به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با اشاره به آغاز سال تحصیلی با حضور ۱۲ میلیون دانش‌آموز سراسر کشور و ۱۳ هزار دانش‌آموز ایرانی در ۱۱۰ مدرسه خارج از کشور درباره کمبود نیروی انسانی در این وزارتخانه اظهار کرد: یکی از مشکلات آموزش و پرورش کمبود نیروی انسانی است و در سال تحصیلی جدید با اتخاذ تدابیری تلاش کردیم کلاس‌های درس بدون معلم نباشند.
وی افزود: ۱۶ روش مختلف از جمله به تاخیر افتادن بازنشستگی معلمان، پرداخت حق‌التدریس به معلمان رسمی، استفاده از نیروهای آزاد در قالب حق‌التدریس و خرید خدمات آموزشی در مناطق محروم برای جبران کمبود معلم به کار گرفته شد. موفق شدیم یک سوم معلمانی را که شرایط بازنشستگی داشتند یک سال دیگر در مدارس نگهداریم.
وزیر آموزش و پرورش گفت: امسال برای نخستین بار دانشگاه فرهنگیان در طول عمر خود، ۳۳ هزار نیروی انسانی جدید را پذیرش کرد، البته تا شش سال آینده با چالش کمبود معلم مواجه هستیم، یعنی میزان خروجی نیروی و افزایش تدریجی جمعیت دانش‌آموزان را شاهد خواهیم بود.
بطحایی ادامه داد: در سال تحصیلی جدید ۱۴ میلیون دانش‌آموز در مدارس کشور داریم که در مقایسه با سال گذشته شاهد رشد ۶ درصدی جمعیت دانش‌آموزان هستیم؛ با استقرار پایه دوازدهم در مدارس کشور ۳۵۰ هزار دانش‌آموز نیز در سیستم آموزشی باقی می‌ماندند، همچنین تا سال گذشته دوره پیش‌دانشگاهی ۲۴ ساعت در هفته بود که امسال براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش ساعات آموزش پایه دوازدهم در طول هفته ۳۵ ساعت است که این موضوع نیز باعث افزایش نیاز ما به نیروی انسانی می‌شود.
وی عنوان کرد: تا شش سال آینده جمعیت دانش‌آموزان کشور به ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر می‌رسد و پس از دو سال مجدد تعداد دانش‌آموزان کاهش می‌یابد، از همین رو برنامه‌ریزی در حوزه نیروی انسانی یکی از مهمترین مسائل آموزش و پرورش است.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که ۹۲۰ هزار نیروی اداری و آموزشی در این وزارتخانه مشغول به فعالیت هستند، افزود: ۷۲۰ هزار نفر در مدارس و حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار نفر در ستاد فعالیت می‌کنند که به همراه نیروهای حق‌التدریس در مجموع ۹۲۰ هزار نفر را شامل می‌شوند.
بطحایی گفت: تلاش می‌کنیم با استفاده از دانشجویان ورودی به دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی که وظیفه تربیت معلم را بر عهده دارند، کمبود نیروی انسانی را جبران کنیم، البته تغییراتی هم در روش‌های تربیت معلم اعمال خواهیم کرد و چاره‌ای جز این نداریم، چرا که جبران کمبود نیروی انسانی نیازمند انعطاف لازم در روش‌های تربیت معلم هماهنگ با نیازهای آموزش و پرورش است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره ظرفیت دانشگاه فرهنگیان تا پذیرش ۱۵۰ هزار دانشجو معلم اظهار کرد: این رقم اغراق‌آمیز است چرا که هیئت علمی متخصص برای آموزش این تعداد دانشجو در دانشگاه فرهنگیان وجود ندارد، اما مهر امسال ۳۳ هزار نفر دانشجوی جدید به دانشگاه فرهنگیان وارد شده‌اند در شرایطی که سال‌های قبل میزان پذیرش دانشجو ۱۰ هزار نفر بود. با همراهی سازمان امور اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه با هدف پاسخگویی به نیازهای آموزش و پرورش در حوزه نیروی انسانی، ظرفیت پذیرش دانشجو در دانشگاه فرهنگیان را افزایش خواهیم داد و می‌توان تا ۸۵ هزار دانشجو معلم جذب کرد.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که از تعداد ۳۳ هزار نفر ورودی‌های جدید دانشگاه فرهنگیان، ۱۷ هزار نفر از طریق آزمون استخدامی جذب شده‌اند عنوان کرد: این افراد پس از طی دوره یکساله تربیت معلم وارد مدارس می‌شوند و پیش‌بینی ما این است که با اتخاذ تدابیر لازم در عین جرات و جسارت با تکیه بر تغییر روش‌های موجود، استفاده از ظرفیت‌های خارجی به خصوص دانشگاه‌هایی که دوره‌های تربیت معلم را دارند مانند دانشگاه خوارزمی و علامه‌طباطبایی مشکل کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش را حل کنیم.
