به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، در این نشست رؤسای دانشگاه‌های تهران، علامه طباطبایی، صنعتی شریف، تربیت مدرس و صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به پرسش‌های خبرنگاران رسانه‌های جمعی پاسخ دادند.
موضوعات اصلی این نشست خبری، توضیح درباره شکل‌گیری و فعالیت خوشه‌های فکری، وضعیت بودجه دانشگاه‌ها در سال پیش رو، وضعیت مالی دانشگاه‌ها در شرایط تحریم و مسائل جاری کشور و دانشگاه‌ها از استیضاح وزیر علوم تا برگزاری مراسم ۱۶ آذر در دانشگاه‌ها بود.
*رئیس دانشگاه تهران: دولت باید در هر شرایطی پشتیبان دانشگاه‌ها باشد
دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران، در ابتدای این نشست با اشاره به اهمیت دانشگاه‌ها در روند آینده کشور گفت: پشتیبانی از دانشگاه‌ها در هیچ شرایطی نباید قطع شود. در دوران جنگ تحمیلی با وجود محدودیت‌های زیاد، ارز دانشگاه‌ها محدود نشد و بسیاری از اعضای هیات علمی فعلی در آن زمان توانستند بورس شوند، بنابراین معتقدم که پشتیبانی از دانشگاه‌ها نباید مختل شود.
دکتر نیلی احمدآبادی با ابراز ناخرسندی از تخصیص نیافتن به‌موقع بودجه سال جاری دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، افزود: باید تاکنون ۷۰ درصد بودجه به طور کامل به دانشگاه‌ها اختصاص داده می‌شد اما در حال حاضر ۴۰ تا ۴۲ درصد مبلغ اختصاص داده شده به حساب دانشگاه‌ها واریز شده است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: گفته می‌شود که بیشترین رشد بودجه در سال آینده مربوط به دانشگاه‌هاست اما عددی که به این مراکز اختصاص داده شده به دلیل افزایش قیمت‌ها پاسخگوی نیاز دانشگاه‌ها نخواهد بود.
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر اهمیت اعزام استادان و دانشجویان به فرصت مطالعاتی خارج از کشور گفت: این اعزام‌ها به دلیل افزایش نرخ ارز طی ماه‌های گذشته محدود شده است و امیدواریم با تخفیف صد درصدی بخشی از این مشکلات رفع شود، همچنین از دولت تقاضا داریم که مابه‌التفاوت نرخ ارز را به دانشگاه‌ها پرداخت کنند تا دانشگاه‌ها بتوانند در زمینه اعزام استادان و دانشجویان به فرصت مطالعاتی اقدام کنند.
دکتر نیلی احمدآبادی در ادامه از تشکیل خوشه‌های تخصصی و فکری میان ۱۳ دانشگاه برتر کشور خبر داد و گفت: هدف از ایجاد این خوشه‌ها در کنار هم قرار دادن متخصصین و متفکرین دانشگاهی است، به طوری که تاکنون چندین خوشه تخصصی و فکری در زمینه‌های اقتصاد کلان، پولی و بانکی، سرمایه اجتماعی و حقوق شهروندی شکل گرفته که این خوشه‌ها می‌توانند بسیاری از مشکلات کشور را بررسی کرده و برای آنها راهبرد ارائه دهند.
به گفته رئیس دانشگاه تهران، دانشگاه‌ها از تمامی تجهیزات آزمایشگاهی برخوردار نیستند و در برخی موارد تجهیزات آنها در حال فرسوده شدن است و انجام فرصت‌های مطالعاتی ۶ تا ۹ ماهه خارجی این بستر را فراهم می‌کند که هزینه تأمین تجهیزات در دانشگاه‌ها کاهش یابد و دانشجویان بتوانند به دستگاه‌های پیشرفته دسترسی داشته باشند.
