به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری برنا، «یوکیا آمانو»، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، با اشاره به فرآیند سخت و دشوار برای رسیدن به این توافق گفت: متأسفانه علیرغم اینکه آژانس 12 بار بطور مستمر بر پایبندی جمهوری اسلامی ایران به مفاد این توافق گواهی داده است، ایالات متحده آمریکا در می 2018 تصمیم به خروج یکجانبه و غیرقانونی از این توافق گرفت، در حالی که دولت آمریکا، بطور کامل به مفاد آن پایبند نبوده است.
صالحی این تصمیم یکجانبه آمریکا را نقض صریح قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل و ریشخند به اصول اساسی و شناخته شده حقوق بین المل و چندجانبه گرایی برشمرد، که سرنوشت این دستاورد ارزشمند و منحصربفرد علم-دیپلماسی را با خطر جدی و تأثیرات منفی بر صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی، مواجه کرده است.
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان افزود: عکس العمل بین المللی به این اقدام غیرقانونی آمریکا، تردیدهای جدی ای را در رابطه با عقلانیت و اعتبار سیاست آن کشور ایجاد کرده است؛ این نگرانی صرفا به یکجانبه گرایی آمریکا بر نمی گردد بلکه همچنین با شرایط بسیار دشوار منطقه ما که مملو از آشوبهای فراگیر و تهدیدات تروریسم می باشد، مرتبط می باشد.
وی با اشاره به حمایت قوی ایران از ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه از سال 1974 تا کنون، ابراز داشت نمی توان بی توجهی عمدی برخی از کشورها نسبت به تهدید واقعی ناشی از امتناع لجبازانه رژیم اسرائیل از پیوستن به معاهده عدم اشاعه هسته ای و در اختیار گرفتن زرادخانه هسته ای قابل توجه و رد هرگونه بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی را شماتت نکرد. این در حالی است که در مورد برنامه هسته ای ایران، همانطوری که در گزارش مدیرکل نیز آمده است، سیستم راستی آزمایی در حال اجراست. این یکی از نمونه های بارز تناقض در دنیای امروز است که در رابطه با یک کشور عضو معاهده عدم اشاعه هسته ای بطور جامع اجرا می شود، در حالی که در ارتباط با یک غیرعضو این معاهده کاملا چشمانشان را بسته اند و این رفتار فاحش تبعیض آمیز، مضحکه گرفتن عدالت است.
معاون رئیس جمهور همچنین با اشاره به تحولات و رایزنی‌های بین ایران و اتحادیه اروپایی افزود: علیرغم مثبت بودن این تحولات، ولی ضروری است این گامها با اقدامات عملی و محکمتری تکمیل شود و رهیافت «اقدامات تدریجی» مکانیزم مناسبی در پاسخ به شرایط ناشی از سیاست لجبازانه آمریکا در تضعیف قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد نیست.
وی همچنین در ادامه بر لزوم اجرای حرفه ای و غیرطرفدارانه وظایف توسط آژانس تأکید کرد و اظهار داشت که گزارشات فنی تنها باید با ارزیابی‌های هدفمند و بدور از عناصر سیاسی تهیه شوند.
وی در ادامه ابراز امیدواری کرد که فرایند رسیدن به «نتیجه گیری وسیعتر» در رابطه با برنامه هسته ای کشورمان تسریع گردد.
صالحی در ادامه سخنرانی خود به تمایل جمهوری اسلامی ایران برای استفاده از علم و فنآوری هسته ای برای مدیریت منابع آبی و پاسخ به تغییرات آب و هوایی، در کنار تولید برق، ارتقای سلامت، غذا و کشاوری اشاره نمود و مأموریت اصلی آژانس در این رابطه را کمک به کشورهای عضو برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار از طریق انتقال تجربه، تشریک دانش و ارائه تجهیزات لازم عنوان داشت.
وی همچنین در ادامه به نقش مهم انرژی هسته ای در کاهش گازهای گلخانه ای و ارتقای امنیت انرژی از طریق ساخت نیروگاه برق هسته ای، پیگیری توسعه تکنولوژی گداخت و نیز پروژه های تولید ایزوتوپ اشاره نمود، و ابراز داشت که جمهوری اسلامی ایران برای افزایش سهم انرژی هسته ای در ترکیب انرژی کشور، برنامه ریزی درازمدتی انجام داده است و در این راستا فازهای دو و سه نیروگاه برق هسته ای بوشهر را در دست اجرا دارد.
صالحی در ادامه به تلاشها و اقدامات مهم بعمل آمده در راستای استفاده از بالاترین استانداردها برای تأمین ایمنی نیروگاهها، از جمله همکاری با اتحادیه اروپا، آژانس بین المللی انرژی اتمی و .. اشاره کرد.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان همچنین با اشاره به امنیت هسته ای ابراز داشت که اقدامات موردنظر در این زمینه نباید مانع همکاری های عملی در زمینه فعالیتهای صلح آمیز هسته ای یا موجب تضعیف اولویتهای برنامه همکاریهای فنی آژانس گردد.
وی همچنین در عین حال که به مهم بودن موضوعات تروریسم، حملات سایبری و قاچاق غیرقانونی اشاره کرد، بر مسئولیت کشورها برای تأمین کامل امنیت هسته ای و نقش آژانس برای ارتقای زیرساختهای ملی در صورت درخواست آنان و بصورت داوطلبانه تأکید کردند.
وی تأکید کرد که انتظار می رود آژانس براساس نیازها و اولویتهای کشورها با آنها همکاری های فنی داشته باشد و ایران به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در بحث هسته ای آماده است تا دستاوردهای خود را با سایر کشورها، به ویژه با کشورهای همسایه به اشتراک بگذارد.
وی با استقبال از برگزاری کنفرانس وزرای آژانس در زمینه علم و فنآوری در نوامبر 2018، ابراز امیدواری نمود که این کنفرانس فرصتی برای تسهیل انتقال علم و فنآوری هسته ای به کشورهای در حال توسعه توسط آژانس باشد.
صالحی در انتهای سخنرانی خود نسبت به روزی که شعار «استفاده صلح آمیز انرژی هسته ای برای همه و سلاح هسته ای برای هیچکس» در سطح جهان مورد پذیرش و اجرا در آید، ابراز امیدواری کرد.