به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا؛ متن کامل سخنرانی «سید کمال خرازی»، رییس شورای راهبردی روابط خارجی کشورمان در موسسه مطالعاتی الجزیره در دوحه به شرح زیر است:
آقای رئیس، خانم‌ها و آقایان؛
از اینکه امروز به دعوت ریاست محترم مجموعه فرهنگی الجزیره در دوحه هستم و در این نشست وزین علمی با شما صحبت می‌کنم بسیار خوشحالم. امیدوارم این سفر فتح باب خوبی باشد برای همکاری‌های بیشتر بین ما تا بتوانیم هم بر توسعه روابط دو کشور ایران و قطر مؤثر واقع شویم و هم به صلح و ثبات منطقه‌ای کمک نماییم.
خانم‌ها، آقایان؛
امروزه ما در جهانی زندگی می‌کنیم که وارد یک دوران گذار طولانی از بی‌نظمی و در نتیجه آشوب مداوم شده است. لیبرالیسم که ادعا می‌کرد آخرین و بهترین راه‌حل برای حکمرانی است دچار بحران‌ها و مشکلات جدی شده است و کاپیتالیسم در استثمار جهان آن‌قدر پیش رفته که تعداد فقرا و گرسنگان به مرز بحرانی و خطرناکی رسیده است.
منطقه ما به‌طور خاص در یک بحران طولانی گرفتار است: پس از خروج استعمارگران از منطقه، با تأسیس دولت صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین بذر اختلاف در این منطقه پاشیده شد و دوران دخالت بیگانگان در منطقه در قالب استعمار نو و حمایت از رژیم صهیونیستی و رژیم‌های دیکتاتوری آغاز گردید. منطقه ما جنگ‌های زیادی را به خود دید و در دهه اخیر، انقلاب‌های عربی که انتظار می‌رفت موجب بیداری و تحول ژرفی در این منطقه شود با دخالت بیگانگان و عوامل آن‌ها در منطقه به بن‌بست رسید و گسل‌های سیاسی عمیقی را به وجود آورد. رقابت‌های ژئوپلیتیکی شدیدی در منطقه شکل گرفت، دوستان دیروز با یکدیگر دشمن و دشمنان با یکدیگر دوست شدند.
از جمله رویدادهای پسا انقلاب‌های عربی دخالت نظامی به رهبری عربستان سعودی در مصر، لیبی، بحرین، سوریه و یمن و اخیراً تلاش آن کشور برای نفی حاکمیت یک هم‌پیمان خود، یعنی قطر، به بهانه عدم تسلیم آن کشور در مقابل سیاست‌های هژمونیک عربستان بود. این‌گونه اقدامات مداخله‌جویانه و خصمانه به‌جز نابودی سرمایه‌های ملی، توزیع بذر خصومت بین کشورهای منطقه، جنگ و خونریزی و تخریب زیربنای کشورها نتیجه‌ای دربر نداشته است.
دوستان عزیز؛
این سیاست تا آنجا پیش رفته است که به همکاری‌های سیاسی، اطلاعاتی و امنیتی و حتی نظامی آن‌ها با رژیم صهیونیستی علیه همسایه بزرگ خود، ایران، منجر شده است. در چنین فضایی آمریکا که همواره درصدد ماهیگیری از آب‌های گل‌آلود است با همکاری رژیم صهیونیستی به ایران هراسی دامن زده و متأسفانه ائتلاف عربستانی را چنان به وحشت انداخته است که برای کسب حمایت آمریکا صدها میلیارد دلار از ذخایر خود را در اختیار آمریکا قرار داده‌اند. طراحی چنین ایران‌هراسی واهی نه‌تنها منجر به غارت ثروت کشورهای عربی شده است، بلکه عادی‌سازی روابط آن‌ها با رژیم صهیونیستی را در پی داشته است.
از جمله اقدامات آن‌ها برگزاری نشست لهستان در روزهای آینده است. البته هدف این نشست تنها ایران نیست، بلکه با انتخاب لهستان به‌عنوان میزبان، یکی از اهداف اصلی مقابله با روسیه و زمینه‌سازی برای استقرار موشک‌های خود در این کشور علیه روسیه است؛ اما آنچه به ایران مربوط است آن است که کشورهایی که در حمایت از سیاست‌های ضد ایرانی آمریکا در این نشست شرکت خواهند کرد از دید ما پنهان نخواهند ماند.