دکتر نیلی احمدآبادی با تاکید بر ضرورت تأمین ارز دانشگاه‌ها در شرایط سخت کشور تصریح کرد: در دوران جنگ تحمیلی با وجود محدودیت‌های زیاد ارز دانشگاه‌ها محدود نشد و بسیاری از اعضای هیات علمی فعلی در آن زمان توانستند بورس شوند، بنابراین معتقد هستیم که پشتیبانی از دانشگاه‌ها نباید مختل شود، زیرا این موضوع در آینده کشور را دچار مشکل خواهد کرد. لذا از دولت و مجلس تقاضا داریم که دانشگاه‌ها را از دیگر دستگاه‌های اجرایی مستثنی کنند، چرا که معتقدیم بودجه دانشگاه‌ها مانند کالاهای اساسی به شمار می‌رود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره مراسم روز دانشجو گفت: تعداد نشست‌های دانشجویی برای ۱۶ آذر امسال نسبت به گذشته افزایش یافته اما شاهد تغییرات زیادی در شیوه فعالیت‌های دانشجویی به دلیل وجود فضای مجازی هستیم. در حال حاضر فعالیت فیزیکی دانشجویان محدودتر شده، چرا که برخی از آنها در حوزه‌های فرهنگی، هنری و محیط زیست فعالیت می‌کنند و در حوزه سیاسی نیز به دلیل وجود فضای مجازی، دانشجویان برخی از فعالیت‌های خود را به شیوه مجازی انجام می دهند.
دکتر نیلی احمدآبادی در پاسخ خبرنگار ایسنا در مورد طرح استیضاح وزیر علوم اظهار داشت: ما فکر می‌کنیم تغییرات مدیریتی در آموزش عالی آفت است و این نوع تغییرات ضربه بسیار محکمی به عرصه آموزش عالی خواهد زد. آموزش عالی یکی از بخش‌هایی است که از تغییرات متعدد وزیر ضربه خورده، لذا در مدت‌زمان دو سال و نیم باقیمانده دولت دوازدهم تغییر مجدد وزیر علوم، می‌تواند در آموزش عالی مشکلات بسیار زیادی ایجاد کند.
وی در ادامه تصریح کرد: در حال حاضر هیچ توجیهی برای استیضاح وزیر علوم از سوی نمایندگان مجلس وجود ندارد چرا که اگر مقایسه‌ای بین وزارت‌خانه‌های مختلف انجام بدهیم در شرایط امروز کشور هر وزارت‌خانه‌ای با کاستی‌هایی مواجه است اما با توجه به همتی که وزیر علوم و معاونان وی داشته‌اند و همچنین ارتباط خوبی که با دانشگاه‌ها برقرار کرده‌اند، بسیاری از مسائل و مشکلات رفع شده و آموزش عالی همانند سایر مراکز با مشکلات جدی مواجه نیست. در این شرایط تغییرات مدیریتی می‌تواند آموزش عالی را با مشکلاتی مواجه کند.
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه آموزش عالی بیش از هر جای دیگر نیازمند آرامش است، اظهار داشت: موضوعاتی نظیر آموزش و پژوهش به آرامش نیاز دارد چرا که در فضای پرتلاطم هیچ دانشجویی نمی‌تواند به فعالیت آموزشی و پژوهشی خود بپردازد. بنابراین تاکید ما این است که هر اقدامی که این فضا را ملتهب کند قطعاً به ضرر آموزش عالی است.
دکتر نیلی در پایان از تلاش دولت، مجلس و سایر دستگاه‌های اجرایی برای مشارکت و ورود دانشگاه‌ها در حل مشکلات کشور قدردانی کرد و گفت: امیدوار هستیم در سایه این تعاملات و مشکلات، نقش تأثیر گذاری بیشتری در رفع مشکلات فعلی کشور داشته باشیم و مسئولان نیز در ایجاد ثبات در آموزش عالی تلاش بیشتری داشته باشند.
