به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ مادری که نوزاد خود را به دنیا می‌آورد حق دارد در هر شرایط چنان چه سالم باشد به نوزاد خود شیر بدهد و آنقدر این مسئله اهمیت دارد که در دنیا روزی با نام «روز جهانی شیر مادر» داریم. اما متاسفانه در برخی بیمارستان‌ها اتفاقات دیگری رخ می‌دهد.
در مناطق جنوبی مادرانی به بیمارستان‌ها برای زایمان مراجعه می‌کنند که دچار مشکلاتی هستند و گاهی برای مددکار درددل می‌کنند و این درد دل مساوی با نوشتن گزارشی می‌شود که در انتها نوزاد را از مادر در بدو تولد جدا کرده و به بهزیستی می‌سپارند. مادر گرچه پس از دوندگی‌های ملال‌آور نوزاد را پس می‌گیرد اما در این میان به دلیل طولانی بودن فرآیند و دلایل و ادعاهای دیگر حق شیر دادن را از مادر و نوزاد سلب می‌کند.
شرایطی را تصور کنید؛ از همان ابتدای زایمان اجازه دیدن به مادر سالم و نوزاد را نمی‌دهند چراکه ادعا می‌شود مادربزرگ اعتیاد دارد، پدر صلاحیت عقلی ندارد، ممکن است مادر کارتن خواب باشد و بنا به هر دلیلی که سیر قانونی خود را دارد مادر و کودک از هم جدا و حتی حق شیر دادن از مادر سلب می‌شود. حقی که بنا به اظهارات وکلا، قانون به مادر داده و هیچکس نمی تواند آن را سلب کند.
چندی پیش خبری در همین خصوص در خبرگزاری برنا منتشر شد که با توجه به پیگیری خبرنگار ما مشخص شد خیلی اتفاقات مشابه در بیمارستان‌های جنوب پایتخت رخ می‌دهد و فارغ از دلیل گرفتن بچه از مادر که در برخی مواقع درست و برخی این‌گونه نیست این سوال برقرار است چرا بیمارستان و بهزیستی به مادر اجازه شیردهی نمی‌دهد؟
برخی مددکاران بیمارستان گزارش غیر واقعی می‌نویسند/ طی فرآیند بررسی صلاحیت مادر، اجازه شیر به مادر نمی‌دهند
راضیه محمدی، مددکار همراه فریده، به خبرگزاری برنا گفت: متاسفانه برخی مددکاران آماتور در بیمارستان‌ها فعالیت می‌کنند که مشکلاتی ایجاد کرده و گزارشات غیرواقعی می‌نویسند و ضمن ایجاد دردسر برای مادر، کودک را از شیر مادر محروم می‌کنند.
او در تشریح دو اتفاقی که طی ماه گذشته شاهد بوده، بیان کرد: مادر افغانی در تاریخ 16 شهریور در بیمارستانی حوالی مولوی زایمان کرده و به دلیل نداشتن پول، 12 روز مادر و فرزند را در بیمارستان نگه داشته‌اند و پس از آن با کمک خیریه‌ای موفق شدند تا 3 میلیون تومان آماده کرده و به همراه نوزادش مرخص شود. زمان تسویه عنوان شد باید 4 میلیون و 560 هزار تومان پرداخت شود. در صورتی که فرزند از امکانات بیمارستان استفاده نکرده و مانند زندانی در بیمارستان بود. برای ترخیص که مراجعه داشته عنوان شد نوزاد نباید ترخیص شود چراکه بچه زردی دارد و باید بستری شود که بعدا مشخص شد نوزاد زردی نداشته است.
این مددکار اظهار کرد: به دلیل اینکه مادر، افغان بوده عنوان شد برگه احراز هویت از سفارت افغانستان بیاورد و به دلیل اینکه پدر صلاحیت نداشت و اصطلاحا مهجور بوده بنابراین نوزاد باید به مادر داده شود.
او با بیان اینکه مادر شرایط نگهداری فرزندش را دارد، گفت: در حال حاضر مادر مشغول به کار است، کمااینکه زایمان کرده اما توانایی نگهداری فرزند را دارد. پنجشنبه گذشته به سفارت می‌رود و به دلیل اینکه سفارت تعطیل بود باید شنبه مراجعه می‌کرد و عنوان شده بود فرزند در بخش بستری است. شنبه صبح که مراجعه می‌کند عنوان شده بچه را به بهزیستی برده‌اند.
این مددکار با اشاره به اینکه پدر مشکل داشته و احراز صلاحیت نشده، گفت: همسر این زن مشخص شد اعتیاد دارد و عدم صلاحیت داشت اما بیمارستان در این شرایط از مرد بدون صلاحیت، امضا گرفته تا بچه را به بهزیستی ببرند. جالب است که بیمارستان دروغ گفته که بچه زردی دارد و به خاطر مهر سفارت بچه را در بیمارستان نگه داشتند. حتی اجازه ندادند مادر به بچه خود شیر بدهد در صورتی که مادر هیچ‌گونه اعتیادی ندارد.
