سیمان تامین شستا رکورد شکن شد/ رشد دو برابری سود و درآمد سرمایه‌گذاری‌، در راستای تامین منافع سهام‌داران

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، برهمین اساس و برای بررسی کارنامه شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تامین با رضا جمارانیان مدیرعامل این شرکت  گفت‌و‌گویی داشته ایم تا بدانیم ماحصل تغییر رویکردها چه بوده است. او که  از جمله انتصاب‌های جوانگرایانه رضوانی‌فر در دوره مدیریتی اخیر شستاست  از بهمن 97 در این کسوت حضور دارد و دانش آموخته مالی دانشگاه تهران و دانشکده حسابداری و مدیریت صنعت نفت است. سابقه حضور وی در شرکت‌های سرمایه‌گذاری چند رشته‌ای در کنار تخصص ‌مالی و سرمایه‌گذاری او دلیلی شده تا طی 6ماه اخیر، شرکت متبوع او در3حوزه سیمان، عمران وحمل ونقل با رشد 2برابری سود و درآمد مواجه شود و تاییدی شود بر انتصاب‌‌های جوان‌گریانه اخیرشستا.

 این گفت‌و‌گو را بخوانید:

• شما به عنوان یکی از مدیران دوره جدید مدیریت شستا در بخشی قبول مسئولیت کردید که پیش از این هم کمتر مورد توجه بود و هم اطلاعات زیادی از آن در دسترس نبود. زمانی که وارد این مجموعه شدید با چه وضعیتی در سیمان تامین روبرو بودید؟

در ابتدا  باید درخصوص شرکت سرمایه گذاری سیمان تامین و تحولات این شرکت کمی توضیح داد. سیمان تامین بعد از ادغام شرکت سرمایه‌گذاری عمران حمل ونقل در اابتدای سال 1397 در این شرکت به نوعی ترکیب کنونی خود را یافت. تا پیش از این، سیمان تامین در عمل یک شرکت روی کاغذ بود که فاقد هرگونه تشکیلات اجرایی و مدیریتی واحد در زیرمجموعه‌های‌اش محسوب می‌شد.

با اعتماد دکتر رضوانی‌فر از بهمن 97 در این شرکت حضور یافتم و مقرر شد تا این شرکت فعال شود؛ بر همین اساس تیم مدیریتی و ساختار اخیر، برنامه‌ریزی و درهمان ابتدا، چارت سازمانی و ساختار این شرکت شکل گرفت. با تحولات و ادغام‌های اخیر، این شرکت جایگاه ویژه در شستا  پیدا کرد و مقرر شد تا بحث مدیریت واحد بر 45 شرکت‌ تابعه در 3 حوزه سیمان، ساختمان و صنایع وابسته و حمل و نقل اجرایی شود. در عمل اولین کاری که در این حوزه صورت گرفت، فعال کردن شرکت سیمان تامین و مدیریت هدفمند بر شرکت های تابعه بود که کلید زدیم. در همان ابتدا با ورود به مسائل شرکت و تهیه گزارش شناخت از شرکت و زیرمجموعه های‌اش با مشکلات بسیار جدی از جمله عدم نظارت کافی و دقیق بر عملکرد شرکت های زیرمجموعه، بازده ناکافی سرمایه‌گذاری‌ها، تعداد بسیاربالای شرکت‌های کم بازده و غیرفعال،رقم بسیار زیاد مطالبات وصول نشده، عدم کارایی دفاتر تهران،  بی‌نظمی در گزارش‌دهی‌های مالی، زمان طولانی برگزاری مجامع شرکت‌ها در سنوات گذشته ، حجم بسیار بالای پرونده‌های حقوقی و گزارش‌های متعدد مراجع نظارتی (مانند سازمان بازرسی کل کشور از سوء استفاده و سوءمدیریت در برخی شرکت‌ها)  و... مواجه بودیم. از همین رو از همان زمان برنامه ریزی در جهت رفع این مشکلات آغاز  شد.