آنان که به دلیل وابستگی و عدم تجربه سیاسی برای ضربه زدن به خواهران و برادران مسلمان خود با بیگانگان و دشمنان اسلام متحد می‌شوند، باید بدانند که این سیاست خطرناک در صورت تداوم به بحرانی تبدیل خواهد شد که دامن خود آنان را نیز دربر خواهد گرفت.
خانم‌ها، آقایان؛
اکنون اگر بپذیریم که منطقه در شرایط بسیار خطیری قرار دارد، باید به این باور برسیم که برای دستیابی به صلح و آرامش در منطقه راهی جز تماس، گفتگو و احترام به‌حق حاکمیت یکدیگر وجود ندارد. البته، کشورهای منطقه قبل از هر چیز نیاز به یک خودباوری و بیداری سیاسی دارند؛ یعنی اینکه با اعتمادبه‌نفس و تکیه بر استقلال سیاسی خود از طریق گفتگوهای درون منطقه‌ای در جهت حل اختلافات خود به گفتگو بنشینند. بیداری سیاسی به این معناست که به قدرت خود به‌عنوان مجموعه کشورهای اسلامی ایمان عمیق داشته باشیم و بدانیم که کشورهای بیگانه هر مقدار هم که قوی باشند موفق نخواهند شد در برابر قدرت ایمان مردم این منطقه، خواسته‌های خود را بر ما تحمیل کنند.
شما امروز معجزه ایمان را در ایران مشاهده می‌کنید. کشوری که در زمان شاه حیاتش وابسته به بیگانگان بود و به‌رغم برخورداری از حمایت بیگانگان، نتوانست در برابر حرکت مردمی که به نیروی ایمان مجهز بودند، دوام بیاورد. با اتکا به همین نیروی ایمان بود که جمهوری اسلامی ایران توانست با وجود همه طرح‌های خبیثانه دشمنان ازجمله کودتا، 8 سال جنگ، تحریم و فشارهای سیاسی بیگانگان به حیات خود ادامه دهد و در جهت توسعه توان اقتصادی و سیاسی، دفاعی و علمی و فناوری خود گام بردارد.
جمهوری اسلامی ایران به‌رغم تمام این توطئه‌ها امروز باثبات‌ترین کشور در این منطقه پرتلاطم است و در دفاع از هویت و منافع خود به هیچ قدرتی وابسته نیست. بی‌شک، این الگوی مستقل، خوداتکا و پیشتاز در علم و فناوری، خود الهام‌بخش ملت‌های دیگر است، به‌طوری‌که منجر به نفوذ طبیعی و معنوی ایران در منطقه شده است. ایران در قرون اخیر به هیچ کشوری تهاجم نظامی نداشته است، ولی در دفاع از ثبات کشورهای منطقه کوتاهی نکرده است. آیا الهام‌بخش بودن و نفوذ معنوی داشتن یک گناه محسوب می‌شود؟
امروزه ما نیاز به منطقه‌ای قدرتمند داریم که همه کشورها همچون ایران با اتکا به توان داخلی خود راه توسعه را بپیمایند و از طریق گفتگو و تفاهم جهت گسترش صلح و ثبات در منطقه به یکدیگر یاری رسانند. در این راستا، جمهوری اسلامی ایران آماده گفتگو و همکاری با کلیه کشورهای منطقه است و آمادگی دارد 40 سال تجربه خودکفایی خود را در اختیار دیگران بگذارد.
دوستان عزیز
ما برای قطر به‌عنوان همسایه خود احترام قائلیم؛ گرچه برخی از سیاست‌های آن با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران انطباق ندارد، ولی آنچه قابل تحسین است ایستادگی این کشور در قبال فشارهای سیاسی و تحریمی عربستان سعودی و امارات است. البته جمهوری اسلامی همان‌گونه که همواره از کشورهای مستقل منطقه حمایت کرده است در این مورد نیز با قرار دادن آسمان خود جهت عبور ناوگان هواپیمایی قطر و شکستن محاصره هوایی این کشور و رفع نیازهای روزمره مردم این کشور دریغ نداشته است.
