به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ آیین اختتامیه جشنواره با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید محمد مجتبی حسینی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی ترابی مدیر کل دفتر موسیقی و رئیس سی و چهارمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر، شاهین فرهت دبیر جشنواره، شهرام صارمی‌دبیر اجرایی جشنواره و چهره‌های هنری چون فریماه قوام صدری پیانیست و مدرس موسیقی کلاسیک، رافائل میناسکانیان، پیانیست، علی اکبر مرادی پژوهشگر و نوازنده تنبور، داوود گنجه‌ای، بهروز وجدانی پژوهشگر موسیقی، میلاد کیایی آهنگساز و نوازنده سنتور، مجید کیانی نوازنده پیشکسوت سنتور، احمد صدری پژهشگر موسیقی اقوام، بیژن بیژنی، سعید ثابت، سید علی رضا میر علینقی، محمد اسماعیلی، نادر سینکی آهگساز و نوازنده سنتور، رضا مهدوی پژوهشگر و نوازنده سنتور، هادی منتظری نوازنده پیشکسوت کمانچه، محمد امین اکبرپور سرپرست گروه همنوازان سایه، محمد علی بهمنی شاعر و ترانه سرای پیشکسوت، رضا موسوی زاده آهنگساز، منصوره ثابت زاده پژوهشگر موسیقی و جمع کثیری از علاقه مندان موسیقی برگزار شد.
این برنامه با تلاوت آیات پایانی سوره حشر توسط علی شیرزادی و اجرای سرود جمهوری اسلامی‌توسط گروه کر اردیبهشت دانشکده هنر به سرپرستی حمید عسکری آغاز شد. در ادامه، گروه کر اردیبهشت دو قطعه «الهی سینه‌ای ده آتش افروز» و «گل پامچال» را اجرا کرد.
بعد از اجرای گروه اردیبهشت، فرزاد جمشیدی، مجری برنامه روی صحنه آمد و با حضور او، برنامه فضای رسمی‌پیدا کرد. جمشیدی به عنوان مقدمه مروری بر اتفاقات مهم جشنواره از آغاز تا امروز کرد و بعد از آن، از گروه روشنا به سرپرستی حسین اینانلو دعوت کرد تا اجرای برنامه کند. آواز و تصنیف‌های این گروه را مظفر شفیعی بر اساس اشعاری از سایه، عطار و شفیعی کدکنی اجرا کرد. پخش نماهنگی درباره اجرا‌های مختلف جشنواره، بخش دیگری بود که بعد از اجرای گروه روشنا پخش شد. در ادامه، جمشیدی از آیدین قشلاقی اطراح پوستر جشنواره و آقای محمدی طراح دکور جشنواره نام برد و از حضار خواست تا این دو هنرمند را تشویق کنند.
برآورده شدن آرزوی شاهین جشنواره
در ادامه برنامه، جمشیدی با اطلاق لقب شاهین جشنواره به شاهین فرهت، از او دعوت کرد تا به عنوان دبیر جشنواره، سخنرانی کند. شاهین فرهت با اشاره به اینکه جشنواره موسیقی فجر بهترین زمان برای شنیدن موسیقی است، اظهار داشت: جشنواره موسیقی فجر بهترین زمان برای اجرای موسیقی و همچنین شنیدن آثار موسیقی است. امسال آرزوی دیرینه من تا حدودی برآورده شد و آن، اجرای آثار آهنگسازان ایرانی در جشنواره امسال است. من از سال شصت و چهار که اولین جشنواره موسیقی فجر برگزار شد، حضور داشتم. در آن جشنواره ما سه نوع موسیقی کلاسیک، موسیقی ایرانی و موسیقی نواحی را داشتیم. بعد‌ها ژانر‌های دیگر به آن اضافه شد. اساساً هر جشنواره می‌تواند این ویژگی را داشته باشد که یک سال یک گونه پر رنگ و گونه دیگر کم رنگ باشد.
دبیر جشنواره در ادامه به پیشرفت نوازندگی در ایران اشاره کرد و اظهار داشت: نوازندگی جوانان خیلی پیشرفت کردند. چند روز پیش من اجرای یکی از قطعات شوپن توسط یکی از جوانان را شنیدم و لذت بردم. قطعاً آن جوان تحت تعلیم اساتید بزرگ به این مرحله رسیده است.