• با این حجم از مشکلات، تحولات مورد نظر در سیاست‌گذاری شستا چه بود و از شما چه خواسته شد؟

شستا به عنوان شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، مدافع حقوق اقتصادی بیمه شدگان است و بر همین اساس تاکید ویژه دکتر رضوانی فر،  افزایش بهره وری و سودآوری شرکت‌های مجموعه  بود تا منافع بیمه شدگان تامین شود.

استفاده از پتانسیل های موجود و هم افزایی میان شرکت‌ها باید شکل می‌گرفت و زنجیره واحدی بین 3 بخش فعالیت های سیمان تامین رخ می‌داد.

در میثاق‌نامه مدیریتی ما تاکید ویژه شستا بر این بود که تعیین تکلیف شرکت‌های تابعه با رویکرد جوانگرایی و ارتقا از درون همراه باشد. همچنین موضوعاتی چون  شفافیت، مبارزه با فساد و سواستفاده و ساماندهی  پرونده‌ حقوقی شرکت‌ها  برای وصول مطالبات معوق مردم  هم از دیگر سیاست‌گذاری ها بود.

مهمترین تکلیف ما، ساماندهی شرکت‌های زیر مجموعه در قالب‌های اعلامی بود که باید با ادغام، انحلال و یا ورود به بورس (واگذاری وعرضه اولیه) در فرایندی کوتاه مدت انجام می‌شد. به همین دلیل  پیگیری بهبود سیستمی فرآیندها در شرکت‌های تحت مدیریت آغاز شد و 45 شرکت تابعه درمسیر سودآوری و سیاست های ابلاغی شستا قرار گرفتند.

برای توضیح این پرسش باید به عملکرد شرکت در دو دوره 3 ماهه بازگردیم و مرورش کنیم.در ابتدای ورود به سیمان تامین بی درنگ جلسه‌های بودجه را با تمام 45 شرکت برگزار کردیم و در 2 هفته به صورت فشرده و با ساعات کار بیشتر بودجه‌ها را بررسی و اصلاح کردیم و در نتیجه این اصلاحات ، در پیش‌بینی بودجه  سال 98 نسبت به عملکردسال قبل، رشد 44 درصدی فروش، رشد 52 درصدی سود ناخالص  و رشد 65 درصدی سود خالص در بودجه شرکت ها لحاظ شد تا افق پیش رو بزرگترشود. همین پیگیری‌ها باعث شد تا در 3 ماهه پایانی سال 97 برخی تحولات مثبت شروع و رکوردهایی در همان دوره ثبت شود.در 3 ماه پایانی 97 در آمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها به نسبت سال قبل، 83 درصد رشد وسود خالص 133 درصد افزایش یافت که یک رکورد بی‌نظیر در این شرکت بود.

بررسی عملکرد 3 ماهه رکوردهای تازه تری را نشان داد ؛ بررسی‌های صورت گرفته در جلسات گزارش‌گیری 3ماهه شرکت‌ها ( در 10 روز فشرده کاری) مشخص کرد که در 3 ماه نخست سال 98، درآمد فروش به نسبت 3ماهه سال 97حدود 36 درصد رشد داشت. همچنین سود عملیاتی دوره به نسبت بودجه 13 درصد و در مقایسه با دوره سال قبل 44 درصد رشد داشته است. این اعداد تمام واقعیت و تحولات نبود؛ مرور سود ناخالص نسبت به بودجه هم خبر از رشد 45 درصدی می‌دهد که نسبت به 3ماهه سال قبل 96 درصد افزایش را محقق کرده است. 

در مجموع و همانطور که در اعداد و ارقام ملاحضه ‌شد، طی 3 ماهه نخست  98، علاوه بر اینکه عملکرد شرکت ها به نسبت 3ماهه مشابه سال قبل رشد چشمگیری داشت، خوشبختانه نسبت به بودجه در نظر گرفته شده برای 3 ماهه اول 98 هم شاهد رشد قابل توجهی در عملکرد هستیم که نشان از روند صحیح شرکت ها دارد.

