سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ جایزه اسکار بسیار حائز اهمیت است و هر سینماگر و کشوری آرزو دارد آن را به دست آورد.این جایزه معظم با دیگر جشنواره های بزرگ و کوچک جهان متفاوت است.اگر همه فستیوال ها را روی یک کفه ترازو گذاشته شود و جایزه اسکار را درکفه دیگر،مطمئنا اسکار روی کفه ترازو سنگینی می کند.
از همان سال های آغازین، این جایزه مهم سینمایی جای خود را میان سینماگران و علاقه مندان باز کرد و دیری نگذشت که بر قله نشست و آقایی کرد.
آکادمی اسکار بیش از 6000 هزار عضو دارد که هرکدام از آنها در رشته تخصصی خود داوری می کنند.حسن دیگرش این است که فیلم های متقاضی باید حتما به اکران عمومی رسیده باشند.این دو شاخصه جایزه اسکار را ممتاز کرده است.
هر سال کشورهای مختلف دنیا،من جمله ایران در تکاپو می افتند تا فیلمی را برای شرکت در جایزه اسکار انتخاب کنند که شانس گرفتن جایزه را داشته باشد یا حداقل آبروداری کند.همه ممالک فیلمی را بر می گزینند و در مدت معین به آکادمی معرفی می کنند،یک کار روتین هرساله که بدون دغدغه و دردسر خاصی انجام می شود.
در کشور فرهنگ خیز ایران حکایتی دیگر دارد و همواره انتخاب فیلم مورد نظر برای معرفی به اسکار،کاری شاق و مناقشه آفرین است که همواره صدای اعتراض ها را به آسمان بلند می کند.اصولا در مملکت ایران و به خصوص سینما،عادت دیرینه ای است که سهل ترین کارها را به سخت ترین افعال تبدیل کرده تا آن را مهم جلوه دهند!
مگر انتخاب یک فیلم چه کار شاقی است که این همه دردسر و اعتراض به دنبال داشته باشد؟!ایراد کار در چیست،عدم مدیریت ، زیاده خواهی برخی از سینماگران یا جنجال بعضی از رسانه ها؟
این طبیعی است که هر فیلمسازی بخواهد فیلمش به آکادمی اسکار معرفی شود،یعنی حق خود می داند،اما باید بگذارد تا روال عادی خود را طی کند.
مطمئنا کمیته ای که تشکیل شده و می شود تا این مهم را به سرانجام برساند، ایرادی در کارش دیده می شود که همواره سیل مخالفت ها را راه می اندازد.اعتراض ها به خاطر اعمال قدرت،تبعیض،اعمال سلیقه و ناکارآمدی کمیته انتخاب برای معرفی به اسکار است.اگر این کمیته مورد وثوق همه بود و سلیقه های شخصی و جناحی را بر عدالت ترجیح نمی داد،بی شک اعتراضی نیز به دنبال نداشت و یا بسیار کمتر بود.
چرا باید یک کمیته فیلم را انتخاب کند؟چرا جمعی از سینماگران و اهالی رسانه این کار را نکنند؟مطمئنا نظرسنجی دقیق و بی نظر می تواند بهترین فیلم را برگزیند، این کار بی شک جلوی دردسرها،جنجال مطبوعاتی و اعتراض ها را خواهد گرفت،زیرا چند فرد منصوب شده تصمیم گیری نکرده و انتخاب برآیند یک خرد جمعی بوده است.
منتها در سینمای ایران،مدیران کارمند مسلک و سینماگران تمامیت خواه،می خواهند همه چیز در ید قدرت آنها باشد و کسی دیگر تصمیم گیرنده نباشد!
وقتی فیلم «جدایی نادر از سیمین» تولید و روی پرده رفت،اکثریت نظرشان درباره این فیلم مثبت بود و جوایز مختلفی را هم که گرفت این مهم را اثبات کرد.در آن دوران بدون هیچ شکی باید این فیلم به آکادمی معرفی می شد که شد،اما باز گروهی معترض بودند،اما فریاد اعتراض شان به حق نبود.
فیلم مستند«در جستجوی فریده» امسال برای معرفی به آکادمی اسکار از سوی کمیته انتخاب برگزیده شده است.این انتخاب که به نظر عجولانه و یک لجبازی می آید،اعتراض های گسترده ای را در پی داشته است.
پیش از این نام فیلم های «متری شیش و نیم»،«سرخپوست»،«شبی که ماه کامل شد» و «قصر شیرین» در رسانه ها می پیچید و در دهان ها می چرخید،اما کمیته انتخاب برخلاف نظر اکثر سینماگران،اهالی رسانه و علاقه مندان سینما،فیلم مستندی را برای معرفی به اسکار در نظر گرفت!سوال همگانی این است: «در جستجوی فریده» چه ویژگی خاص و موفقیت چشمگیری در داخل و خارج ایران داشته که مورد توجه قرار گرفته است؟به این سوال جواب قانع کننده ای از طرف مدیر بخش بین الملل بنیاد فارابی و اعضای کمیته انتخاب داده نشده است.
اگر جواب قانع کننده ای به معترضان داده نشود،بی شک شائبه دست های پشت پرده و سیاست های خاص دوباره مطرح می شود که بحق نیز هست.
وقتی فیلم «جدایی نادر از سیمین» برای معرفی به اسکار انتخاب شد،هم مورد تایید اکثر سینماگران و اهالی رسانه بود و هم جوایز کن و برلین را به دست آورده بود.بنابراین حق مسلم این فیلم بود که به آکادمی اسکار معرفی شود.این انتخاب درست برای اولین بار افتخار دریافت جایزه اسکار را نصیب ایران کرد.
«در جستجوی فریده» آیا این موفقیت ها را داشته یا گیشه های داخل کشور را به تسخیر درآورده که شایسته نمایندگی کشور بزرگ ایران در جایزه اسکار باشد؟این سوال را باید اعضای کمیته انتخاب پاسخ دهند.
مطمئنا انتخاب این فیلم مستند، سیاسی بوده و بحث هنری در بین نبوده!
سیدرضا اورنگ