به گزارش خبرنگار اجتماعی برنا؛ طرح تفصیلی، تنظیم برنامههای مفصل و انجام اقدامات جزیی در مناطق و محلات شهری است که در این طرح، خدمات و فضاهای شهری با مشخص کردن جزییات قابل اجرا تعیین می شود. با استفاده از این طرحها میتوان برنامههای مشخص بخش عمومی را تعیین و این برنامهها را کمکم و برحسب اولویت در برنامهریزی اجرایی سالیانه شهرداری منعکس کرد؛ با این حال این روزها شاهد ایرادات قابل بحث در این سند هستیم که در صورت اجرا، پایتخت را با چالش هایی رو به رو خواهد شد اما بسیاری از متخصصان معتقدند که این طرح به خوبی اجرا نمی شود و چنان چه در این حد و با ایرادات موجود هم به اجرا در آید شاهد بی نظمی های شهری در این سطح نخواهیم بود. برای بررسی چالش های موجود طرح تفصیلی و چرایی عدم اجرای آن در مناطق مختلف پایتخت به سراغ علی اعطا؛ رئیس کمیسیون معماری و طرح های شهری شورای شهر تهران رفتیم و به بحث و بررسی در خصوص چالش های پیش رو پایتخت و حل گره موجود پرداختیم. در این گفتگو سعی شد پاسخ شفافی نسبت به این سوال که آیا طرح تفصیلی ایراد دارد و یا به درستی اجرا نمی شود دریافت کنیم.
طرح تفصیلی در برخی قسمت های پایتخت سبب آسیب شده است
عضو کمیسیون معماری و شهرسازی در این خصوص به خبرنگار برنا گفت: همان گونه که می دانید «طرح جامع» و «طرح تفصیلی» ۲ طرح مهم در برنامه ریزی و مدیریت شهری است طرح جامع مصوب سال 1386 است و دورنمای آن تا سال 1404 است؛ همچنین طرح تفصیلی در سال 91 ابلاغ شده که بر اساس طرح جامع وارد تفصیل موضوع شده است.
اعطا افزود: سال 1391 که طرح تفصیلی ابلاغ می شود و در حد فاصل سال های 93 تا سال 96 به تدریج مشخص شد که طرح تفصیلی با طرح جامع مغایرت دارد.
وی با اشاره به اینکه طرح جامع سند بالا دست طرح تفصیلی است و مانند سند بالا دست قانون اساسی است که برای مجلس تعریف شدهاست از این رو نمی تواند مغایر با قانون اساسی باشد و گرنه شورای نگهبان رد می کند، بیان کرد: طرح تفصیلی نیز نمی تواند مغایر با طرح جامع باشد و در غیر اینصورت شورای عالی شهرسازی آن را رد می کند چرا که این شورا طرح جامع را تصویب می کند.
عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران تصریح کرد: تدریجا مشخص شد که مغایرت هایی در طرح تفصیلی نسبت به طرح جامع وجود دارد که به شهر آسیب می زند. شورای عالی شهرسازی این مغایرت ها را بررسی کرد و در سال 94 چندین جلسه مفصل برگزار شد تا توانستند مغایرت ها را رفع کنند. بنابراین بخشی از مشکلات طرح تفصیلی در بحث پهنه ها، تراکم، فضای سبز و... در آن مقطع رفع شد.
اعطا بیان کرد: در حال حاضر با سند طرح تفصیلی رو به رو هستیم که باید طبق آن رفتار کنیم قاعدتا این سند که مجموعه ای از ضوابط و مقررات است تعیین تکلیف می کند که با هر قطعه زمین چگونه برخورد کنیم.
رئیس کمیته معماری و طرح های شهری در ادامه گفت: منتهی چند دسته مشکل در طرح تفصیلی وجود دارد. در حال حاضر در بخش هایی از شهر تهران اجازه ای که طرح تفصیلی برای برخی اقدامات می دهد آسیب زا است.
اعطا با ارائه مثالی تاکید کرد: به عنوان مثال طبق همین طرح تفصیلی، شهرداری می تواند برای تک تک پلاک های مجاور پهنه ی خیابان ولیعصر مجوز ساخت مجتمع های تجاری اداری بزرگ مقیاس یعنی 9 الی 11 طبقه را بدهد.
وی افزود: علت اینکه ولیعصر به این نقطه نرسیده این است که همه اینها برای ساخت بلندمرتبه سازی درخواست نداده اند و این خیابانی که به لحاظ میراث طبیعی مهم است با این کار به تدریج از بین می رود و صدمه می بیند که یکی از مشکلات طرح تفصیلی است.
لزوم تهیه طرح ویژه در بخش هایی از پایتخت
رئیس کمیته معماری و طرح های شهری د رادامه این گفتگو گفت: جمله مشکلاتی که در خصوص طرح تفصیلی وجود دارد و باید لحاظ شود این است که در مورد بسیاری از طرح های موضعی در تهران تعیین تکلیف صورت نگرفته است و در حال حاضر طرح مصوبی نداریم تا آن پهنه به بخشی از طرح تفصیلی تبدیل شود و وضعیت روشن شود.
