به گزارش خبرگزاری برنا؛ همواره شده است که به قصد بازدید از آثار باستانی به فکر سفر افتاده باشیم و بخواهیم اطلاعاتی را از آن مکان به دست بیاوریم، اما با رسیدن به محل تاریخی با عدم حضور راهنما ؛ قصه اثر تاریخی برایمان نادانسته مانده است .در مواقعی دیگر نیز با مسافرت به شهرهایی که آثار باستانی آنها ما را به آن مناطق کشانده است شاهد آسیب ها و تخریب هایی بوده ایم که بر اثر ها وارد شده است و آن را ناشی از عدم حضور افرادی که وظیفه حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی را بر عهده دارند می توان دانست .
موضوعاتی که مطرح شد قطعا علل و راهکارهایی در رابطه با آن وجود دارد به همین دلیل گفتگویی را با عباس غمخوار؛ فعال فرهنگی و مهران سرمدیان؛ معاون مدیر کل ورئیس اداره میراث فرهنگی ،صنایع دستی وگردشگری کاشان داشتیم که در ادامه خواهید خواند:
در چارت سازمانی میراث فرهنگی جایی برای راهنما ها تعیین نشده است
در ابتدا عباس غمخوار - فعال فرهنگی -در خصوص علل نبود راهنمایان در تمامی فصول سال در مراکز تاریخی کشور و همچنین مشکلاتی که پیش روی افراد راهنما و لیدر است چنین به برنا گفت : متاسفانه فقط در زمان ایام عید ؛ شاهد حضور افراد راهنما هستیم و در باقی ایام سال میزان حضور این افراد کمتر خواهدمی شود . همچنین افراد راهنما دچار مشکلاتی مانند عدم بها دادن به آن ها و نداشتن بیمه هستند و نهایتا به صورت ساعتی مبلغی جزیی به این افراد پرداخت خواهد شد و در چارت سازمان میراث فرهنگی هیچ تعریفی برای این شغل وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه در برخی از مکان های میراث فرهنگی راهنما های دیجیتالی قرار داده شده است گفت : برای مثال در شهر کاشان ؛ می توان به خانه بروجردی ها اشاره کرد که راهنما های دیجیتالی وجود دارد.
غمخوار گفت: همچنین گروه های توریستی اکثرا راهنما همراه خود دارند و یا از بومیان آن منطقه فردی را انتخاب می کنند تا در هنگام بازدیدها راهنمای آن ها باشد. در بیشتر اوقات سال میزان حضور راهنما و افرادی که همراه گردشگران هستند به نسبت کمتر است و فقط در زمان هایی مانند تعطیلات نوروز حضور این افراد پررنگ تر خواهد شد و دلیل آن نیز فعال شدن ستاد تسهیلات سفر است که مسافران و بازدید کنندگان خدمات ارائه می دهد.
عدم وجود زیر ساخت های مناسب برای گردشگری در کشور
وی افزود: این موضوع متاسفانه به دلیل عدم وجود زیرساخت های مناسب برای گردشگری در سطح کشور است ، هرچند شاید اتفاقات مثبتی در این خصوص روی داده باشد اما بازهم کوتاهی صورت میگیرد و در مواقعی چشم پوشی هایی صورت می گیرد.
نیروها کافی برای حفاظت آثار باستانی وجود ندارد
وی در خصوص این مهم که چرا در ماه های جز تعطیلات عید و روزهای غیر تعطیل با وجود باز بودن مراکز تاریخی و مراجعه بازدید کنندگان ؛ حراست مناسب بر روی آثار فرهنگی و میراث وجود ندارد اینگونه گفت : با توجه به این موضوع که در کشور ما آثار زیادی وجود دارد به همین دلیل سازمان میراث فرهنگی نمی تواند برای هر اثر تاریخی چندین نفر از افراد یگان حفاظت را در آنجا مستقر سازد، اما به صورت گشت زنی سرکشی هایی صورت می گیرد، باید متولیان امر در این خصوص زمینه فرهنگ سازی های لازم را انجام دهند تا فرهنگی در میان مردم اشاعه و رشد پیدا کند تا خود از آثار ملی و میراث فرهنگی حراست و حفاظت انجام دهند، در طول چند دهه گذشته و حتی سالیان قبل تر از آن نسل های گذشته بوده اند که از این آثار حفاظت کرده اند و حال در اختیار ما قرار دارد. باید تفاوت تفریحگاه ها و تفرجگاه ها با آثار ملی برای مردم آشکار شود و بدانند که این مکان ارزشی بالا دارد و نباید دست به آسیب آنها بزنند.
غمخوار در خصوص راه حل های موجود برای حل مشکل نبود افراد محافظت کننده از این آثار نیز بیان داشت: باید نشستی از سوی سازمان میراث فرهنگی برگزار شود و اصحاب رسانه و فعالان در این حوزه درخواست خود را از مسئولین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مطرح کنند تا اجماعی بر روی این درخواست ها صورت گیرد و شاهد پاسخگویی مسئولین این حوزه باشیم.