جلسات متعددی برای ساماندهی شرکت‌ها برگزار شد. در جلسات ابتدایی با مدیران مجموعه بررسی‌های لازم انجام و شرکت‌های کم بازده شناسایی شدند و برنامه زمان‌بندی برای انحلال ،واگذاری و یا خروج از  22شرکت مشخص و این برنامه زمان‌بندی در حال اجراست و به عنوان اولویت کاری این حوزه مد نظر است.

در حوزه واگذاری ها هم  باید این خبر را بدهم که با توجه به سیاست‌گذاری های شستا، شرکت‌های سیمان ساوه، ایران‌سازه، بازرسی کالای تجاری(IGI) و همچنین خود شرکت سیمان تامین شستا در فرآیند عرضه اولیه بورس قرار دارند و طبق برنامه حداکثر تا دی‌ماه 98 وارد بازار سرمایه خواهند شد.

در ابتدای ورود به سیمان تامین با انبوهی پرونده حقوقی مهم و سنگین مواجه شدیم که حتی بانک اطلاعاتی مشخصی نداشت و نمی‌دانستیم چه تعداد است.گاها از وجود پرونده ها مطلع می‌شدیم و بر همین اساس در اقدامی ضربتی و بی درنگ تیم حقوقی تشکیل شد و با پیگیری های متعدد و منسجم در شرکت‌ها توانستیم موضوعات درگیر را شناسایی و همه پرونده ها دسته بندی و مشخص شود تا اقدامات همه جانبه آنها اغاز شود.خوشبختانه هم اکنون همه پرونده ها مشخص و در حال پیگیری است و حتی مواردی هم منجر به نتیجه شده است. در حوزه تقابل با فساد هم باید این نکته را یاداور شوم که از همان ابتدا ما موارد متنوعی از سوء استفاده و سوءمدیریت در شرکت های زیرمجموعه احصا کردیم  که هم اکنون برای هر کدام از انها و در حال تکمیل مستندات هستیم تا منافع خارج شده از مجموعه را با پیگیری ها بازگردانیم که البته در همین مدت نیز برخی اقدامات از جمله در شرکت حمل‌ونقل آبادان به نتیجه رسید و منافع از دست رفته به شرکت بازگشت. 

همین پیگیری‌ها هم باعث شده تا برخی هجمه‌ها علیه شستا و مدیران ارشد مجموعه را شاهد باشیم چرا که ما از ابتدای این دوره مدیریتی برخورد قاطع با هر گونه سوء استفاده و سوء مدیریت را مجدانه پیگیری کردیم  و در پی قطع برخی منافع و احتمال برخوردهای قانونی، سیلی از تخریب و شایعه سازی‌ها را علی الخصوص در خصوص مدیریت شستا را شاهدیم که تاثیری در این اراده نداشته است. 

تا چندی پیش عده زیادی ازعموم مردم وحتی فعالان اقتصادی کشور شرکت سرمایه گذاری سیمان تامین شستا را نمی‌شناختند. این شرکت با وجود جایگاه مهم و اثرگذار خود در صنعت سیمان، آن طور که باید درمعرض قضاوت عموم قرار نداشت اما برای شفافیت امور چندین اقدام شد . ابتدا اینکه درگاه شفافیت شستا و پایگاه اطلاع رسانی سیمان تامین در کمتر از یک ماه کاری رونمایی شد تا تمام اطلاعات شرکت و حتی اعضای هیات مدیره در معرض دید عموم مردم قرار گیرد. این اتفاق برای اولین بار در سیمان تامین رخ داد و تمام اعضای هیات مدیره ، عملکرد شرکت(سود و زیان) ، فروش و صادرات و شرایط رقابتی هلدینگ و شرکت های تابعه به روز و منتشر شد. راه ارتباطی با تمام زیر مجموعه‌ها برقرار شد و اطلاع رسانی منظم اقدامات هم مد نظر قرار گرفت. دومین اقدام مهم در مسیر شفاف سازی هم ، همانطور که قبلا گفتم شفاف سازی عملکرد شرکت ها با ورود آنها به بازار سرمایه است که به زودی با ورود معدود شرکت های غیر بورسی ما به بازار سرمایه عملیاتی خواهد شد.

