به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ رسیدن خون کافی به مغز مسئله ای است که بر روی سلامت مغز و بدن تاثیر مستقیم دارد، نرسیدن خون کافی به مغز پیامدهایی دارد و گاهی نیز خطرناک است که در ادامه با جزئیات به این مسئله پرداخته می شود
روش هایی برای افزایش خون رسانی به مغز
مغز تنها 2 درصد وزن کل بدن را تشکیل می دهد، اما 15 تا 20 درصد خون بدن را دریافت می کند. اتفاقات زیادی در مغز می افتد، به همین دلیل مغز به انرژی و مواد مغذی زیادی نیاز دارد.یک جریان خون ثابت و مداوم به سمت مغز می تواند اکسیژن ضروری، گلوکز، ویتامین های مورد نیاز، آمینو اسید، مواد معدنی و سایر مواد مغذی را به مغز برساند تا زنده بماند.گردش خون به سمت مغز همچنین مواردی را که مغز به آنها نیازی ندارد، مانند دی اکسید کربن، سموم و مواد زائد متابولیک را از مغز دور می کند.
خون به مغز آبرسانی می کند و آن را هیدراته نگه می دارد چرا که بیش از 70 درصد مغز آب است. خون هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی مورد نیاز را به مغز می رساند و دما و pH مغز را حفظ می کند.برای انجام تمام این کارها یک لیتر خون مسافت 400 مایل یعنی 640 کیلومتر را در هر دقیقه بین رگ های بدن طی می کند تا به مغز برسد!!!اما اگر خونرسانی به مغز محدود شود، سلول های مغز مشکل پیدا کرده و حتی ممکن است بمیرند.
بررسی ها و شواهدی وجود دارد که نشان می دهد محدودیت خونرسانی به مغز خطر بروز اختلالات مغزی مانند زوال عقل و آلزایمر را فزایش می دهد. واضح است که رسیدن خون کافی به مغز برای سلامت این اندام بسیار حیاتی و مهم است.
علائمی که نشان می دهد خون کافی به مغز نمی رسد
نشانه های رایج مربوط به عدم خونرسانی کافی به مغز عبارتند از:
•مغز مه آلود
•خستگی ذهنی
•سرگیجه
•سبکی سر
•از دست دادن حافظه
•سردرد مداوم
پژوهشی در همین زمینه محققان هاروارد انجام دادند و به دنبال علائم اختلال در خونرسانی به مغز در بین افراد مبتلا به بیماری های زیر بودند:
•افراد دارای تمرکز ضعیف
•افرادی که برای بهبود عملکرد مغز خود عادت به مصرف کافئین و ورزش کردن دارند
•افرادی که دارای مشکل و بیماری در ناخن های خود هستند – مبتلا به قارچ ناخن یا زمینه سفید ناخن ها (در حالیکه باید زمینه ناخن ها صورتی باشد)
•افرادی که دارای بینی، پاها یا دست های سرد هستند
•افرادی که باید در هنگام خواب جوراب بپوشند
•گرفتگی دست ها و پاها
محققان از این افراد واستند یکی از ناخن های خود را به آرامی به مدت چند ثانیه فشار داده و سپس رها کنند. ناخن باید بلافاصله از سفید به صورتی تبدیل شود. اگر این اتفاق نیفتد، نشان دهنده کاهش گردش خون در بدن است.زمانی که گردش خون در بدن کاهش پیدا می کند، دورترین اندام ها از قلب – مانند دست ها، پاها و مغز – بیشترین ضربه را می خورند.
اما بر خلاف دست ها و پاها، جاذبه زمین با مغز همراه نیست که در خونرسانی به مغز بتواند کمی موثر عمل کند. یک قاعده کلی وجود دارد که اگر خونرسانی به اندام های بدن شما کافی نباشد، قطعا خونرسانی به مغزتان هم کم خواهد بود.
علائم جدی خون کافی نرسیدن به مغز
اختلالات گردش خون ورتبروبازیلر Vertebrobasilar circulatory disorder بیماری هایی هستند که با کمبود جریان خون به سمت پشت مغز مشخص می شوند.
