به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، «حسن روحانی»، رئیس جمهور، پس از کش و قوس های فراوان اول مهرماه راهی نیویورک شد.
پیش از سفر روحانی یکی از نمایندگان جبهه پایداری در مجلس ادعا کرد این سفر هزینه دو میلیون دلاری دارد. ادعایی که توسط «پرویز اسماعیلی»، معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور تکذیب شد. اسماعیلی در توییتر خود نوشت: « کل کاروان رئیس جمهور در سفر به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد 40 نفر است. از هیات رسمی و همراه، تا تیم حفاظت، رسانه و تشریفات. نه از صد نفر و نه از دو میلیون دلار کذایی خبری نیست!»
همچنین اندک مخالفان سفر روحانی به نیویورک ادعا می کردند به دلیل ریاست ترامپ در جلسه شورای امنیت و حضور او در مجمع عمومی سازمان ملل، رئیس جمهور از سفر به این کشور منصرف شود؛ البته این نظر هم با اظهارنظرهای کارشناسان روابط بین الملل نقش برآب شد.
سرانجام اول مهرماه رئیس جمهور با دستورکار سخنرانی و تبیین مواضع کشورمان در خصوص آخرین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی، سخنرانی در اجلاس صلح برای بزرگداشت نلسون ماندلا، جلسه با مدیران ارشد و نخبگان رسانه‌ای حاضر در نیویورک، نشست با جمعی از نخبگان سیاست خارجی و نیز دیدار با تعدادی از رهبران جوامع اسلامی در آمریکا راهی این کشور شد.
روحانی پیش از عزیمت در جمع خبرنگاران در فرودگاه مهرآباد گفت: «به طور معمول در سال‌های قبل هم این سفر را انجام دادم. به دلیل اینکه یک تریبون عمومی است که در اختیار کشورمان قرار می‌گیرد و جمهوری اسلامی ایران، می‌تواند نظرات خود را نسبت به مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای در آن بیان کند.»
دیدارهای مهم روحانی در نیویورک
رئیس جمهور در سفر سه روزه به نیویورک در اولین روز حضور خود با مدیران و چهره‌های ارشد رسانه‌های آمریکایی دیدار و در ادامه با شبکه ان بی سی مصاحبه کرد. سخنرانی در اجلاس صلح برای بزرگداشت نلسون ماندلا، دیدار با مدیر صندوق بین‌المللی پول، رییس کمیته بین‌المللی المپیک و روسای جمهور بولیوی، کوبا و رییس اجرایی دولت افغانستان از دیگر برنامه های رئیس جمهور بود.
دیدار با «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل متحد، «امانوئل مکرون»، رئیس فرانسه، «ترزامی»، نخست وزیر انگلیس، «شینزوآبه»، نخست وزیران ژاپن، ایتالیا، نروژ، ارمنستان و بلژیک و همچنین دیدای با روسای جمهور کوبا و ونزوئلا از دیگر برنامه های حسن روحانی در نیویورک بود. نکته قابل تامل در همه این دیدارها تاکید همه کشورها به خصوص اعضای 4+1 بر لزوم اجرایی شدن برجام و حق ایران برای تجارت اقتصادی بود.
رئیس جمهور فرانسه نیز پس از دیدار با حسن روحانی در جمع خبرنگاران حاضر در نیویورک گفت: «برجام باید اجرایی شود. ما به این توافق پایبندیم و باید رو به جلو حرکت کنیم.»
حاشیه های حضور روحانی در نیویورک
«دونالد ترامپ» روز سه‌شنبه ۱۵ سپتامبر در توییتی اعلام کرد که «با وجود درخواست‌ها» برنامه‌ای برای ملاقات با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران که برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده است، ندارد. او در حساب توییتری خود روحانی را مردی دوست داشتنی خواند.»
