«محمدتقی فاضلمیبدی»، عضو محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، در خصوص بودجه حوزه علمیه و محل هزینهکرد آن به خبرنگار سیاسی برنا گفت: بودجه دولتی حوزه از جهاتی به بخشی از طلبهها کمک میکند و خیلی خوب است؛ مثل بودجه تأمین بیمه و درمان و بازنشستگان؛ ولی اینکه این بودجه در برخی جاها به عنوان بودجه اجرایی، خرج ساختمان شود واقعا به نظر من جای سوال است و نباید این اتفاقات در حوزه بیفتد.
وی با بیان اینکه حوزه هرچه مستقلتر باشد و اتکای خودش را به بودجه خارج از حوزه کم کند، به نفع حوزه است، بیان کرد: در زمینه درمان و بازنشستگی ناچارا به بودجه دولت وابسته است. تامین بیمه طلاب در زمان خاتمی اتفاق افتاد و خیلی هم خوب بود؛ واقعا طلبهها برای مسائل درمان خیلی مشکل داشتند، ولی اینکه این بودجه در جای دیگر مصرف شود، جای سوال است.
میبدی با اشاره به تنگدستی طلاب اظهار کرد: ساختمانهای اداری، مدارس خیلی مجهز با وسائل خیلی امروزی، اسراف است چراکه طلبههای حوزه غیرشاغل، وضع مالی بدی دارند؛ حداکثر شهریهها زیر یک میلیون تومان است یعنی به افراد درجه بالا و رتبه آخر این مبلغ پرداخت میشود.
وی افزود: شهریههایی که طلاب برای امرار و معاش زندگی میگیرند زیر یک میلیون تومان است. ممکن است افرادی مبلغ بیشتری بگیرند ولی در اقلیت هستند. ممکن است به مدرس و استاد حقوق بیشتری بدهند اما قالب طلبههایی که پست استادی ندارند و درس میخوانند، که در اکثریت هستند، هزینههایشان بیش از درآمدشان است. حتی من خبر دارم بعضیهایشان مسافرکشی میکنند، در بعضی از ساختمانها و بلوکها کشیک میدهند برای شب، نقاشی میکنند و... که بودجهشان را اداره کنند.
عضو محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در مورد چرایی تلقی عموم مبنی بر تمکن مالی روحانیون، توضیح داد: مردم نگاهشان به برخی از روحانیونی است که به حکومت وصل هستند، یا امام جمعه هستند، یا کارهای هستند و.. ممکن است وضعشان خوب باشد.
فاضلمیبدی تفاوت طبقاتی را مختص جامعه طلاب نیز دانست و بیان کرد: متأسفانه پارهای از روحانیون که در حاکمیت هستند و عملکرد خوبی ندارند و وضع زندگیشان هم خیلی خوب است، مردم آنها را میبینند و خیال میکنند که همه طلبههای حوزه اینطور هستند. تفاوت طبقاتی که در اقشار ملت وجود دارد، همان تفاوتها در حوزه هم موجود است.
وی افزود: متأسفانه در کنار مشکلاتی که برای پارهای از طلبهها وجود دارد، یک ساختمانهای عجیب و غریبی در این حوزه ساخته میشود به عنوان مرکز تحقیقات یا مدرسه علمیه و برای آنها تحت هر عنوانی، بودجههای عجیب و غریبی صادر میشود که شاید زیبنده حوزه نباشد.
این مدرس حوزه کمبود بودجه حوزه را نادرست دانست و بیان کرد: اگر بودجهها برای پارهای از طلاب که واقعا درسخوان و محقق هستند خرج میشد، به نفع حوزه بود. در هر صورت این که برخی از آقایان مصاحبه میکنند که ما مشکل بودجه داریم، حرف درستی نیست. اگر واقعا با طلبهها مصاحبه کنند و آنها بگویند ما مشکل بودجه داریم، من خودم شاهد و ناظرم که چنین است.
فاضلمیبدی در انتقاد از مراکز تحقیقاتی حوزه و آسیبشناسی آن گفت: مشکل دیگر این است که صدها مرکز تحقیقاتی درست شده، مرکز تحقیقاتی ولیعصر، مرکز تحقیقاتی حضرت زهرا (س)، مرکز تحقیقاتی امام حسن مجتبی (ع) و دهها و صدها مرکز تحقیقاتی درست شده و خروجی هم ندارد، کسی هم نیست بر این مراکز تحقیقات نظارت کند که این پولی که مصرف میکنید از کجاست و به چه درد میخورد. روش درستی که بتواند بر این مراکز آموزشی و پژوهشی نظارت کند که به نام دین چه میکنند وجود ندارد. ارادهای برای اینکه این مراکز ادغام شوند تا در بودجه صرفهجویی شود، وجود ندارد.
وی افزود: در این مراکز طلبهها درس نمیخوانند حتی شاغل هم نیستند شاید هر مرکزی حدود 5 طلبه استخدام کند. طرف یک مرکز تحقیقات درست کرده و شاید ثبتش هم کرده باشد و تا فرضا روی کتاب فقه کار کند یا روی قرآن و نهجالبلاغه، یک پولی هم میگیرند. الان درباره فقه و کلام چندین مرکز درست شده است.
عضو محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با تاکید بر اینکه بودجهای که این مراکز مصرف میکنند در مقابل خروجی که باید داشته باشند، خیلی متفاوت است، بیان کرد: حوزه علمیه و مرکز پژوهشی و تحقیقاتی برای این است که جوانان را از نظر فکری به سوی دین جذب کند، در جامعه نگاه کنید و ببینید چقدر از جوانان و دانشگاهیان ما به خاطر این تحقیقات به دین جذب میشوند؟ من نمیدانم و این خود جای سوال دارد. اینکه صدا و سیما و دفتر تبلیغات و جاهای دیگر که این همه بودجه به نام اسلام میگیرند، چقدر توانستند اسلام واقعی را برای ما جا بیاندازند، جای سوال دارد.
وی در پایان گفت: امیدوارم یک روزی این کشور بتواند این چیزها را متمرکز کند و روی آن نظارت کند که به نام دین و اسلام این پولها خرج نشود یا اگر هم خرج شد، نتیجهاش در جامعه ظاهر شود. امیدوارم همچین روزی بیاید که به جای ساخت این همه مدرسه پر زرق و برق و دیگر هزینهها، صدها خانه برای جوانان چه طلبه و چه غیرطلبه ساخته شود.