به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ با آغاز نیم فصل دوم رقابت‌های لیگ برتر تنور مسابقات فوتبال دوباره داغ شد و نگاه فوتبال دوستان دل‌زده از تیم ملی تا حدود زیادی متوجه رقابت‌های داغ داخلی شد. مسابقاتی که هجدهمین دوره خود را سپری می‌کند و بی‌تردید در بدبینانه‌ترین حالت حداقل پول لیگ، حرفه‌ای شده و شاهد آن هستیم که حتی سیستم کمک داور ویدیویی به عنوان یکی از اولین لیگ‌ها در آستانه ورود به این لیگ است. ( البته به احتمال فراوان در هفته های آخر).
در سال 97 و پس از صعود پرسپولیس به فینال لیگ قهرمانان آسیا تابو چندساله عدم موفقیت تیم‌های ایرانی در آسیا نیز شکسته شد و از انصاف نگذریم رقابت‌های لیگ در فصل جاری بسیار حساس است تا حدی که سه تیم نخست با یک امتیاز در نیم فصل مکان‌های اول تا سوم را کسب کرده‌اند. تیم‌های تراکتورسازی و سپاهان با هزینه‌های زیاد تیم‌هایی کهکشانی ساخته‌اند و پرسپولیس و استقلال نیز در شرایط خوبی قرار دارند، بازیهای لیگ جذاب است و معدل گل‌های رد و بدل شده و زیبای دیدارها نیز بسیار قابل توجه است.
کی‌روش از فوتبال ایران پس از هشت سال رفت. هر چند ایرادهایی مثل بی‌توجهی به لیگ داخلی نیز به کی‌روش وارد بود اما جای ترمیم این نقطه ضعف وجود دارد. البته در مورد لژیونرهای تولید شده در دوره کی‌روش، این نکته وجود دارد که تقریبا همه آنها در تیم‌های باشگاهی درجه دو و یا حتی درجه سه اروپا توپ زدند و مثل دهه قبل میلادی بازیکنانی در سطح اول آلمان، ایتالیا، اسپانیا و دیگر لیگ‌های اصلی قاره سبز نداشته‌ایم. پوشیدن این ضعف در لیگ با برنامه‌ای دراز مدت ممکن است چراکه تیم‌هایی نظیر ژاپن، کره جنوبی و ... در سطح پایین‌تر از ایران دارای بازیکنان بسیار بزرگ و سرشناس در مهمترین لیگ‌های اروپا هستند و این اختلاف سطح توجیه‌پذیر نیست.
گفته می‌شود این ضعف به دلیل دیپلماسی ضعیف فوتبال و دوری ایران از بازار فوتبال اروپاست که ربطی به کم‌کاری کی‌روش نداشت و این تعاملات بین‌المللی است که چنین شکافی را پر خواهد کرد. بهره‌گیری از ارتباطات جهانی جهت فروش و عرضه ستاره‌های ناب فوتبال ایران لازم است و فوتبال ایران برای این منظور باید مثل دهه‌های گذشته در سطح مدیران عامل باشگاهی با همتایان اروپایی ارتباط داشته باشد.
*اوایل قرن 21 دوره آقایی ستاره‌های ایران در اروپا
اگر بخواهیم نگاهی به سال‌هایی بیندازیم که لژیونرهای فوتبال ایران در لیگ‌های معتبر بازی می‌کردند، بسیاری اواخر قرن بیستم و سال‌های اولیه قرن 21 را بهترین سال‌های فوتبال ایران می‌دانند. زمانی که تیم ملی ایران با حضور بازیکنانی مانند علی دایی، خداداد عزیزی، مهدی مهدوی‌کیا، وحید هاشمیان، علی کریمی، جواد نکونام و ... توانسته بودند قدرت خود را به رخ فوتبال آسیا بکشند. آن نسل از فوتبال ایران علاوه بر درخشش در تیم ملی توانستند به عنوان نماینده‌های فوتبال ایران در لیگ‌های معتبر اروپا هم به میدان بروند.