ایران به کمک قطر شتافت، زیرا بر این اعتقاد است که هیچ کشوری نباید خود را قدرت هژمون منطقه بداند. زورگویی، اجحاف و دخالت در امور داخلی همسایگان و به زیر سؤال بردن حق حاکمیت دیگران به هیچ وجه قابل قبول نیست. بر اساس همین اعتقاد بود که ایران با دعوت دولت‌های سوریه و عراق به کمک آن‌ها شتافت و در شکست گروه‌های تروریستی نقشی اساسی ایفا کرد، زیرا دخالت در امور داخلی کشورها و تغییر حکومت آن‌ها از طریق کمک به گروه‌های تروریستی را خلاف شریعت اسلام و مقررات بین‌المللی می‌داند.
اینک سئوال این است که پس از سال‌ها بحران و درگیری در منطقه و تجربه سیاست‌های نابکار، راه برون‌رفت از شرایط کنونی چیست. به نظر من آنچه در درجه اول نیاز است، آگاهی سیاسی و خوداتکایی است. شرایط امروز منطقه ایجاب می‌کند کشورهای منطقه صرف‌نظر از نوع حکومت یا سیاست‌های داخلی خود با توجه به واقعیات و تجارب اندوخته شده در سال‌های اخیر، گرد هم آیند و به‌دوراز دخالت بیگانگان به تصمیمی برسند که صلح و ثبات منطقه را تضمین کند.
همکاران گرامی
منطقه ما چه از جهت میراث تمدنی، چه از جهت هوش ذاتی مردمان آن و چه ثروت خدادادی بی‌نظیر است. منطقه ما میراث‌دار تمدن بزرگ اسلامی است، آنچه کشورهای غربی قرن‌ها جیره‌خوار آن بودند و کتاب‌های علمی آن را ترجمه می‌کردند تا با علم روز آشنا شوند. یکی از وظایف مهم ما به‌عنوان کشورهای منطقه، احیای مجدد چنین تمدن بزرگی است. ما وظیفه داریم در راستای بازسازی تمدن اسلامی، متناسب با شرایط امروز تلاش کنیم.
جوانان بااستعداد و فرهیخته ما شایستگی آن را دارند که پیشتازان علم و فناوری در جهان باشند. نشانه‌هایی از چنین پیشتازی را می‌توان در دانشگاه‌های کشورهای منطقه به‌خصوص جمهوری اسلامی ایران مشاهده کرد. دانشمندان ایرانی توانسته‌اند کشور را به خودکفایی دفاعی برسانند، به فناوری انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای بدون حمایت کشور دیگری تسلط یابند و در مرزهای علم و فناوری دستاوردهایی داشته باشند که دانشمندان غربی را به شگفتی وادارد.
ما برای پاسداشت تمدن اسلامی و بازگشت به دوران اقتدار کشورهای اسلامی چاره‌ای جز این نداریم که ثروت خدادادی خود را صرف توسعه علم و فناوری کنیم و توان دانشمندان خود را در میدان رقابت علمی به اثبات برسانیم و بدین ترتیب، بستر اقتدار و اعتلای کشورهای خود را فراهم سازیم. شما محاسبه کنید که اگر منابع مالی که متأسفانه در چند دهه گذشته در این منطقه صرف جنگ و خونریزی شده است برای توسعه علم و فناوری به‌کار می‌رفت امروز وضعیت کشورهای منطقه چگونه بود.
دوستان عزیز
باید کار را از جایی شروع کرد. جمهوری اسلامی آمادگی دارد در این جهت با قطر و سایر کشورهای منطقه همکاری کند. دانشگاه‌های ایران و قطر می‌توانند پروژه‌های مشترکی را دنبال کنند، به تبادل استاد و دانشجو بپردازند و از شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت مشترک نمایند. من ازآنجاکه شخصاٌ در زمینه یکی از دانش‌های نوین یعنی علوم و فناوری‌های شناختی کار کرده‌ام و مسئول ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی ایران بوده‌ام، بسیار امیدوارم که با همکاری ایران و کشورهای منطقه بتوانیم گام‌های مطمئنی را در جهت توسعه این دانش نوین که آثار فوق‌العاده‌ای در زندگی انسان‌ها خواهد داشت، برداریم.