به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، راهبردهای مهم مدیریتی در این دوره، تلاش برای حفظ و ارتقای شاخص‌های علمی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهش و فناوری، ارتقای جایگاه دانشگاه‌های کشور در نظام‌های معتبر بین‌المللی، دستاوردهای فناورانه و دانش‌بنیان و زیرساخت‌های فناوری، گسترش ارتباطات علمی بین‌المللی، فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی دانشجویان، فعالیت‌های حوزه دانشجویی و رفاهی، فعالیت اجرایی ستادی و برنامه‌های مهم در دست اقدام در حوزه‌های آموزش، پژوهش و فناوری از جمله رئوس مهم این گزارش به شمار می‌رود.
متن این گزارش به شرح زیر است:
۱. راهبردهای مهم مدیریتی در این دوره
الف) ایجاد فضایی آرام و بی‌تنش در دانشگاه‌ها به مثابه پیش‌شرط ضروری برای توسعه علمی و فناوری: چنان‌که مستحضرید وجود حساسیت‌ها و بعضاً تنش‌های سیاسی نامتعارف در محیط‌های دانشگاهی از موضوعات مهمی است که همواره انجام فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری را دشوار کرده است. برون‌رفت از این شرایط از اولویت‌های این وزارتخانه بوده و هست تا زمینه مناسب انجام مأموریت‌های محوّله برای توسعه علمی کشور فراهم آید. در پرتو این سیاست، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در یک سال گذشته از نشاط و پویایی بی سابقه‌ای در فعالیت‌های دانشجویی و نیز فضایی آرام و امیدوارکننده برخوردار بوده‌اند. برای نمونه، حسب گزارش وزارت کشور، در سال گذشته به مناسبت ۱۶ آذر بالغ بر ۱۲۰۰ میزگرد، سخنرانی و مناظره با حضور طیف‌های سیاسی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی برگزار شده که رکوردی بی‌سابقه است.
ب) برقراری تعامل مؤثر با نهاد دولت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط در عرصه آموزش عالی
ج) ایجاد ارتباط میان مدیریت‌های ستادی و صف برای تصمیم‌گیری درست و فراهم کردن زمینه‌های اجرای سازنده تصمیم‌ها
د) پرهیز از بزرگ‌نمایی مشکلات و تلاش برای ایجاد فضای امید و اعتماد در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی
ه) تلاش برای ارتقای جایگاه و تقویت اقتدار دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری، و تبدیل آنها به مجموعه‌های مؤثر برای ورود به حل مسائل کلان کشور
و) اهتمام به تنظیم و تدوین برنامه‌های راهبردی در حوزه ستادی و صف در چارچوب اسناد مهم بالادستی، چون: نقشه جامع علمی کشور، سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها، برنامه‌های توسعه پنجم و ششم، و برنامه ارائه‌شده به مجلس شورای اسلامی هنگام اخذ رأی اعتماد
ز) انتصاب مدیران شایسته: شایان ذکر است به دلیل تداوم فعالیت دولت تدبیر و امید از دولت یازدهم به دولت دوازدهم سیاست کلی بر ایجاد کمترین تغییرات مدیریتی بوده است. در عین حال، در موارد ضروری کارگروه مشورتی زیر نظر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تشکیل شده است و همکاران جدید با توجه به معیارهای زیر انتخاب و معرفی شده‌اند:
۱. شایستگی‌های علمی، اخلاقی و برخورداری از توان مدیریتی
۲. داشتن انگیزه و چالاکی برای خدمت به آموزش عالی
۳. مقبولیت در بین همکاران دانشگاهی
۴. اعتقاد به پیش‌برد سیاست‌های اعتدالی دولت تدبیر و امید
۵. حتی‌الامکان به لحاظ سنی جوان
۲. تلاش برای حفظ و ارتقای شاخص‌های علمی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهش و فناوری
ارتقای کیفی فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی و اجرای سیاست‌های حمایت از توسعه فعالیت‌های برجسته از مهم‌ترین فعالیت‌های این مدت بوده است. در پرتو این سیاست، وضعیت رشد علمی کشور در دولت دوازدهم رشد درخور ملاحظه‌ای داشته به طوری که جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۷ در میان ۲۵ کشور برتر تولیدکننده علم دنیا با ۸.۹ درصد رشد نسبی علمی رتبه اول را کسب کرده است. چنین رشدی ایران را از گردونه رقابت با کشورهای در حال توسعه، که روزی رقیب محسوب می‌شدند، عبور داده است و در حال حاضر در میان مدعیان اصلی علم و فناوری به رقابت می‌پردازد. روسیه با ۶.۶ درصد رشد و چین با ۴.۳ درصد رشد به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم در میان ۲۵ کشور برتر دنیا قرار دارند.
