شری نجفی در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی برنا درباره افراد فاقد شناسنامه گفت: از سال 78 که فعالیت خود را در منطقه دروازه غار تهران شروع کردم با کودکانی مواجه شدم که در اصطلاح عام به غربتی معروفند، در حقیقت 40 درصد از مراجعان ما را همین کودکان که فاقد شناسنامه نیز هستند تشکیل می دهند.
وی با بیان اینکه این افراد اگر چه فاقد شناسنامه هستند اما ایرانی اند، ادامه داد: این گروه از افراد به دلیل وجود تبعیض در حاشیه نگه داشته شده و به دلیل فقدان هویت شرایط خاص خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی برای آنها ایجاد شده است. چنانکه بدون شناسنامه موفق به ثبت ازدواج خود و تولد فرزندانشان نمی شود بلکه این امر در میان خودشان و به صورت ایلی و خانوادگی انجام می شود.
مدیرعامل انجمن یاری کودکان در معرض خطر با اشاره به اینکه بسیاری از این افراد در حاشیه های مازندران و نیز در استان سیستان و بلوچستان ساکن هستند، اظهار کرد: ما از سال 78 به صورت مکرر به مسئولان و نهادهای دولتی هشدار داده ایم از همان زمان با توجه به پرونده هایی که در این خصوص داشتیم با کمک مددکارانمان با نیروی انتظامی و سازمان ثبت احوال صحبت کردیم اما موضوع حل نشد اما در جامعه این موضوع مطرح شد.
وی با اشاره به اینکه چند سال بعد از طرح موضوع توسط ما سازمان بهزیستی و سازمان های متولی کودکان از ما خواستند که اسامی افرادی که شناسایی کرده بودیم را در اختیار آنها قرار دهیم تا موضوع شناسنامه آنها را پیگیری کنند، تصریح کرد: با توجه به اینکه تا کنون درخصوص این مساله تنها حرف زده شده اما به هیچیک عمل نشده است خانواده های فاقد شناسنامه و حتی سمن ها نسبت به این موضوع بی اعتماد شده اند و به همین دلیل گاهی موضوع را رها می کنند
نجفی با اشاره به ازدواج های بدون ثبت ایرانیان بدون شناسنامه و نیز ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی، عنوان کرد: فرزندان این افراد همچنان فاقد شناسنامه بوده و هیچکس برای حل آن اقدام نکرده است.
وی اضافه کرد: همان کودکانی که در سال 78 در آرزوی داشتن شناسنامه بودند و کسی به آنها توجه نکرد امروز ازدواج کرده و بچه دار شده اند و فرزندان آنها نیز بی شناسنامه هستند و غالبا هم بدون آموزش در خیابان به کار فروش گل و زدن ساز و ... مشغولند.
عضو هیات مدیره انجمن یاری کودکان در معرض خطر با تاکید براینکه هیچ نهادی برای حمایت از این افراد و صدور شناسنامه برای آنها برنامه ای ندارد، بیان کرد: این افراد همچنان بدون شناسنامه و حمایت اجتماعی باقی مانده اند و از نظر اجتماعی طرد شده اند و در نهایت در خودشان فرهنگ و سننی را شکل دادند که فقط زندگی کنند بدون اینکه کسی به این موضوع اهمیت بدهد که آنها ایرانی هستند و نیاز به حمایت های اجتماعی و برخورداری از قوانین دارند و در واقع در قوانین اجتماعی ما همچنان مورد پذیرش نیستند.
وی اضافه کرد: پس از 19 سال که سمن ها موضوع افراد فاقد شناسنامه را مطرح کردند اگر همچنان این موضوع ادامه پیدا کند 10 سال دیگر نیز موجی از افراد و خانواده های فاقد شناسنامه را خواهیم داشت که به دلیل نداشتن شغل و آموزش همچنان در سختی زندگی خواهند کرد.
این فعال اجتماعی با اشاره به اینکه این افراد در مناطق حاشیه ای و دوردست زندگی کرده و بعد به شهرهای بزرگ مهاجرت می کنند، خاطرنشان کرد: این افراد در شهر و روستای خود به دلیل عدم دسترسی به امکانات فاقد شناسنامه شده اند و با همین وضعیت مهاجرت می کنند، لذا عملا در آمار ما جایی ندارند و حتی نمی توانند کودکان آنها در مدارس ثبت نام شوند
دولت ها مسئول آزارها و آسیب های وارده به این کودکان
وی تصریح کرد: بی توجهی به این افراد عملا آنها را تبدیل به طیفی می کند که از حمایت های اجتماعی و حداقل ها مثل یارانه و حمایت های درمانی و بهداشتی محروم هستند.
نجفی اظهار کرد: یافته ها و مشاهدات میدانی ما نشان می دهد که کودکان سال 78 که فاقد شناسنامه بوده اند امروز تبدیل به والدینی شده اند که فرزندانشان نیز فاقد شناسنامه است که این مساله نشان می دهد آمار این جمعیت رو به افزایش است.
وی همچنین با اشاره به اینکه 60 درصد مراجعان ما در سمن ها کودکان افغانستانی متولد ایران هستند، افزود: این کودکان به دلیل فقدان شناسنامه تا سال ها نمی توانستند در مدارس ثبت نام کنند تا اینکه درنهایت با راهکارهایی که اتخاذ شد و با حمایت سمن ها طی دو سه سال اخیر این کودکان در مدارس ثبت نام شدند، اما آنها نیز مورد تبعیض واقع شده اند و با ادامه این روند طی 50 سال دیگر در ایران فرزندآوری کرده و بازهم شاهد موج دیگری از افراد فاقد شناسنامه در کشور خواهیم بود .
مدیرعامل انجمن یاری کودکان در معرض خطر با تاکید بر ضرورت صدور شناسنامه و ارائه هویت به افراد فاقد شناسنامه به ویژه کودکان نسبت به مسئولیت وتقصیر مسئولان در برابر هر آزار و آسیب اجتماعی که متوجه این کودکان شود هشدار داد و اضافه کرد: چنین کودکان مورد انواع آزارها و آسیب های اجتماعی قرار می گیرند، آنها از آموزش محرومند و در آمارها دیده نمی شوند و ضروری است که مسئولان ذیربط هرچه زودتر به این موضوع ورود کرده و این کودکان را مورد حمایت قراردهند تا بتوانند از یارانه، آموزش و خدمات بهداشتی و درمانی استفاده کنند.
وی با تاکید براینکه بیماری های روانی و جسمی این کودکان به دلیل بی توجهی دولت ها به آنهاست، ادامه داد: وقتی این کودکان مورد تبعیض و بی توجهی واقع می شوند و از حداقل حمایت های اجتماعی و قانونی محرومند از یک سو به راحتی مورد آزار قرار گرفته و از سوی دیگر در آینده آسیب و آزار را ایجاد می کنند.