به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ نشست مطبوعاتی لوکا بیگاتزی مدیر فیلمبرداری سینمای ایتالیا در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر بعدازظهر امروز ۳۱ فروردین ماه در گذر اجتماعات پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
بیگاتزی که با عباس کیارستمی در پروژه ساخت فیلم «کپی برابر اصل» همکاری داشته، او را یکی از بزرگترین فیلمسازان زندگیاش دانست و گفت: وقتی از من خواستند با کیارستمی در فیلم «کپی برابر اصل» کار کنم، خیلی هیجانزده شدم. یکی از چالشهای ما ارتباط برقرار کردن بود که مجبور بودیم با زبان انگلیسی این کار را انجام دهیم. در روزهای ابتدایی فیلمبرداری این موضوع ساده نبود. من تصور میکردم با کارگردانی کار میکنم که مانند مستندسازان رفتار میکند ولی کیارستمی بر خلاف مستندسازها همه چیز را با جزئیات وسواس گونهای میساخت.
وی ادامه داد: بعد از مدتی او به من گفت من میدانم چرا نمیتوانیم حرف هم را متوجه شویم، برای این که خط ما از راست به چپ و خط شما از چپ به راست است. مثلاً به من میگفت دوربین را پهن کنم، من از چپ به راست پهن میکردم در حالی که منظور کیارستمی این بود که از راست به چپ پهن کنم. جدای از این موضوع، به عقیده من مکالمات بیصدایی هم وجود دارد که میتواند بازگوکننده خیلی از مسائل باشد. پس از مدتی همکاری با کیارستمی ما به یک درک متقابل رسیدیم.
این فیلمبردار ایتالیایی بیان کرد: در نهایت مسئله پر اهمیت این است که حس فیلم به طور درستی به مخاطب منتقل شود. «کپی برابر اصل» نه یک فیلم ایرانی و نه یک فیلم ایتالیایی است. این اثر فیلمی برای انسانیت است که هر جای دنیا میشد آن را ساخت. «کپی برابر اصل» فیلمی بدون مرز است که در دوران وحشتناک امروز که روی مرزها عبور میکند و در حالی که سدهای فرهنگی هر روز با افتخار بلندتر میشوند، درباره انسانیت صحبت میکند.
بیگاتزی فیلم «زیبایی بزرگ» که در آن تجربه همکاری با پائولو سورنتینو داشته را اثری دانست که در مورد وقاهت روابط انسانی صحبت میکند، ولی مخاطبان از آن زیبایی دریافت میکنند که این یک سوء تفاهم است.
وی در ادامه بیان کرد: شاید چگونگی شکل گرفتن همکاری من با سورنتینو برایتان جالب باشد. من مهمان یک ثروتمند رمی بودم که در خانهای اشرافی زندگی میکرد. در آن مهمانی آدمهای هولناکی حضور داشتند و شاید دعوت من برای این بود که میخواستند عدهای هنرمند هم در جمعشان حضور داشته باشند.
بوگاتزی ادامه داد: وقتی در راهروهای آن خانه اشرافی با سورنتینو قدم میزدیم به او گفتم باید یک فیلم درباره این خانه بسازی و او گفت اصلاً به اینجا آمدم چون میخواهم یک فیلم جدید بسازم.
وی شهر رم را شهر بسیار زیبایی دانست که نمیتوان آن را زشت نشان داد و گفت: نور رم به خاطر تمیز بودن هوا بسیار خوب است، با این حال تصمیم گرفتیم نورپردازی غیررئالیستی انجام دهیم، این موضوع باعث شد فیلم فراتر از یک فیلم رئالیستی باشد.
این مدیر فیلمبرداری با اشاره به اینکه فیلمبرداران موظف هستند سر صحنه راه حل عملی پیدا کنند نه اینکه بحث تئوری داشته باشند، عنوان کرد: من مثل یک نجارم، بیشتر از آنکه کار هنری انجام دهم کار عملی میکنم. این موضوع مستلزم این است که فیلمبردار از نقاشی و موسیقی و معماری اطلاعاتی داشته باشد. همچنین فیلمبردار باید سعی کند سریع باشد، چون کارگردانها برای کار کردن با بازیگرانشان به زمان نیاز دارند.
