به گزارش خبرگزاری برنا از قم، حسن صبوری گفت: سکونتگاه های غیررسمی شامل محمدآباد، مهدیه، اسماعیل آباد، سید معصوم، شیخ آباد، انتهای شهید محلاتی، شهرک صاحب الزمان(عج)، شاد قلی خان، قلعه کامکار، علی آباد سعدگان، شهرک فاطمیه، شهرک توانیر و جمکران است.
وی با اشاره به وجود مشکلات و آسیب های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در سکونتگاه های غیررسمی، اظهار داشت: بیشتر افرادی که در این مناطق زندگی می کنند از نظر جمعیت و سرانه خانوار آمار بالایی دارند، به همین دلیل در این سکونت گاه ها آسیب های اجتماعی زیادی پدید می آید و به دلیل تنوع فرهنگی و قومی، اختلاف های فرهنگی در این مناطق زیاد است.
وی بیان کرد: از نظر کالبدی منظر سکونتگاه های غیررسمی دچار از هم گسستگی است و این افراد در زمین های پست و فرودست که با مشکلات زیست محیطی متعددی روبرو است، سکونت دارند.
صبوری به مشکلات تامین زیرساخت های سکونتگاه های غیررسمی اشاره کرد و گفت: این نوع ساخت و سازها چهره ای آشفته و نابسامان شهری را شکل می دهد که حتی زیر ساختهای شهری در آن محله ها پیش بینی نشده است.
وی تصریح کرد: ساکنان سکونتگاه های غیررسمی بعد از سکونت در این مناطق، مدیریت شهری را مجبور می کنند خدمات شهری به آنها ارائه دهد، بنابراین مشکلات جدی از قبیل انشعابات غیرقانونی و بهداشت محیط در این محله ها شکل می گیرد.
وی ادامه داد: مدیریت شهری وظیفه ای برای حمایت از بافت های غیررسمی ندارد، ولی این افراد در دراز مدت و با افزایش آسیب ها مدیریت شهری را وادار می کنند، بدون برنامه و پیش بینی به این محلات خدمات ارائه دهند.
مدیرکل راه و شهرسازی قم با اشاره به اتخاذ رویکرد و سیاست حمایتی دولت به ساکنان سکونتگاه های غیررسمی، به تلاش دولت برای کاهش جمعیت، جابجایی و انتقال ساکنان این نوع سکونتگاه ها اشاره و بیان کرد: یکی از این سیاست ها جابه جایی ساکنان حریم دکل فشار قوی برق و راه آهن است که در این راستا ساکنان دارای قول نامه خرید و فروش ملک، به مناطق 32 هکتاری پردیسان منتقل می شوند.
وی افزود: شاخص بعدی توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با ایجاد کسب و کارهای خرد، آموزش و فرهنگ سازی است.
وی با بیان این که ساماندهی کالبدی یکی دیگر از شاخص های ارتقای این محله هاست، گفت: برای مثال در منطقه شادقلی خان که بافت روستایی بوده است و با وجود قلعه ها ودامداری ها مخاطراتی ایجاد می کرد تلاش شد با اجرای طرح فاضلاب شهری و جمع آوری آب های سطحی، ارتباط کالبدی این منطقه با شهر ایجاد شود.
صبوری تصریح کرد: ارتقای خدمات و زیرساخت های شهری، ارتقای کیفیت زندگی افراد از طریق شناسایی نیازها و تامین سرانه شهری مثل ساخت مدرسه و درمانگاه، ایجاد شغل و درآمد پایدار، توزیع متعادل سرانه های شهری و استفاده از کارکرد مذهبی و علمی شهر برای اعزام مبلغان دینی از شاخص های بعدی است.
وی با اشاره به این که یکی دیگر از راهبردها جلوگیری از گسترش اسکان غیررسمی است، گفت: سیاست اصلی، تثبیت و جلوگیری از گسترش این محله هاست و باید مانع ملحق شدن سایر افراد به این محله ها شد که توانمندسازی اقتصاد شهری سبب کاهش فقر در این محله ها و ارتقای فرهنگ شهرنشینی می شود.
وی خاطرنشان کرد: ارتقای سرمایه های اجتماعی یکی دیگر از شاخص هاست که باید سعی کنیم با آموزش هایی که ارائه می شود حس تعلق به شهر را در ساکنان این محله ها بیشتر کنیم، همچنین یکی دیگر از راهبرد ها اعطای تسهیلات مناسب برای نوسازی بافت است.
صبوری با بیان این که تا سال 1394، 22 طرح برای احداث سکونتگاه های غیررسمی شهر تعریف شده است، افزود: از سال گذشته ردیف اعتباری ویژه کلانشهرها در استان قم تخصیص یافت و تعداد زیادی طرح در حاشیه شهر مانند ساخت مدرسه، درمانگاه، زمین چمن، خانه دانش، کلانتری و آسفالت معابر تعریف و اجرا شده است.
وی اضافه کرد: غیر از طرح های بهره برداری شده، سه طرح شامل 2 مدرسه در شیخ آباد و شهرک فاطمیه و یک درمانگاه در شادقلی خان از نیمه دوم سال 1396 آغاز شده است.
وی اعلام کرد: طرح آسفالت معابر سکونتگاه های غیررسمی از ماه های گذشته آغاز شده است که نخستین طرح، آسفالت معابر شهرک صاحب الزمان(عج) با اعتباری بالغ بر 34 میلیارد ریال در حال اجراست.
صبوری خاطرنشان کرد: شهرداری برای آسفالت معابر قوانین خاصی مانند تکمیل و ساخت 50 درصد پلاک ها و پرداخت عوارض سالیانه دارد که بر اساس این قوانین نمی تواند به این مناطق خدمات ارائه دهد، اما اداره کل راه و شهرسازی استان قم با چشم پوشی از این موضوع، اقدام به آسفالت این معابر نموده است.
وی ادامه داد: البته این طرح در سایر مناطق حاشیه شهر و در جاهایی اجرا می شود که تاکنون خدمات آسفالت دریافت نکرده اند.
11 سکونت گاه غیر رسمی در قم وجود دارد که بیش از 2 هزار هکتار از مساحت بافت ناکارآمد شهری را تشکیل می دهد.
بر اساس یافته های سرشماری سال 1390 حدود 65 درصد از جمعیت شهر قم در بافت های ناکارآمد شهری زندگی می کنند که حدود 45 درصد از این ها در سکونت گاه های غیر رسمی سکونت دارند.
از مجموع 12 هزار و 939 هکتار مساحت شهر قم، چهار هزار و 133 هکتار شامل پنج گونه بافت تاریخی، فرسوده، سکونتگاه های غیررسمی، ناکارآمد میانی و بافت هایی با پیشینه ای روستایی وجود دارد که این بافت ها نیازمند بهسازی، نوسازی یا بازسازی می باشد.