رتبه علمی ایران در دنیا با ۵۵۲۰۴ مدرک با ۵ مرتبه ارتقا به رتبه ۱۶ ارتقا یافته است در حالی که ترکیه در همین سال با ۴۷۹۷۵ مدرک در رتبه ۱۸ قرار دارد. بر اساس آخرین آمار پایگاه‌های معتبر بین‌المللی، رتبه ایران در تولید مقالات در سال ۲۰۱۶ به ۱۸ و در سال ۲۰۱۷ به ۱۶ رسیده، که در سال ۲۰۱۳ در پایگاه آی. اس. آی ۲۱ بوده است. طبق آخرین آمار تا ۲۰ مهرماه ۱۳۹۷، در شش ماه اول سال ۲۰۱۸ نیز ایران در رتبه ۱۶ قرار داشته است. همچنین ایران در تولید علم در میان کشورهای منطقه و کشورهای اسلامی در همه موارد رتبه اول را داراست و در میان کشورهای جنبش عدم تعهد ایران بعد از کشور هندوستان در رتبه دوم قرار دارد.
۳. ارتقای جایگاه دانشگاه‌های کشور در نظام‌های معتبر بین‌المللی
در مجموع، حضور دانشگاه‌های کشور در مهم‌ترین نظام‌های معتبر بین‌المللی رتبه‌بندی، نظیر تایمز، لایدن، کیو اس و شانگ‌های افزایش یافته که حاکی از افزایش کیفیت و اثرگذاری آنها در دنیاست. در سال ۲۰۱۸ تعداد دانشگاه‌های کشور در نظام رتبه‌بندی تایمز و لایدن به ترتیب به ۱۸ و ۲۱ مورد رسیده است. علاوه بر این، ۶ دانشگاه ایرانی در بین دانشگاه‌های برتر دنیا در نظام رتبه‌بندی QS در سال ۲۰۱۹ قرار دارند در حالی که این تعداد در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ فقط ۲ مورد و در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، ۵ مورد بوده است. این آمار نشان می‌دهد که علاوه بر توسعه کمّی به کیفیت و عملکرد علمی به طور جدی توجه شده است.
۴. دستاوردهای فناورانه و دانش‌بنیان و زیرساخت‌های فناوری
ورود نظام‌مند دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری کشور به بحث فناوری و برنامه‌ریزی برای کامل کردن چرخه علم تا محصول و ثروت از مهم‌ترین برنامه‌های این دوره است. بدین منظور، تعداد پارک‌های علم و فناوری از ۳۳ پارک در سال ۱۳۹۱ به ۴۳ پارک در سال ۱۳۹۷ افزایش یافته است. توسعه این بستر مهم، اقتصاد دانش‌بنیان، اشتغال دانش‌آموختگان و چرخه مالی فعالیت‌های علمی و فنی را در پی داشته به طوری که علاوه بر افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان (مستقر در پارک‌ها) از صفر در سال ۱۳۹۱ به ۱۲۹۷ تا پایان سال ۱۳۹۶ شاخص‌های فروش و اشتغال (به‌ویژه برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی) نیز ارتقای درخور توجهی داشته است. بر این اساس، طی مدت مشابه میزان فروش این شرکت‌ها از ۱۷۱ میلیارد تومان به ۷,۷۸۳ میلیارد تومان و میزان صادرات آنان نیز از ۲,۴۲ میلیون دلار به ۲۶۲,۶۲۵ میلیون دلار رسیده است. علاوه بر این، در این مدت تعداد شاغلان در واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری از ۱۹۰۰۰ نفر به ۴۲۱۰۰ نفر افزایش داشته است. همچنین تعداد ایده‌های تبدیل‌شده به محصول تجاری از ۵۸۷ ایده به ۲۸۸۸ ایده و تعداد فناوری و محصولات صادرشده از ۳۶ به ۳۷۵ رشد داشته است.