فرهت در ادامه صحبت‌هایش به یکی از مهمترین ویژگی‌های جشنواره امسال اشاره کرد و گفت: یکی از ویژگی‌های مهم جشنواره امسال، اجرای آثار آهنگسازان ایرانی توسط مهمانان خارجی بود که ما دعوت کردیم و همچنین اجرای آثار بزرگان جهان توسط گروه‌های ایرانی بود. خوشبختانه جوانان ما خیلی خوش درخشیدند، اما راه درازی در پیش داریم.
این آهنگساز موسیقی کلاسیک ضمن انتقاد از برخی شیوه‌های گروه‌های موسیقی در اجرای زنده اظهار داشت: سالن تالار وحدت برای اجرا‌های کلاسیک بسیار استاندرد است و من شاهد اجرای خوبی از ارکستر سمفونیک بودم، اما متأسفانه گروه‌های ایرانی اقدام به تقویت صدا می‌کنند و این کار در جهان استاندارد نیست. اگر شما مقابل خواننده اپرا میکروفون بگذاری، بسیار عصبانی می‌شود.
وی از بزرگان موسیقی خواست تا از نوشته‌ها و ساخته‌های آهنگسازان جوان حمایت کنند: می‌خواهم از آهنگسازان بزرگ موسیقی خواهش کنم تا از نوشته‌ها و ساخته‌های آهنگسازان جوان حمایت کنند. خوشبختانه امروز کار آهنگسازان ما به جهان معرفی می‌شود. نکته جالب اینکه بعضی از موسیقیدان‌های مهمان در جشنواره امسال، از اینکه فرم‌هایی مثل کووارتت یا تریو در موسیقی ایرانی وجود دارد، شگفت‌زده شدند.
دبیر جشنواره سی و چهارم موسیقی فجر در پایان ضمن تشکر از وزیر فرهنگ و ارشاد و معاون هنری و همچنین دفتر موسیقی، آرزو کرد موسیقی ایران در جهان روز به روز موفق‌تر شود.
بعد از صحبت‌های فرهت، نماهنگی از جاودانه‌های موسیقی که در یک سال اخیر درگذشتند، مثل ناصر چشم آذر، نار زرآبادی، دین محمد زنگشاهی، مصطفی مراد بختی، منوچهر لشکری، عبد الکریم فهر افشان، کاوه دیلمی، پیتر سلیمانی‌پور، بیژن سمندر و… پخش شد.
در دامه برنامه، جمشیدی از محمدرضا شجریان یاد کرد و او را سروش مردم ایران و خسرو آواز ایران عنوان کرد. همچنین جمشیدی از بهنام صفوی یاد کرد که در بیمارستان بستری است.
اجرای گروه خنیاگران مهر به سرپرستی بهزاد عبدی، بخش دیگری از آیین اختتامیه جشنواره موسیقی بود.
تجلیل از سه چهره برجسته موسیقی ایران
بعد از اجرای گروه خنیاگران مهر، جمشیدی از هوشنگ ظریف و حسین دهلوی و داوود گنجه‌ای، اساتید پیش کسوت موسیقی یاد کرد و با این مقدمه بخش تجلیل از سه هنرمند صاحب نام موسیقی آغاز شد. در این قسمت، از کریم صالح عظیمی، رامین جزایری و فخری ملک‌پور همراه با پخش نماهنگ تجلیل شد. برای تقدیم لوح تقدیر و نشان جشنواره، جمشیدی از سید عباس صالحی امیری وزیر ارشاد، محمد مجتبی حسینی معاون هنری، شاهین فرهت دبیر جشنواره، مجید کیانی نوازنده پیشکسوت سنتور، فریماه قوام صدر و داوود گنجه ای دعوت کرد تا روی صحنه بیایند. با حضور این چهره‌ها، از کریم صالح عظیمی، رامین جزایری و فخری ملک‌پور تجلیل شد. او قبل از دعوت وزیر، از وی درخواست کرد تا توییت امشبش را به جاودانه‌های موسیقی اختصاص دهد.
