به گزارش خبرگزاری برنا ؛اولین سخنران این مراسم سیدحمید رضوی دبیر اجرایی این نکوداشت بود که سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: نکوداشت بین المللی مولانا هر ساله با هدف شناسایی و حمایت از فعالان و مشتاقان علاقمند به مکتب مولانا برگزار می شود. این نکوداشت فرصتی است مغتنم برای تجلیل از عرفا، فلاسفه، مورخین و فرهنگیانی که در این عرصه فعالیت داشته‌اند.
وی با اشاره به برنامه‌های امسال این نکوداشت گفت: امسال، سعی کرده‌ایم با برنامه‌ریزی‌های هدفمند و منسجم در اجرای این نکوداشت گامی موثرتر برداریم. در همین راستا از جوانان، اصحاب رسانه و هنرمندان و سایر عزیزانی که به فراخوانِ این نکوداشت آری گفتند ، استقبال کرده‌ایم و همچنان در جهت بهبود و توسعه این رویداد فرهنگی و فراملی که زیربنای صلح جهانی می تواند باشد کوشیده‌ایم.
دبیر اجرایی نکوداشت مولانا افزود: امیدواریم با نشر و گسترش اندیشه های صلح جویانه مولانا و سایر عرفا در پهنه جهانی بتوانیم علوم انسانی موجود را با عرفان کاربردی تصحیح و تکمیل کنیم و استراتژی های صلح پایدار را برای نهادینه‌سازی و استقرار به کار گیریم.
وی در ادامه گزارش مختصری از اقدامات دبیرخانه نکوداشت مولانا ارائه کرد: دبیرخانه پنجمین نکوداشت بین المللی مولانا، همزمان با اختتامیه چهارمین نکوداشت کار خود را آغاز و جلسات متعددی را با بزرگان و اساتید نام آشنا در حوز مولانا برگزار کرد. امسال با ارسال فراخوان در رسانه ها خوشبختانه استقبال خوبی را شاهد بودیم که با توجه به پایان یافتن زمان فراخوان، تماس های زیادی با دبیرخانه برای تمدید فراخوان صورت گرفت که این بازخورد، نشان از اهمیت موضوع و علاقه پژوهشگران و فعالان و مولوی شناسان دارد. کمیته داوری متشکل از 7 نفر از اساتید صاحب نام دانشگاه ها، با جلسات شبانه روزی خود به مدت یک ماه آثار برگزیده را انتخاب و در مرحله پایانی از هر گروه یک فرد را به دبیرخانه معرفی کردند و نهایتا 9 اثر در این میان شایسته دریافت تندیس شدند.
با همکاری سازمانها و نهادهای فرهنگی و بینالمللی از مهمانان و سفرای خارجی برای شرکت در نکوداشت دعوت به عمل آمد ، با این هدف که حضور این عزیزان زمینه‌ساز تعاملات بیشتر در عرصه دیپلماسی عمومی و ارتباطات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان باشد.
در ادامه پروفسور حسین باهر رفتارشناس و مولاناپژوه سخنان خود را با بیت «بشنو این نی چون حکایت می کند/ وز جدایی ها شکایت می کند» آغاز کرد و گفت: از همه شما که طی 5سال گذشته که افتخار دبیری علمی این نکوداشت را برعهده داشتم حضور داشتید تشکر می کنم. شما انسان های قدرشناسی هستید و به نظرم عمده ترین ویژگی ایرانیان در دنیا قدرشناسی است.
وی افزود: می دانید که مولانا دو دین بر گزدن ما دارد. یکی دین کلی است که شامل همه مردم دنیا می شود. او الگوی سلامت بشری را مشخص کرده و راهی نشان داده که همه مردم خارج از زمان و مکان و مرزها از آن بهره می برند. دین دوم به ما ایرانیان و فارسی زبانان مربوط می شود. او در ایران متولد شده و به فارسی شعر گفته است. او ژن ایرانی دارد و اگرچه اکنون ترجمه اشعار هم صورت گرفته اما واقعیت این است که فقط ما فارسی زبانان می توانیم ادعا کنیم اشعار مولانا را به بهترین وجه می فهمیم. مولانا زبان فارسی را زبان عرفان قرار داده همانطور که عربی زبان قرآن است.