این توییت ترامپ واکنش های زیادی را در شبکه های اجتماعی به همراه داشت. به طوری که «کریستین امانپور»، خبرنگار بی بی سی، این سوال را از روحانی پرسید و او پاسخ داد: «به جای حرف، صداقت و جدیت لازم است. او دو سال پیگیر دیدار است. این ملاقات باید زمانی انجام شود که واقعا به نفع دو ملت و دو کشور باشد.»
دیدار حسن روحانی با «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه، حاشیه هایی به همراه داشت. مکرون در بدو ورود با روحانی صحبت و نسبت به برگزاری این دیدار ابراز خشنودی کرد و گفت: «برای دیدار با شما باید می آمدم». روحانی نیز در جواب از او تشکر کرد. در حالی که در شبکه های اجتماعی به گونه ای وانمود شد که او پاسخی به رئیس جمهور فرانسه نداده و تنها به خنده بسنده کرده است و قادر به صحبت کردن به زبان انگلیسی نیست.
همچنین پوشه های همراه مکرون برای دیدار با روحانی در شبکه های اجتماعی حاشیه ساز شد؛ اینکه او برای دیدار با هیات ایرانی دست پر آمده و طرف ایرانی می خواهد به صورت شفافی جلسه را اداره کند. به همین منظور، یکی از اعضای هیات همراه نیز در پاسخ به این سوال خبرنگاران گفت: « ساده انگاری، آنهم از دور چه پاسخی دارد؟ هیات ایران میهمان هیات فرانسه بوده و جلسه در دفتر نماینده فرانسه در سازمان ملل برگزار شد. حجم پوشه ها هم مربوط به اوراق و پرونده های کاری خودشان است و کسی با پوشه مذاکره نمی کند.ساده انگاری است تصور کنیم همه آن پوشه ها برنامه های آنان در برجام و حرفهایشان با ماست. ضمنا اینطور نیست طرفی که چند کیلو پوشه بیشتر آورده باشه طرف برتر است.»
جهان به دونالد ترامپ خندید!
رئیس‌جمهور آمریکا در آغاز سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در اظهاراتی تکراری، مدعی شد دولت او به دستاورد‌هایی بیش از همه دولت‌های تاریخ آمریکا رسیده است. پس از این اظهارات رئیس جمهور آمریکا، مقامات حاضر در نشست با صدای بلند شروع به خندیدن کردند. ترامپ که از خنده حاضران در جلسه شوکه شده بود، در ادامه گفت: «انتظار چنین واکنشی را نداشتم، ولی خوب، اشکالی ندارد.»
«جاش لدرمن»، کارشناس سیاسی آمریکایی و خبرنگار سابق آسوشیتد پرس، در صفحه توییتر خود نوشت: «به یاد ندارم در سخنرانی های مجمع عمومی سازمان ملل متحد کسی به اظهارات رؤسای جمهور پیشین آمریکا که جنبه شوخی نداشته است، خندیده باشد.»
هافینگتن پست نیز نوشت: لاف زنی رئیس جمهور آمریکا درباره موفقیت‌های دولتش باعث شد مجمع عمومی سازمان ملل درست در مقابل چشمان ترامپ به او بخندد.
ایندیپندنت هم در پایگاه اینترنتی خود نوشت پس از آنکه دونالد ترامپ در سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل مورد تمسخر سران و نمایندگان دیگر کشورها قرار گرفت، کاربران شبکه‌های اجتماعی توییت ۴ سال پیش او را بازنشر کردند که در انتقاد از اوباما گفته بود: «رئیس جمهوری نمی‌خواهیم که مایه خنده همه جهان باشد.»
تقابل روحانی و ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد
رئیس جمهور آمریکا پس از سخنرانی رئیس جمهور برزیل طبق روال هر ساله با همراهی خانواده خود پشت تریبون قرار گرفت و ادعاهای ضد ایرانی خود را در مجمع عمومی سازمان ملل تکرار کرد.
