فرهنگ مراجعه به پزشک ایرانیان نیازمند اصلاح

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، طرح نظام ارجاع در ایران از ابتدای سال ۸۴ فعالیت خود را در مناطق روستایی و شهری زیر ۲۰ هزار نفر آغاز کرد . درجه و سطوح ارجاع در این نظام به این شکل است:

1- سطح اول: پزشک عمومی و ماما سلسله ای از مراقبت ها و خدمات را به طور سرپایی عرضه می کنند و در صورت لزوم شخص را به سطح دوم ارجاع می دهند .

2- سطح دوم: در آن پزشکان متخصص، ارجاع شدگان پزشک خانواده را می پذیرند.

3- سطح سوم: در آن پزشکان فوق تخصص در رشته های مختلف، خدمات و مراقبت های مخصوص را ارائه می کنند.

اما در اکثر اوقات بیماران به پزشکان عمومی اعتماد کافی ندارند و ترجیح می دهند در همان ابتدا به بالاترین تخصص مراجعه کنند. در همین راستا با یک پزشک فوق تخصص به گفتگو نشسته ایم.

دکتر رکسانا کارگر به لزوم ایجاد سیستم غربالگری و ارجاع در نظام بهداشت و سلامت کشور اشاره کرد و گفت: سیستم ارجاع در کشورهای پیشرفته اجرا می شود و اینطور نیست که بیمار خودش تصمیم بگیرد که مستقیم به فوق تخصص مراجعه کند، بلکه مراحل کار به این صورت است که ابتدا باید توسط پزشک خانواده ویزیت شود و او تصمیم می گیرد که به پزشک متخصص مراجعه شود یا نه؛ یعنی در سیستم منطقی هرچه تخصص یک پزشک بالاتر می رود، باید تعداد بیمار کمتری را ویزیت کند؛ زیرا موارد خاص تری باید به او ارجاع داده شود. در ایران بیمار، گاه با بیماری های ساده که حتی پزشک عمومی هم می تواند آن را درمان کند، تصمیم می گیرد به فوق تخصص مراجعه کند.

وی افزود: گاهی بیماران برای یک عفونت ساده به فوق تخصص مراجعه می کنند؛ در صورتی که مواردی مانند غربالگری سرطان دهنه رحم که نیاز به یک پاپ اسمیر معمولی دارد یا غربالگری سرطان سینه بعد 40 سالگی و انجام ماموگرافی یا بررسی پولیپ های روده و کولونوسکوپی بعد 50 سالگی نیاز به متخصص ندارد و پزشک عمومی هم می تواند آنها را انجام دهد. باید به مردم آگاهی داده شود که لزومی ندارد مراجعه اول بیمار به متخصص یا فوق تخصص باشد.

 فوق تخصص بیماری های زنان رعایت این مسئله را در ارتباط مستقیم با سطح آگاهی و فرهنگ مردم دانست و گفت: این سیستم ارجاع در حال حاضر در کلینیک ها و شهرستان ها انجام می شود و بیمار ابتدا باید به پزشک خانواده مراجعه کند و در صورت مشاهده مشکلی، به متخصص ارجاع داده شود و در صورت تشخیص متخصص، بیمار به فوق تخصص معرفی شود. بزرگترین مزیت سیستم ارجاع، کاهش هزینه های بیمار است. همچنین در اشتغال پزشکان عمومی و جلوگیری از درمان بیش از اندازه نیز موثر است.  در کنار این، پزشکان متخصص و فوق تخصص فرصت بیشتری برای رسیدگی به مراجعان نیازمند به دانش آنها خواهند داشت. اما به کارگیری این سیستم نیاز به آموزش و فرهنگ سازی و جلب اعتماد بیماران به پزشکان عمومی دارد.