به گزارش خبرنگار اعزامی برنا به سیستان و بلوچستان، عدم داشتن اوراق هویتی باعث شده تا بسیاری از جوانان و همچنین مردان و زنانی که بیش از نیم قرن از سنشان میگذرد و در نقاط مرزی سیستان و بلوچستان زندگی میکنند نتوانند از خدمات پزشکی و دیگر خدمات دولتی مانند دریافت یارانه بهرمند شوند .در سفری که خبرنگار اعزامی خبرگزاری برنا به مناطق مرزی استان سیستان و بلوچستان داشت روستانشینان در کنار توصیف مشکلاتی که کمآبی برایشان به وجود آورده است به عدم توجه مسئولان به دادن مدارک هویتی هم اشاره کردند که این موضوع خود میتواند به تنهایی در کنار خشکسالی یکی از مهمترین مشکلات این مرزنشینان باشد.
در سالهای اخیر و با توجه به سیل مهاجرت به حاشیه شهرهای بزرگ ایران بحران هویتی برخی از مردم بیش از گذشته خودنمایی میکند و در این بین برخی مسئولان معتقدند که بسیاری از این افراد غیر ایرانی هستند و نمیتوانیم به آنها هویتی ایرانی بدهیم. هرچهقدر وضع هویتی حاشیه نشینان را مبهم بدانیم ولی نمیتوان به راحتی از هویت مرزنشینانی که در روستاهای سیستان و بلوچستان زندگی میکنند عبور کرد. آنها میگویند که باتوجه به اینکه آزمایش DNA دادهاند و تعداد زیادی از اقوام آنها داری هویت ایرانی هستند و همچنین برای دریافت یارانه برایشان پروندههایی را تشکیل دادهاند ولی نه شناسنامه و کارت ملی به آنها میدهند و نه مبلغ ناچیز یارانه را، تا بتوانند در وضعیت خشکسالی و همچنین از بین رفتن کشاورزی زندگی خود را بگذرانند.
بدون اوراق هویتی نمیتوانم زندگی کنم/به ما میگویند افغانستانی هستید
همراه با تیم هلال احمر و به بهانه پوشش خبرهای طرح نذر آب به روستای خاک سفیدی از توابع شهرستان هیرمند در ۴۰ کیلومتری شهرستان زابل رفتیم که اهالی این روستا از زمانی صحبت میکردند که تا چشم کار میکرد مزارع گندم دیده میشد ولی ما که برای اولین بار به این روستا رفته بودیم نمیتوانستیم باور کنیم که در این بیابان برهوت پیش از این چیزی کشت میشد. در بدو ورود زنان و مردانی را دیدیدم که گرداگرد تانکر آب تازه پر شده نشسته بودند تا نوبتشان بشود و بعد از چند روز آب به خانه ببرند. بعد از اینکه سوالت در مورد خشکسالی به پایان رسید از دیگر مشکلات آنها پرسیدیم که یکی از جوانان این روستا به نام عثمان به خبرنگار برنا گفت: اگر من اوراق هویتی داشتم میتوانستم به تهران و یا شیراز مهاجرت و از این وضعیت نجات پیدا کنیم ولی من حتی نمیتوانم یک خط موبایل داشته باشم. نه توانستم درس بخوانم و نه میتوانم برای آینده خودم برنامهریزی کنم. برای روشن شدن وضعیت هویتم از من و بسیاری از جوانان این روستا و همچنین روستاهای دیگر آزمایش خون و DNA و ... گرفتند ولی سالها از این موضوع میگذرد و هیچ تغییری نددیدم.
این جوان سیستانی ادامه داد: میگویند ما ایرانی نیستیم و از افغانستان آمدهایم، اصلا چه دلیلی دارد که برای زندگی در ایران بخواهم اینقدر عذاب بکشم و بدون اوراق هویتی زندگی کنم و هیچ امکاناتی هم برای زندگی کردن ندارم. حتی وقتی مریض میشود نمیتوانم از دفترچه درمانی استفاده کنم. اگر من را یک ایرانی محسوب نمیکنند چطور به عمو، پسرعمو، دختر عمه و ... اوراق هویتی دادهاند ولی به من نمیدهند؟ این مشکلی است که زندگی ما را باطل کرده است و همچنان هم در هالهای از ابهام به سر میبرد.