بطحایی تاکید کرد: یکی از روش‌ها برای جبران کمبود معلم این است که دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان پس از دو سال تحصیل بتوانند در کنار درس خواندن در مدارس هم مشغول به کار شوند.
وی درباره وضعیت کتاب‌های درسی اظهار کرد: یکی از مهمترین محتواهای تحول از طریق برنامه درسی است و بخش عمده‌ای از اهداف آموزشی و تربیتی با استفاده از برنامه درسی ارائه می‌شود. در این رابطه صرفه نظر از اشکالاتی که وجود دارد که با وجود تمام دقت‌ها ممکن است در برخی مواقع خطاهایی هم رخ دهد، معتقدیم باید کل ماموریت برنامه درسی در حوزه آموزش عمومی مطابق سند تحول بنیادین پیش برود.
وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: امروز رئیس جمهور در مراسم نواختن زنگ مهر تاکید کرد: دانش‌آموزان به عنوان مخاطبان اصلی برنامه درسی، کتاب‌ها را نقد کنند. صاحب‌نظران علوم تربیتی بارها اعلام کرده‌اند که آموزش و پرورش در حوزه دانش، ابزار و روش‌ها دچار ضعف‌های کارکردی است، البته در حوزه دانش این ضعف‌ها کمتر است اما روش آموزشی مدارس کهنه است و باعث دل‌زدگی دانش‌آموزان از مدرسه می‌شود، همچنین نمی‌تواند نیازهای فردی و اجتماعی امروز دانش‌آموزان را پاسخ دهد.
بطحایی با تاکید بر این که اداره مدرسه باید در اختیار معلم و مدیر قرار بگیرد، افزود: تحول زمانی رخ می‌دهد که مدرسه توسط این افراد اداره شود، بنابراین از سال تحصیلی جدید برای نخستین بار در دوره دوم ابتدایی و دوره متوسطه اول، دو ساعت از برنامه رسمی را در اختیار مدرسه گذاشتیم که با توجه به نیازهای آموزشی که تشخیص می‌دهند البته براساس چارچوبی که ابلاغ شده است، بخش‌هایی از کتاب درسی را کنار گذاشته و خودشان اقدام به طراحی برنامه و اجرای آن کنند. این کار شاید ساده و کم اهمیت جلوه دهد اما گام نخستین است که باید گسترش یابد تا برنامه درسی را متناسب با نیازهای فردی و اجتماعی دانش‌آموزان ارائه دهیم.
وی درباره توزیع کتاب‌های درسی پایه دوازدهم خاطر نشان کرد: در پایه دوازدهم به دلیل تاخیر در ارسال کتاب‌های درسی در برخی مناطق هنوز دانش‌آموزان کتاب ندارند، البته برای آن که خللی در جریان آموزش رخ ندهد می‌توانند از نسخه PDF کتاب‌های این پایه که بر روی سامانه کتاب‌های درسی قرار گرفته است، استفاده کنند تا زمانی که کتاب‌ها به دست دانش‌آموزان برسد.
وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که چرا در شرایطی که کتاب‌های پایه دوازدهم هنوز به دست دانش‌آموزان نرسیده، اما کتاب‌های کمک‌آموزشی تولید شده است، گفت: فرایند برنامه درسی محرمانه نیست و ناشرانی که به دنبال چاپ کتاب‌های کمک‌آموزشی هستند با روش‌های مختلف به نسخه کتاب‌های درسی دست پیدا می‌کنند و بر همین اساس قبل از این که کتاب به دست دانش‌آموز برسد، حل‌المسائل آن تولید و به بازار عرضه شده است که این اشکال باید برطرف شود.
بطحایی عنوان کرد: تا زمانی که خانواده‌ها با ما همراهی نکنند جمع کردن کتاب‌های کمک‌آموزشی دشوار است، البته بخشنامه‌ای را به مدارس ابتدایی ابلاغ کرده‌ایم، مبنی بر این که استفاده از این کتاب‌ها ممنوع بوده و تقاضا داریم که با ما همراهی کنند تا تعلیم و تربیت به مسیر اصلی خود بازگردد، البته در فرایند اداری نیز کنترل‌های بیشتری باید اعمال شود تا قبل از چاپ کتاب‌های درسی حل‌المسائل‌ها به بازار عرضه نشود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره بیمه تکمیلی فرهنگیان، بیان کرد: یکی از مشکلات در این رابطه کاهش کیفیت و افزایش تعرفه‌های پزشکی در بخش‌های مختلف بود. بنابراین مجبور بودیم برای حفظ کیفیت بیمه تکمیلی، سهم بیمه شده و دولت را افزایش دهیم اما نمی‌توانستیم به معلم بگوییم به ازای هر فرد ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان حق بیمه پرداخت کند، هم اکنون در حال بررسی پیشنهادات شرکت‌های بیمه‌ای هستیم تا هم سهم بیمه شده افزایش زیادی نداشته باشد و هم رضایت نسبی معلمان ایجاد شود.
وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان و این که چرا در این باره شفاف‌سازی انجام نمی‌شود، گفت: گزارش‌های متعدد درباره وضعیت این صندوق به اطلاع صاحبان سهام رسیده است و آنها می‌توانند این گزارش‌ها را در سایت صندوق ذخیره فرهنگیان مطالعه کنند. باید به معلمان بگویم در اتفاقاتی که رخ داد، تخلفات مالی مربوط به یکی از بانک‌ها بود که هم اکنون با همراهی قوه‌قضائیه پول‌ها در حال برگرداندن است، البته می‌پذیرم که سوء مدیریت‌هایی در برخی شرکت‌های زیرمجموعه صندوق ذخیره فرهنگیان رخ داد که ضرر و زیان‌هایی را وارد کرد.
بطحایی تاکید کرد: معلمان در بحث صندوق ذخیره فرهنگیان اخبار را از شبکه‌های مجازی و غیرمعتبر دریافت نکنند، بلکه با مراجعه به سایت این صندوق ارزش افزوده سرمایه‌گذاری را بررسی کنند، همچنین سود پیش‌بینی شده صندوق ذخیره فرهنگیان در سال مالی منتهی به مهر سالجاری، ۲.۲ برابر سال گذشته بود که این سود تحقق یافته است، البته در برخی موارد هم سرمایه‌گذاری‌هایی بوده که بازگذشت سرمایه موفق نبوده است، اما فرهنگیان نگران نباشند چرا که در سیانت از اموال آنها تلاش کافی را انجام می‌دهیم.