.در حوزه تولید و فروش یکی ازمهمترین اقدامات گروه سیمان تامین در این دوره 3 ماهه، بهبود وضعیت تولید درصنعت سیمان بوده است. مقایسه وضعیت 3 ماه ابتدایی سال 98 با سال قبل  درگروه سیمان تامین نشان می‌دهد که  تولید سیمان 3 درصد رشد و مقدارکل فروش سیمان و کلینکرهم 19 درصد افزایش یافته است؛ حال آنکه که کل صنعت رشد 7 درصدی را تجربه کرده است.درصد گروه تامین از کل صنعت هم امسال به 31 درصد ارتقا یافت که نسبت به سال قبل 4 درصد رشد داشته است.

در خصوص موضوع فروش و صادرات  باید از دو منظر به موضوع نگاه کرد. ابتدا موضوع بازاریابی و فروش سیمان و موضوع دیگر حضور واسطه ها .در ابتدا باید این توضیح را بدهم که صنعت سیمان به هیچ وجه روی سیستم فروش کار جدی نکرده بود و یکی از حلقه های مفقوده ما، شبکه توزیع است .

درگذشته به دلیل بالا بودن تقاضا و تولیدکم، فروش قبل از تولید انجام ‌شده بود و همیشه ظرفیت مصرف داخل بیش از ظرفیت تولید بود. اما در چندسال اخیر به دلیل ازدیاد تولید و تعدد شرکت‌ها این موضوع روندی معکوس داشته و مشکلات فروش در حوزه داخلی و خارجی عیان شده است.

به همین دلیل فروش صادراتی و بهبود تولید اصلی ترین رویکرد ما در این بخش است.و برای اینکه اقدامی اجرایی صورت پذیرد، «کمیته صادرات سیمان» درسیمان تامین تشکیل و در حال کار است.

در حوزه صادرات، باید توجه داشت که نیاز منطقه ای به محصولات و تولید سیمان ایران وجود دارد و می توانیم با قیمت مناسب‌تری فروش داشته باشیم تا صادرات مجازی انرژی و منابع از ایران صورت نگیرد و درعین حال اشتغال و رشد تولید ملی را شاهد باشیم؛ اما در این حوزه نیازمند بودیم که واسطه گری‌ها در بازار صادراتی کنترل شود . بر همین پایه اقدام عملی دیگر ما این بود که جلسات مشترکی از طریق انجمن کارفرمایان سیمان  با وزیر صمت و معاونین وی داشتیم که منجر به ابلاغ وزیر صمت به گمرک شد؛ مبنی بر ممنوعیت صادرات سیمان از سوی افراد غیرتولیدکننده.

در حال حاضر تنها کارخانه های تولید کننده و نمایندگان آن‌ها مجاز به صادرات هستند که این اقدام به تشکیل شبکه بازاریابی و فروش ما کمک خواهد کرد.  این اقدام به نوعی تغییر شرایط  صادرات سیمان و کلینکر و باعث کاهش رقابت منفی و ساماندهی وضعیت صادرات  خواهد شد. علاوه بر این، ارز حاصل از فروش سیمان هم  با برگشت به سامانه نیما به اقتصاد کشور کمک خواهد کرد. 

نکته خوبی را مطرح کردید. بله قطعا این سیاست ها وجود دارد زیرا با توجه به ظرفیت مازاد تولید سیمان باید توجه کنیم که چرا ما تنها دونوع و تیپ سیمان را جدی گرفته ایم و عمده تولید کشور همین بوده است. در دنیا دهها تیپ سیمان و محصول تولید می‌شود و ما هم باید در نوآوری و تنوع بخشی فعال شویم.بر همین اساس در این دوره مدیریتی شرکت تحقیق و توسعه سیمان که از شرکت های تابعه ماست را مسئولیت دادیم تا اقدامات جدیدی را برای تنوع بخشی آغاز کند. در حال حاضر هم در 2 شرکت سیمانی تولید 2 نوع محصول جدید به صورت پایلوت آغاز شده و امیدواریم به زودی تولید انبوه آن آغاز و به سایر شرکت های مجموعه هم تعمیم داده شود.