۵. گسترش ارتباطات علمی بین‌المللی
مهم‌ترین اقدامات در این دوره عبارت‌اند از:
۱. تعریف، توافق و اجرایی کردن ۱۵۰ طرح مشترک پژوهشی در حوزه‌های فنی بین دانشگاه‌های داخل و دانشگاه‌های معتبر خارجی در یک سال اخیر، که سبب بهره گرفتن از امکانات دانشگاه‌های مجهز دنیا شده است.
۲. تعریف ۱۱ دوره مشترک تحصیلی بین‌المللی بین دانشگاه‌های داخل و خارج کشور
۳. حضور بیش از ۲۱۰۰ دانشمند، رئیس دانشگاه، عضو هیئت علمی خارجی در ایران برای گسترش همکاری‌های دوجانبه، سمینارها، دوره‌های آموزشی و پرورشی و متقابلاً سفر ۱۴۵۰ نفر از اعضای هیئت علمی به خارج از کشور برای شرکت در سمینارها و اجرای طرح‌های پژوهشی مشترک. در این تبادلات صدها دانش فنی و نوین جذب شده است که توانمندی کشور را در زمینه‌های گوناگون افزایش می‌دهد.
۴. افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی خارجی، به‌ویژه از کشورهای مسلمان، نظیر سوریه، عراق، لبنان، یمن و افغانستان، به گونه‌ای که در حال حاضر هزاران نفر از این کشورها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی در ایران مشغول به تحصیل‌اند.
۵. افزایش تعداد کرسی‌های زبان و ادبیات فارسی و ایران‌شناسی در دانشگاه‌های مهم دنیا. تعداد این کرسی‌ها در سال جاری به ۵۶ کرسی در ۳۷ کشور دنیا توسعه یافته که وظیفه دیپلماسی علمی، آشنایی با فرهنگ اسلامی- ایرانی و زنده نگه داشتن زبان فارسی را بر عهده دارند
۶. فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی دانشجویان
فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی به فضاهای آموزشی و پژوهشی رونق می‌بخشد و توانمندی‌های دانش‌آموختگان را تقویت می‌کند. در این بین به بخشی از اقدامات اشاره می‌کنیم:
۱-۶. حمایت از فعالیت‌های فرهنگی به منظور راهبردهای سند دانشگاه اسلامی
الف) فعالیت بیش از ۳۲۰۰ کانون دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در حوزه‌های دینی و مذهبی، اجتماعی، ادبی و هنری، فرهنگ و اندیشه
ب) برگزاری نمایشگاه آسیب‌های اجتماعی با عنوان «قبل از پایان» در مناطق ده‌گانه دانشگاه‌های سراسری کشور
ج) تهیه ۹ فیلم کوتاه با موضوع آسیب‌های اجتماعی
د) برنامه مشترک با شورای اجتماعی کشور و نیز ستاد مبارزه با مواد مخدر برای پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی
۲-۶. برگزاری جشنواره‌های قرآن و عترت در سطوح دانشگاهی، منطقه‌ای، سراسری و ملی
الف) برگزاری سی و سومین جشنواره سراسری قرآن و عترت در مرحله کشوری به میزبانی دانشگاه زنجان در شهریور ۱۳۹۷ با حضور ۶۰۰ نفر از دانشجویان برگزیده
ب) برگزاری جشنواره ملی قرآن و عترت در آبان‌ماه ۱۳۹۷ در دانشگاه فردوسی مشهد مشارکت ۳۵۰ هزار دانشجو در برگزاری آن از سطح دانشگاه تا سطح ملی
۳-۶. اردوی راهیان نور و رضوی
اردوهای راهیان نور از برنامه‌های مستمر و اولویت‌دار معاونت فرهنگی و اجتماعی است. در سال ۱۳۹۶ حدود ۹۰ هزار دانشجو در آن شرکت داشتند و ۶۵۰۰ نفر نیز در اردوهای رضوی شرکت کرده‌اند.
