به گزارش گروه اجتماعی برنا؛ "فیلترینگ" در ایران همیشه به عنوان حذف صورت مسئله به یاد برده می‌شود چرا که با گذشت زمان افراد راه‌های جدیدتری برای دور زدن و شکستن سد فیلترینگ پیدا می‌کنند.
با فیلتر تلگرام در ماه‌های اخیر، نه تنها فضای اقتصادی، کسب و کار و اجتماعی جهت گیری صحیحی پیدا نکرد بلکه بسیاری از افرادی که در این فضا به کسب و کار پرداخته بودند را از کار بیکار و به فضای اقتصادی و اجتماعی کشور صدمه بسیاری وارد کرد.
هیچ زمانی فیلترینگ در ایران راه حل مناسبی برای مشکلات و آسیب‌ها نبوده است و حال با انتشار خبر "در دستور کار قرار گرفتن فیلترینگ اینستاگرام" باید بگوییم که رفتن هزارباره راه فیلترینگ همچنان بی فایده و بهتر است که به ساماندهی و قانونمند کردن این فضا فکر شود تا اینکه قوه قضاییه بدون هیچ اندیشه‌ای صورت مسئله را پاک کند!
محمد صادق افراسیابی - معاون فرهنگسازی و توسعه کسب و کارهای مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، با طرح این پرسش که راهکار موثر ساماندهی فضای مجازی چیست، بیان کرد: «درحال حاضر با نوعی از فضای مجازی روبرو هستیم که بی هویت است و مشکل دیگر محتوا اخبار برخی کانال‌ها است و از همه مهمتر هم‌اکنون با این چالش مواجه هستیم که مردم در فضای مجازی فریب می‌خوردند و گاهی اوقات از لحاظ اقتصادی ضربه می‌بینند.»
وی در ادامه افزود: «سال‌های گذشته زمانی که یک سایت فیلتر می‌شد با اضافه کردن عدد به آدرس خود از فیلترینگ عبور می‌کردند اما با توجه به ایجاد وب 2 اپلیکشین‌هایی با نصب روی موبایل‌ها، تحت عنوان "فیلترشکن یا وی پی ان" فیلترینگ را دور می‌زنند؛ بنابراین امروزه و یا حتی در گذشته فیلترینگ تأثیرچندانی نداشته و می‌توان اظهار کرد که فیلترینگ کم اثرتر شده است.»
افراسیابی به بیان راهکار در این خصوص پرداخت و گفت: «برای ایجاد فضای مجازی سالم، مفید و ایمن نشان دار کردن فضای مجازی، راه حل مناسبی است. وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان شامد را ایجاد کرده تا کانال‌ها، سایت‌ها، اپلیکشین‌ها و هر بستر انتشار محتوا در فضای مجازی که دارای هویت است و محتوای سالم، مفید و ایمنی را منتشر می‌کند از طریق مراجعه به سایت مربوطه نشان شامد را دریافت کند. اگر انرژی خود را صرف آگاه سازی مردم کنیم و به مردم بقبولانیم که بخش نشان دار فضای مجازی قابل اعتماد و بخشی که نشان دار نیست غیرقابل اعتماد است، چالش اصلی حل خواهد شد و دیگر نیاز به راهکارهای سریع و صورت مسئله پاک کنی مثل فیلترینگ نیست.»
وی در پاسخ به این گفته که قوه قضاییه میتواند برای جلوگیری از وقوع جرم در شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام و اینستگرام قوانین لازم را تدوین کند اما متأسفانه با اعمال فیلترینگ شاهد این بوده‌ایم که تنها بستر جرم را افزایش داده است، بیان کرد: «در این خصوص نقض و ضعف قانونی وجود دارد و لازم است که مجلس شورای اسلامی اهتمام بیشتری نسبت به ترتیب قوانینی که موجب ایجاد فضای امن و مفیدی می‌شود، بورزد.»
افراسیابی با اشاره به این مطلب که امروزه مسئله اصلی کشور این نیست که انحصار صورت و تصویر فراگیر در انحصار صدا و سیما باشد یا وزارت ارشاد، گفت: «درحال حاضر بیشترین زمان صدا و سیما در کمیسیون فرهنگی به این می‌گذرد که انحصار صوت و تصویر فراگیر را به انحصار خود دربیاورد در صورتیکه مسئه اصلی کشور این نیست و نباید زمان کمیسیون فرهنگی را برای چنین موضوعی تلف کند. مجلس باید با تعاملی که میتواند بین وزارت فرهنگ و وزارت ارتباطات برقرار کند، مسائل و مشکلات اصلی را در یک فضای گفتمانی شکل شناسایی کند و برای آن راه حل مناسب ارائه دهد. راه حل وزارت فرهنگ و ارشاد معرفی صحیح و فراگیر نشان شامد به آحاد مردم است؛ زمانی که این طرح به خوبی به مردم معرفی نشود منطقی است که ندانند چنین طرحی جهت شناسایی بسترهای انتشار محتوایی قابل اعتماد وجود دارد. رسانه‌های جمعی، مجلس و حوزه‌هایی که روی افکار عمومی قدرت دارند باید نشان شامد را به مردم بشناسانند. زمانی که این طرح‌ها به خوبی اطلاع رسانی نشود تأثیر و کارکردی هم در اجتماع نخواهد داشت. امروزه راه حل‌های قدرتمندتری به جز فیلترینگ وجود دارد و برای ساماندهی فضای مجازی باید این دسته از راهکارها به مردم معرفی شوند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قبل از فیلترینگ تلگرام فعالیت اغنایی خودش را در این خصوص شروع کرده بود تا مردم از پیام رسان‌های داخلی استفاده کنند اما زمانی که تلگرام در حین عملیات اغنایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فیلتر شد فعالیت این طرح اغنایی هم متوقف شد چرا که زمانی فعالیت اغنایی تأثیرگذار است که مخاطب از خود اختیار داشته باشد و متوقف شدن این فعالیت‌‌ها به نفع سودجویان از تلگرام تمام شد. در برهه‌ای که معاون اول رییس جمهور ابلاغ کرد که از پیام رسان‌های داخلی استفاده کنید، دو نشست بسیار موثر با کانال‌های بیش از یک میلیون مخاطب برگزار شد و این اقدام در انجام فعالیتهای اغنایی موفق بود اما به علت ناهماهنگی بین دستگاه‌ها این طرح به نتیجه نرسید چون در حالیکه در مسیر گفت‌وگو بودیم به یک‌باره تلگرام فیلترشد و قدرت گفت‌وگو با مردم از جانب مسوولان سلب شد.»
معاون فرهنگسازی و توسعه کسب و کارهای مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در پاسخ به این سوال که شورای عالی فضای مجازی برای چه ایجاد شده است، بیان کرد: «این شورا به تشخیص نهاد رهبری شکل گرفته است و تشخیص مقام معظم رهبری این بوده که در فضای کشور ناهماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی وجود دارد و ایشان شورای عالی فضای مجازی را برای ایجاد هماهنگی ایجاد کرده‌اند یعنی دستگاهی جز شورای عالی مجازی نباید در حوزه سیاستگذاری کلان ورود کند در حالیکه متاسفانه شاهد هستیم باز هم برخی دستگاه‌ها از شورای عالی جهت نمی‌گیرند و هرچه که مصلحت‌شان باشد عمل می‌کنند.»