در یک کلام موضوع تحقیق و توسعه را به شکل جدی پیگیری کرده ایم و در ممیزی معادن و خط تولید هم ورود جدی داشته ایم تا تولید کیفی هم در کنار تنوع بخشی فراگیر شود.ما در این فرایند دنبال کاهش قیمت تمام شده محصولات هستم و در تمام کارخانه ها ممیزی خطوط تولید و معادن را با ظرفیت های شرکت تحقیق و توسعه صنعت سیمان پیگیری می‌کنیم.

بله. برای توسعه صادرات همکاری در کشورهای همسایه هم کارگشاست و ارزش افزوده بالاتری برای ما خواهد داشت. بر همین پایه  با پیگیری های انجام شده کارخانه اسیاب سیمان  در استان العماره به بهره برداری رسید.

هم اکنون توانسته‌ایم مجوز حمل کلینکر کارخانه های گروه سیمان تامین به عراق را از هیات دولت این کشور اخذ و طی چند هفته آتی عملیاتی شدن این موضوع را شاهد خواهیم بود. با این اقدام کلینکر تولید داخل را در عراق تبدیل به سیمان شده  و ارزش افزوده قابل توجهی به صورت ارزی ایجاد و منافع آن  به داخل کشور باز می‌گردد .

• یکی از نهادهای تاثیرگذار صنعت سیمان انجمن کارفرمایان است که شما به نمایندگی از سیمان تامین نایب رییس آن هستید، در این انجمن برای سیاست‌گذاری و بهبود منافع شرکت چه      می کنید؟

انجمن در حوزه مدیریت بازار، ثبات قیمت و منع رقابت منفی، از گذشته تاثیرگذار بوده و اقدامات خوبی برای نظارت بر قیمت‌ها و سهمیه بندی تولید شرکت ها و عدم ورود شرکت ها به بازار و جغرافیای هم داشته است. در حال حاضر هم اقدامات مستمری برای پیگیری این تصمیمات انجام شده و  به سهم خودمان تمام شرکت‌های زیرمجموعه سیمان تامین را موظف به اجرای این تصمیمات کرده ایم و امیدواریم با همکاری همه اعضا تاثیر انجمن را در بازار بیش از قبل کنیم.

اما در خصوص رویکردهای اخیر و اقدامات کنونی باید توضیح دهم که جلسات متعددی با نهادهای درگیر در مقوله قیمت سیمان داشتیم که پس از 3 ماه پیگیری منجر به اصلاح قیمت سیمان به میزان 37.5 درصد شدیم .خوشبختانه بازار با پیگیری بیشتر اعضا این تثبیت قیمت را پذیرفت و از 5 تیر 98 که ابلاغ آن را شاهد بودیم باعث بهبود اطلاعات مالی شرکت ها شده و به زودی  و در گزارش های 3 ماه آتی  نتایج مالی‌ مثبت آن عیان می‌شود.

در این بخش از ابتدای حضور در این مسئولیت با تاکید دکتر رضوانی فر مدیرعامل شستا، کوچک‌سازی و تجمیع دفاتر شرکت‌های سیمانی شستا را دنبال کردیم . چرا که معتقدیم برای ارتقای راندمان کاری باید نیروهای مقیم و بومی در شرکت ها کار کنند و علاوه بر این کمکی به تمرکز زدایی از تهران هم بشود. 

برای اجرای  این  اصل در حوزه افزایش راندمان و بهره وری کارها تمام مدیران عامل و مدیران شرکت‌های تابعه سیمان تامین را موظف کردیم که  باید در محل خدمت خود و کارخانه ها انجام وظیفه کنند.

چرا که  دفاتر مرکزی شرکت‌های سیمانی در تهران از مسیر فعالیت‌های واقعی خود خارج شده بودند و به همین دلیل پروژه انتقال اشتغال به شهرستان‌ها کلید خورد. 

هم اکنون هم بیشتر دفاتر مرکزی به محل کارخانه ها و شهرستان‌های مربوطه منتقل شده و مابقی نیز حداکثر تا پایان مرداد ماه منتقل می‌شوند و برای شرکت‌های سیمانی فعال در شهرستان‌ها تعریف فضای مشترک و میز کاری در تهران شد تا نمایندگان شرکت‌های سیمانی بتوانند وظایف تدارکاتی و خریدهای احتمالی را در تهران ساماندهی کنند.

