علل فنی تخریب مسکن مهر سرپل ذهاب / مهم ترین دلایل ریزش ساختمان ها از نظر مهندسان چینی

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، مسکن مهر سرپل ذهاب جزو نقاطی بود که در اثر زمین لرزه خسارات فراوانی در پی داشت.

برخی از علل فنی خرابی های مسکن مهر سرپل ذهاب به شرح زیر است:

1-نام مطلوب بودن کیفیت بتن استفاده شده 

خرد شدن بتن های تیر ها و ستون در این پروژه نشان از عدم کیفیت بتن استفاده شده در این پروژه است.

اختلاط نامناسب بتن یعنی عدم رعایت تناسب ریزدانه(ماسه) ، درشت دانه( شن )و سیمان و استفاده بیش از حد از دوغاب منجر به پایین آمدن کیفیت بتن و خرد شدن آن شده است.

2-آرماتور بندی نا مناسب تیرها و ستون ها در سازه های بتن آرمه

به منظور جبران مقاوت کششی پایینی که در بتن وجود دارد از آرماتور(میلگرد) استفاده می شود که معمولا در راستای عضو(تیر یا ستون) اجرا می گردد.

خاموت(آرماتور عرضی) هم یک نوع میلگرد عرضی هست که برای مقاومت در برابر نیروهای برشی و پیچشی در نظر می گیریم و عموما به صورت تنگ بسته (چهارگوش) طراحی و برای مهار آرماتورهای طولی اجرا می شود.

در پروژه های مسکن مهر به دلیل استفاده از آرماتو های طولی بدون کیفیت ( آرماتو های بدون آج) ، عدم رعایت فاصله های قانونی  بین خاموت ها  و کافی نبودن میزان گره پایانی خاموت مقاومت ستون های بتنی پایین آمده و در نتیجه ستون های در مقابل نیروهای وارده ناشی از زلزله نتوانستند مقاومت لازم را داشته باشند.

3-عدم استفاده از  وال پست در سازه ها

وال پست نگهدارنده دیوار است. این المان که معمولاً به صورت یک تیر – ستون طراحی می‌شود.

وظیفه وال پست‌ها انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم است که موجب عدم تخریب دیوار می‌شود. 

نبود  وال پست در سازه ها باعث عدم مقاومت دیوار در برابر نیروهای وارده در اثر زلزله شده است که در نهایت منجر به ریزش دیوار ها شده است.

4-اتصال نامناسب نما به سازه

نمای ساختمان های مسکن مهر جزو قسمت هایی از پروژه بودند که به صورت 100 درصد تخریب شدند.

با توجه به ضوابط ارائه شده در نشریه 714(دستورالعمل طراحی سازه‌ای و الزامات و ضوابط عملکردی و اجرایی نمای خارجی ساختمان‌ها) ، لازم است اجزای نما بسته به نیاز، در مقابل بارهای وارده ناشی از فشار و مکش باد و نیروها و جابجایی‌های زلزله و بارهای ناشی از ضربه مهار شوند. 

در طراحی نمای ساختمان‌ها در برابر بارهای وارده سه عامل به شرح زیر باید مورد بررسی و کنترل قرار گیرد.

1-اتصال نمای ساختمان‌ها به تکیه گاه باید قادر به تحمل نیروهای وارده به نما ناشی از بار باد، زلزله و اثرات ضربه باشد.

2-تکیه گاه نما و اتصال آن به سازه باید توانایی انتقال بار به سازه را داشته باشد.

3-نمای ساختمان‌ها باید قادر به تحمل جابه جایی نسبی و تغییرشکل‌های تعریف شده در این دستورالعمل باشد.

عدم اتصال مناسب بین نما و سازه در پروژه های مسکن مهر باعث شد تا نمای ساختمان ها نتوانند بارهای وارد شده ناشی از زلزله را  مهار و به سازه منتقل کنند و در نتیجه به صورت کامل تخریب شدند.

عدم استفاده از بادبند و استفاده از مصالح ساختمانی نامطلوب

گروهی از مهندسین سازه که از کشور چین برای بررسی عوامل تخریب به منطقه سر پل ذهاب آمده بودند مهم ترین عوامل ریزش مسکن مهر را عدم وجود بادبند، جوشکاری غیر استاندارد در سازه های فلزی و استفاده از مصالح نامطلوب را اعلام کردند.

گفتنی است بادبند وسیله ای است که در سازه های فلزی برای انتقال نیروی زلزله به پی ساختمان از آن استفاده می شود.