*رئیس دانشگاه تربیت مدرس: در حال ورود به مرحله بهره برداری از دانش و فناوری هستیم، نباید غفلت کنیم
دکتر محمدتقی احمدی، رئیس دانشگاه تربیت مدرس، نیز در این نشست گفت: در حال حاضر حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد بودجه اختصاصی دانشگاه‌ها صرف مسائل جاری نظیر حقوق می‌شود. بنابراین اگر تعللی در این زمینه اتفاق بیفتد، دانشگاه‌ها با مشکلات جدی مواجه خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر ما در یک مرحله خطیر رشد و توسعه جامعه قرار داریم، افزود: این رشد و توسعه مرهون اقتدار فکری و تلاش‌های علمی آموزشی دانشگاه‌هاست. نقش دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی برای دست یافتن به یک بلوغ علمی در کشور بسیار مؤثر و کلیدی بوده است و ما در حال ورود به مرحله بهره‌برداری از دانش و فناوری هستیم و باید قدر این تلاش‌ها و توانمندی‌ها که توسط خون شهیدان و تلاش‌های دانشمندان ایجاد شده را بدانیم.
دکتر احمدی اظهار داشت: متاسفانه در این شرایط، مشکلات مالی محدودیت‌هایی را برای دانشگاه‌ها ایجاد کرده است و در حال حاضر بسیاری از تجهیزات و منابع پژوهشی دانشگاه‌ها با بیش از دو دهه قدمت، نیازمند پشتیبانی‌ها و حمایت‌های مالی هستند. همچنین مشکلاتی نظیر مسائل ارزی محدودیت‌هایی را برای مراکز آموزش عالی در عرصه تعاملات بین‌المللی ایجاد کرده است.
وی تاکید کرد: برای اینکه دانشگاه‌ها صدمه نبینند نیازمند توجه خاص هستند، بنابراین باید در بودجه مراکز یک اصلاح جدی ایجاد شود چرا که بودجه کل دانشگاه‌ها بخش اندکی از بودجه کل کشور را شامل می‌شود. از سوی دیگر باید بستری فراهم شود که دانشمندان در کشور حفظ شوند که این امر نیز نیازمند تزریق بودجه مناسب و بازسازی تجهیزات است.
*رئیس دانشگاه علامه طباطبایی: حوزه پولی و بانکی با یک بیماری خطرناک مواجه است
دکتر حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، در نشست خبری رؤسای دانشگاه‌های سطح یک کشور با اشاره به تلاش دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه‌های سطح یک کشور برای حل مشکلات جامعه گفت: در حال حاضر بررسی مشکلات سیستم بانکی و فضای مجازی دو مأموریتی است که از سوی دولت به دانشگاه علامه داده شده که نتیجه این پژوهش‌ها به دولت ارائه شده است.
دکتر سلیمی برگزاری اجلاس دائمی و هماهنگی بین رؤسای دانشگاه‌های سطح یک را یک اتفاق بزرگ در عرصه آموزش عالی توصیف کرد و گفت: سلسله جلسات اجلاس رؤسای دانشگاه‌های برتر موجب شده تا به رغم تمام محدودیت‌ها، شاهد ارتقای جدی در آموزش عالی و توسعه تعاملات میان دانشگاه‌ها باشیم. در حقیقت در این اجلاس سیاست‌ها، شیوه عملکرد، برنامه‌ها و سایر مسائل با یکدیگر هماهنگ می‌شوند، به گونه‌ای که آثار آن را در حوزه فعالیت‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها و ارتباطاتی که با دانشگاه‌های جهان برقرار می‌کنیم، می‌بینیم.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به نتیجه مطالعات این دانشگاه اظهار داشت: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در دانشگاه علامه طباطبایی، کشور در زمینه مسائل پولی و بانکی با یک بیماری خطرناک مواجه است و اگر فکر اساسی برای آن صورت نگیرد، بقیه حوزه‌های اقتصادی به این بیماری دچار خواهند شد.
دکتر سلیمی با ذکر نمونه‌هایی از این بیماری تصریح کرد: بدهی بانک‌های غیردولتی به بانک مرکزی طی سه سال گذشته پنج برابر شده است و اگر برای این موضوع راهکاری اندیشیده نشود، سلامت نظام بانکی تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. آمارها نشان می‌دهد که از سال ۹۵ تا ۹۷ حساب سرمایه بانک‌های غیردولتی به شدت کاهش یافته است و ما شاهد بیماری بدخیمی در حوزه نظام بانکی هستیم که نیازمند جراحی فوری است و دانشگاه علامه طباطبایی نیز برنامه دارد که با توجه به تشخیص این بیماری، راهکارهایی را برای رفع آن به دولت ارائه کند.