ایجاد پوشش حفاظت از میراث فرهنگی
وی ادامه داد: تمامی بخش ها و ارگان ها و سازمان ها نظیر دولت و صداوسیما و خود میراث فرهنگی به عنوان متولیان امر حفاظت از میراث فرهنگی باید اقدامات لازم و گسترده را در حوزه میراث فرهنگی انجام دهند و زمینه ساز پویشی برای مقابله با آسیب زدن به میراث فرهنگی را به راه بیاندازند و همچنین به دنبال ثبت آثار در سطوح جهانی باشند تا بیش از پیش به جهانیان شناخته شود، در این زمان است که تلاش های بیشتری برای حفاظت آثار ثبت شده انجام می شود و سازمان هایی که در راستای حفظ میراث فرهنگی فعالیت انجام می دهند اجازه تخریب و آسیب رساندن را نمی دهند.
وی افزود : همه ما دغدغه هایی را در این خصوص داریم و برای رفع مشکلات و معضلاتی که در حوزه میراث فرهنگی و حفاظت از آثار ملی و فرهنگی کشور وجود دارد باید دست به دست هم بدهیم و اجازه ندهیم کوچکترین آسیبی به آن ها وارد شود.
غمخوار در پایان در خصوص این سوال که چرا از سربازان وظیفه برای حفاظت از آثار باستانی کمک بیشتری گرفته نمی شود گفت : می توان از این امکان استفاده کرد . می توان به سربازان نحوه حفاظت از آثار باستانی را آموزش داد و در کنار سیستم های دیجیتالی از حضور آنها نیز استفاده کرد تا تخریب ها کمتر شود ولی در این امر سازمان میراث فرهنگی و یگان حفاظت باید تصمیم بگیرند.
سازمان های فرهنگی و صدا و سیما برای حفاظت از آثار باستانی فرهنگسازی کنند
در ادامه مهران سرمدیان در خصوص اینکه چرا برای حفاظت از آثار باستانی کمک بیشتری از نیروهای مسلح گرفته نمی شود و از سربازان برای محاظفت جدی تر از آثار استفاده نمی شود به برنا گفت :
در تمامی مراکز فرهنگی و مکان های تاریخی یگان های حفاظتی وجود دارد و هدف ما حفاظت از آثاری است که ازگذشتگان به ما به ارث رسیده است و علاوه بر یگان های حفاظت فیزیکی نیز با استفاده از دوربین های مدار بسته سعی در حراست از آن ها داریم.
کافی است به طور مثال وارد باغ فین کاشان شوید ؛ صدای خنده و بازی بازدید کنندگان از کودک تا بزرگ به گوش می رسد که با کفش هایی در دست ؛ میان جوی های این باغ که همه سنگفرش تاریخی دارند را می روند به اصطلاح در حال آب بازی هستند ؛ کوبیدن پاها در آب و قدم زدن بر سنگ هایی که با هر ضربه کوچک و بزرگ مورد تخریب قرار می گیرند و محافظی در باغ برای حفاظت از این آثار به چشم دیده نمی شود .
سرمدیان با توجه به مسئولیت در میراث فرهنگی کاشان در این نوع تخریب ها و راهکارهای سازمان میراث فرهنگی از این دست موارد در فضای آثار تاریخی کشور گفت :باید یک سری از رفتارها از سوی مردم انجام نشود و بدانند که خود نباید به این اثرها آسیب بزنند و همچنین به کودکان خود آموزش دهند این آثار از گذشتگان به ما رسیده است و وظیفه ما حفظ و نگهداری از آن هاست و امانتی است در دست ما برای آیندگان . هرچقدر هم نیروی حفاظتی بگذاریم و دوربین مداربسته باز اگر فرهنگسازی مناسب از سوی آموزش و پرورش ؛ رسانه ها بخصوص صدا و سیما صورت نگیرد ؛ به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید.
وی در ادامه اعلام کرد :در طی چند روز اخیر قرار دادی با یگان های حفاظتی پلیس در خصوص حفاظت از آثار تاریخی منعقد شده است تا در فصل تابستان بتوانیم از این نیروها یاری و کمک هایی را بگیریم و از بروز آسیب به آثار تاریخی و همچنین ناهنجاری در این مکان ها جلوگیری کنیم.
امیرکبیر برای ترمیم برده شده است
سرمدیان در پایان در خصوص علت برداشته شدن مجسمه های باغ فین بخصوص مجسمه امیر کبیر چنین توضیح داد : مجسمه ها برای ترمیم برده شده اند و پس از مرمت در اولین فرصت در باغ فین جای گذاری می شود تا در معرض بازدیدکنندگان قرار گیرد