۴-۶. برگزاری جشنواره شهدای دانشجو
الف) برگزاری جشنواره‌های شهدای دانشجویی در مقیاس دانشگاهی، منطقی و سراسری
ب) برگزاری جشنواره دانشگاهی و سراسری شهدا با محوریت شهدای مدافع حرم و برگزاری دومین اجلاس مرکزی شهدای دانشجوی مدافع حرم در دانشگاه فردوسی مشهد
۵-۶. حمایت از تشکل‌های اسلامی دانشجویی
الف) در حال حاضر در دانشگاه‌های کشور ۳۲۴ تشکل اسلامی فعالیت دارند.
ب) حمایت هیئت‌های نظارت دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از فعالیت‌های ضابطه‌مند تشکل‌های دانشجویی (صدور ۴۹۳۰ مجوز از ۵۲۱۶ مجوّز درخواستی)
۶-۶. حمایت از فعالیت‌های انجمن‌های علمی و دانشجویی
در حال حاضر ۹۳۸۸ انجمن علمی دانشجویی در رشته‌های تخصصی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور فعال‌اند. اقدامات انجام‌شده در این خصوص عبارت است از:
الف) برگزاری دهمین جشنواره ملی حرکت در آذرماه ۱۳۹۶ در دانشگاه رازی کرمانشاه و برنامه‌ریزی برای برگزاری یازدهمین جشنواره در دانشگاه اصفهان در آذرماه ۱۳۹۷ با حضور نمایندگانی از مجموعه‌های متناظر با حوزه علمی انجمن‌ها به منظور ایجاد ارتباط و پیوند بیشتر با بازار کار و بخش مصرف‌کننده دستاوردهای علمی و پژوهشی
ب) انتشار ۴۹۷۰ نشریه دانشجویی به مثابه بخشی از مشارکت دانشجویان
ج) حجم فعالیت‌ها و استقبال دانشجویان به حدی است که امکان حمایت کامل به دلیل کمبود منابع مالی فراهم نبوده است. با این حال، دانشجویان بسیار مشتاق انجام فعالیت در این حوزه‌اند.
۷. فعالیت‌های حوزه دانشجویی و رفاهی
الف) مشاوره و سلامت
۱. پیگیری اجرای برنامه دانشگاه عاری از دخانیات و پیشگیری از مصرف مواد
۲. برگزاری کارگاه‌های آموزشی مهارت‌های زندگی و طرح مداخله در شکست‌های عاطفی و مدیریت روابط بین فردی دانشجویان
۳. توسعه و حمایت از فعالیت کانون‌های همیاران سلامت (روان و جسم)
۴. اجرای طرح ملی کارنامه سلامت دانشجویان ورودی جدید دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی سراسر کشور
ب) بورس و اعزام
۱. تداوم عرضه خدمات به متقاضیان ادامه تحصیل در خارج از کشور با هزینه شخصی
۲. پرداخت تسهیلات ویژه برای بازگشت ایرانیان شاغل به تحصیل در خارج به منظور تحصیل در دانشگاه‌های کشور در سال جاری
۳. هدفمند کردن بورس‌های تحصیلی اعطایی از دولت‌های خارجی
۴. افزایش دو برابری اعزام دانشجویان دوره دکتری تخصصی داخل به فهرست‌های تحقیقاتی کوتاه‌مدت خارج از کشور (۶ تا ۹ ماه) با هدف آشنایی آنان با دستاوردهای روز دنیا و رفع کاستی‌های احتمالی دوره‌های داخل
ج) تربیت بدنی و ورزش
۱. گسترش فعالیت‌های فوق‌برنامه دانشجویان، از جمله افزایش سرانه فضاهای ورزشی برای فعالیت‌های سالم با هدف افزایش نشاط و امید دانشجویان
۲. حضور مؤثر و هدفمند در یونیورسیاد جهانی دانشجویان (با کسب رتبه دهم جهانی)
۳. تحت پوشش قرار دادن ۲۵% دانشجویان در بخش ورزش همگانی و قهرمانی
