به پایان بهار 1398 نزدیک میشویم کماکان تالاب پر آب و تمامی گونه های پرندگان در این فصل زادآوری داشته اند ، تراکم لانه سازی پرندگان در بعضی نقاط تالاب به حدی هست که نباید در این نقاط قدم گذاشت ، بیش از صدو بیست گونه پرنده در فصول مختلف در این تالاب شناسایی شده ، برای دیدن پرندگان تالاب نیازی به دوربین و تله نیست.
بیشتر گونه ها را به راحتی در فاصله چند متری میتوان دید.ازجمله ، کشیم کوچک ، چنگر معمولی و نوک سرخ ، باکلان ، ماهی خور ابلق ، چوب پا ، آووست، دیدمک ، تلیله ، حواصیلهای سفید، ارغوانی ، خاکستری، اگرت ، گاوچرانک ، آنقوت ، خوتکا، اردک ، فلامینگو ها، بوتیمار ، کفچه نوک، حواصیل شب، سسک تالابی ، سلیم کوچک ، سنگ چشم ، چکاوکها، کاکایی ، سارگپه ، و......... انقدر تنوع زیستی ارزشمند تالاب چشم نواز است که هر بیننده ای از این همه زیبایی و تجلی جلوه خلقت در تالاب بین المللی کمجان متحیر میشود .
این سرمایه ملی ثبت شده در ردیف 39کنوانسیون جهانی رامسر بعنوان اولین تالاب گونه مارش ایران در سال 1973 میلادی سرگذشت عجیبی دارد ، شاید هیچ مرگی را باز گشت نباشد ،اما تالاب بین المللی کمجان پس از بیست و پنج سال خشکی کامل که ناشی از زهکشی های فاقد ارزیابی دهه 60 در بستر تالاب توسط جهاد وقت و سازمان آب انجام شد و سدسازی های افراطی (سیوند ، درود زن ، ملاصدرا) بر روی رودخانه کر حیاتش را از دست داده بود، دوباره با تلاش ارزشمند تشکل(سازمان مردم نهاد ) احیاکنندگان تالاب بین المللی کمجان و مردم روستا دوباره زنده واحیاء شد .
احیاء شد تا باور کنیم که طبیعت برای زندگی بخشیدن هیچ گاه نخواهد مرد ، وقتی شاهدیم در تالاب احیاء شده کمجان اکثر پرندگان تخم گذاری کرده اند ، جوجه آوری دارند به اقدامات احیایی خود بیشتر اعتقاد و اعتماد پیدا میکنیم، زیستگاهی که به زیندگان خود پناه میدهد ، امنیت و قدرت باروری میدهد تمامی گونه ها ی آبزی ، کنار آبزی ، مهاجر ، نیمه مهاجر ، بومی را در خود جای میدهد ، تنوع گیاهی ارزشمند آن تامین کننده غذای زیستمندان تالابی است و مامن لانه سازی، یک اکوسیستم ارزشمند است که روز به روز به سوی تکامل و پایداری پیش میرود ، تعدیل هوا ، کنترل ریزگرد ، صدای زندگی ، پالایش الودگی ، ذخیره گاه تنوع زیستی ، مرکز زاد اوری ، همه و همه سایت پرنده نگری طبیعی ارزشمندی را رقم زده که امید ها را برای احیاء سایر زیستگاه ها بیشتر می کند.