اسماعیل عفیفه تهیه کننده با سابقه تلویزیونی در خصوص حواشی به وجود آمده برای سریال «ممنوعه» که در شبکه نمایش خانگی پخش می شود و با اعتراض هایی در خصوص عبور از خط قرمزها رو به رو بود، به خبرنگار برنا گفت: سریال «ممنوعه» به مسائل روز جوانان می پردازد و سوژه ای دارد که شاید در نگاه اول به نظر برسد خط قرمزها و ضوابط را پشت سر می گذارد؛ در صورتی که این طور نیست و در آن ضمن روایت یک داستان اجتماعی رویکرد اخلاقی نیز وجود دارد. متاسفانه در کشور ما نوعی کمطاقتی در مواجهه با سریالها وجود دارد. بعضی از مخاطبین بعد از دیدن همان قسمت اول و یا دوم یک سریال طولانی شروع به ارزیابی و پیشداوری در باره محتوی و مضمون اثر میکنند در حالیکه در مورد سریالها قصه، شخصیتپردازی و مضمون محوری اثر در یک فرایند طولانی چندین قسمتی شکل میگیرد. من در برخی کارهایی که برای تلویزیون نیز که ساختم با چنین مشکلی مواجه بودم.
او به رده بندی سنی تعیین شده برای تماشای آثار نمایش خانگی توسط وزارت ارشاد اشاره کرد و افزود: وزارت ارشاد جایی که لازم باشد برای آثار تولیدی نمایش خانگی رده بندی سنی تعیین میکند که در مورد سریال ممنوعه آن را مناسب برای رده سنی مثبت 16 تشخیص داده که بر روی جلد هر قسمت درج شده است.
عفیفه یادآوری کرد: گفته می شود که مردم درجه بندی سنی را رعایت نمی کنند. نمیدانم این حرف چقدر صحیح اسن اما در این صورت باید با اطلاع رسانی مناسب فرهنگ توجه و رعایت رده بندی سنی را در مخاطبین و بخصوص خانواده ها جا انداخت. ما به رده بندی سنی آثار نمایشی نه تنها در شبکه نمایش خانگی بلکه در تلویزیون نیز نیازداریم.
تهیه کننده سریال «آنام» خاطرنشان کرد: شورای پروانه نمایش شبکه نمایش خانگی معتقد است که اگر این سریال را مخاطبین بالای 16 سال ببینند، نه تنها برایشان مشکل ایجاد نمی کند، بلکه عبرت آموز نیز هست. برخی مشکلات و معضلاتی که در سریال به آنها پرداخته شده در حال حاضر گریبانگیر زندگی گروههایی ار جوانان این کشورهست و با فرجامی که شخصیتهای داستان سریال ممنوعه به آن دچار میشوند میتوان به مخاطب جوان و خانوادهها هشدار داد که مراقب سبک زندگی خود باشند.
او با اشاره به دسترسی بچه های امروز به انواع و اقسام فیلمها و برنامه های نمایشی از طریق ماهواره و شبکه های مجازیِ قابلِ دسترسی از طریق گوشیهای تلفن همراه ادامه داد: در حال حاضر همه مردم و حتی بچه ها به موبایلِ دارای فیلترشکن دسترسی دارند که سریال های خارجی متنوع و مختلفی را دانلود کرده و تماشا می کنند. در چنین فضایی ما باید تلاش کنیم که مخاطب را به سمت کارهای ساخت داخل جذب کنیم. کارهایی هم که چه در سیما و چه در شبکه نمایش خانگی تولید میشود بسته به متن و کارگردان و تهیه کننده ضعف و قوت دارند. ممکن است ما به عنوان مخاطب برخی از آنها را بپسندیم و برخی دیگر را دوست نداشته باشیم. اما در نهایت و بخصوص در شبکه نمایش خانگی باید خانواده ها به رده بندی اثر توجه کنند و ان را به طور جدی رعایت کنند.
تهیه کننده سریال «پریا» در پاسخ به این پرسش که چارچوب شبکه نمایش خانگی به چه نحوی است، عنوان کرد: به طور طبیعی با توجه به محصولات ساخته شده، چارچوب شبکه نمایش خانگی با تلویزیون فرق می کند و کمی نزدیک به سینماست، عفیفه در رابطه با اینکه سریال ها تا چه اندازه می توانند پا را فراتر بگذارند نیز بیان کرد: فکر نمی کنم تا به حال و در کارهایی که تاکنون پخش شده ضوابط زیر پا گذاشته شده باشد. به هر حال شبکه نمایش خانگی ضوابط خاص خودش را دارد. این هم اجتناب ناپذیر است که همین ضوابط در اجرا توسط دو کارگردان ممکن است دو نتیجه متفاوت بدهد. این را هم در نظر داشته باشیم که شبکه نمایش خانگی در ابتدای فعالیت حرفه ای خود است. به هر حال سرمایه هایی جذب این حوزه شده و ما باید تلاش کنیم تا این سرمایه ها ضمن تولید آثار ارزشمندتر، سود اوری نیز برای سرمایه گذار داشته باشند تا بتوانیم به کمک هم به مقابله با رقیب قدرتمندتر یعنی شبکه های خارجی و ماهواره ها بپردازیم.
تهیه کننده سریال «زمانه» با اشاره به اینکه با پخش یک یا دو قسمت یک سریال نمی شود درباره کل محتوای آن قضاوت کرد، افزود: این جوانمردانه نیست که سریالی پس از یک یا دو قسمت مورد هجمه قرار بگیرد. من این موضوع را در تلویزیون در بسیاری از سریال ها هم شاهد بودم و همیشه هم بعد از پخش کار، نقدها فروکش میکرد و بسیاری از منتقدین هم حرف خود را پس میگرفتند. خیلی از همان سریالها هم تبدیل به آثار ماندگاری شده و بارها بازپخش شده اند.
او در پاسخ به این پرسش که چه چارچوب هایی باید تعیین شود که شاهد این اعتراض ها بعد از پخش نباشیم، گفت: ضوابط تولید آثار شبکه نمایش خانگی کتباً به تهیه کننده ها و کارگردانان ابلاغ میشود اما فیلمسازی یک کار مکانیکی صرف نیست که بتوان از این ضوابط و چهارچوبها در همه موارد نتیجه یکسانی گرفت. در نوشتن فیلمنامه و ساخت یک سریال داستانی پارامترهای متعددی دخیل اند که بر نتیجه کار تاثی گذار هستند. همانگونه که تاکنون دیده ایم با همین ضوابط موجود فیلمهایی در ایران ساخته شده اند که جوایز مهمترین جشنواره های خارجی را دریافت کرده اند. همه چیز بر میگردد به توانایی و خلاقیت تیم و گروهی که دست به تولید سریال میزنند. بهر حال ماهیت ساخت آثار نمایشی آنگونه نیست که بتوان محدودیتها و خطوط قرمز را به دقت و با خط کش ترسیم نمود. باید یک نوع فضای گفتگو و تعاملِ همراه با اعتماد با تولیدکنندگان ایجاد کرد که به نظرم موثرتر و کار امدتر خواهد بود.
نسرین بختیاری