د) خدمات رفاهی دانشجویی
۱. افزایش مبالغ وام دانشجویی و وام ویژه دکتری تخصصی و استفاده از ظرفیت نظام بانکی برای این منظور
۲. پرداخت ۱,۶۶۰ میلیارد ریال وام ویژه به دانشجویان دوره دکتری تخصصی در داخل
۳. ارتقای کیفیت سراهای دانشجویی (خوابگاه‌ها) با ارتقای ۳۱۴ سرای دانشجویی به سطح بالاتر
۴. کمک به اجرای احداث و تکمیل سراهای دانشجویی با پرداخت یارانه سود بانکی از طریق بخش خصوصی
۵. عملیاتی شدن رتبه‌بندی آشپزخانه‌ها، سالن‌های غذاخوری و امکانات جانبی
۶. کمک به بهبود وضعیت و ارتقای آشپزخانه‌ها و غذاخوری‌های ۷۵ دانشگاه
۷. کمک به توسعه رستوران‌های مکمل در دانشگاه‌ها
۸. طراحی و اجرای نظام شناسایی دانشجویان مستعد و کم‌بضاعت به منظور عرضه خدمات
۹. طراحی و اجرای نظام نیازسنجی نیازهای واقعی دانشجویان (حمایت از اشتغال دانشجویی)
۱۰. ایجاد هماهنگی و تفاهم برای تأسیس ۲۸ خوابگاه دخترانه از طریق بنیاد ۱۵ خرداد در مناطق محروم
۱۱. ایجاد ۱۰۰ اتاق تندرستی در سراهای دانشجویی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در یک سال گذشته
۱۲. تلاش برای توسعه خوابگاه‌های متأهلی، که از کمبودهای جدی در دانشگاه‌هاست و نیاز به حمایت همه نهادها دارد.
۱۳. توسعه استفاده از ظرفیت خیّرین در آموزش عالی، برای تأمین زیرساخت‌های رفاهی، به‌ویژه خوابگاهی
۸. فعالیت اجرایی ستادی
الف) بازدیدها و نشستهای وزیر علوم
● بازدید و برگزاری نشست‌هایی با همکاران برای ایجاد هم‌نظری بین رؤسای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری در اجرای سیاست‌ها و تحرّک‌بخشی به فعالیت‌های موردنظر
● بازدید اینجانب از استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، کرمان، همدان، خوزستان، اصفهان، آذربایجان شرقی، فارس، خراسان شمالی، خراسان جنوبی و سمنان
● شرکت در اردوی راهیان نور در استان خوزستان
● برگزاری جلسات با رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌ها
● نشست با ۸۰ نفر از استادان برجسته دانشگاه‌ها برای شنیدن دیدگاه‌ها و پیشنهادهای آنان
● نشست با تشکل‌های دانشجویی فعال در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی و صنفی
● دیدار با استادان پیش‌کسوت و شاخص در سطح ملی
● دیدار منظم با نخبگان، تشکل‌های دانشجویی و هیئت علمی، نمایندگان محترم مردم در مجلس شورای اسلامی
● دیدار با خانواده‌های دانشجویان شهید
● شرکت در المپیاد ورزشی دانشجویان دانشگاه‌ها در استان فارس
● شرکت فعال در جلسات هیئت‌های علم و فناوری اعزامی از دانشگاه‌های خارج از کشور برای گسترش همکاری‌های علمی
● شرکت فعال در نشستهای پاریس و توکیو با حضور مسئولان بلندپایه آموزش عالی آن کشور برای گسترش روابط علمی
● شرکت فعال در نشستهای مشترک پاریس با هیئت‌های بلندپایه خارجی، از جمله سوئیس، فرانسه، آلمان، افغانستان، سوریه، گروه همکاری‌های D8 و برخی از سفرای خارجی که با آن ارتباطات علمی داریم.
