به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ اگر اتومبیل شخصی داشته باشید حداقل یک‌بار برای شستشوی آن گذرتان به کارواش‌های سطح شهر افتاده و اتومبیل خود را در اختیار کارگران مستقر در آن مکان گذاشته‌اید.
اگر پای صحبت کارگران کارواش بنشینید مطالب جالبی را خواهید شنید که فرو رفتن در عمق آن گاهی از اوقات خالی از لطف نیست، به سراغ یکی از این کارگران رفتیم و چند دقیقه‌ای را با او به گفتگو نشستیم.
100 هزارتومان حقوق می‌گیریم
نامش نورالله است و تبعه کشور افغانستان؛ 18 سال سن بیشتر ندارد و چند ماهی است در یکی از کارواش‌های سطح تهران مشغول به کار است.
از او می‌پرسم چه میزان حقوق می‌گیری؟ می‌گوید: نهایت حقوق و دستمزد دریافتی ما از این کارواش 100 هزار تومان است اما جای خوابی نیز در همین کارواش برای خودمان داریم و مالک کارواش اجازه می‌دهد شب‌ها در این مکان بخوابیم.
نورالله در پاسخ به این سوال که آیا 100 هزار تومان پاسخگوی نیاز آنان است یا خیر؟ گفت: 100 هزار تومانی که به ما می‌دهند حتی مایحتاج یک روزمان را نیز تامین نمی‌کند و اصلا روی این دستمزد ماهیانه حسابی باز نکرده‌ایم.
او با اشاره به انعام‌هایی که از افراد می‌گیرند گفت: بیشتر درآمدی که داریم از طریق انعام‌هایی است که صاحبان خودروها به ما می‌دهند. یعنی چشم‌مان به دست افرادی است که ماشین خود را برای نظافت در اختیار ما می‌گذراند تا پس از اتمام کار مبلغی را به نام انعام به ما بدهند.
وی در خصوص میزان درآمدهای حاصل از انعام نیز گفت: میزان درآمدهایی که از راه انعام به دست می‌آید متغییر است و بستگی به خود افراد دارد. هستند افرادی که مبالغی زیاد را به نام انعام به ما می‌دهند و در مقابل افرادی دیگر نیز وجود دارند که هیچ مبلغی را به ما نمی‌دهند اما میانگین دریافتی در ماه کارگران کارواش حدود یک تا یک و نیم میلیون تومان است. البته در برخی از ایام مانند اعیاد و مناسبت‌هایی که در ایران وجود دارد حجم کاری ما افزایش می‌یابد و قاعدتا دریافتی ما نیز بیشتر خواهد شد.
نورالله در پاسخ به این سوال که آیا می‌داند گرفتن انعام خلاف قانون است و از نظر عرفی جامعه نیز کاری ناپسند به حساب می‌آید؟، اظهار کرد: می‌دانیم این کار زشت و ناپسند است اما راه چاره‌ای نیست! حقوق مشخص و درستی را نداریم، از هیچ‌کدام از مزایای کارگران استفاده نمی‌کنیم و از طبیعی‌ترین حقوق خودمان نیز محروم هستیم پس از سر ناچاری به گرفتن انعام روی می‌آوریم. به هرحال ما هم باید به شکلی روزگار خود را بگذرانیم و نیازهای خودمان را تامین کنیم.
کارگران کارواش علاقه به انعام گرفتن دارند
در ادامه به سراغ دبیر اجرایی اتحادیه دارندگان اتو سرویس، تعمیرگاه و کارواش رفتیم.
رمضانی در خصوص مبحث حقوق و دستمزد کارگران کارواش به خبرنگار برنا گفت: بر اساس ضوابط قانون کار تمامی کارفرمایان و مالکان کارواش موظفند به کارگران شاغل در این مکان‌ها حقوق پرداخت کنند و اگر ضوابط قانونی در این واحدهای اشتغال رعایت نشود تخلف صورت گرفته و باید با متخلفین برخورد شود.
