بازیگرانی که نان از اجرا می خورند!

کافی است نگاهی به مسابقه ها یا برنامه های ترکیبی تلویزیون مثل «کودک شو» با اجرای پژمان بازغی، «برنده باش» با اجرای رضا گلزار، «پنج ستاره» با اجرای حمید گودرزی، «عبدی شو» با اجرای اکبر عبدی بیندازید تا بیش از پیش متوجه حضور بازیگران پرشمار در قامت یک مجری شوید. در دهه های گذشته مجریانی مانند رضا رشیدپور، فرزاد حسنی، احسان علیخانی و عادل فردوسی پور با ادامه کار خود به تدریج تبدیل به برند شدند و کار خود را در وجه های متفاوت ادامه دادند، اما حالا با شمار زیادی از این دست برنامه که روز به روز تعداد آن ها در حال افزایش است، رو به رو می شویم. سوال این است که آیا حضور این بازیگران که به طور حرفه ای به اجرا مسلط نیستند، نمی تواند کار اجرای حرفه ای را با چالش رو به رو کند یا اینکه به طور کلی تلویزیون مجری خوب کم دارد؟...پاسخ این سوال را در گفت و گو با کارشناسان از نظر می گذرانید:

تغییر نقش و کارکرد شبکه ها عاملی برای حضور بازیگر-مجری هاست

ابوالفضل صفری تهیه کننده برنامه «وقتشه» که با اجرای کامران تفتی روی آنتن می رود، در پاسخ به اینکه چه برآوردی از حضور بازیگران در عرصه اجرا دارید، به برنا گفت: هر کدام از مجریان را باید در جایگاه خودشان بررسی کنیم. به عنوان مثال، سروش صحت نمی تواند به عنوان کسی که یک برنامه اجتماعی را اداره می کند، موفق شود، اما در برنامه «کتاب باز» نقش یک مجری کتابخوان، خوش بیان و هنرمند را به خوبی ایفا می کند.

او با اشاره به حمید گودرزی که به تازگی مسابقه «پنج ستاره» را اجرا می کند، عنوان کرد: گودرزی گزینه خودم برای «وقتشه» بود و با او مذاکره کرده بودم، اما این همکاری اتفاق نیفتاد. معتقدم گودرزی در این مسابقه خوش نشسته است و گزینه قبلی؛ یعنی اشکان خطیبی در موقعیت مسابقه درنیامده بود.

صفری ادامه داد: همچنین در موقعیتی مشابه رضا گلزار با آن اسم و رسم آمده، اما خروجی لازم را نداشت. به عنوان یک برنامه ساز می گویم که اگر ساختار دو مسابقه «برنده باش» و «پنج ستاره» را کنار هم بگذاریم، «پنج ستاره» ساختار درستی دارد و اجزای آن به صورت درست در برنامه نشسته است. رامبد جوان خوش درخشید اما آقای عبدی در «عبدی شو» در نیامده است.

این تهیه کننده در خصوص وجه بارز انتخاب تفتی به عنوان مجری- بازیگر«وقتشه» توضیح داد: تفتی از قبل در رادیو مجری بوده است و با فضای اجرا غریبه نبود. ما تنها به خاطر بازیگر بودن او را انتخاب نکردیم و این اولویت چهارم برنامه «وقتشه» است. برنامه «وقتشه» از فاکتور مردانگی مرد ایرانی می خواست بهره ببرد. کامران تفتی شمایل کلاسیک یک مرد ایرانی با صدایی پخته و استایل کمی خشن دارد و مقداری نمادگرایی کردیم. با گذر زمان برنامه به چشم بیننده خوش نشسته است، اما می پذیرم که با حضور بازیگران بعضی برنامه ها درنیامده و بعضی ها مثل «دورهمی» و «خندوانه» درخشیدند.