موسیقی ایرانی، حافظ هویت ایران است
بعد از پایان بخش تجلیل از هنرمندان پیش کسوت عرصه موسیقی، سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌ضمن سخنانی، از حضور در جمع هنرمندان موسیقایی ابراز خوشحالی کرد و اظهار داشت: ایران این ویژگی را دارد که از یک سو دیرینه تاریخی در موسیقی دارد و از سوی دیگر گستره جغرافیایی و اقلیمی وسیعی که موسیقی ایرانی را متمایز می‌کند. این دو ویژگی به موسیقی ایران، ترکیبی از اصالت و تحول داده است. کشور‌هایی هستند که موسیقی‌شان اصالت دارد و کشور‌هایی هم هستند که موسیقی‌شان دارای تحول است. اما موسیقی ایرانی به واسطه گستره جغرافیایی که وجب به وجب آن لبریز از موسیقی است، هم دارای اصالت است و هم دارای تحول و این ویژگی ممتاز موسیقی ایرانی است. از سوی دیگر، ویژگی تاریخی جامعه ایرانی به این موسیقی خصلت‌های خاص خود داده است.
صالحی در ادامه اظهار کرد که شاعرانگی ایرانی‌ها موسیقی ایرانی را با کلمه و کلام عجین کرده است به گونه‌ای که هر کلمه نواست و هر نوا کلمه.
وی به جانگرایی اشراقی موسیقی ایرانی اشاره کرد و اظهار داشت: ویژگی جانگرایی موسیقی ایرانی موجب شده است که این موسیقی با طعم عرفان و معنویت عجین شود. موسیقی ایرانی از زمین به آسمان پر بکشد و از آسمان به زمین بیاید.
او به وقایع تاریخی که ایران با آن‌ها درگیر بوده، اشاره کرد و گفت: ویژگی تاریخی ایران و تهاجم‌ها و استبداد‌هایی که ایران با آن‌ها درگیر بوده، به موسیقی ایران خصلت‌هایی مثل حماسه، سوگ و رنج و درد داده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌موسیقی ایرانی را یک فرصت دانست و اظهار داشت: موسیقی ایرانی یک فرصت ایران است و فرصت برای هر فرد و جامعه ایرانی. موسیقی ایران حافظ هویت ایران است. ایران با زبان فارسی و موسیقی خود زندگی کرده است و زنده می‌ماند.
او موسیقی ایران را حافظ اقوام ایرانی دانست و ادامه داد: موسیقی ایرانی حافظ اقوام ایرانی و پاسدار رنگین‌کمان اقوام ایرانی است. اقوام ایرانی که تار و پود تاریخ و جغرافیای این مرز و بوم را ساخته‌اند. بخش مهمی از هویت ماندگاری آن‌ها وجهه موسیقایی‌شان است.
صالحی موسیقی ایرانی را خط ارتباطی ایران با جهان عنوان کرد و افزود: موسیقی ایرانی خط ارتباطی ایران و جهان است. ما با موسیقی و شعر با جهان در تماس بوده ایم، هستیم و خواهیم بود. اگر میخواهیم دروازه‌هامان به جهان گشوده‌تر بماند، اگر میخواهیم نسیم ایران که نسیم مهر و عرفان و محبت است به جهان راه پیدا کند، موسیقی ایرانی و نوای ایرانی چنین محملی است.
وی به موقعیت جشنواره موسیقی فجر هم اشاره کرد و اظهار داشت: جشنواره موسیقی فجر، فرصتی است برای بازخوانی و باز شناسی نوآفرینی در موسیقی ایرانی. از یک سو خط اتصالی است بین استادان و کسانی که پا جای پای استادان می‌نهند. خط اتصال نسل‌های موسیقی ایران است. از سوی دیگر جشنواره موسیقی فجر خط اتصال تهران و ایران است. با حضور ده‌ها گروه موسیقی نواحی و ایرانی در تهران و امسال جشنواره در پانزده استان کشور برگزار شد. به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بر این خط‌های اتصال، خط اتصال دیگری افزوده شد. اینکه ما امسال را به چهل سال گذشته گره بزنیم. موسیقی انقلاب و موسیقی دفاع مقدس را با باز آفرینی‌ها و اجراها دوباره در کاممان زنده کردیم و آن خاطرات را به یاد آوردیم. من به همه دست اندرکاران این اتفاق خوب، دبیر محترم جشنواره جناب، استاد فرهت و همکارانم در معاونت هنری و همه کسانی که این اتفاق خوب را رقم زدند، دست مریزاد می‌گویم.
بعد از صحبت‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گروه موسیقی یاقلیق به خوانندگی امین سلیم پور و اجرای حسام اینانلو و رضا عسگرزاده، آیین اختتامیه سی و چهارمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر به پایان رسید.