اگر بمیرم ۹ فرزندم بدون هویت چگونه زندگی کنند
از روستای خاک سفیدی بعد از پیمودن حدود ۳۰ کیلومتر به روستای تپه کنیز از توابع هیرمند رسیدیم که در بین روستاییان پیرمردی حضور داشت که بعد از چند روز که به دلیل طوفان نمیتوانستند از خانه خارج شوند، فرزند معلول خود را برای هوا خوری بیرون آورده بود. خانمحمد کوهکن در مورد مشکلاتی که عدم داشتن اوراق هویتی برای آنها به وجود آورده است به خبرنگار برنا گفت: اجداد ما از ابتدا در ایران زندگی میکردند که عشایر و کوچ نشین بودند، در تمام این سالها به دلیل پایین بودن سطح آگاهی و نداشتن اطلاعات پدرمان برای ما اوراق هویتی دریافت نکردهاند و همین دلیلی شده است که من هم نتوانم برای فرزندانم اوراق هویتی دریافت کنم. ما آزمایشاتی دادهایم و فرمهایی هم پر کردهایم ولی هنوز باتوجه به اینکه یک بچه معلول دارم هیچ تغییری در وضعیت ما به وجود نیامده است.
وی ادامه داد: من ۹ فرزند دارم که سالهاست در تالاب هامون زندگی میکنیم همه اقوام پدری من در کشور فعالیت میکنند و پستهای نظامی و اداری دارند ولی بهدلیل اینکه از روستا خارج نشدیم وضعیت ما مبهم شد. الان اگر فرزندانم بیمار شوند نمیتوانیم از دفترچه بیمه استفاده کنیم و در این شرایط با مرگ روبهرو میشویم تا خدا کمکمان کند. بیضه فرزند کوچکم از نوزادی مشکل داشته و بهدلیل اینکه توانایی مالی نداشتیم الان مشکل او بیشتر شده است و شبها با درد میخوابد و همچنین با بیماریهای پوستی هم دست و پنجه نرم میکند.
خان محمد اضافه کرد: نگهداری از فرزند معلول هزینه میخواهد که با توجه به خشکسالی به وجود آمده درآمدی برای نگهداری او ندارم و همینطور با درد و رنج و زبانی لال به زندگی ادامه میدهد. چگونه باید ثابت کنیم که ما سیستانی هستیم؟ از شما بهعنوان خبرنگار میخواهم که صدای ما را به رهبرمان برسانید تا ایشان به وضعیت ما رسیدگی کنند زیرا مسئولان استانی به ما اهمیتی نمیدهند. ما ثابت کردهایم که ایرانی هستیم ولی کسی به ما جوابگو نیستند. آینده ۹ فرزندم بعد از اینکه من فوت کردم چه خواهد شد تکلیف این بچهها چه خواهد شد؟
مشکل هویت مردم دغدغه مسئولان است
محمدعلی پیری، فرماندار هیرمند در مورد اینکه چرا تاکنون به وضعیت روستاییانی که اوراق هویتی ندارند رسیدگی نشده است به خبرنگار برنا گفت: نزدیک به چهار دهه از انقلاب گذشته است چه دلیل وجود دارد که در طول این چهار دهه این افراد نتوانستند اوراق هویتی خود را بگیرند؟ در هر صورت در مدت این سالها باید پروندهای تشکیل میشد و بهدلیل شرایط خاص طرحهایی را انجام دادهاند و روستا گردی کردند تا هرکس شناسنامه ندارد بیاید ثبت نام کند.
وی ادامه داد: امروز بعد از جریان یارانهها به این سو معتقدند که همه افراد در آن روزها تشکیل پرونده دادهاند و امروز دیگر نمیتوانیم برای این افراد پرونده تشکیل بدهیم. من فرماندار میگویم اینهایی که میگویند پرونده دارند اشتباه میکنند و به امضاهای جمعآوری شده از اهالی روستا پرونده می گویند.
پیری در پایان گفت: البته امکان دارد عدم دریافت اوراق هویتی به قصور خودشان باز گردد و یا اینکه ایرانی نیست. این افراد باید کمی تحمل کنند تا اینکه باهمکاری اداره ثبت احوال کشور به این موضوعات رسیدگی کنیم. این موضوع دغدغه ما است که به امیدواریم مشکلات را برطرف خواهیم کرد.