به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی برنا، امروزه اعتیاد به مواد اعتیادآور بدتر از وبا و طاعون بلای بزرگ قرن شده است، اگر وبا و طاعون عده ای را می کشت و تمام می شد، اعتیاد بلای مستمری است که جامعه را متلاشی می کند و از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد.
مدینه شالی روستایی، کارشناس ارشد آموزش بهداشت درگفتگو با خبرنگار اجتماعی برنا با گفتن از اینکه
اعتیاد هم ریشه در فقر و هم ریشه در رفاه دارد گفت : در کشورهای فقیر کاشته می شود و به سرزمین های غنی سرازیر می شود و همه اقشار جامعه در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند.بشر از 7 هزار سال قبل از وجود یک ماده مخدر قوی در خشخاش آگاه بوده و در لوحه های گلی مکشوفه متعلق به 5 هزارسال قبل از میلاد که از سومریان باقیمانده ازتریاک نامبرده شده است. درکتاب اوستانیز از گیاه شاهدانه هندی به عنوان یک ماده بیحس کننده نامبرده شده است . به تدریج بشر دست به تولید مواد طبیعی و شیمیایی زد که مصرف انها باعث ایجاد حالات خوش و لذت در فرد می کرد. لذا افراد با انگیزه تجربه این حالات لذت بهش به مصرف این مواد روی آوردند. اما نکته اصلی این است که گرچه ممکن است در شروع مصرف، افراد آثار به ظاهر خوشایندی را تجربه کنند اما مدتی پس از سوء مصرف مواد، احساس لذت ناشی از مواد کاهش می یابد و شخص فقط برای داشتن حالت عادی مجبور به ادامه سوء مصرف می شود. به تدرج نسبت به مصرف بیشتر آنها وابستگی بسیار شدید پیدا می کنند و مصرف آنها تاثیرات منفی بر سلامت جسم و روان و نهایتا زندگی آنها می گذارد.
وی با تاکید بر اینکه افراد با سوء مصرف کنندگان مواد به جایی می رسند که با وجود مشکلات جدی ناشی از مصرف که برای خود و اطرافیان ایجاد کرده اند همچنان به دنبال مواد می روند ادامه داد: گرچه تصمیم گیری اولیه برای مصرف مواد مخدر اکثراً اختیارى است، اما پس از مدتی توانایى افراد براى کنترل خود به طور جدى مختل می شود. مطالعات تصویربردارى مغز معتادان به مواد مخدر نشان می دهد که، در بخش هایى از مغز آنها که مربوط به قضاوت، تصمیم گیرى، یادگیرى، حافظه و کنترل رفتار است، تغییرات فیزیکى رخ داده است. دانشمندان براین باورند که این تغییرات بر نحوه عملکرد مغز اثر مى گذارد و مى تواند رفتار وسواسى و مخرب ناشی از اعتیاد آنها را توضیح دهد .امروزه، با افزایش شمار افراد وابسته به مصرف مواد اعتیاد آور، مسئله مواد اعتیادآور شکل مخاطره آمیز و کاملا پیچیده ای به خود گرفته و در عین حال گسترش جهانی یافته است.پدیده اعتیاد علاوه بر زیان های جدی و خطرناک جسمی از قبیل ابتلا به بیماری های عفونی واگیردار همچون ایدز - هپاتیت - سل- عوارض و مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی از قبیل افزایش جرم های مرتبط با مواد مخدر همچون جنایت و سرقت، فقر و تکدی گری و هدر رفتن سرمایه های کلان مادی کشورها را بدنبال داشته است .
شالی روستایی افزود : آمار رسمی در جهان بیانگر وجود 230 میلیون معتاد و 10 میلیون نفر قاچاقچی در جهان است که آمار واقعی آن بسیار بیشتر از این رقم است. تولید 85 درصد مواد افیونی جهان در افغانستان، ایران را آسیب پذیرترین کشور در این زمینه کرده است. اکنون مواد مخدر طبیعی در 12 نوع در جهان تولید می شود، اما مواد مخدر صنعتی که آثار منفی ویران کننده ترى دارد، در 1500 نوع تولید می شود .
اهمیت توجه به اعتیاد در ایران و جهان
وی با بیان اینکه کشور ما دارای جمعیتی جوان است. بیش از 50%جمعیت کشور درسنین زیر 20 سال بوده و در معرض ابتلا به اعتیاد قرار دارند بیان داشت : پس از پیروزی انقلاب اسلامی؛ علیرغم تلاش بی وقفه و تقدیم بیش از 2700 نفر شهید از نیروهای نظامی و انتظامی این روند رو به رشده بوده است در نتیجه آمار معتادین و نیز عوارض ناشی از اعتیاد افراد افزایش داشته است. محبوسین زندانهای کشور در سال 77 معادل 16.775 نفر بوده که قریب به 60% آنان مرتبط با مواد مخدر و اعتیاد بوده اند .
با با گفتن از اینکه بر این اساس در ایران به ازای هر 100 هزار نفر ایرانی 260 نفر در زندان به سر می برند و به عبارت دقیق تر به ازای هر 400 نفر ایرانی یک نفر در زندان است گفت : در 20 سال گذشته قریب 836/53./1 کیلوگرم انواع مواد مخدر کشف و ضبط شده است. در این سالها نزدیک به 381,812 نفر قاچاقچی و699,557 نفر معتاد شناسایی و دستگیر شده اند، قریب 25,652 نفر معتاد از سال 62 لغایت 77 در مراکز باز پروری کشور پذیرش شده اند که این تنها بخشی از آمارهای واقعی نشان دهنده وضعیت بغرنج و نگران کننده از انسان های این جامعه است که به ورطه اعتیاد کشیده شده اند. اعتیاد به عنوان یک آسیب و معضل اجتماعی بهداشتی اقتصادی و فرهنگی با پیچیدگی های خاص خود حاکمیت ملی امنیت و استقلال کشور ما را تحت تاثیر قرار داده است با توجه به مسائل جنبی آن می توان ادعا کرد که ارزش های انسانی و اسلامی و نیز هویت ملی ما در معرض خطر و آسیب این آفت بزرگ قرار گرفته است.
شالی روستایی در ادامه افزود :هم اکنون مصرف تزریقی مواد به عنوان شایع ترین راه انتقال HIV در کشور به شمار می رود. بطوری که 66/4% از مبتلایان شناخته شده AIDS/HIV مصرف کنندگان تزریقی مواد هستند . باید این نکته را در نظر بگیریم که موقعیت استراتژیک ایران و قرارگرفتن آن در کنار کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان بازار مصرف داخلی مواد مخدر را رونق بخشیده است. مروری بر برنامه های کاهش تقاضای مواد در ایران نشان می دهد که هرچند هیچ کشوری به اندازه ایران در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر فعالیت نداشته است، اما بررسی های انجام شده در زمینه شیوع اعتیاد در ایران در سالیان اخیر، همگی شیوع نسبتا بالای اعتیاد در کشور را نشان داده اند .