وی درباره کاهش ساعت آموزش پایه دوازدهم خاطر نشان کرد: فعلا زمان آموزش در این پایه ۳۵ ساعت است اما ملاحظاتی را داریم مبنی بر این که این دانش‌آموزان امسال علاوه بر شرکت در امتحانات نهایی باید کنکور هم بدهند، بنابراین ۳۵ ساعت آموزش در هفته می‌تواند فشارهایی را به آنها وارد کند. از همین رو در حال بررسی هستیم تا برخی دروسی که امکان ارائه آنها به صورت مجازی وجود دارد و جزو امتحانات نهایی نیستند در صورت موافقت خانواده‌ها در مدارس متقاضی به صورت غیرحضوری ارائه شود.
وزیر آموزش و پرورش درباره حذف کنکور عنوان کرد: در شورای برنامه‌ریزی کنکور آخرین تصمیم این بود که سهم سوابق تحصیلی ۲۰ درصد به صورت قطعی و ۱۰ درصد به صورت مثبت باشد که این کمترین گام برای کاهش قدرت کنکور است و باید به سمتی برویم که سهم کنکور در پذیرش دانشگاه‌ها کمرنگ شود، البته بعید است در چند سال آینده بتوانیم کنکور را به صورت کامل حذف کنیم.
بطحایی مطرح کرد: اگر بخواهیم کنکور را تضعیف کنیم باید روش‌های موجود را تغییر دهیم و با تدبیر در مسیری حرکت کنیم که آینده دانش‌آموزان نیز به خطر نیفتد. البته برای تضعیف کنکور نیازمند جسارت برای تغییر روش‌ها هستیم.
وی درباره کمبود مربی پرورشی در مدارس افزود: در حوزه پرورش با کمبود بیشتر نیروی انسانی نسبت به سایر بخش‌ها مواجه هستیم، البته در آموزش و پرورش برای رسیدن به وضعیت مطلوب نیازمند بسترسازی و همراهی خانواده‌ها هستیم و نمی‌توان تصمیمات شتابزده و هیجانی اتخاذ کرد؛ خانواده و مدرسه ۲ شریک تربیتی هستند که بچه‌ها در اختیار آنها قرار دارند و تا زمانی که نگرش خانواده‌ها نسبت به تعلیم و تربیت تغییر نکند بنده به عنوان وزیر نمی‌توانم به دبیر فیزیک بگویم اهداف تربیتی را هم پیگیری کند، چرا که اگر این کار انجام شود، خانواده به مدرسه مراجعه کرده و معترض می‌شود چرا معلم به جای تدریس فیزیک، مهارت زندگی کردن را به بچه‌ها می‌آموزد.
وزیر آموزش و پرورش درباره پرداخت مطالبات فرهنگیان عنوان کرد: با وجود تمام مضیقه‌های اعتباری دولت به ویژه در سالجاری، پرداخت معوقات معلمان نسبت به گذشته وضعیت بهتری داشت و عملکرد ما حدود ۱۵ درصد بهتر بود.
بطحایی ادامه داد: در آموزش و پرورش نسبت به سایر دستگاه‌ها با تبعیض‌هایی مواجه هستیم که باید دولت و مجلس برای کاهش آن همراهی کنند. معلمان از برخی مزایای کارمندان دولت به ویژه در حوزه خدمات رفاهی بی‌بهره هستند به گونه‌ای که خدمات رفاهی در آموزش و پرورش به جز سهم دولت در بیمه تکمیلی صفر است، برای سال ۹۸ ردیف اعتبارات خدمات رفاهی را با همراهی مجلس ارائه خواهیم کرد تا این موضوع برای معلمان همانند سایر دستگاه‌ها شود و آنها دیگر در مقایسه با کارکنان سایر وزارتخانه‌ها احساس تبعض نکنند.
وی بیان کرد: رتبه‌بندی معلمان می‌تواند در ارتقای شایستگی‌ها کمک کند که هم اکنون به دولت ارائه شده است که در صورت تصویب در دولت و مجلس می‌تواند بخشی از تفاوت‌ها و تبعض‌های موجود میان معلمان و سایر کارمندان را کاهش دهد.