صفری در پاسخ به اینکه نگاه کلی شما به این مسأله چیست و آیا مجری خوب تلویزیونی نداریم؟..عنوان کرد: نقش تلویزیون در حال تغییر است و شبکه ها در حال گرفتن نقش های بزرگتری هستند. به عنوان مثال، شبکه نسیم قواره برنامه سازی را تغییر داد؛ یعنی این قضیه در مدیریت آقای کرمی شروع و در مدیریت آقای احسانی ادامه پیدا کرد.. نقش برنامه سازی شبکه ها تغییر کرده و قطعا ابزارهای موجود جواب نمی داد که ما به سراغ بازیگران یا گزینه ها جدید رفتیم.

او با مقایسه مجریان امروز و دهه های پیش تشریح کرد: مجری های کلاسیک جدیدی با توان مجری های قدیمی ما متأسفانه در چندسال اخیر پرورش نیافته اند. برای ما خیلی راحت تر بود که سراغ مجری برویم، چون فرآیند نزدیک کردن یک بازیگر به اجرا خیلی کار سختی است. اگر یک مجری کار کشته مثل رضا رشیدپور، احسان علیخانی و فرزاد حسنی داشته باشید و برای همان نقش با 10 درصد کیفیت بالا و پایین ، بازیگر بگذارید، کار برنامه ساز سه برابر سخت تر می شود.

صفری با مقایسه مجری و مجری-بازیگر افزود: بازیگر همیشه برای کاری که می خواهد انجام دهد، زمان دارد و با آرامش خاطر نقش خود را اجرا می کند، اما یک مجری به استرس آنتن و تکرار عادت کرده است. در حقیقت نقش شبکه ها که نقش همان برنامه ساز است، تغییر کرده و معادل نقش جدید باید ابزار جدید هم وجود داشته باشد. به تبع تغییر کارکرد و نقش، طبیعی است که حمید گودرزی هم بیاید و مسابقه اجرا کند و این اتفاق بدی نیست.

این تهیه کننده با هشدار نسبت به نجومی شدن مبالغ دستمزدها بر اثر حضور بازیگر-مجری ها خاطرنشان کرد: این آسیب دستمزدها جدی است و باعث بروز مشکل برای خیلی از برنامه های تلویزیونی شده است. در شرایطی که مردم درگیر مایحتاج اولیه هستند، گاهی به شوخی از رقم های 40 یا 50 میلیونی صحبت می کنیم و این باعث تغییر دیدگاه مردم می شود. ما در برنامه خودمان-وقتشه- سعی کردیم با اقلیت ها بسازیم.

او در پاسخ به اینکه آیا نگاه اسپانسری نسبت به حضور بازیگران وجود دارد، گفت: معتقدم اسپانسری وجود ندارد؛ اسپانسر یعنی کارخانه ای که کالایی را تولید و خدمات واقعی ایجاد می کند. در این نوع از اسپانسرها که فلان شماره را بگیر، خدمات واقعی وجود ندارد و همه تبدیل به اتفاق هایی مبتنی بر گردش پول شده است که در بانک ها وجود دارد. اگر اسپانسر از جنس یک کارخانه یخچال سازی داخلی باشد، تولیدی صورت گرفته، اما به شخصه این آپ ها را اسپانسر نمی دانم و همین ها باعث افزایش دستمزد بازیگر مجری ها می شود.

صفری تأکید کرد: حضور این حجم از آپ ها در آنتن آسیب زننده است، چون مخاطب از شنیدن مکرر این تبلیغ ها خسته می شود. متأسفانه تولید خوابیده و جا برای این اسپانسرها باز شده و می توان گفت که این جدا از حضور اسپانسرها محسوب می شود. با حداقل ها ساختن بهتر از درگیر شدن با این اسپانسرهاست، چون اثرات اجتماعی بدی روی مردم می گذارد و تناسبی با سبک زندگی مردم و درآمد آن ها ندارد. وقتی جایزه 50 میلیونی باشد، این را در ذهن مخاطب درونی می کنیم که می تواند یک خودروی 50 میلیونی داشته باشد.

