به گزارش خبرگزاری برنا در آذربایجان شرقی، آیت الله سید حسن عاملی با بیان اینکه جهت صیانت از تاریخ و هویت وارد بحث 19 ژانویه شدیم، گفت: «در سال 1990 با فروپاشی شوروی حادثه بزرگی در مرز ایران و شوروی اتفاق افتاد که منتج به شکل‌گیری حادثه 19 ژانویه شد. در این روز مردم متدین آذربایجان با اشتیاق به طرف مرزهای ایران، وطن تاریخی و مادری و خاک اجداد خود حرکت کردند. و پرچم امام حسین را تبرک کردند و خاک ایران را بوسیدند و با سر دادن ندای الله اکبر و لا اله الا الله، نسبت به ایران ابراز عشق و احساسات کردند و نشان دادند که بعد از سالها تبلیغات کمونیستی، هویت و ریشه خود را حفظ کرده‌اند.»
وی ادامه داد: «این حادثه بعدها برای دولت آذربایجان سنگین آمد و چون خود را در معرض خطر و زوال احساس می کرد، آنرا تحریف نموده و اعلام کرد مردم آذربایجان به خاطر وطن مادری به سمت ایران حرکت نکردند بلکه رفتند تا موانع را بردارند و آذربایجان یکپارچه درست کنند.»
عاملی بیان داشت: «باوجود تمامی اقدامات برای جدا کردن مردم از دین، در ۱۹ ژانویه مشاهده شد که همچنان مردم به اسلام و ایران علاقه‌مند هستند و این اقدام به حدی دولت روس را خشمگین کرد که فردای آن رو به قتل‌عام ۶۰۰ نفر اقدام کرد.«
امام جمعه اردبیل افزود: «19 ژانویه که نقطه عطف تاریخی در تاریخ ایران، اسلام و آذربایجان است و به نام روز آذریهای مسلمان جهان و روز بازیابی هویت نسل آذری نامگذاری شد. چرا که این روز آیینه تمام عیار و تمام نما برای هویت آذریها است و هرکس درصدد کشف هویت آذری‌هاست به این روز مراجعه کند.«
وی گفت: «روسها سرمایه‌گذاری سنگین علیه اسلام و ایران کرده بودند تا آنرا به فراموشی بسپارند لذا روز 31 دسامبر را توسط حیدر علی اف مطرح کردند که هم تحریف تاریخ و هم تحریف واقعیت بود.»
عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: «سیاستمداران آذربایجان به تبعیت از حیدر علی اف اعتقاد داشتند دین در هویت آذری ها و در عرصه اجتماع، سیاست و دولت جایی ندارد. دین باید در حوزه شخصی باشد. همانطوریکه که عیسی در کلیسا است باید اسلام در مسجد و امام حسین(ع) در حسینیه باشد! نماینده ولی فقیه در اردبیل در ادامه به مقابله با تحریفات تاریخی اشاره کرد و گفت: باید با تحریف‌های تاریخی که در قبال این موضوع انجام می‌شود مقابله کنیم چرا که ریشه تمامی فتنه‌ها از تحریف‌های تاریخی پدید می‌آید و برگزاری مراسم و آئین‌های نکوداشت 19 ژانویه در واقع تمامی نقشه‌های دشمنان در این ارتباط را ضایع می‌کند.»
وی به موضوع آزادی قره باغ اشاره کرد و تصریح کرد: «اینکه آذربایجان اراده ای برای آزادی قره باغ ندارد و از خاک خود چشم پوشیده است برای همه سؤال است. تمامیت ارضی کشور آذربایجان برای ما یک مسئله مهم است و آزادی قره‌باغ در عرصه کنونی یک اولویت اساسی بوده که باید با وحدت و همدلی مردم آذربایجان قره‌باغ آزاد شود.»
امام جمعه اردبیل بیان داشت: «پیام ما صلح و دوستی و سعادت برای آزادی آذری ها و آزادی قره باغ است و همگان را به حرکت حول محور اسلام و قرآن و فرهنگ اهل بیت (ع) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) فخر آذریهای دنیا دعوت می کنیم.»
پیش از سخنان آیت الله آملی، دکتر جوانپور رییس دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی بحث وحدت مسلمین را مایه خیر و برکت دانست و گفت: «در سایه وحدت و بیداری جوامع اسلامی اسلام ناب محمدی(ص) بیش ار پیش در دنیا توسعه و رونق یافته و اسلام آمریکایی و جریانات تکفیری که ناشی از ترس استکبار جهانی از گسترش اسلام ناب است در مقابل آن شکست خورده اند.»
جوانپور با بیان اینکه همه آذریهای جهان مسلمان هستند تأکید کرد: «حفظ اتحاد مسلمانان نیاز همیشگی جامعه اسلامی و موجب اقتدار آن است. و با رفع موانع، مطمئناً وحدت و همدلی در بین آذریها تحکیم خواهد یافت.»
چهارمین نشست تخصصی آذریهای مسلمان و رسالت وحدت بخشی آنان در عصر حاضر به همت بسیج اساتید استان آذربایجان شرقی قبل از ظهر امروز در سالن استاد شهریار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز برگزار شد.