اغلب این اختلالات بر اثر سکته مغزی، آسیب های مغزی یا سفت شدن سرخرگ ها بروز می کنند. علائم اختلالات گردش خون ورتبروبازیلر عبارتند از:
•تغییر در بینایی
•عدم هماهنگی
•لکنت زبان
•ضعف عضلانی
•سردرد
•راه رفتن غیر متعارف
•بی حسی یا سوزن سوزن شدن در صورت یا سایر اندام
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به ویژه اگر به طور ناگهانی بروز کردند، وقت را تلف نکنید و به اورژانس اطلاع دهید. عدم خونرسانی کافی به مغز منجر به آسیب دیدن جدی مغز و حتی مرگ می شود.
علل و عوامل تشدید کننده اختلال در خونرسانی به مغز
عدم خونرسانی کافی به مغز به دلایل مختلفی بروز می کند که این عوامل گاهی بسیار ساده و گاهی خیلی جدی هستند. این دلایل در دو گروه کلی قرار می گیرند:
1.سبک زندگی
2.شریط سلامت جسمی
سبک زندگی مدرن چگونه بر روی خونرسانی به مغز تاثیر می گذارد؟
سبک زندگی مدرن تاثیرات مخرب زیادی بر روی گردش خون می گذارد. طبق بررسی های انجام شده بر روی میلیون ها بزرگسال، بی تحرکی یا به اندازه کشیدن سیگار برای سلامت خطرناک است.نشستن برای مدت طولانی با بروز مشکلاتی از جمله تجمع چربی زیاد در بدن و افزایش فشار خون در ارتباط است که هر دو بر روی گردش خون تاثیر منفی می گذارند.عدم تحرک جسمی بر روی گردش خون به تمام بدن تاثیر می گذارد، اما نشستن طولانی مدت پشت میز کامپیوتر با شانه های خمیده به سمت جلو به طور خاص گردش خون به مغز را محدود می کند.
قابل توجه مردانی که کروات می پوشند، حتما مطمئن شوید که کروات سفت بسته نشده باشد. بررسی ها نشان داده اند که سفت بودن کروات هم می تواند بر روی رسیدن خون به مغز تاثیر بگذارد.اگر در طول روز قهوه یا نوشیدنی های انرژی زا می نوشید، به یاد داشته باشید که کافئین با تنگ کردن رگ ها گردش خون به مغز را کم می کند.سیگار کشیدن هم یکی دیگر از عواملی است که تاثیر ناخوایندی بر خونرسانی مغز می گذارد. سیگار نه تنها خونرسانی به مغز را مختل می کند، بلکه میزان اکسیژنی که مغز می رسد را کم می کند.اضافه وزن هم عامل دیگری است که خونرسانی به مغز را محدود می کند.
استرس مزمن مسئله ای است که بر روی سلامت تمام قسمت های بدن و از جمله سلامت مغز تاثیر می گذارد. استرس بعث ایجاد حالت آماده باش در بدن می شود. این واکنش با ایجاد عکس العمل های فیزیولوژیک، بدن را آماده مقابله با خطر می کند. عکس العمل ها عبارتند از:
•افزایش ضربان قلب
•عدم فعالیت دستگاه گوارش
•افزایش گردش خون به سمت عضلات – خون از مغز دور می شود
چه بیماری هایی باعث کاهش گردش خون به مغز می شوند؟
بیماری های جسمی و روحی بر روی میزان گردش خون به مغز تاثیر می گذارد. اگر دچار هر یک از بیماری ها و مشکلات زیر باشید، خطر عدم خونرسانی کافی به مغز در شما افزایش پیدا می کند:
•بیماری قلبی
•کم کاری تیروئید
•دیابت
•کم خونی
•فشار خون غیر طبیعی
•افسردگی
•آسیب مغزی
•رویداد استرس زا
عموما در بین مردم فشار خون بالا خطرناک در نظر گرفته می شود و همه می دانیم که خطر بروز سکته مغزی را افزایش می دهد، اما فشار خون پایین به طور کل مسئله کم اهمیتی در نظر گرفته می شود.
اما این تفکر نادرست است، زمانی که فشار خون پایین است، خون نمی تواند مسیر خود به سمت مغز را پیدا کند و این مسئله بر روی عملکرد مغز تاثیر گذاشته و خطر بروز اختلالات عصب مغزی را افزایش می دهد.
