به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ دیگر اخباری همچون کودک آزاری، خشونت علیه زنان یک خبر شوک برانگیز در رسانه‌ها و اذهان عمومی محسوب نمی‌شود زیرا آنقدر تکرار شده و هر هفته حداقل یک خبر از این دست منتشر می‌شود که ذهن‌ها به وقوع این اخبار سیاه عادت کرده است. اما حقیقت شکل‌گیری این آسیب‌های اجتماعی چیست؟ و سوال مهم آنجاست که با توجه به حساسیت این نوع آسیب‌های اجتماعی و رشد آماری که در نقاط مختلف کشور و همه اقشار جامعه دارد، چرا چاره‌جویی‌ها و قانون‌گذاری‌های پیشگیرانه در خصوص این نوع معضلات روند کندی دارد به شکلی که از دولتی به دولتی دیگر منتقل می‌شود و همچنان طرح و لوایح بلاتکلیف مانده‌اند.
نقش رسانه‌ها در گسترش آسیب‌های اجتماعی
لیلا ارشد، مددکار اجتماعی و موسس مرکز خانه خورشید، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا درباره آسیب‌های اجتماعی، مطرح کرد: آسیب های اجتماعی نه تنها از نسلی به نسل دیگر و از دولتی به دولت دیگر منتقل می‌شود، بلکه طبق نظر کارشناسان مسائل اجتماعی این مسئله در حال گسترش بوده و با عمق بیشتری این انتقال در حال صورت گرفتن است. در چند وقت اخیر، ما شاهد کودک آزاری هایی هستیم که در سالهای گذشته به این شدت و گستردگی وجود نداشت؛ و این مسئله گروه‌های بیشتری از جامعه را درگیر کرده است؛ البته نقش رسانه‌ها در انتقال این مسائل را نیز باید در نظر بگیریم.
موسس مرکز خانه خورشید تصریح کرد: اکنون در دروازه غار، گروه‌های متوسط شهری که از وضعیت اقتصادی بهتری برخوردار هستند نیز درگیر این آسیب‌ها شده‌اند.
او با بیان اینکه این آسیب‌ها دلایل متعددی دارند اذعان داشت: زمانی که شرایط اقتصادی مشخص نبوده و ما هر روز شاهد افزایش فقر، وضعیت بد اشتغال، حاشیه نشینی، مهاجرت افرادی باشیم که بر اساس انتخاب این کار را انجام نمی‌دهند و همچنین نشاط اجتماعی و شادی کم است همه این مسائل در کنار هم باعث می‌شود؛ آسیب های اجتماعی افزایش پیدا کند.
خشونت همچون موج در حرکت است
لیلا ارشد افزود: آنچه ما باید به آن بپردازیم؛ مهارت آموزی‌هایی است که بارها فعالان اجتماعی و همچنین بهداشت جهانی بر آموزش ده مهارت در زندگی دشوار قرن 21 به آن پرداخته است؛ توان آن نیز وجود دارد تا بتوانیم آن را کنترل کنیم اما در کشور ما این اتفاق رخ نمی‌دهد چرا که ما هنوز فرزندان خود را به ابزار مقابله با آسیب‌های اجتماعی مجهز نکرده‌ایم؛ بنابر این شاهد آن هستیم، فرزندان ما مهارت اینکه حل مسئله کرده و توانایی‌ها، محدودیت‌ها خود را بشناسند، ندارند؛ باید قبول کرد، خشونت به نوعی مثل یک موج حرکت می‌کند و کودکانی که در خانواده خود شاهد خشونت‌های خانوادگی هستند نیز طی آن سال‌ها از والدین خود این رفتارها را می آموزند.
مدارس مددکار اجتماعی ندارند
وی با اشاره به اینکه ما پیشگیری سطح 1 و 2 را نداریم، گفت: در مدارس مددکار اجتماعی وجود ندارد و کودکانی که در خانواده‌هایی با مشکلات زیاد زندگی می‌کنند، کودکانی منزوی، پرخاشگر هستند که همه این مسائل درون او مانده و در بزرگسالی آسیب‌هایی را که در کودکی تجربه کرده است را از خود بروز می‌دهد؛ آن زمان (وقتی که تعداد زندانیان افزایش پیدا می‌کند زندانی‌هایی که به خاطر خشونت‌های خیابانی و سایر خشونت‌ها در زندان هستند) ما تازه به دنبال مداوای این افراد می‌رویم؛ وجود همه این مسائل در کنار هم، طبیعتا شرایط را دشوارتر و سخت‌تر خواهد کرد.