وی همچنین درباره پژوهش دانشگاه علامه طباطبایی در حوزه فضای مجازی افزود: در مطالعات اولیه که با حضور برجسته‌ترین استادان این عرصه صورت گرفته مشخص شد که شیوه دسترسی به اطلاعات و شیوه اعتماد به اطلاعات تغییر کرده و بر این اساس عوامل بحران‌زا و بحران‌آفرین نیز دستخوش تغییر شده است به طور کلی شیوه کنش اجتماعی در کشور دگرگون شده و ما در آستانه یک تحول بزرگ در سبک، هویت و شیوه اجتماعی قرار داریم.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه اقبال دانشجویان به یک شیوه خاص فعالیت سیاسی در حال دگرگونی است و روش‌های دیگری در فضای مجازی برای این موضوع شکل گرفته است، گفت: امیدواریم که برگزاری مراسم روز ۱۶ آذر، کمک کند که به شیوه کنش سیاسی برسیم.
وی بر ضرورت بازاندیشی در جنبش دانشجویی تاکید کرد و اظهار داشت: باید در مورد جنبش دانشجویی بازاندیشی انجام داد چرا که جنبش دانشجویی در حال پوست انداختن و وارد شدن به مرحله جدیدی است.
*رئیس دانشگاه صنعتی شریف: دانشگاه‌ها باید در تخصیص بودجه در اولویت قرار بگیرند
دکتر محمود فتوحی، رئیس دانشگاه صنعتی شریف، با تاکید بر اهمیت بودجه‌بندی سال آینده دانشگاه‌ها اظهار داشت: اگر ارز مورد نیاز فرصت‌های مطالعاتی دانشجویان و استادان از سوی دولت تأمین نشود، شاهد ضربه سنگینی به آموزش عالی خواهیم بود.
وی به آخرین وضعیت ارتقای ۵ دانشگاه و ۵ پژوهشکده کشور به تراز بین‌المللی اشاره کرد و گفت: بر اساس تصمیم وزارت علوم، پنج دانشگاه از بین ۱۶ دانشگاه و مرکز پژوهشی کشور برای ارتقا به سطح بین‌المللی انتخاب شدند و در حال حاضر هر یک از این دانشگاه‌ها برنامه‌های خود را ارائه داده‌اند و برای اجرای این برنامه‌ها یک ناظر نیز از سوی وزارتخانه برای این مراکز تعیین شده است.
دکتر فتوحی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه بودجه اولیه برای ارتقای پنج دانشگاه منتخب به سطح بین‌المللی اختصاص داده نشده، البته اندکی بودجه تاکنون برای اجرای این پروژه در اختیار دانشگاه‌های معتبر قرار گرفته اما مبلغ آن کم بوده و قرار است و باید تخصیص‌های بیشتری در این زمینه اعطا شود.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف به اهمیت تعاملات بین‌المللی دانشگاه‌ها در شرایط امروز اشاره کرد و گفت: این امر می‌تواند انعکاس دهنده وضعیت کشور در بین کشورهای دیگر باشد که به نوبه خود آثار اجتماعی مهمی را ایجاد می‌کند. ضمن اینکه علاوه بر آن تعاملات بین‌المللی دانشگاه‌ها موجب پویایی مراکز آموزش عالی خواهد شد و لازم است مسئولان با اختصاص بودجه و حمایت‌های ویژه به این امر توجه خاصی داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه فرصت‌های مطالعاتی استادان و دانشجویان نباید تحت هیچ شرایطی قطع شوند، گفت: به اعتقاد من باید این اعتقاد در کشور وجود داشته باشد که علم فناوری از پایه‌های اصلی اقتدار و قدرت هر کشوری به شمار می‌رود، بنابراین لازم است دانشگاه‌ها در ردیف کالاهای اساسی قرار بگیرد و در تخصیص بودجه در اولویت قرار بگیرند. چرا که اگر به هر نحوی بودجه دانشگاه‌ها تأمین نشود با رشد کاهشی پیشرفت علم و فناوری مواجه خواهیم شد که بازگشت به وضعیت فعلی با مشکل مواجه خواهد شد.