افزایش گردش خون به مغز با ورزش کردن
اگر می خواهید که خون کافی به مغزتان برسد، باید ورزش کردن را یکی از اولویت های خود قرار دهید. ورزش کردن یکی از مهم ترین اقداماتی است که می توانید برای سلامت و عملکرد مغز انجام دهید.
هر ورزشی که از آن لذت می برید و یا هر ورزشی که باعث می شود قلب با قدرت بیشتری خون را پمپاژ کند، برای سلامت مغز خوب است، اما به یاد داشته باشید ورزش نباید خیلی شدید و نفس گیر باشد. پیاده روی و یوگا دو گزینه بسیار خوب برای بهبود عملکرد مغز هستند.در یوگا بهترین حالت ها برای افزایش گردش خون به مغز حالت هایی هستند که در آنها سر پایین تر از بدن قرار می گیرد.
افزایش گردش خون به مغز با گوش دادن به موسیقی
گوش دادن به موسیقی مزیت های زیادی برای شما دارد. موسیقی باعث باهوش تر شدن، افزایش خلاقیت و شادی شما می شود و تمام این تاثیرات به این دلیل است که موسیقی گردش خون به مغز را افزایش می دهد.بررسی ها نشان داده اند شرکت در کلاس های موسیقی و حتی گوش دادن به موسیقی می تواند گردش خون به مغز را افزایش دهد، به ویژه اگر موسیقی مورد علاقه تان را گوش دهید.
تقویت مغز با یاد گیری یک زبان خارجی
یاد گیری زبان خارجی همواره به عنوان راهی برای تقویت قدرت مغز، پیشگیری از پیری مغز و حفظ قدرت ذهنی بیان شده است. مغز فراد چند زبانه بزرگتر و منسجم تر است و خون بیشتری نسبت به مغز افراد یک زبانه دریافت می کند.
مدیتیشن و افزایش خون رسانی به مغز
مدیتیشن مزیت های زیادی بری مغز دارد، از جمله افزایش گردش خون به مغز.
خونرسانی به مغز با طب سوزنی
طب سوزنی یک روش درمانی بسیار قدیمی است که با متعادل کردن جریان انرژی های حیاتی در بدن اثر بخشی می کند. بررسی ها نشان داده اند طب سوزنی تنش عضلانی و التهاب را کاهش می دهد، تعادل بین انتقال دهنده های عصبی و هورمون ها ایجاد می کند و بدون اافزایش فشار خون یا ضربان قلب، جریان خون به مغز را افزیش می دهد.
تقویت گردش خون به مغز با نور درمانی
قرار گرفتن در معرض نور گردش خون به مغز را افزایش می دهد. نور خورشید بهترین تاثیر را دارد، اما سپری کردن وقت زیادی زیر نور خورشید خطرناک است و این مسئله را حتما مد نظر بگیرید.
بهبود گردش خون به مغز با جویدن آدامس
آدامس جویدن نه تنها گردش خون به مغز را افزایش می دهد، بلکه می تواند الگوی امواج مغز را تغییر دهد و آرامش را در شما افزایش می دهد.
افزایش گردش خون به مغز با تغذیه
و بالاخره غذا که تاثیر مهمی بر روی گردش خون دارد. ادویه ها و طعم دهنده هایی که نه تنها غذا را خوشمزه می کنند، بلکه گردش خون به مغز را افزایش می دهند، عبارتند از:
•زنجبیل
•سیر
•رز ماری
•زرد چوبه
صدف و گوشت پرندگان منبع اسید آمینه هستند و در بهبود گردش خون بسیار موثرند. ماهی، به ویژه ماهی های آب سرد و قزل آلا منبع اصلی امگا 3 هستند و به بهبود گردش خون کمک می کنند.میوه هایی مانند انواع توت ها، انگورها، بادام زمینی و شکلات حاوی مواد موثری در این مورد هستند.چغندر منبع نیترات است که یک تنظیم کننده قوی برای گردش خون است.
بررسی ها نشان داده اند شکلات گردش خون را افزایش می دهد و تاثیرات آن تا چند ساعت بعد از گوارش هم با قی می ماند.نکته مهم دیگر این است که کافئین گردش خون به مغز را کم می کند، بنابراین در نوشیدن قهوه احتیاط کنید. چای کافئین کمتری دارد، می توانید گاهی به جای قهوه چای بنوشید.