ب) سایر موارد
● اجرایی کردن سند آمایش آموزش عالی با هدف ارتقای کیفی فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی و مأموریت‌گرا کردن مؤسسات آموزش عالی
● سامان‌دهی زیرنظام‌های آموزشی و پژوهشی در دستگاه‌های اجرایی، حمایت از فعالیت‌های دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی عالی بخش غیر دولتی همراه با نظارت جدی از دیگر اقدامات مهم در این زمینه است.
● برگزاری سه دوره مدیریت آموزش عالی برای رؤسا و سرپرستان جدید دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری
● زمینه‌سازی برای اجرایی کردن تکلیف تعیین‌شده در برنامه ششم توسعه در خصوص بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری
● چابک‌سازی ستاد وزارت با تقلیل پست‌های سازمانی
● تشکیل کارگروه تدوین الگوی تنوع‌بخشی منابع مالی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری
● توسعه و تداوم فعالیت‌های مدیریت سبز در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری
● پیگیری توسعه دولت الکترونیک
● پیگیری درخصوص افزایش تسهیلات برای اعضای هیئت علمی، به‌ویژه افزایش وام خرید مسکن اعضای هیئت علمی از مبلغ ۱ میلیارد ریال به ۲,۵ میلیارد ریال
۹. برنامه‌های مهم در دست اقدام در حوزه‌های آموزش، پژوهش و فناوری
۱. اجرای طرح افزایش مهارت و توان اشتغال‌پذیری دانشجوهای دوره‌های کارشناسی
۲. پیگیری برای تقاضامحور کردن رساله‌های تحصیلات تکمیلی از طریق تأسیس صندوق اختصاصی اعتبار پژوهشی تخصصی و اعطای اعتبار پژوهشی به دانشجویان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی
۳. برنامه تخصیص اعتبار فناوری به طرح‌های خروجی از پژوهش برای تبدیل نتایج به نمونه‌ها و پایلوت‌های فناوری در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها با کمک پارک‌های علم و فناوری
۴. ایجاد ارتباط بیشتر با جامعه و صنعت از طریق حضور اعضای هیئت علمی جوان در بخش‌های اجتماعی، اقتصادی و صنعتی کشور. آیین‌نامه فرصت مطالعاتی اعضای هیئت علمی در صنعت و جامعه در این دوره تهیه و ابلاغ شده است. حسب ضوابط تعیین‌شده، اعضای هیئت علمی جوان بایستی حداقل ۶ ماه از دوره استخدام پیمانی و ۳ ماه از دوره رسمی آزمایشی خود را در واحدهای تخصصی یا اجرایی مرتبط با تخصص خود فعالیت کنند.
۵. توجه بیشتر دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها به حل چالش‌ها و مشکلات کشور، به‌ویژه در محیط‌زیست، با تشکیل تیم‌های پژوهشی و همکاری مشترک دانشگاه‌ها با یکدیگر. ذکر این نکته ضروری است که کنسرسیوم ۱۲ دانشگاه بزرگ کشور اجرای طرح تهیه سیاهه آلودگی را بر عهده گرفته است.
۶. گسترش فضاهای کارآفرینی در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌ها و مراکز رشد برای استقرار تعداد بیشتری از واحدهای فناور در آنها
۷. تدوین آیین‌نامه اجرایی برای ارتقای کیفیت و اخلاق‌پژوهشی در فرایندهای پژوهشی
۸. حمایت بیشتر از تولید و ثبت پتنت‌های داخلی و بین‌المللی
۹. طرح حمایت از آموزش و ارتقای دانش فنی تولیدکنندگان کالای ایرانی با هدف کمک به واحدهای تولیدی کشور در تولید قطعات و مواد موردنیاز در شرایط تحریم
۱۰. اهتمام ویژه به فعال‌سازی شورای عالی عتف و بازنگری و فعال‌سازی کمیسیون‌های مربوطه به منظور پیش‌برد اهداف شورا
۱۱. بازنگری در ضوابط، مقررات و آیین‌نامه‌ها با هدف به‌روزرسانی آنها متناسب با نیازهای کشور
۱۲. توسعه بنیادهای خیّرین حامی آموزش عالی
۱۳. تقویت نقش نظارتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر عملکرد زیر نظام های آموزشی و پژوهشی