او در ادامه با اشاره به این موضوع که علاقه کارگران شاغل در کارواش ها بیشتر به گرفتن انعام در مقابل دریافت حقوق از کارفرماست، بیان کرد: متاسفانه مبحث پیگیری حقوق و دستمزد بین کارگران نیز مورد استقبال قرار نمی‌گیرد و شاغلین در کارواش علاقه بیشتری نسبت به گرفتن انعام از مشتریان و صاحبان اتومبیل دارند که در حال حاضر تبدیل به یک عادت بین آن‌ها شده است چون معتقدند دریافتی‌ها از راه انعام بیشتر از حقوق عادی است. البته این نکته شایان ذکر است که مواردی از این دست بیشتر در بین کارواش‌هایی رخ می‌دهد که دارای مجوز و پروانه کسب نیستند.
رمضانی در ادامه با اشاره به این موضوع که در تمامی کارواش‌ها شیوه پرداخت دستمزد به این شکل نیست، عنوان کرد: هستند کارواش‌هایی که تمامی حقوق و مزایای کارگران را در زمان مقرر به صورت صحیح و دقیق پرداخت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند مبلغی تحت عنوان انعام به کارگر داده شود چون آن را خلاف قانون می‌دانند و از بروز آن نیز جلوگیری می‌کنند. تمامی کارواش‌هایی که این امر را رعایت می‌کنند دارای پروانه کسب هستند.
دبیر اجرایی اتحادیه دارندگان اتو سرویس، تعمیرگاه و کارواش در پاسخ به این سوال که با واحدهای متخلف چه برخوردی می‌شود؟ گفت: در خصوص مبحث حقوق و دستمزد کارگران در وهله اول وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید برخوردهای لازم را با کارفرمای متخلف انجام دهند و پس از آن نیز اتحادیه دارندگان اتو سرویس، تعمیرگاه و کارواش از فعالیت واحدهایی که مجوزهای لازم را ندارند جلوگیری به عمل می‌آورد و به هیچ عنوان اجازه داده نمی‌شود این واحدها فعالیت خود را ادامه دهند.
رمضانی با اشاره به این موضوع که استفاده از نیروی کار خارجی تخلف محسوب می‌شود، بیان کرد: بنابر دستورالعمل‌هایی که در این خصوص وجود دارد هیچ کدام از تبعه‌های کشورهای دیگر اجازه فعالیت و اشتغال در چنین واحدهایی را ندارند و حضور آن‌ها تخلف محسوب می‌شود. همچنین کارفرما نیز در صورت استفاده از آنان مشمول جریمه خواهد شد.
کارگران کارواش باید از تمامی مزایای کارگری برخوردار باشند
علی خدایی، فعال کارگری و عضو شورای عالی کار، در خصوص نوع پرداخت دستمزد کارگران گفت: در حوزه روابط کار مبحثی تحت عنوان تفکیک کارگران وجود ندارد. در هر مکانی که بر اساس ماده 2 و 3 قانون کار فعالیت وجود دارد باید تعریف کارگر و کارفرما به صورت صحیح اجرا شود. در ماده 2 و 3 قانون کار می‌خوانیم زمانی که تبعیت مزدی و دستوری وجود دارد و فردی از فرد دیگر دستمزدی را دریافت کند رابطه کارگر و کارفرما حکم‌فرماست و باید کلیه مواد قانون کار در خصوص فرد به صورت صحیح اجرا شود.
او در خصوص فعالیت کارگران در کارواش نیز افزود: درخصوص مبحث کارگران کارواش نیز تمرکز عرف جامعه روی انعام است در صورتی‌که تبعیت مزدی وجود دارد و رابطه کارفرما و کارگر حکم‌فرماست و باید بیمه، حداقل دستمزد، حق بن، حق مسکن و حق اولاد به کارگر پرداخت شود و اگر این مزایا به کارگران تعلق نمی‌گیرد آن‌ها می‌توانند با مراجعه به اداره کار خواسته خود را مطرح سازند تا به آن رسیدگی شود.
این فعال کارگری در خصوص کارگران تبعه کشورهای دیگر که واحدهای صنفی مشغول به فعالیت هستند اما از حقوق خود محرومند نیز گفت: در این رابطه نیز باید خاطرنشان کرد تمامی تبعه‌های خارجی که مجوز فعالیت و کار را دارند باید از مزایای کارگری به بهترین شیوه استفاده کنند و هیچ تفاوتی با کارگران ایرانی ندارند. در خصوص مابقی کارگران خارجی که اجازه کار ندارند نیز باید گفت حضور آنان در محل کار و اشتغال منع قانونی دارد.