به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ زخمی که امروز بر پیکره آثار باستانی ما خورده است جدای از زشتی آن می تواند عمر این آثار را نیز کوتاه کند. سالهاست که رسانه ها و فعالان باستان‌شناسی بر اهمیت ماندگاری این آثار در کشور و تاثیر آنها بر فرهنگ و به ویژه موضوع گردشگری تاکید کرده اند اما هنوز هم بسیاری از مردم ماندگاری نام و نشان خود را که هیچ اهمیتی هم برای دیگران ندارد ارجح دانسته و بی رحمانه با هر ابزاری که در دست دارند بر تاریخ کشور زخم می‌زنند.
یادگاری نوشتن، باعث به هدر رفتن بودجه کشور است
این آسیب‌ها اما محدود به نابودی آثار باستانی نیست و هزینه های بیشتری را هم در بر دارد. درباره هزینه هایی که از این یادگاری نوشتن ها بر دست باستان شناسان می ماند، رضا سلیمان نوری، ایران شناس و رئیس هیئت مدیره انجمن توسعه گردشگری چهارباغ خراسان به خبرنگار برنا، گفت: آسیب های وارده ازسوی مردم به آثار تاریخی ازچند منظر مختلف هزینه های غیرقابل جبرانی را ایجاد می کند. نخست منظرحفاظتی این آثار است. ازاین منظر هرگونه آسیبی به بنای تاریخی حتی اگر امکان رفع اثر بوده وبه عبارت بهتر قابل جبران باشد به هویت تاریخی اثر خدشه وارد می کند که این سوای هویت فیزیکی آن بوده و به هیچ وجه قابل جبران نیست.
وی ادامه داد: از منظر دیگر، این آسیب‌ها باعث هدررفت بخشی ازبودجه کشور است زیرا باید برای رفع آثار آنها مبالغی هزینه شود و این درست همان مبالغی هستند که می تواند در ایجاد شرایط بهتر برای حفاظت از این اثر یا سایر آثار تاریخی و یا حتی دسترسی بهتر بازدید کنندگان به این آثار هزینه شود. اما مهمترین هزینه کرد این اتفاقات، آسیبی است که به هویت فرهنگی کشور وارد می شود.
قضاوت گردشگران خارجی به یادگاری ها چیست؟
سلیمان نوری با اشاره به قضاوت گردشگران خارجی از این اتفاق گفت: کافی است یک گردشگر خارجی تخریب آثار تاریخی توسط گردشگر ایرانی را ببیند و یا حتی اثر این تخریب را مشاهده کند تا در ذهن وی ایرانیان از افرادی فرهنگدوست وحافظ میراث نیاکان به افرادی فرهنگ گریزتبدیل شوند و بدین گونه زحمات تمامی نهادهای فرهنگی کشور با یک بی مبالاتی فردی به هدر رود.
علاقه مردم به یادگارنویسی از چه نشات می گیرد؟
با این همه اما بنظر علاقه ای جنون آمیز در بسیاری از مردم ما به یادگاری نوشتن در هر نقطه ای وجود دارد و شاید ریشه یابی این علاقه بتواند مانع آسیب هایی شود که بر پیکره آثار باستانی ما وارد می شود. نوری، در این باره نیز به خبرنگار برنا گفت: مهمترین دلایلی که کارشناسان برای پدیده یادگارنویسی وتخریب آثار تاریخی بیان می کنند، نخست ضعف شخصیتی و دیگر ضعف فرهنگی فردی است که به این اقدام ضدفرهنگی مبادرت می کند.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر فردی که به تخریب آثار تاریخی و یادگار نویسی برآنها که در سطح جهان به وندالیسم فرهنگی معروف است اقدام می کند با این حرکت خود به نوعی در تلاش است تا به خود اثبات کند فرد مهمی است و ضعف شخصیتی ندارد.
وی افزود: این در حالی است که فرد ذکر شده نه تنها با همین حرکت ضعف شخصیتی خود را نشان می دهد که با توجه به تخریب یک اثر فرهنگی، همزمان ضعف فرهنگی خود را هم اثبات می کند.
فرهنگ سازی ناکارآمد یادگاری نویسی را افزایش داده است
طی سالهای گذشته اما رسانه ها و باستان شناسان سعی بر ایجاد فرهنگ در اقشار گوناگون مردم داشته اند تا از این طریق بتوانند میل اشتباه به یادگارنویسی را از بین برده و سعی در روشن کردن اهمیت مسئله برای مردم داشته باشند. با این حال اما هنوز هم این پدیده در کشور وجود دارد و آثار باستانی وسیله ای برای یادگاری نویسی قرار می گیرند.
در این باره نیز سلیمان نوری با تاکید بر اینکه به طور قطع فرهنگ سازی هنوز آنگونه که باید وشاید در مقابله با وندالیسم فرهنگی موثر نبوده است، افزود: هنوز بسیاری ازافراد با حضور در محدوده های تاریخی اقدام به تخریب اثر و نوشتن یادگاری می کنند.
وی با بیان اینکه شاید عدم سیاست گذاری درست فرهنگی برای رفع این معضل بوده باشد مهمترین دلیل عدم تاثیر فرهنگ‌سازی بر مرده بوده، تصریح کرد: تصمیم‌گیران عرصه فرهنگی به درستی نتوانسته اند شخصیت افرادی که اقدام به یادگارنویسی بر روی بناهای تاریخی می کنند را شناسایی کرده و برنامه قابل دفاعی برای رفع این معضل ارائه دهند.
این ایران‌شناس در پایان اضافه کرد: پیشنهاد می شود تا این مسئولان توجه ویژه ای به رده سنی اغلب وندال های فرهنگی که در محدوده سنی دوران نوجوانی هستند کرده و با توجه به علایق و سلایق آنها برنامه های فرهنگی را برای آشنایی این گروه سنی با معضلات و آسیب های وندالیسم فرهنگی تهیه وارائه دهند.