علی کریمی، وحید هاشمیان و علی دایی سه بازیکنی بودند که در بایرن مونیخ به میدان رفتند و مهدی مهدوی‌کیا با حضور متمادی و تاثیرگذار خود در هامبورگ موجب رشد تیم ملی و معرفی فوتبال ایران به جهان شده بودند. البته در این سال‌ها بازیکنان زیادی بودند که به تیم‌های درجه دو اروپا هم منتقل شدند اما نتوانستند بیش از این پیشرفت کنند. پس از جام جهانی۲۰۰۶ و بازنشستگی و افول ستاره‌های تیم ملی، فوتبال ایران هم با افت محسوسی مواجه شد و کمتر فوتبالیستی از ایران راهی اروپا می‌شد. جواد نکونام، مسعود شجاعی و آندرانیک تیموریان در چنین وضعیتی تنها لژیونرهای ایرانی شاغل در اروپا به شمار می‌رفتند که موفق شدند در فوتبال سطح اول اسپانیا و انگلیس بازی کنند.
*دوره جدید برای فوتبال ایران
بعد از گذشت حدود یک دهه از جام جهانی 2006 که یکی از پر ستاره‌ترین تیم‌های ملی فوتبال در اختیار برانکو ایوانکوویچ بود، تیم ملی ایران اکنون در آستانه تجربه یکی دیگر از دوران‌های خود است. فوتبال ایران در حال حاضر فقط حدود 12 لژیونر در فوتبال اروپا دارد که اکثریت این بازیکنان سال‌های اولیه فوتبال‌شان را تجربه می‌کنند و شانس پیشرفت و رسیدن به لیگ‌های معتبر را هم دارند.
سطح بالای فوتبال اروپا و استفاده از امکانت پیشرفته و مدرن در کنار پایین بودن سطح امکانات و سخت‌افزار در ایران، بازیکنان مستعد ایرانی را ترغیب به حضور در اروپا کرده است؛ جایی که سردار آزمون، علی جهانبخش، سعید عزت‌اللهی و ... قبل از بیست سالگی آینده خود را در گرو حضور در اروپا می‌بینند و صد البته که کار درستی را هم انجام داده‌اند. میانگین سنی 24.1 برای لژیونرهای فوتبال ایران یک رقم عالی است و نشان می‌دهد که آنها تا سال‌های سال می‌توانند در اروپا بازی کنند. از 12 لژیونر اروپایی ایران، شش نفر هم زیر 23 سال هستند.
شاید برخی به لیگ‌هایی که فوتبالیست‌های ایرانی مشغول به بازی هستند خرده بگیرند اما کسی را نمی‌توان پیدا کرد که با قاطعیت بگوید سطح لیگ برتر ایران بالاتر از این کشورهاست. سال‌ها افسوس این را می‌خوردیم که ژاپن و کره‌جنوبی نمایندگان زیادی در فوتبال اروپا دارند اما خیلی از بازیکنان آسیایی شرقی هم از لیگ‌های پرتغال، روسیه، هلند و ... کارشان را آغاز کردند و به لالیگا، بوندس لیگا، لیگ‌برتر و سری آ رسیدند. حضور کوتاه مدت بازیکنانی مانند جهانبخش، آزمون، عزت‌اللهی و ... توانسته آنها را سریعتر به پیراهن تیم ملی برساند و سطح فنی تیم ملی را هم بالاتر ببرد.
*آیا حضور در لیگ ایران بهتر است یا نیمکت‌نشینی در لیگ‌های سطح 2 اروپا
شاید یکی از دلایلی که بعد از جام جهانی ۲۰۰۶ کمتر شاهد حضور ایرانی‌ها در اوپا بودیم افزایش نجومی قراردادها در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و حتی لیگ برتر ایران بود؛ زمانی که بازیکنان ایرانی در سال‌های اولیه فوتبال‌شان راهی امارات و قطر می‌شدند و پس از چند سال با جیب پر و فوتبالی رو به پایان به ایران باز می‌گشتند.
لژیونرهای ایرانی اکنون در لیگ‌های روسیه، نروژ، ترکیه، هلند، یونان، پرتغال، آلمان و کرواسی به میدان می‌روند و زمزمه‌هایی از حضور آنها در کشورهای صاحب سبک هم شنیده می‌شود. هر چند در همین فصل بازیکنان جوان دیگری هم می‌توانستند به اروپا بروند و احتمالا در آینده این اتفاق رخ خواهد داد.
در همین فصل نقل و انتقالات اخیر ایران چهار بازیکن دیگر هم راهی اروپا شدند تا مسیر موفقیت و شاید رسیدن به ۵ لیگ معتبر اروپا را سریعتر طی کنند. اما در این میان این سوال مطرح می شود که نیمکت‌نشینی در تیم‌های غیر مطرح اروپایی بهتر است یا حضور در لیگ ایران.
