به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا؛ «اقتصاد دانش محور» اقتصادی است که به شکل مستقیم بر اساس تولید، توزیع و مصرف دانش و اطلاعات قرار گرفته است، موتور محرکه این اقتصادها، شرکت های دانش بنیان هستند.
این شرکت ها، به عنوان بنگاه‌های اقتصادی دانش بنیان، نقش محوری در شرایط تحریم های اقتصادی ایفا می کنند و البته آسیب پذیری بیشتری نیز نسبت به شرکتهای بزرگ و معظم دارند.
البته تلقی دیگری نیز وجود دارد که شرکتهای دانش بنیان در شرایط تحریم کشور، امکان بازاریابی بهتری در اقتصاد داخلی خواهند داشت و تولیدات آنها در بازار مصرف داخلی، با استقبال بیشتری روبرو می شود ولی این واقعیت را هم باید مد نظر داشت که شرکت های دانش محور در مقایسه با شرکت های بزرگ از احتمال شکست بسیار بالاتری برخوردارند، شرکت های کوچک دانش‌بنیان از یک طرف، عامل اصلی رشد اقتصادی و توسعه صنعتی و فناوری کشورها محسوب شده و از سوی دیگر شدیداً مستعد ابتلاء به مشکلات متعدد و شکست هستند.
در این شرایط، عدم الحاق به سازمان‌های جهانی مانند FATF و تصویب کنوانسیون هایی CFT و پالرمو باعث خواهد شد این بخش آسیب پذیر از اقتصاد، دچار مشکلات مضاعف شود، به همین دلیل قابل پیش بینی است که در شرایط ناپایدار اقتصادی و تنش‌های شدید محیطی، نظیر چالش تحریم، شرکت های دانش بنیان با تهدیدات متعدد و وضعیت کاملاً متفاوت روبرو خواهند شد.
تحریم اقتصادی و عدم صادرات تولیدات دانش بنیان
تحریم اقتصادی اخیر و احتمال تشدید تحریم ها به دلیل نپذیرفتن FATF و کنوانسیون های پالرمو و CFT باعث کاهش توان مانور شرکتهای دانش بنیان در صادرات محصولات و خدمات خود خواهد شد.
رئیس هیات عامل صندوق نوآوری و شکوفایی که وظیفه تامین مالی و پشتیبانی شرکتهای دانش بنیان در کشور را بر عهده دارد، در این باره می گوید: به طور طبیعی بازارهای خارجی از عمده اهداف محصولات نهایی شرکتهای دانش بنیان هستند و باید شرکتهای دانش بنیان نگاه اصلی خود را به بازارهای خارجی معطوف کنند اما در شرایط فعلی، نوسانات ارزی و تحریم ها برای صنایع ما ایجاد مشکلات زیادی ایجاد کرده است.
علی وحدت با اشاره به اینکه صنایع بزرگ چاره ای جز این ندارند که حلقه ای از شرکتهای دانش بنیان در کنار خود داشته باشند تا نیازهای آنان را رفع کند، می افزاید: دولت در نظر دارد کمک‌هایی به صادرات محصولات دانش بنیان و حمایت از این شرکت‌ها برای حضور در نمایشگاه های خارجی، پوشش هزینه های اخذ تاییدیه های فنی بین المللی و تخفیف سود تسهیلات برای صادرات را در نظر بگیرد.
تحریم ها می تواند تبدیل به فرصت شود
با وجود حمایت‌های دولتی از شرکتهای دانش بنیان، واقعیت این است که تحریم ها و احتمال عدم تصویب و الحاق ایران به FATF و CFT ممکن است مشکلات زیادی برای شرکتهای دانش بنیان به وجود بیاورد، هر چند این شرکت‌ها باید بتوانند در شرایط تحریمی با تکیه به توان خود، تهدیدها را تبدیل به فرصت کنند.
علی وحدت، رئیس هیات عامل صندوق نوآوری و شکوفایی، در عین حال از تحریم ها به عنوان زمینه فرصت فعالیت شرکتهای دانش بنیان یاد می کند و می گوید: تحریم اساسا رفتار ظالمانه ای است که تاثیرات بدی روی اقتصاد کشور دارد اما بعضی وقت‌ها برکاتی هم دارد از جمله اینکه شرکت‌ها و مصرف کنندگانی را که به هیچ شکل نمی شد راضی شان کرد به توان داخلی اعتماد کنند، الان به صورت داوطلبانه از محصولات و خدمات شرکتهای دانش بنیان استفاده می کنند. چند اتفاق مهم در ماه‌های اخیر در بخش صنعتی کشور افتاد و جایی که باید قبلا التماس می کردیم به سمت فناوری داخلی بیایند، الان داوطلبانه می آیند.
او با اشاره به اینکه شرکتهای دانش بنیان، همگی شرکتهای نوآور هستند، می گوید: مسلما این شرکت‌ها، راه های مواجه شدن با تحریم ها را پیدا می کنند، الان هم تعداد زیادی از این شرکت‌ها، توانسته‌اند شبه دفاتری را در کشورهای خارجی ایجاد کنند به اضافه این که حساسیت روی شرکتهای دانش بنیان کمتر است.
در شرایط فعلی حدود 4 هزار شرکت دانش بنیان در کشور فعالند که فرصت اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم حدود 100 هزار شغل را فراهم کرده اند. در این میان، احتمال آنکه تعداد زیادی از شرکتهای دانش بنیان در افزایش تحریم ها متعاقب ملحق نشدن ایران به FATF و کنوانسیون های پالرمو دچار مشکلات زیاد و تعدیل نیرو شوند، بسیار زیاد است.