محمد سلوکی: میزانماندگاری بازیگرانِ مجری اهمیت دارد

محمد سلوکی با بیان اینکه چندان مخالف حضور بازیگران در تلویزیون به عنوان مجری نیستم، در این رابطه به برنا گفت: الآن برای آسیب شناسی زود است و باید اجازه دهیم کمی زمان بگذرد و ببینیم که در طول زمان چه اتفاقی می افتد. اگر بخواهیم مقایسه کنیم؛ کسانی مانند رضا رشیدپور، احسان علیخانی و فرزاد حسنی به عنوان مجری حرفه ای در تلویزیون کار کردند، مخاطب را همراه خود آورده و او را دنبال کرده اند. طول عمر این مجری ها یک برنامه، یکسال یا یک ماه نبوده و مخاطب در طول سالیان با این افراد ارتباط برقرار کرده است.

سلوکی ادامه داد: باید ببینیم که آیا هنرمندان عرصه بازیگری که وارد عرصه اجرا شدند، می توانند در زمانی طولانی مخاطب را نگه دارند یا نه؟... البته می دانم که در بخش هایی بازخورد منفی زیادی هم می گیریم. فعلا در بخش هایی مردم احساس خوبی دارند و در بخش هایی چنین احساسی ندارند، اما اگر بخواهیم در حوزه تلویزیون آسب شناسی کنیم و بررسی کنیم وضعیت مجریان چطور است، به زمان احتیاج داریم.

این مجری تلویزیونی با اشاره به اینکه اجرای تلویزیونی با معرفی کردن، میزبانی و یا شومنی متفاوت است، افزود: این کارها در حوزه رسانه در جهان پرطرفدار است و به همین دلیل مردم با آن ارتباط زیادی دارند. گاهی سیاستمداران بزرگ چنین کاری انجام می دهند و شروع به اجرای شوهای تلویزیونی می کنند. شاید بارزترین سیاستمدار دونالد ترامپ باشد که شومن و مجری تلویزیونی بوده و در کنار کارهای دیگری که انجام داده، امروز در سطح دیگری است. برعکس این قضیه هم صادق است و افرادی سیاستمدار بودند که برنامه تلویزیونی خودشان را داشتند.

مجری برنامه «جمعه های رنگی» با تأکید بر اینکه باید رویکرد خود را نسبت به تلویزیون تغییر دهیم، افزود: ما باید با دقت بیشتری و با رویکرد به روزتر با تلویزیون رو به رو شویم. معتقدم این یک نمایش است و حالا در این نمایش هرکسی که می تواند نقش های بهتری بازی کند و مخاطب را راضی نگه دارد، برنده است. ماندگاری طولانی مدت هم اهمیت دارد چون مجریان فعلی بعد از گذشت 10 سال توانستند مخاطب را با خود همراه کنند و باید ببینیم آیا بازیگران هم می توانند در مدیوم تلویزیون این طور رفتار کنند که سال های طولانی مخاطب را همراه خود داشته باشند؟...

او ادامه داد: دوستان بازیگر اصلا به این نیت نیامدند، بلکه آمدند شویی را برای یک مقطع زمانی اجرا کنند و دنبال فضای خودشان بروند. در نهایت این موضوع برای مردم جذاب است.

او با ابراز خوشحالی نسبت به قدرت تلویزیون به رغم تمام نقدهایی که به آن وارد می شود و درباره تمام شدن عمر تلویزیون بحث می شود، یادآوری کرد: اکثر رسانه های مجازی محتواهای مهم خود را از رسانه های تلویزیونی می گیرند و این یعنی تلویزیون زنده، قدرتمند و تأثیرگذار است. سینما با لابی های سنگین و فضای مجازی با وجود قدرت مالی زیاد نتوانسته رقیب جدی برای قدرت تلویزیون باشد.