اعطا ادامه داد: مثلا در برخی نقاط مهم تهران که نیاز به طرح ویژه دارد و طرح تفصیلی در خصوص آن سکوت کرده هنوز نتوانستیم مشخص کنیم که در آن جا چه کاری میخواهیم انجام بدهیم.
وی با عنوان مثالی گفت: اراضی بوستان ولایت یکی از فضاهایی است که نیاز به طرح ویژه دارد از این رو باید برایش طرح هایی تهیه شود و به تصویب کمیسیون ماده پنج برسد.
عبور منطقه 22 تهران از افق جمعیتی پیش بینی شده
رئیس کمیته معماری و طرح های شهری با اشاره به لزوم بازنگری در طرح تفصیلی بیان کرد: نکته دیگری که فکر می کنیم لازم است بازنگری در طرح تفصیلی صورت بگیرد این است که پیش بینی هایی در طرح جامع سال 86 برای مناطق 22 گانه شهر تهران وجود داشت که بعدا محقق نشده است.
وی افزود: وقتی در افق جمعیتی نگاه می کنیم در برخی مناطق مانند منطقه 22 از افق جمعیتی پیش بینی شده عبور کرده و وضعیت خدمات مناسبی ندارد.
گزارش برخی پژوهش ها؛ مغایرت 69 درصدی منطقه 1 با طرح تفصیلی
اعطا ادامه داد: اگر توسعه مناطق بر اساس طرح تفصیلی انجام شود و هر منطقه در آن چارچوب پیش برود این طرح معتبر است اما در حال حاضر متوجه می شویم که در برخی مناطق انحراف از طرح تفصیلی بسیار زیاد بوده است.
رئیس کمیته معماری و طرح های شهری با اشاره به پژوهش های انجام شده در خصوص طرح تفصیلی گفت: چند پژوهش مختلف طی سالیان گذشته در این زمینه انجام شده و یکی از این پژوهش ها می گوید در منطقه 1 حدود 69 درصد انحراف داشته ایم؛ بدین معنی که از هر صد پرونده 69 پرونده مغایرتی نسبت به طرح تفصیلی وجود دارد.
وی افزود: این پژوهش ها را تائید و یا رد نمی کنم ولی ماحصل یک پژوهشی که موجود است این بوده 69 درصد انحراف از طرح تفصیلی گزارش شده است گرچه این پژوهش مربوط به سالیان گذشته است.
اعطا با تاکید بر لزوم اجرای طرح تفصیلی در مناطق مختلف پایتخت تصریح کرد: وقتی در مناطق از طرح تفصیلی انحراف داریم عملا چارچوبی که در طرح تفصیلی تدوین شده بی معنی می شود و وقتی از افق جمعیتی پیش بینی شده بالاتر می رویم عملا از چیزی که پیش بینی می کردیم خدمات بیشتری مورد نیاز است.
عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران افزود: اگر طرح تفصیلی اجرا می شد عملا کمتر این مسائل را داشتیم. نهایتا اشکالاتی داشتیم که باید بر طرف می شد. اگر پروانه به امتداد خیابان ولیعصر داده شود همه ده طبقه می شوداما عملا می توانستیم جلو این اشکال را بگیریم ولی انحراف از طرح ، محاسبه سرانه ها را بی معنی کرده است.
لزوم بازنگری در طرح تفصیلی/ در برخی مناطق پایتخت طرح تفصیلی بی معنی و در برخی ناکارآمد است
اعطا در ادامه این گفتگو گفت: در نتیجه بازنگری طرح در این جا ضرورت پیدا می کند. در برخی مناطق این طرح تفصیلی بی معنی شده است و در برخی مناطق طرح تفصیلی ناکارآمد است.
رئیس کمیته معماری و طرح های شهری در تائید این گفته با ذکر مثالی بیان کرد: منطقه 12 تهران دارای بافت تاریخی است اما همچنان احساس نمی شود طرح تفصیلی در راستای صیانت و احیای بافت تاریخی کار می کند و یا در مناطق دیگری که بافت تاریخی دارند با این مسئله مواجه هستیم.
اعطا در پاسخ به این سوال که دفاع شهرداری مناطق از انحراف در طرح تفصیلی چیست، خاطر نشان کرد: شهرداری های مناطق می گویند که باید شورای معماری داشته باشیم. شورای معماری جایی است که هر جایی قرار باشد پروانه متفاوت طرح تفصیلی بدهند در آنجا بحث می کنند و پروانه صادر می کنند و راجع به آن تصمیم می گیرند.
وی در پایان تصریح کرد: در طرح تفصیلی انحرافاتی پیش آمده و در برخی مناطق از معنا تهی شده همچنین در بخش هایی اشکالاتی دارد و این دو نکته در دو حوزه از مسائل است و لازم است در بازنگری طرح تفصیلی این مسائل را در نظر بگیریم.