برخی افراد به دلیل منافع مستقیم  ودرخطر بودن سعی می‌کنند تا انحراف افکار عمومی  را با  حاشیه سازی فراهم کنند.این افراد قراردادهایی با دفاتر تهران این شرکت ها داشته اند که حالا با نظارت اخیر مسیرهای سوء استفاده آنها بسته شده و تحرکات اخیر آنها را در پی داشته است.

برای روشن سازی افکار عمومی باید توضیح بدهیم که در طرح انتقال دفاتر مرکزی به شهرستان‌ها، صرفه جویی هزینه‌های سربار مطرح بود و به هیچ وجه موضوع هزینه های پرسنلی و تعدیل نیرو مطرح نبود. با این اقدام یکی از  مزایای کسب شده این بود که نیروها به محل خدمت خود منتقل شدند تا در کنار نیروهای متخصص بومی و رویکرد بومی گزینی بالاترین راندمان کاری ثبت شود.

در این بخش اتفاقات خوب و کم نظیری رخ داد. برای نخستین بار  برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه شرکت‌ها خیلی زودتر از زمان مجامع سال‌های قبل برگزار شد.

 به صورت نمونه مجمع عمومی و عادی سالانه هلدینگ فارس و خوزستان تنها ۲ ماه پس از پایان سال مالی         (۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸) در تاریخ 31 تیر 1398  برگزار شد که در تاریخ شرکت فارس و خوزستان بی نظیر بود.

این اقدام در شرایطی رخ داد که داین شرکت  با حدود ۲۳ شرکت تابعه توانست مجامع شرکت های زیر مجموعه خود و مجمع شرکت فارس و خوزستان در زمانی بسیار کوتاه  و با کیفیت مورد نظر برگزار کند.

سرعت اجرا و زمانبندی دقیق برگزاری مجامع یکی از اتفاقات کم نظیری بود که دست کم به برگزاری مجمع شرکت سیمان تامین حداقل 40 روز زودتر از سنوات قبل  منجرخواهد شد.

در ضمن در بدو ورود به مجموعه سیمان تامین با مطالبات بسیار زیادی سود سهام از شرکت‌ها (از سال 1392به بعد) مواجه بودیم که در یک برنامه زیری مشخص، موفق شدیم که سود سهام تا پایان سال مالی 96 را از تمام شرکت‌ها وصول کرده و بخش زیادی از بدهی سود سهام را به شستا پرداخت کنیم.

یکی از افتخارات شستا و شرکت های تابعه ان همراهی با مردم و تعهد عملی به مسئولیت های اجتماعی خود است. ما در ابتدای سال 98 و همزمان با سیل‌ و تخریب در 4 استان کشور، تمام امکانات و تجهیزات فیزیکی، امکانات مالی و منابع انسانی  خود را در اختیار سیل زدگان قرار دادیم و با دستگاه های اجرایی همکاری درخور توجهی داشتیم . این تمام ماجرا نبود و کمک های نقدی و غیر از سوی کارخانه های ما در مناطق سیل‌زده انجام شد.

همچنین در بخش آلودگی های زیست محیطی ، سیاست بهبود وضعیت کارخانه ها از نظر آلایندگی را به صورت جدی پیگیری کرده و استفاده از سیمان مرکب را مد نظر قرار دادیم تا شرکت های ما در منظقه آسیبی به محیط زیست نزنند.

با استناد به اعداد و ارقام و آمارهایی که ذکر شد، باید بگویم که رشد و تحول ایجاد شده ، محصول یک برنامه ریزی دقیق و نظارت راهبردی است که از سوی شستا و هلدینگ بر شرکت های تابعه رخ داده است. این روند امیدوارکننده است و رشد معنادار اخیر، نوید بخش روزهایی درخشان برای سهامداران واقعی شستا یعنی بیمه شدگان تامین اجتماعی است.