اما به گفته کارشناسان، سخنان ضد ایرانی دونالد ترامپ نشأت گرفته از ویژگی های خاص شخصیتی او بود که در مواضعش به وضوح آشکار است. از طرفی بکار بردن عباراتی دور از شئون سیاسی و بی ادبانه رئیس جمهور آمریکا نسبت به ایران باز هم بر شخصیت ایران هراسانه او صحه گذاشت. الفاظی که ترامپ در مورد ایران و سایر کشورها بکار برد، معمولا توسط یک مقام سیاسی که در راس هرم قدرت کشور خود قرار دارد زیبنده محافل رسمی بین المللی همچون اجلاس عمومی سازمان ملل متحد نیست. این مسئله حکایت از درک محدود رئیس جمهور فعلی آمریکا از اصول دیپلماتیک و سیاسی دارد.
اما از سوی دیگر سخنان روحانی تحسین همه مقامات و مردم را در کشور برانگیخت. «محمدجواد جمالی نوبندگانی»، نماینده مردم فسا و عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، درباره اظهارات رئیس جمهور در سازمان ملل گفت: صحبت های رییس جمهور کشورمان بسیار خوب، متین و همه جانبه بود. آقای روحانی در مدت زمان کم، همه مسائل از جمله مشکلات همسایگان را مطرح کرده و بسیار عزتمندانه رفتار کردند. او به صحبت های رییس جمهور آمریکا اشاره کرد و گفت: خنده حضار در صحن مجمع عمومی گویای همه چیز بود. تناقض فراوان، سخیف بودن، اهانت، دخالت و دروغ همه صحبت های ترامپ را فراگرفته بود. همچنین «علی نجفی شاهرودی»، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی، نیز گفت: «متن سخنرانی رییس جمهور براساس ادبیات حقوق بین المللی تنظیم شده بود و استدلال های محکمی برای اثبات حقانیت جمهوری اسلامی ایران، به ویژه در روابط آمریکا و نوع نگاه ایران به مناسبات بین‌المللی مطرح کردند.»
همچنین «آیت الله جنتی»، دبیر شورای نگهبان سخنان رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل علیه مواضع خصمانه آمریکا را عزتمندانه و از موضع قدرت دانست و از آن قدردانی کرد.
شورای امنیت و انزوای آمریکا
کمتر از 24 ساعت پس از آنکه خنده حضار به سخنان دونالد ترامپ به راس اخبار بین‌المللی تبدیل شد، رییس‌جمهور امریکا خود را به صحن شورای امنیت رساند تا برای نخستین‌بار به مدد ریاست دوره‌ای امریکا در شورای امنیت، رییس جلسه‌ای باشد که ذیل عنوان عدم اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی تشکیل شد.
رییس‌جمهور ایالات متحده همراه با «نیکی هیلی»، نماینده امریکا در سازمان ملل و «مایک پمپئو»، وزیر خارجه وارد صحن شورای امنیت شد تا از تریبون این شورا ادعاهای همیشگی خود را درباره ایران تکرار کند. نکته قابل تامل این است که ترامپ ریاست شورایی را برعهده گرفت که توافق در این شورا را نقض کرده بود. سخنان دونالد ترامپ درباره ایران هیچ نکته خاص جدیدی نداشت و وی با همان ادبیات همیشگی فعالیت‌های ایران در منطقه را مورد نقد قرار داد و از برجام بدگویی کرد. در این نشست رییس‌جمهور امریکا نه تنها نتوانست اجماع مدنظر خود علیه ایران را برای تشدید تحریم‌ها و منزوی کردن ایران جلب کند بلکه در این هدف خاص متحمل شکست سنگینی هم شد. ترامپ به ظن خود اعضای شورای امنیت در سطح سران را به صف کرده بود تا بتواند ایران را در گوشه رینگ قرار دهد اما موفق نشد. همه اعضای شرکت کننده در این نشست یکصدا از برجام به عنوان توافقی در حوزه امنیتی و سیاسی حمایت کردند. ترامپ همچنین پیش از پایان نشست این شورا جلسه را رها و ریاست را به نیکی هیلی محول کرد.
