به گزارش خبرگزاری برنا از همدان، استان همدان به دلیل برخورداری از قدمت تاریخی، قرار گرفتن در شاهراه ارتباطی شرق و مرکز کشور با غرب و کشور عراق از دیرباز پذیرای سلسله جلیل‌القدر سادات بوده است.
این سادات جلیل‌القدر که حالا مزارشان همچون نگینی بر جای‌جای استان می‌درخشد بنا بر شرایط زمانه و برای فرار از ستم خلفای عباسی، تشرف به زیارت امام رضا(ع) و یا تبلیغ دین به ایران سفر کرده و تعدادی از آن‌ها در همدان سکونت دائمی داشته یا رحلت فرموده‌اند.
امامزادگانی که امروز مزارشان نه‌تنها زیارتگاه مشتاقان که تسلی‌بخش قلب‌های دردمند است؛ پناهگاه دیرینه‌ای که هر انسان خسته از گذر زمان به سایه‌سار امنشان پناه می‌برد.
حسین بن علی النقی(ع) معروف به شاهزاده حسین(ع) یکی از بقعه‌های شریف همدان است که بنا بر گفته علمای علم نسب‌شناسی، نسب ایشان بدون واسطه به امام دهم حضرت هادی(ع) می‌رسد.
بنا بر نظر علمای شیعه، وجود مبارک دهمین پیشوای شیعیان 4 پسر به نام‌های "حسن(ع)، محمّد(ع)، حسین(ع) و جعفر(ع) برای امام هادی(ع) داشته‌اند که حسن(ع) معروف به "زکیّ" امام یازدهم و پدر بزرگوار امام زمان(عج) بوده و مزار مطهرش در سامرا قرار دارد.
محمد معروف به "سید محمد" هم در هشت فرسخی سامرا و نزدیکی قریه "بلد" به خاک سپرده‌شده و بارگاه مطهرش در بین شیعه و اهل سنت از جایگاه رفیعی برخوردار است و کرامات بسیاری از ایشان صادرشده است.
بارگاه مطهر سید محمّد بن علی النقی(ع)
جعفر(ع) فرزند دیگر امام هادی(ع) هم در سامرا و پایین پای ضریح مطهر به خاک سپرده‌شده؛ ضریحی که مدفن امام هادی(ع)، امام حسن(ع)، نرجس خاتون(س) مادر گرامی امام زمان(عج) و حکیمه خاتون(س) عمه امام حسن عسکری(ع) است.
البته در حرم امامین عسکرین(ع) مزار 22 نفر از امامزادگان و اعضای خانواده ائمه هم وجود دارد که یکی از آن‌ها سوسن خاتون(ع) مادر بزرگوار امام حسن(ع) و همسر امام هادی(ع) بوده و دیگری هم جعفر(ع) است و گفته می‌شود حسین(ع) هم در این مکان به خاک سپرده‌شده است.
بنا بر روایات تاریخی و اظهارنظر علمای علم نسب‌شناسی، حسین بن علی النقی(ع) همان شاهزاده حسین(ع) است که مزار مطهرش در کهن دیار هگمتانه قرارگرفته و فرارسیدن سومین روز از ماه رجب مصادف با سالروز شهادت امام علی النقی(ع)، بهانه‌ای شد تا به معرفی صاحب این بارگاه مقدس بپردازیم.
اثبات وجود مزار فرزند امام دهم(ع) در همدان از منظر اسناد تاریخی
در زیارتنامه و شجره‌نامه قدیمی منصوب در داخل این آستان مقدس، نسب امامزاده چنین نوشته شده است:
«السلام علیک یابن ائمة الهدی ـ السلام علیک یابن زمزم و صفا ـ السلام علیک یابن امیرالمؤمنین علی المرتضی ـ السلام علیک یا حسین بن علی النقی».
موافق با مطالب شجره نامه فوق، برخی از پژوهشگران چون مرحوم عندلیب‌زاده معتقد است که شخص مدفون در این بقعه، حسین بن علی النقی (ع) فرزند بلاواسطه امام علی النقی(ع) است.
ایشان با توجه به شجره نامه قدیمی مزار و اقوال معمّرین و عالمان نسب شناس صاحب‌نظر و بر پایه مطالعات و بررسی هایی که خود در این رابطه انجام داده؛ انتساب مزار را به حسین بن علی النقی(ع) قطعی دانسته و در این‌باره نظر برخی از افراد صاحب تحقیق در زمینه مزارشناسی و نسب شناسی چون مرحوم آیت‌الله مرعشی نجفی و مرحوم آیت‌الله العظمی آخوند ملاعلی معصومی وفسی را هم بدر پژوهش خود آورده است.
