به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، «علی‌اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی در نخستین کنگره بزرگداشت آیت‌الله هاشمی اظهار کرد: برای من مایه بسی خرسندی است که در آستانه شهادت امیرکبیر در مراسم درگذشت آیت‌الله هاشمی که از مریدان ایشان بود حضور یافتم. در آغار باید اعتراف کنم که سخن گفتم در رابطه با هاشمی در جمع بزرگانی که با این چهره برجسته محشور بودند، سخت است. او یکی از چهره‌های جاودان و فراموش نشدنی نهضت‌های رهایی‌بخش است. ایشان در آغاز شکل‌گیری نهضت در مقام یکی از حواریون امام راحل بودند که همواره کنارشان حضور داشتند.
وی افزود: هاشمی در پرتو بهره‌مندی از روحیه عدالت‌طلبی تمام هستی خود را در اختیار انقلاب گذاشت. او می‌دانست راه خدا اثربخش است اما هموار نیست. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی آراسته به فضیلت مردم دوستی بود. از این رو در اندیشه ملک ملت بود. ایشان رنج توده مردم را رنج خود می‌دانست. شاید بتوان گفت عشق به ایران میراثی بود که از اندیشه امیرکبیر به ایشان رسیده بود. او با این حال که روحانی بود از مواهب آن استفاده شخصی نکردند. ایشان ریزبین و تیزبین بودند.
معاون رییس‌جمهور ادامه داد: آن عالم مصلح با تمام مشکلات و گرفتاری‌ها قلم زمین نگذاشت و آثار زیادی برجای گذاشت؛ در میان آنها باید به فرهنگ قرآن تفسیر راهنما اشاره کرد. ایشان در اسلام‌شناسی و قرآن‌شناسی به روشی جدید باور داشت، شایسته است پژوهشگران به افق ترسیم شده توسط ایشان توجه کنند.
وی با اشاره به کتاب امیرکبیر گفت: گویی احساس می‌کرد خون امیر همچنان از فین کاشان می‌جوشد و در سراسر ایران جریان دارد. با توجه به سهم فعالیت‌های ایشان نوشتن خاطرات روزانه قابل ستایش است. سردار بزرگ سازندگی به نقش و جایگاه خانواده ارج می‌نهاد. همسر ایشان همراه و همدل او بود و این موهبتی رشک برانگیز برای هر مدیری است. بر این باورم که ایشان نه تنها برای فرزندان و خانواده هاشمی بلکه برای دلبستگان و ملت ایران پدر بود.
صالحی ادامه داد: اگر بخواهم با توجه به تجارب خود در چهار دهه گذشته مطالبی نسبت به شخصیت سیاسی آیت‌الله ارائه کنم، نمی‌توان از بیان این نکته مهم غافل ماند که آن عزیز همواره مصالح نظام را سر لوحه قرار می‌داد. بهترین دلیل برای این موضوع نقش آفرینی در تعیین خلف صالح امام (ره) است. آیت‌الله هاشمی تا آخرین لحظه همراه و باور امام (ره) بود.
وی همچنین گفت: بنده به عنوان یکی از کسانی که از آغاز با ابعاد فنی و حقوقی مساله هسته‌ای آشنایی دارم، گواهی می‌دهم یکی از تشویق‌کنندگان اصلی برای دستیابی به فن‌آوری هسته‌ای بودند.
صالحی افزود: هوشیاری و ذکاوت ایشان در عرصه سیاست خارجی هم کارگشا بود؛ درست است برای درک شخصیت چنین شخصیت‌هایی احتیاج به گذر زمان هست، اما داده‌هایی خوبی از تاثیرات ایشان در سیاست خارجی در دست است.
وی تشریح کرد: آیت‌الله هاشمی با توجه به هویت ایرانی و درک ارزش‌های سنت و تجدد توانست الگویی برای تامین منافع ملی به دست آورد. آیت‌الله هاشمی با هوشمندی ذاتی خود دریافت وظیفه مدیر جهانی فکر کردن و بومی عمل کردن است. ایشان نیک دریافت میان سیاستمداران و دولت‌مردان تفاوت است. بیشتر سیاستمداران در غالب یک حزب و جریان سعی در پیش برد منافع حزبی خود دارند اما در اینجا سخن بر این است، مردان تاریخ‌ساز از وابستگی به یک گروه خاص مبرا بودند و با استفاده از همه علایق و نظرات راهبردی برای کشور منفعت به دست آوردند.
رییس سازمان انرژی اتمی خاطر نشان کرد: آیت‌الله هاشمی با رعایت اصول سیاست خارجی به این واقعیت دست یافته بود که تببین دکترین سیاست خارجی در این کشور کار آسانی نیست، از این رو به انتقال تجربه از نسلی به نسل دیگر توجه داشت. ایشان چهره شاخص گرایش میانه‌روی بودند و دریافته بودند برای تحقق انقلاب باید با روحیه تعاملی و جلوگیری از روحیه تقابلی عمل کرد.
وی همچنین در ادامه به فضل آیت‌الله هاشمی در مورد مساله فلسطین اشاره کرد و گفت: سردار بزرگ سازندگی خود از نخستین مبازران قدس بود. به تقویت جبهه مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی اصرار می‌ورزید. آن دولتمرد ژرف‌نگر به حکم عقل دوراندیش به این تحلیل دقیق دست یافته بود که در میان همسایگان و گسترش پیوندها باید تلاش کرد. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی عقیده داشت با همسایگان پیرامون، به حکم تاریخ و پشتیبانی منطقه‌ای باید رابطه داشت و معقتد بود همسایگان باید چنان اعضای یک خانواده باشند. ایشان همواره بر گسترش و روابط با هدف تحرک بخشیدن به سیاست خارجی تاکید می‌کرد.
معاون رییس‌جمهور تصریح کرد: چهره‌های با سابقه نظام اسلامی به این واقعیت گواهی می‌دهند که تهدیدزدایی از طریق تنش‌زدایی امکان‌پذیر است. در راستای تقویت پیوندهای برادری و ترمیم روابط با عربستان کارهای را در بالاترین سطح با ملک سلمان انجام داد. در عرصه روابط و تعاملات در عرصه بین‌المللی نگاه واقع‌بینانه داشتند. تقویت جایگاه و منزلت کشورها از نظر ایشان امر ضروری بود. حمایت از مردم رنج دیده و ملت ستمدیده را همیشه سرلوحه قرار می‌داد. آیت‌الله هاشمی به تحقق تقویت روحیه جمع‌گرایی بسیار اعتقاد داشت.
صالحی به اعتقاد و تلاش هاشمی رفسنجانی برای ایجاد توازن در عرصه بین‌المللی اشاره کرد و گفت:. آن دولتمرد روشن‌بین شاید نخستین دولتمرد ایرانی بود که می‌گفت ضمن ترمیم و ارتقا روابط باید در درون هم تلاش کرد.
وی با اشاره به بهبود روابط ایران با چین و روسیه در دوره ریاست‌جمهوری ایشان گفت: معتقد بود روابط بین‌المللی نباید به چهره انقلاب خدشه وارد کند. تدوین تثبیت جایگاه ایران برایش بسیار مهم بود.
رییس سازمان انرژی اتمی هدف از برگزاری این مراسم باشکوه را قدردانی و پندآموزی از سیره آیت‌الله هاشمی دانست و گفت: بر پایی نشست‌های تخصصی و آگاه کردن نسل جوان و آینده‌ساز ایران از این سیره می‌تواند بسیار ارزشمند باشد.