمی شود.لذا در اینجا محاسبه عملکرد بدون در نظر گرفتن فشارهای سیاسی اهمیت دارد. در حقیقت باید گفت تسلط نگاه کارشناسی در سازمان برنامه و بودجه در محاسبه عملکرد دستگاه ها بسیار اهمیت دارد.
به انضباط مالی، اداری و بانکی نیاز داریم
این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به هرز منابع بانکی در ادامه افزود:ما باید انضباط را به اقتصاد ایران برگردانیم . یک انضباط پولی که در سیستم بانکی باید اعمال شود . دوم انضباط مالی در سند بودجه و سوم انضباط اداری در سیستم اداری باید اداره شود.
به عنوان مثال هیأتامنای دانشگاه ها را باید منحل کنیم چون چیزی جز هزینه برای دانشگاه ها نداشتند. دانشگاه های ما در سال های جنگ به مراتب بهتر اداره می شدند تا امروز. شما الان ببینید در دانشگاه حقوق هایشان را خودشان افزایش می دهند. این ایراد دارد و به نظام اداری ما برمی گردد.
دولت به جای انتشار اوراق بدهی جلوی فرار مالیاتی و ریخت و پاش ها را بگیرد
پازوکی در ادامه در مورد انتشار اوراق بدهی برای جبران کسری بودجه دولت گفت : در این مورد اولاً باید گفت« چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن»، در بودجه امسال 24 هزار و 700 میلیارد تومان سررسید اوراق مشارکت و یا سود آن را داریم و دولت باید پرداخت کند. لذا باید بگوییم که انتشار اوراق بدهی به منظور تامین هزینه های جاری آثار بلند مدت بر اقتصاد ایران خواهد داشت. این کار دولت را مقروض و بدهکار می کند. ما باید در بودجه صرفه جویی کنیم. الان دولت در سازمان های دولتی به خانم های مجرد ماهی 128 هزار تومان از زمان آقای احمدی نژاد پرداخت می کند. تعداد این نفرات بالغ بر 200 هزار نفر است. این پول تحت عنوان خانوار های بدون سرپرست به خانم های مجردی که ازدواج نکرده اند، پرداخت می شود. آیا این کار به ازدواج و تشکیل خانواده در کشور کمک می کند؟ چرا جلوی این ریخت و پاش بیهوده توسط مجلس گرفته نمی شود؟
یا در جایی دیگر ستاد انقلاب فرهنگی برای دولت تعهد ایجاد کرده 31 دانشگاه فرهنگیان در استان ها ایجاد کرده است. در همه جای دنیا بهترین فارغ التحصیلان به آموزش و پرورش می روند. در کشور ما نفر اول تا 5 هزار کنکور دانشگاه تهران، شهید بهشتی یا شریف هستند. این ها وقتی فارغ التحصیل می شوند، باید بیکار باشند بعد ما دولت را مجبور کرده ایم در هر استان دانشگاه فرهنگیان براساس مصوبه ستاد انقلاب فرهنگی ایجاد کند. نفر 20 هزار کنکور به دانشگاه فرهنگیان می رود و 800 هزار تومان پول توجیبی مجانی و خوابگاه رایگان می گیرد. بعد هم که فارغ التحصیل شود کارش تضمین شده است. آنگاه فارغ التحصیل دانشگاه شریف و لیسانس ریاضی از دانشگاه تهران باید بیکار بمانند. آیا این عدالت است؟
دوماً به جای انتشار اوراق دولت باید به دنبال تحقق درآمدهای مالیاتی خود باشد. جالب است بدانید از 40 درصداقتصادمان مالیات می گیریم. 40 درصد فرار مالیاتی داریم، 20 درصد معافیت مالیاتی داریم. چرا به دنبال تحقق درآمدهای دولت از 60 درصد بقیه نمی رویم؟