گلایه‌های صادرکنندگان فرش و صنایع دستی

او با تأکید بر اینکه یکی از مشکلات جدی داخلی ما ضعف ساختاری است، افزود: این ضعف را خودمان تحمیل کردیم که بخشی از آن به چند پارگی بین یک پیکره واحد برمی‌گردد. باید چاره‌ای برای کمتر شدن این نقص اندیشیده شود. حدود چهار سال است که نامه می‌دهیم و اعلام می‌کنیم تا این موضوع از سوی دولت برطرف شود اما شاید تاکنون این موضوع اولویت دولت نبوده است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم به واسطه ارتباط بخش خصوصی این ساختار را ترمیم کنیم.

نامورمطلق اضافه کرد: متأسفانه داریم بازارهایمان را از دست می‌دهیم به همین دلیل پیشنهاد کردیم کنسرسیومی برای فرش و صنایع دستی ایجاد کنیم. از آنجایی که متأسفانه واژه فارسی برای آن نداریم مجبوریم از عبارت کنسرسیوم استفاده کنیم که به معنای همکای کسانی است که یک سرنوشت و سرشت مشترک دارند. در واقع دو بخشی که سرشت و سرنوشت مشترکی دارند از هم جدا افتاده بودند و حالا می‌خواهند با هم اندیشی به اهداف مشترکی برسند.

معاون صنایع دستی با بیان اینکه این امر خرد جمعی در اتحادیه فرش و صادرکنندگان صنایع دستی را نشان می‌دهد، گفت: امیدواریم به الگوی همزیستی مناسب برسیم. می‌دانیم که هواپیمایی«ایرباس» نیز با کنسرسیوم می‌چرخد و شرکت‌های بزرگ بدون آن نمی‌توانند همکاری کنند. این جلسه برای آن است که ببینیم با چه الگوهایی می‌توان در این زمینه همکاری کرد.

نامورمطلق در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد: انجام پژوهش‌های مشترک حداقل کاری است که برای بازارشناسی انجام می‌دهیم. تا به این نتیجه برسیم که چگونه می‌توان بازار داخلی را به بازار خارجی تبدیل کرد. دوستی می‌گفت فروشندگان ایرانی در خارج از کشور نیز در حال رقابت با هم هستند. متأسفانه این رقابت به نفع همه کشورها به جز کشور خودمان است.

به زبان افتادن هنر ایران در مقابل دوربین صدها رسانه خارجی

پویا محمودیان مدیرکل صادرات صنایع دستی نیز در این نشست بیان کرد: همگی بر این باور هستند که در کنار قرار گفتن فرش و صنایع دستی می‌تواند به این حوزه کمک کند. شاید تا رسیدن به آن ساختار قانونمند فاصله زیادی داشته باشیم و برای آنکه فرصت را از دست ندهیم کنسرسیوم فرش و صنایع دستی را راه حل خوبی برای این موضوع دیدیم تا شاید با هم‌افزایی بیشتر، این بازارهایمان را از دست ندهیم.هم‌افزایی‌ها به ما کمک بسیاری می‌کند. کاری که دیروز در قرعه‌کشی مراسم جام جهانی اتفاق افتاد بار دیگر صنایع دستی کشورمان را به جهان معرفی کرد. اهدای صنایع دستی از سوی مدیرکل فدراسیون ایران به رئیس فیفا جلوی صدها دوربین رسانه‌های خارجی بار دیگر هنر ایران را بر سر زبان‌ها انداخت.

کاهش صادرات فرش نسبت به سال ۸۴

احمد کریمی عضو هیأت مدیره اتحادیه فرش دستباف نیز در این نشست گفت: همه کشور برای صنایع دستی تصمیم می‌گیرند به جز خود خانواده صنایع دستی. گاهی نیز به جای آنکه نگاه درستی به این موضوع داشته باشیم سوء مدیریت خودمان را به تحریم‌ها ربط می‌دهیم. این هم‌افزایی بین فرش و صنایع دستی زمانی به نتیجه می‌رسد که به صورت یک نظام قانونمند دربیاید. کسی که در حوزه سیاست خارجی ما حرکت می‌کند برای صنایع دستی هم تصمیم می‌گیرد در حالی که باید هر چیزی را از اهل آن سوال کرد. چطور است که تصمیم گیری درباره این دو حوزه دست همه می‌افتد به جز صاحبان اصلی آن.

او ادامه داد: اگر لازم است درباره صنایع دستی تصمیم گرفته شود حتما باید با اهالی این حوزه هماهنگ باشد. امروزه تبلیغات حرف اول را می‌زند اما متأسفانه تبلیغاتی که در این حوزه انجام شده آنقدر جسته و گریخته بود که تبلیغات آن نیز غیرکارشناسی بوده و تاکنون جواب نداده است. سال ۸۴ یک میلیارد و ۷۴۰ میلیون تومان صادرات فرش داشتیم که این رقم امروزه کاهش پیدا کرده است. بنابراین اگر قرار است کنسرسیومی تشکیل شود باید جایگاه آن در نظام مشخص شود.

کریمی گفت: دولت در تمام زمینه‌ها هزینه‌های هنگفت می‌پردازد اما در حوزه صنایع دستی هزینه‌ای نمی‌پردازد. ما زمینه خوبی در حوزه صنایع دستی در ایران داریم چرا نباید رتبه اول جهانی را داشته باشیم.