تورقوزآباد!
«بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، بار دیگر شو تبیلغاتی در مجمع عمومی سازمان ملل به راه انداخت. او بازهم با یک نقشه در سازمان ملل مدعی شد که ایران تسلیحات هسته ای در تورقوزآباد دارد. ادعایی که واکنش مقامات کشورمان را در پی داشت. سید «عباس عراقچی»، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، در این باره گفت: فکر می کنم عده ای دارند نتانیاهو را سرکار می گذارند و این بار او را به تورقوزآباد ارجاع دادند! حدس می زنم او را سرکار گذاشته اند. ظریف نیز در مصاحبه با خبرنگاران در نیویورک نخست وزیر رژیم صهیونیستی را چوپان دروغگو خواند. سرلشگر باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح، هم با انتشار یک تصویر از خنده خود در توییتر، در یک جمله نوشت: «تورقوزآباد».
همچنین ادعای نتانیاهو واکنش هایی در شبکه های اجتماعی به همراه داشت. کابران ایسنتاگرامی به تورقوزآباد رفته و با سر در این محل عکس یادگاری گرفتند. همچنین فرد دیگری نوشت: «خیلی کار خفنی کردید که تا تورقوزآباد نفوذ کردید.»
جلسه متفاوت ایران و 4+1
نشست کمیسیون مشترک برجام پس از خروج آمریکا از برجام با حضور ایران و 4+1 در سطح وزرا در روز 24 سپتامبر برگزار شد. مسئله ای که این نشست را از سایر نشست ها متمایز کرد، بیانیه محکم اعضا و برای اولین بار تاکید بر همکاری اتحادیه اروپا با ایران در زمینه اقتصادی بود. موضوعی که در کنفرانس مشترک ظریف و فدریکا موگرینی به آن اشاره و با عنوان ایجاد سازوکار مالی جدید از آن یاد شد. وزیر امور خارجه کشورمان هم روز گذشته در مصاحبه با خبرگزاری صدا وسیما درباره این سازوکار جدید گفت: «اروپا اخیرا تلاش وسیعی انجام داد و دستکم تاکنون 7 بانک مرکزی توافق کردند راهکار ویژه مالی برای ارتباط با ایران ایجاد کنند.»
اعلام این تصمیم خشم آمریکا را برانگیخت. تاجایی که «جان بولتون»٬ مشاور امنیت ملی ترامپ٬ کشورهای اروپایی را تهدید کرد که «به حسابشان خواهد رسید.» او ادعا کرد، «اروپا ضعیف‌تر از آن است که بتواند کانال مالی با ایران ایجاد کند و آن‌ها بیش از آن که عمل کنند حرف می‌زنند.»
«مایک پمپئو٬» وزیر امور خارجه آمریکا٬ نیز در اظهاراتی در نشست لابی ضد ایرانی «متحد در برابر ایران هسته ای»، در نیویورک ضمن انتقاد از موضع کشورهای اروپایی در قبال ایران گفت: «از این اقدام متحدان اروپایی آمریکا مایوس و برآشقته شده است.»
داستان هشتاد سال سرگشتگی مجسمه ایرانی در غرب
رئیس جمهور روز گذشته و پس از بازگشت از سفر به نیویورک از برگزداندن مجسمه ای با قدمت 2500 ساله خبر داد که تلاش زیادی از سوی تیم حقوقی برای بازگرداندن آن صورت گرفته است.
به گفته «علی اصغر مونسان»، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، نقش برجسته سردیس هخامنشی (سر سرباز هخامنشی) حدود 80 سال پیش به صورت غیر قانونی از ایران خارج شده بود که چندی پیش با رایزنی های بین المللی و نیز پیگیری های حقوقی، از نیویورک تحویل گرفته شد.
نویسنده: سمانه مقدم