دکتر فتوحی در پایان در خصوص ایجاد رشته‌های میان رشته‌ای تصریح کرد: دردانشگاه صنعتی شریف رشته‌های میان رشته‌ای مهندسی اعصاب و اقتصاد انرژی تصویب شده و قرار است در این رشته‌ها دانشجوی دکتری پذیرش شود.
*رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی: انتظار می‌رود دولت در شرایط سخت هم به دانشگاه‌ها توجه ویژه داشته باشد
دکتر علی خاکی صدیق، رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، نیز در این نشست تاکید کرد: اگر دولت مابه التفاوت نرخ ارز به دانشگاه‌ها را پرداخت نکند زحمات این مراکز در تمامی حوزه‌ها اعم از بین‌المللی هدر خواهد رفت. انتظار ما این است که دولت همانند سایر کشورهای دنیا به بخش آموزش عالی در شرایط سخت و دشوار توجه ویژه‌ای داشته باشد.
وی با اشاره به فعالیت‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها اظهار داشت: اگر به ۵ سال گذشته برگردیم، مشاهده خواهیم کرد که وضعیت دانشگاه‌ها در حوزه بین‌المللی تغییرات گسترده‌ای داشته است. اما به دلیل مشکلات ارزی و اگر مابه‌التفاوت نرخ ارز به دانشگاه‌ها اختصاص داده نشود، زحمات دانشگاه‌ها در حوزه بین‌الملل هدر خواهد رفت.
دکتر خاکی صدیق در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از پرسودترین تجارت‌ها در دنیا آموزش عالی است که سهم ما از این درآمد صفر است. اگر فعالیت‌های بین‌المللی سازی دانشگاه‌ها دنبال شود در واقع سرمایه گذاری بلندمدت در کشور انجام می‌شود و در آینده این رویه موجب درآمدزایی برای کشور خواهد شد.
رئیس دانشگاه خواجه نصیر همچنین با تاکید بر اینکه توجه دولت به بخش آموزش عالی در شرایط سخت و دشوار باید بیش از گذشته باشد، گفت: نگاهی به تاریخچه آموزش عالی در دنیا نشان می‌دهد دانشگاه‌ها به هیچ عنوان در شرایط سخت دشوار نظیر جنگ جهانی دوم، جنگ سرد، جنگ ژاپن و... مورد بی توجهی مسئولین قرار نگرفته‌اند و همواره نقش این مراکز برای دولت‌ها در اولویت قرار داشت. بنابراین از دولت انتظار داریم در دوران تحریم نیز به گونه‌ای به آموزش عالی توجه کنند که بتوانیم برنامه‌های خود را به صورت جهشی پیش ببریم.
دکتر خاکی صدیق در خصوص زمزمه‌های استیضاح وزیر علوم و تغییرات مدیریتی در حوزه آموزش عالی گفت: ما در آموزش عالی بیش از هر زمانی به ثبات و آرامش نیاز داریم. اینکه هر چند وقت یک‌بار بحث استیضاح وزیر علوم مطرح می‌شود، می‌تواند راس سیستم مدیریتی آموزش عالی را متزلزل و مشکلاتی را برای تیم وزارت علوم ایجاد کند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: در حال حاضر تیم و مسئولان وزارت علوم تلاش‌های زیادی برای رفع مشکلات آموزش عالی انجام می‌دهند. اما موضوعاتی که به عنوان مشکل در این عرصه مطرح می‌شود و از این مشکلات انتقاد می‌کنند ریشه در جای دیگر دارد و درست نیست به خاطر مسائلی که از بیرون بر این وزارت خانه تحمیل می‌شود وزیر علوم را استیضاح کنند؛ چرا که حل بسیاری از این مسائل خارج از اختیارات وزیر علوم است.
رئیس دانشگاه خواجه نصیر در پایان اظهار داشت: امیدواریم نمایندگان مجلس اجازه دهند وزارت علوم در این مدت باقیمانده دولت برنامه‌های خود را اجرایی کند و ما در آموزش عالی شاهد ثبات مدیریتی باشیم.