*حضور در تیم‌های خارجی، افول یا صعود
شکی در این موضوع نیست که فوتبال ایران در راستای رشد کمی و کیفی در سخت‌افزار است و در این میان حتی به لحاظ دستمزد هم افرادی که به اروپا می‌روند دستمزد خیلی بیشتری از لیگ کشور مادری نمی‌گیرند و به اروپا می‌روند تا نیمکت نشین شوند.
فرشید طالبی در این‌باره می‌گوید: فرشاد احمدزاده، وحید امیری و سید مجید حسینی به لیگ‌های اروپایی رفتند به امید پیشرفت اما شما به من بگویید احمدزاده در ترکیب تیمش فیکس است؟ مجید حسینی قابل مقایسه با مجید حسینی جام جهانی است؟ خیر، به نظر من که این بازیکنان به لحاظ کیفی افول کرده‌اند و متاسفانه بدون در نظر گرفتن همه جوانب راهی تیم‌های دسته چندم اروپایی شدند. آیا بهتر نیست بازیکنان با مشورت گرفتن با افراد با تجربه به کشورهای خارجی بروند!
*باشگاه‌ها و فدراسیون باید مشاوره بدهند
ستار همدانی پیشکسوت باشگاه استقلال، امید نورافکن را مثال می‌زند و می‌گوید: چرا استعدادی مثل نورافکن باید یک دوره ناموفق را در لیگ کشوری مثل بلژیک سپری کند؟ وی در ادامه گفت: متاسفانه باشگاه‌های ما آنگونه که باید به بازیکن مشاوره نمی‌دهند چون آنها هم به دید سرمایه ملی به بازیکن نگاه نمی‌کنند، اگر مدیران وقت استقلال او را راهنمایی می‌کردند و او یک فصل دیگر در استقلال می‌درخشید هم به تیم بهتری می‌رفت و هم وضعیت بهتری داشت. البته من به امید می‌گویم با توجه به سنی که او دارد به هیچ وجه مشکل خاصی نیست و او می‌تواند دوباره با درخشش در استقلال و این‌بار با تحقیق و مشورت گرفتن از بازیکنان با تجربه بازهم لژیونر شود. همدانی در ادامه صحبت‌هایش می گوید فدراسیون خودش به صورت جداگانه و باشگاه‌ها نیز باید به صورت جداگانه به بازیکنان در رابطه با حضور در لیگ‌های خارجی مشاوره دهند. لیگ کشور ما ، لیگ پویایی است و سال به سال هم جذاب‌تر می‌شود.
*باید به لیگ خودمان بیشتر بها دهیم
کی‌روش از ایران رفته و سرمربی جایگزین او هرکه هست بی‌تردید مسابقات لیگ برتر و در خشش در آن را یک معیار برای انتخاب‌هایش بداند.
فرشید طالبی در این‌باره می‌گوید: باید به لیگ خودمان بیشتر بها دهیم، نمایندگان کشورمان در لیگ قهرمانان بارها نشان داده‌اند که سطح لیگ ایران در آسیا آنقدر بالا است که ما در لیگ قهرمانان فینالیست داشته باشیم. بازیکنان شاغل در لیگ باید قدر لیگ خودمان را به خوبی بدانند و این را هم بدانند بزگترین لژیونرهای تاریخ از همین لیگ داخلی کار خود را شروع کرده‌اند و تیم ملی نقش یک کاتالیزور را در تسریع حضور در لیگ‌های معتبر داخلی داشته است.
نگارنده نیز در پایان معتقد است با توجه به پول حرفه‌ای که در لیگ ایران سالانه چرخش دارد، لیگ برتر ایران می‌تواند با گرفتن حق پخش تلوزیونی جهشی بلند و رو به جلو داشته باشد. البته موضوع نظام جامع باشگاه‌داری نیز در صورت تصویب در مجلس می‌تواند به این موضوع کمک کند و جا دارد فدراسیون علاوه بر لیگ مناطق لیگ در رده‌های پایه را نیز جدی‌تر پیگیری کند تا هم آینده فوتبال ایران تضمین شده باشد و هم در داخل لیگ به عنوان یک شاخص پیشرفت بتواند در ارتقا جایگاه فوتبال کمک شایانی کند. بی‌شک با یک برنامه‌ریزی مدون در لیگ برتر کشورمان می‌توانیم لژیونرهای بزرگی را در لیگ کشورمان پرورش دهیم و آنها هم نام ایران را در معتبرترین لیگ‌های دنیا با درخشش خود طنین‌انداز کنند.