این مولاناپژوه در ادامه بیان کرد: به عنوان یک برادر می گویم مولانا بخوانیم و بدانیم و به دیگران هم نشان دهیم. فقط به ظواهر و سماع و... نپردازیم هرچند اینها هم باید باشد، اما ما باید این آموزه ها را کاربردی کنیم. باورم بر این است که صلح جهانی از صلح عرفانی می آید و این صلح درس مولاناست.
در ادامه مراسم حشمت الله ریاضی مدرس و مولاناپژوه پشت تریبون آمد و گفت: موضوع سخن من حکم های حکایت های مثنوی است. مولانا می گوید: ای برادر قصخ چون پیمانه است معنی اندر وی مثال دانه است. داستان های مثنوی نمادین هستند و بیانگر حکمت و معرفت اند.
وی افزود: مولانا در مثنوی که آینه همیشگی فرهنگ عرفان و ادب ماست بسیار زیبا مسائل معنوی بیرون از خود را به نمایش گذاشته است. . به نظر من فرق عامی و عالم با عارف این است که عامی و عالم فقط بخش پدیداری زندگی را می بیند اما عارف به عرفان می رسد و حقیقت را می بیند. عارف ورای انسان و ورای عرش و کرسی را به نمایش می‌گذارد و خدا را به نمایش می‌گذارد. عارف نمایش دهنده انسان که جهان صغیر لقب گرفته است اما درواقع انسان جهان کبیر است. مولانا می گوید: چون که با کودک سروکارت فتاد/ هم زبان کودکان باید گشاد. مولانا با این زبان معقولات و مشهودات و کشفیاتو محسوسات را بیان می کند. انسان ها حسی هستند و مولانا با زبان محسوسات صحبت می کند وگرنه حقیقت ورای اینهاست و باید مولوی شد که فهمید او چه می گوید.
ریاضی با اشاره به اینکه 60سال است مولانا تدریس می کند اظهار کرد: با اینکه سال هاست مولانا درس می دهم اما هنوز نمی توانم ادعا کنم یک بیت از مولانا را به طور کامل فهمیده ام.
این پژوهشگر سپس به نی نامه در ابتدای مثنوی معنوی اشاره و بیان کرد: نی نفس ناطق و من وجودی انسان است که حقیقت وجودی به این عالم نمادین ظاهر که عالم پرتو است را پرتوافشانی می کند و از نیستان و عالم لاهوت به بیرون می فرستد و در جایگاهی است که از جهان برین پخش می کند. بنا براین، این قالب ماهوی با ظهور مرتبه نازله حقیقت وجودی است که در اوج وجود قرار دارد. این عالم پدیداری عالم نازله حقیقت است و درد گسستن و شوق پیوستن در آن هست. درد گسستن فراق است و شوق پیوستن عشق است پس فراق عشق ایجاد می کند و اگر فراقی نبود عشق نبود.
وی در پایان صحبت هایش به این اشاره کرد که در تمام تحقیقاتش داستان های مولانا را از درون بررسی کرده است.
در ادامه برنام گروه موسیقی جودی به سرپرستی آیدین جودی قطعاتی را با اشعار مولانا اجرا کرد. در این برنامه گروه آیدین جودی با همراهی محمد تیام (جودی) و کارگردانی سارنگ فرزام فر اجرا کردند. این آثار موسیقیایی در سه بخش به نام های "به خود آی " و "روز موعود" به همراه ایستالیشن و در نهایت آهنگی با نام "سهلا" به همراه نمایشی در قالب جنگ و صلح درون اجرا شد. شعر این آثار موسیقی اغلب از اشعار مولانا جلال‌الدین بود.
سپس مصطفی بادکوبه ای شاعر و پژوهشگر حوزه مولاناشناسی به روی سن آمد و یکی از شعار خود را برای حضار قرائت کرد.
وی در سخنانی کوتاه گفت: خوشحالیم که مولانا ایرانی است و به ایرانی بودن او افتخار می کنیم.
در ادامه برنامه سعید اکبری مدیر نکوداشت مولانا به سخنرانی پرداخت. اکبری گفت: شناخت مولانا کار سهلی نیست، او دریای بیکرانی از آموخته‌ها و تجربه‌هاست، جهانی از اسرار و ابهام است. هر بیت این شاعر جهان شمول، مثنوی معنویست. مولانا را به حق می‌تواند عاشق‌ترین شاعر جهان نامید و شاعرترین عاشق جهان نیز ایشان در سراسر سروده‌های خویش با شوق و جذبه شورانگیزی از عشق می‌گوید: هرچه گویم عشق را شرح و بیان/چون به عشق آیم خجل کردم از آن/ گرچه تفسیر زبان روشنگر است/ لیک عشق بی‌زبان زان خوشتر است.