مرحوم عندلیب‌زاده به نقل از مرحوم آیت‌الله مرعشی نجفی چنین نوشته است: «از مرحوم علم الهدی ملایری عالم متتبّع و جلیلی که خود از سادات تقوی بوده و کتابخانه‌ای عظیم مشتمل بر نسخه‌های منحصر به فرد داشته است؛ شنیدم که ایشان با اسناد به یکی ازکتابهای قدیمی خطی در علم انساب مدفن جناب حسین بن علی النقی(ع) را در همدان می‌دانست«.
مرحوم آیت‌الله العظمی آخوند هم در این باره گفته است که این امرهیچ استبعادی ندارد؛ زیرا درآن زمان نمایندگان ائمه اطهار(ع) به همدان رفت و آمد داشته‌اند و افرادی از قبیل جناب ابراهیم بن محمد و جناب علی بن ابراهیم بن محمد همدانی، وکیل مخصوص امام هادی(ع) در این شهر بوده‌اند.
مرحوم عندلیب‌زاده در تصریح نگره خود و ردّ نظر برخی از دانشمندان فن انساب چون مرحوم محدّث قمی که معتقدند حسین بن علی النقی(ع)، پیش از پدر بزرگوارشان در سامراء از دنیا رفته است و قبر او نزد مرقد عسکریین است هم می‌نویسد «با توجه به وجود نظایری برای این مسئله، احتمال اینکه امام (ع) دو فرزند به نام حسین داشته باشد، هست.
در تصریح و اثبات این موضوع همین بس که در کتاب خطی «بحر الانساب» ابوالحسن فتونی عاملی از علمای انساب چنین آمده است که «امام هادی(ع) دو فرزند به نام حسین داشت که یکی در سامرا دفن است و دیگری در همدان.»
بقعه امامزاده حسین(ع)، نگین گردشگری پایتخت تاریخ و تمدن
آستان مقدس شاهزاده حسین(ع) در مرکز شهر و نزدیکی پیاده‌راه امام خمینی(ره) قرار داشته همدان و از معماری بسیار زیبایی برخوردار است. این بقعه از چندین بخش شامل ایوان ورودی، شبستان پیشین، اتاق مقبره و سردابی که در عمق 3 متری از کف زمین قرار دارد؛ تشکیل‌شده است.
این بنا هویت تاریخی مشخصی نداشته و در برخی از روایت‌های تاریخی آمده است که برای نخستین بار در عهد ایلخانان مغول و به دستور خواجه نصیرالدین توسی، ساختمان امامزاده در ابعاد وسیع‌تری مورد بازسازی قرارگرفته و بنا بر همین نقل قول‌ها، یکی از منتسبین به خواجه نصیرالدین هم در صحن این امامزاده دفن شده است.
حسین بن علی النقی(ع) معروف به شاهزاده حسین(ع) از امامزاده‌های شاخص استان همدان به شمار می‌رود که باوجود قرارگرفتن در مرکز شهر گردشگری همدان و پایتخت تاریخ و تمدن ایران‌زمین به دلیل ضعف تبلیغات و کم‌توجهی به حوزه گردشگری مذهبی در حصار گمنامی قرارگرفته است
قرارگرفتن این بقعه در داخل کوچه و در معرض دید نبودن هم بر گمنامی آن افزوده و موجب ناشناخته ماندن آن شده به‌طوری‌که بسیاری از مسافران و گردشگران از وجود مقبره فرزند امام هادی(ع) در همدان بی‌خبرند.
درواقع تصرف بخشی از املاک این موقوفه از طرف بانک ملی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی موجب مهجوریت بقعه شده و در سال‌های اخیر، تلاش‌های بسیاری برای بازگرداندن این اموال به آستان مقدس شاهزاده حسین(ع) به‌قصد تخریب ساختمان بانک و قرار گرفتن بقعه در معرض دید عموم انجام‌شده است.
پرونده‌ای که سال‌هاست در دستگاه قضایی پیگیری می‌شود، اما باوجود طرح مکرر موضوع در رسانه‌ها و تغییر چند مدیر در اداره کل اوقاف استان همدان هنوز به نتیجه نرسیده است.
گزارش از سمیه مظاهری