بوگاتزی بیانیه فیلم «زیبایی بزرگ» را در پایان سکانس اول و همانجایی عنوان کرد که در برابر زیباییهای شهر رم، یک توریست ژاپنی سکته میکند و میمیرد و گفت: واکنش راننده اتوبوس به این واقعه بیانیه سیاسی فیلم است. این بیتفاوتی مردم عادی ایتالیا را نسبت به یک فاجعه نشان میدهد. کنتراست بین این صحنه و صحنه خواندن خوانندهها باعث نمایش این وقاحت میشود، چراکه این فیلم دقیقاً در زمانی که برلوسکونی در اوج قدرتش بود، ساخته شد. حضور ۲۰ ساله برلوسکونی در قدرت، منش مردم ایتالیا را عوض کرد و آنها را از مردمی مهماننواز به مردمی خشن تبدیل کرد و این چیزی بود که فیلم میخواست انتقال دهد. من فکر میکنم خیلی خوب است که فیلم پیام سیاسی داشته باشد.
این مدیر فیلمبرداری در مورد منسوخ شدن ساخت فیلم سیاه و سفید عنوان کرد: خیلی وقت است که فیلم سیاه و سفید نساختم. من همیشه سعی میکنم نورپردازی باورپذیر انجام دهم و سیاه و سفید یک امکان فوقالعاده در سینما ایجاد میکند. البته سیاه و سفید وابسته به دوران نگاتیو است و من اصلاً افسوسی برای از بین رفتن نگاتیو ندارم، چون هرگز دیگر از نگاتیو استفاده نمیکنم. به نظر من حتی جای تاسف دارد که جوانان برای از بین رفتن نگاتیو ابراز ناراحتی میکنند. دیجیتال امکانات زیادی میدهد که کار با آن را لذتبخش میکند.
وی با تاکید بر اینکه ارزان بودن فیلمبرداری با دوربین دیجیتال نباید باعث حواسپرتی شود، بیان کرد: مشکل ما زمان است که قیمت ندارد. درست است که دیگر پولی برای خرید نگاتیو پرداخت نمیشود ولی گروه فیلمبرداری نمی توانند هشت ساعت برای ایجاد یک قاب خوب صبر کنند. یکی دیگر از فواید دوربینهای دیجیتال عملکردشان در سینمای مستند است. به نظر من مستندهای سال های اخیر خیلی جذابتر از مستندهای قدیمی هستند و یکی از دلایل این جذابیت نامحدود بودن امکانات تصویربرداری دیجیتال است. در زمانی که دوربینها نگاتیو بودند هزینه ساخت مستند به خاطر قیمت نگاتیو واقعا زجرآور بود.
فیلمبردار «کپی برابر اصل» عنوان کرد: به خاطر محدودیت زمان، فیلمبردار و کارگردان دقیقا میدانند چه میخواهند. دوربین دیجیتال آزادیهای زیادی به فیلمبردار میدهد و حتی اینکه هر کسی امروزه میتواند دوربین بردارد و فیلم بسازد برای من خیلی زیبا است.
بوگاتسی تجربه کار با دوربین نگاتیو را به غیر از کادربندی بی فایده دانست و بیان کرد: دانش آن دوره را بدون توجه به نوستالژیاش باید فراموش کنیم، چراکه اگر نورپردازی نگاتیو را بخواهیم با دیجیتال انجام دهیم، نتیجه فاجعهبار میشود.
وی در مورد پیدا کردن ایده مناسب برای فیلمبرداری، آن را با کارگردان اثر مرتبط دانست و گفت: گاهی کارگردان دقیقاً میگوید که به صورت عملی چه میخواهد، البته گاهی هم نمیگوید ولی نشانههایی مانند موسیقیهای مورد علاقهاش یا عکسهایی که روی دیوار اتاقش دارد، کمک میکند تا فیلمبردار به این شناخت برسد. این بسیار مهم است که مدیران فیلمبرداری فرهنگ عمومی وسیعی داشته باشند. اگر مدیر فیلمبرداری سفر نکند، کتاب نخواند و مسائل سیاسی را دنبال نکند، متوجه نمیشود کارگردان چه میخواهد.
این فیلمبردار تنها تفاوت خود با فیلمبرداران دیگر را در این دانست که نه مدرسه سینمایی رفته و نه دستیاری کرده است.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سیوهفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.