او ادامه داد: مونا دیگر مادری است که زایمان کرده است. او و همسرش هر دو اعتیاد دارند و برای بهبودی رفته اند. مادر بستری است و پدر کمپ رفته است. اما پدر بزرگ و مادر بزرگ پدری بچه زنده هستند و سرپرستی آن را بر عهده می گیرند ولی بیمارستان بچه را بدون هماهنگی اولیا به بهزیستی داده است.
این مددکار با اشاره به دیگر اتفاقی که در بیمارستان های جنوبی پایتخت و پس از زایمان مادران رخ می دهد، عنوان کرد: فاطمه دیگر مددجو من است که طبق گزارش غلط مددکار دچار دردسر شده و برای گرفتن فرزندش حدود یک ماه معطل می شود و بدین ترتیب فرصت دادن شیر را از دست داده است.
محمدی اذعان کرد: مادر از لحظه زایمان بچه‌اش را ندیده و حتی اجازه ندادند به بچه شیر بدهند در صورتی که مادر اعتیاد ندارد. می‌گویند دوربین دارند و نمی‌شود نوزاد را ببیند. شیر مادر خشک خواهد شد. مادر عرق رازیانه می‌خورد تا شیر بچه‌اش خشک نشود اما در حال حاضر ارتباط عاطفی مادر و نوزاد از بین برده‌اند.
جدا کردن مادر و نوزاد پس از زایمان به هیچ عنوان قابل توجیه نیست
این در حالی است که رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت در مصاحبه‌ای عنوان کرده در کنار هم بودن مادر و نوزاد پس از زایمان در برقراری سریع‌تر ارتباط عاطفی یا آموزش مادر در فرآیند تغذیه کودک تاثیرگذار است.
کیانوش جهانپور با اشاره به مطلبی که روز‌های اخیر در فضای مجازی از سوی یکی از پرستاران در خصوص جدا کردن نوزاد از مادر پس از زایمان منتشر شده بود، گفت: حضور مادر و نوزاد پس از زایمان در کنار یکدیگر یک طرح علمی جهانی بوده که مطالعات متعددی در دنیا بر روی این موضوع انجام شده است.
وی با بیان اینکه بحث حضور نوزاد در کنار مادر یا بالعکس در برقراری سریع‌تر ارتباط عاطفی یا آموزش مادر در فرآیند تغذیه کودک و بسیاری از مواردی که در حوزه شیرخوار و مادر مطرح است تاثیرگذار است، افزود: اساسا طرح بیمارستان‌های دوستدار مادر و کودک بر این مبنا در دنیا پایه‌ریزی شد و در ایران هم شکل گرفته است.
جهانپور با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان موضوع جدا کردن مادر و نوزاد پس از زایمان قابل توجیه نیست، تصریح کرد: جدا کردن مادر و نوزاد در مواردی که نوزاد نیاز به مراقبت‌های ویژه داشته باشد مجاز بوده که در این صورت باز هم مادر می‌تواند در کنار نوزاد باشد.
سخنگوی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه پرستاری که در خصوص جدا کردن مادر و نوزاد پس از زایمان اظهارنظر کرده گویا آشنایی لازم برای کار در چنین بخشی را ندارد، گفت: این پرستار اگر اهمیت موضوع را درک می‌کرد چنین اظهارنظری نداشت.
رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت یادآور شد: ما در هیچ جایی دنیا شاهد توصیه جدا کردن مادر از نوزاد پس از زایمان نبوده‌ایم در کشور خودمان نیز چنین موضوعی نباید رخ دهد.
کاربری در شبکه اجتماعی که خود را پرستار معرفی کرده بود، با اشاره به دستورالعمل وزارت بهداشت در مورد الزام «حضور مادر در کنار نوزاد پس از زایمان»، نوشته بود: به مادری که ۱۸ ساعت در زایشگاه درد کشیده؛ چگونه بگوئیم که باید پیش نوزادش بماند؟
وکیل: حق مادر سالم است که به بچه خود شیر بدهد
محمود براتی‌نیا، وکیل پایه یک دادگستری، در پاسخ به این سوال که آیا فردی حق دارد مانع شیردهی مادر به فرزندش شود؟ گفت: حق مادر است به بچه شیر بدهد و هیچکس نمی‌تواند مانع شود اما استثنا این است که اگر به لحاظ پزشکی مشکلی داشته باشد اجازه داده نمی‌شود چراکه به‌دلیل حمایت از حق کودک این اتفاق می‌افتد.