به خارجی‌ها چطور بگوییم که فرش جزء صنایع دستی نیست

مجیدرضا حریری رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی یکی دیگر از سخنرانان نخستین نشست کنسرسیوم فرش و صنایع دستی بود که عصر امروز (۱۱ آذرماه) در سالن فجر واقع در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.

او بیان کرد: یکی از مشکلات ما در خارج از کشور این است که به آن‌ها چطور توضیح دهیم فرش جزء صنایع دستی نیست. زمانی حتی برای «گبه» هم مرز کشیدند که اگر گره‌ای در آن فرق کند مربوط به سازمان دیگری می‌شود. البته فکر نمی‌کنم کسانی که در سیستم دولتی فرش و صنایع دستی را جدا کردند قصد عمدی داشتند. احتمالا این کار برای سهم‌خواهی بوده است.

حریری ادامه داد: اگر مرکز ملی فرش یک سال هم بسته شود به کسی برنمی‌خورد زیرا یک بخش کوچک در وزارت صنعت، معدن و تجارت است. در سازمان میراث فرهنگی نیز معاونت صنایع دستی مظلوم‌ترین بخش است. گرچه معتقدم اگر سازمان توسعه تجارت هم تعطیل شود کسی متوجه آن نمی‌شود. زیرا در وزارت صنعت، معدن و تجارت اتفاق مثبتی برای صادرات نیفتاده است.

عضو هیأت مدیره اتحادیه فرش دستباف در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد:امروز تجارب زیادی دور هم جمع شده‌اند که این تجارب می‌تواند برای صنعت مفید باشد و یقینا می‌توانیم از این نشست سود سرشاری ببریم. ما برای وحدت بیشتر تشکل‌ها اعلام آمادگی می‌کنیم اما اینکه جایگاه ما در نظام کجاست بستگی به ورود ما به این مسئله دارد. مهم این است مسئولان متوجه شوند که صنایع دستی چه جایگاهی دارد. اگر اهمیت آن را می‌دانستند به موازات آن برای رفع مشکلات این حوزه تلاش می‌کردند. ما به عنوان انجمن صادرکنندگان موافق کنسرسیوم هستیم و اینکه روش‌های اجرا در آن چگونه است و برای این کار چه باید کرد، موضوع بحث‌نشده‌ای است که باید به آن بپردازیم.

یک دهم اشتغال‌زایی کشور در حوزه فرش است

احد عظیم‌زاده صادرکننده فرش دستباف نیز درباره این کنسرسیوم بیان کرد:باید جایگاه صنایع دستی و فرش مشخص شود. دولت شب و روز از ایران‌خودرو و سایپا می‌گوید اما این نهادها تا چه اندازه اشتغال‌زایی ایجاد کرده‌اند؟ تا دو سال پیش دو میلیون و ۵۵ هزار هنرمند در حوزه فرش داشته‌ایم که یک دهم کشور از این صنعت اشتغال‌زایی می‌کنند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز وقتی می‌خواهند رأی بگیرند می‌گوید ملت شریف ایران و زمانی که پشت صندلی می‌نشینند ملت ایران را از یاد می‌برند. فرش دستباف بیش از ۳۰۰۰ سال سابقه دارد. باید در تبلیغات فرش دستباف و ماشینی از هم تفکیک شوند. به این موضوع اصلا توجه نمی‌شود.

حسین بختیاری مدیرعامل مجمع هنرمندان صنایع دستی کشور نیز بیان کرد: در جلسه‌ای که چند روز پیش در مجلس داشتیم پرسیدم می‌دانید دو حوزه صنایع دستی و فرش را چه کسانی از هم جدا کردند. متأسفانه هیچ کس نمی‌دانست. اگر در این جلسه کسی دلیل آن را می‌داند به ما نیز بگوید.

مشکلات به ما تحمیل می‌شود

یکی از صادرکنندگان سفال و سرامیک نیز در این نشست گفت: مسئله ساده حمل و نقل به اروپا معضلی شده که هیچ‌کس پاسخگوی آن نیست. انگار نه انگار که عده‌ای در این مملکت فعالیت اقتصادی می‌کنند. مشکلاتی به ما تحمیل می‌شود که ما در آن نقش نداریم. اگر محصولات ما با محصولاتی که در دنیا عرضه می‌شود قابل رقابت بود مشکل تولید است.

نماینده مرکز ملی فرش نیز در این نشست با گلایه از نقد مجیدرضا حریری به سازمان توسعه و تجارت گفت: تمام تشکل‌ها و نهادها چالش‌های متفاوت دارند و نقد یک باره آن کار صحیحی نیست. باید دو تشکل در کنار هم قرار بگیرند و در قالب دو معاونت فعالیت کنند.

یکی از نمایندگان اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف نیز بیان کرد: هر کجا که دست می‌گذاریم نقصی وجود دارد. باید به این کنسرسیوم تخصصی‌تر نگاه شود. به فرض آنکه این کنسرسیوم تشکیل شد باید ببینیم تا چه اندازه می‌توانیم روی کمک دولتی حساب باز کنیم. بسیاری از مشکلات یک شبه برای ما ایجاد شده و ما باید 6 ماه دوندگی کنیم تا آن برطرف شود. ما مشکلات بسیاری برای جذب بودجه تبلیغات داریم و همه نیز مدعی هستند که از فرش حمایت می‌کنند. ما حتی شرکت‌های بزرگ صادرکننده فرش داشتیم که متأسفانه امروز نداریم.