ازدواج دختر 13 ساله خشونت است
این مددکار اجتماعی، جای خالی قوانین حمایتی را بسیار پررنگ دانست و در ادامه بیان کرد: نبود این قوانین به نوعی خشونت را ترویج می‌دهد؛ زمانی که 9 سالگی دختر، سن مسئولیت کیفری آن است و همان دختر در 13 سالگی ازدواج می‌کند جز معنی خشونت کلمه دیگری برای آن نمی‌توان به کار برد؛ حال ما سال‌هاست که تکرار می‌کنیم، باید سن مسئولیت فرایض دینی و مذهبی را از سن مسئولیت کیفری و اجتماعی جدا بدانیم؛ یک دختر یا پسر موظف است، فرایض دینی خود را انجام دهد اما قبول کنیم همان آدم از نظر اجتماعی به رشد کافی نرسیده است.
بانک اطلاعاتی مجرمان نداریم
ارشد در ادامه با اشاره به پیوستن ایران به کنوانسیون حقوق کودک در سال 72 خاطرنشان کرد: در آن کنوانسیون، کشورها متعهد می‌شوند که قوانین داخلی خود را به قوانین کنوانسیون‌های بین‌المللی نزدیک کنند؛ چقدر قوانین به نفع کودکان تدوین و تصویب شد؟ وقتی قوانین حمایتی به کار برده نمی‌شود، مشکلات و آسیب‌های اجتماعی نیز رشد خواهد کرد؛ ما هنوز در کشورمان یک بانک اطلاعاتی نداریم تا افرادی که کودک آزاری، همسر آزاری یا هرگونه آزار مربوط به سایرین را دارند نام آنها در یک بانک اطلاعاتی ثبت شود و تحت نظارت باشند؛ همچنین از مشاغلی مثل کار با کودکان و زنان که ممکن است به آنها آسیب برسانند، منع شوند؛ این خواسته زیادی نیست و ما نمی‌خواهیم که آنها را اعدام کنیم بلکه تنها خواسته ما کنترل این افراد است.
چرا معلمان خشن دوباره به کار گرفته می شوند؟
وی ادامه داد: بسیاری از کسانی که در مدارس با کودکان رفتار خشونت‌آمیز داشته‌اند، در گذشته، پرونده مربوط به آن را نیز داشته‌اند پس چرا باید دوباره به کار گرفته شوند؟ ساعت‌ها می‌توانیم از کاستی‌هایی بگوییم که موجب شده خشونت ترویج داده شود و یا اینکه این اتفاقات چرا رخ می‌دهند یا اینکه چگونه از بروز این مسائل جلوگیری کنیم.
این مددکار اجتماعی با بیان اینکه اگر نمایندگان، نماینده واقعی ملت هستند پس باید از درون این ملت آمده باشند اظهار کرد: اگر نمایندگان تمام این آسیب‌های اجتماعی را دیده و با تمام وجود شنیده باشند؛ چطور می‌توانند ازدواج دختر 13 سالهای که نمی‌تواند رانندگی کند، نمی‌تواند به کاندیدای محله‌اش رای بدهد و حتی نمی‌تواند حساب بانکی برای خودش باز کند تا مهریه‌اش را داخل آن بریزد قبول کنند.
لیلا ارشد اذعان کرد: آنچه که امروز شاهد آن هستیم، تنها مربوط به یک دولت نیست بلکه حاصل دوره‌های مختلف است و نمی‌دانم چرا دغدغه‌ها را در مسائل اجتماعی کم و یا اصلا نمی‌بینیم.
هنوز شورای عالی کودک نداریم
موسس خانه خورشید در پایان تصریح کرد: در کشور شورای عالی‌های زیادی تشکیل شده است اما ما هنوز شورای عالی کودک نداریم؛ آیا سرمایه‌ای مهم‌تر از کودک وجود دارد؟ بنابراین با تشکیل شورای عالی کودکان این امکان مهیا خواهد شد تا سازمان‌ها دولتی و سیاستگذاران با کمک نهادهای مدنی و فعالان حوزه کودکان یکسری برنامه‌های همه جانبه برای کودکان تدوین کنند. زمانی که ما از دوران کودکی به مسائل آموزشی توجه نمی‌کنیم آن فرد رشد کرده اما آن توانایی که باید داشته باشد را ندارد.