او اظهار کرد: البینات علی المدعی، هر زمانی ادعایی خلاف اصل صورت بگیرد، مدعی باید به اثبات برساند نه اصل. در این جا اصل مادر بودن است. شیر دادن حق کودک و حق مادر است. هر کسی به هر دلیلی مصلحت فیزیکی، اجتماعی و درمانی ادعا دارد می‌تواند جلو این مسئله بایستد و از لحاظ حقوقی باید ثابت کند نه از طریق نامه و مکاتبه. ادعاهای مطرح شده در مرجع قضایی باید به اثبات برساند و موضوع در دادگاه حل شود.
براتی تاکید کرد: قانون به عنوان مقام بی طرف است. یکی ادعاست و دیگری مقام مادری. آنکس که ادعا دارد باید به اثبات برساند و هرکسی خلاف رویه را بخواهد اعمال کند باید تائیدیه بگیرد. به همین جهت صرف ادعا و مکاتبه و نامه نباید این کار را انجام بدهد. اصل بر این است که مادر حق دارد و هیچکس نمی‌تواند مانع او شود مگر اینکه مرجع قضایی حکمی بدهد.
بهزیستی: رعایت شرایط بهداشتی سخت است
مهشید موقر، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان تهران، در این خصوص به خبرنگار خبرگزاری برنا گفت: در خصوص مادری که بیش از 20 روز از زایمانش گذشته و بیمارستان بچه را به ما داده است، در حال حاضر نامه دادسرا آمده و گفته شده نامه ترخیص بگیرد. در حال حاضر قاضی دستور داده باید آزمایش عدم اعتیاد بیاورد و بازدید منزلش انجام و شرایطش تائید شود. نامه عدم اعتیاد آمده و بازدید منازلش انجام شده و این‌ها تجمیع شود تا دستور قاضی را بر اساس آن گرفته شود.
او در پاسخ به این سوال که چرا اجازه شیر به مادر داده نمی‌شود؟ گفت: در شیرخوارگاه امکانش وجود ندارد که مادر هر دو ساعت بخواهد شیر بدهد ممکن است دیر و زود شود و بچه نوزاد گشنه بماند. ما نمی‌دانیم مادر در بیرون چه شرایط بهداشتی دارد. با دستور قضایی بچه را می‌گیریم دکترها معاینه می‌کنند و شرایط بچه مشخص می‌شود.
موقر خاطرنشان کرد: مادر در مراجعه اول نسخه پزشک می‌آورد و می‌گوئیم تا میزان مشخصی سالم است اما هر دفعه مادر که بیرون می‌رود و می‌آید نمی‌دانیم در چه شرایطی است و به چه بیماری‌هایی ممکن است دچار شود. شب بچه را چگونه می‌تواند شیر بدهد؟ در شب به‌خاطر امنیت بچه‌ها، نمی‌توانیم کسی را نگهداری کنیم.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان تهران اضافه کرد: اینجا چندین بچه است و نمی‌توانیم حتی شیر مادر را فریزر کنیم و رعایت بهداشت برای بچه سخت است و نگران کودک هستیم.
موقر با اشاره به مادر افغان مطرح شده، خاطرنشان کرد: مادر که افغان است تاکنون به بهزیستی مراجعه نداشته و در حال گرفتن برگه احراز هویت از سفارت افغانستان است. بچه اگر زردی داشته باشد هر پیگیری را انجام می‌دهیم و جای نگرانی نیست.
و اما بعد....
گرچه بهزیستی به دستور قاضی خدمات خوبی به شیرخوارگان ارائه می‌کند که جای تقدیر دارد اما ریشه برخی از اشتباهات به نظر می‌رسد در بیمارستان‌هایی است که مددکاران آماتور و یا غیر متخصص استخدام کرده‌اند. فارغ از دلایلی که این مددکاران به واسطه آن مادر را از نوزاد جدا می‌کند، حتی اجازه شیر به مادران غیر معتاد نمی‌دهند و پس از دادن نوزاد به بهزیستی این رویه ادامه پیدا می‌کند. بدین ترتیب ارتباط عاطفی مادر و نوزاد از بین رفته و در آینده این نوزادان که در خانواده‌های خاصی به دنیا می‌آیند درگیر مسائلی می‌شوند که آسیب‌های بسیار زیادی به واسطه این جدایی بر جامعه بار می‌شود و بدین ترتیب نگران افزایش آسیب‌های اجتماعی هستیم! از این رو لازم است توجه جدی به صلاحیت مدددکاران بیمارستان‌های جنوبی پایتخت از سوی وزارت بهداشت شود تا با ضایع شدن حقی، به مخاطرات جامعه دامن نزنیم.