وی ادامه داد: به باور مولوی جمال ابدی از آن خداوند است و از سوی دگر عشق حرکت به سوی جمال ابدیست، پس با نیروی عشق است که می‌توان به حریم جمال ابدی راه یافت و سرانجام بدو پیوست. ما نیز در مسیر راه خود عشق خداوند را سرلوحه قرار داده‌ایم و پنجمین نکوداشت بینالمللی مولانا را در حال برگزاری داریم سالیان درازی ست که مولانا با اقدام جانانه نیکلسون، در داخل و خارج مطرح شده است و ده‌ها سال است که کشور برادر و همسایه «ترکیه» با بزرگداشت گنبد و بارگاه مولانا به ترویج مولوی‌شناسی و مثنوی‌‌خوانی پرداخته و با ایجاد یک توریسم جهانی، «قونیه» را قطب گردشگری مشتاقان مولانا گرداده است.
اکبری افزود: متاسفانه جای برخورد محتوایی با مضامین مثنوی و سایر آثار ارزشمند مولوی خالی مانده گرچه شادروان علامه اقبال لاهوری که خود را شاگرد مولانا می‌داند، براساس درس‌هایی که از مولانا گرفته آثار ارزشمندی به زبان‌های فارسی، اردو، انگلیسی و آلمانی خلق کرده است که قابل ستایش است. ولی: در هر صورت به دلیل پارسی‌گویی مولوی و نه هیچ‌انگیزه دیگری ما بر آن شدیم تا دین خود را نسبت به بشریت ادا کنیم و با نکوداشت بزرگواران، پژوهشگر، هنرمند، مولف، ناشر و سخنران و انجمن‌دار مولوی و .. تا حد امکان از کاستی‌های موجود بکاهیم و هر ساله از فرهیختگان ساخت «مولوی مداری» تجلیل به عمل آوریم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما تا کنون چهار دوره را برگزار کرده‌ایم و مشعل را مانند المپیک به دبیرخانه دائمی این نکوداشت تحویل داده ایم. امیدوارم به حضور جوانان در سال های آینده بیشتر توجه شود و اینطور نباشد که سال بعد کسی را نداشته باشم که او را جزو برگزیده ها اعلام کنیم. امیدواریم سال آینده شاهد حضور دانشجویان رشته عرفان کاربردی باشیم.
در ادامه فهرست منتخبین تندیس و لوح سپاس این دوره از نکوداشت مولانا اعلام شد که به این شرح است:
در بخش مولوی‌شناسی : غلامحسین دینانی
در بخش محقق و مولف مولانا: دکتر رحمان مشتاق مهر
در بخش ادیب و شاعر: هم ارژنگی
در بخش ناشر برتر: انتشارات میراث مکتوب به مدیریت اکبر ایرانی
در بخش هنرمند آثار تجسمی مولانا: پرویز تناولی
در بخش انجمن دار برتر: فروزنده اربابی
در بخش رسانه برتر: خبرگزاری ایرنا
در بخش هنرمند آوای مولانا: محمد معتمدی
محمد معتمدی خواننده موسیقی سنتی کشورمان در سخنانی کوتاه پس از دریافت جایزه اش گفت: طی سال های اخیر در فستیوال های مختلفی شرکت کرده ایم و در حد توان کوشیده ایم به بیان اندیشه های مولانا بپردازیم و شناخته شده ترین کاری که من برای مولانا کرده اپرای مولوی است که در نقش مولانا ایفای نقش کرده ام.
وی افزود: خیلی از دوستان معتقدند ما مولانا را با موسیقی به جهان معرفی می کنیم اما حقیقت این است که ما خودمان را با مولانا به دنیا معرفی می کنیم.
همچنین فهرست منتخبین لوح سپاس
مقاله منتخب : دکتر سید علی حسینی
فعالیت آموزشی : کانون پرورشی فکری استان مشهد
موسسه فرهنگی اکو: دکتر مظاهری
گروه هنری جودی : آیدین و محمد جودی
سفیران صلح : خانم دکتر محمد
تک خوان عرفانی: فاضل جمشیدی
نقاشی سر صحنه : استاد قورچیان
هنرمند مجری : خانم سونیا پوریامین
گروه آقای سماع : محمدرضا اسلامی